Karl Treumund - Saga o Nibelung.pdf - ebooki - kama2e

Karl Treumund

SAGA O NIBELUNGACH

Przekład z niemieckiego Adam Sznaper

Tytuł oryginału Die Nibelungensage

Przedsłowie

Saga o Nibelungach, Das Nibelungenlied, przekładana na opowieść prozą, na gawędę, lub

nawet, z zapożyczeniami z innych sag germańskich, na dramat muzyczny, jak to uczynił Ryszard

Wagner w głośnym cyklu operowym Pierścień Nibelunga, powstawała jako zespół

wierszy czy też pieśni, by po długim czasie ukształtować się w dość jednolity poemat epicki,

zaliczany przez niemieckich historyków kultury i literatury do rzędu sag bohaterskich.

Powstawanie sagi o Nibelungach w tym kształcie, w jakim przetrwała ona do naszych czasów,

zakończyło się w latach 1190-1210. Można to dokładnie określić, gdy się studiuje najbliższe

w czasie warstwy treściowe poematu i porównuje je z innymi przekazami historycznymi,

zwłaszcza zawarte tutaj odniesienia do życia towarzyskiego i stosunków lokalnych w

Wiedniu z przełomu wieków XII i XIII. Gleba intelektualna naddunajskiej krainy, jeśli tak

można powiedzieć, lub też stan świadomości historycznej bliskiej występującym tutaj trubadurom

dworskim spowodowały, że nastąpiło przesunięcie akcentów w dawnym reńskofrankońskim

micie powiązanym z upadkiem państwa Burgundów. Dotyczy to także Attyli,

wodza Hunów, w którym nie widziano tutaj tyrana i okrutnika, jak to było nad Renem, nienawiścią

darząc raczej złą frankońską Krymhildę.

Pozostały jednak w poemacie fragmenty dawniej stworzonych pieśni i opowieści ze swoim

nie odpowiadającym już temu czasowi przesłaniem mitycznym. Przypuszcza się, że twórca

Pieśni Nibelungów pochodził ze stanu rycerskiego, znając się na dworskim ceremoniale i będąc

również rozmiłowany w przemianach życia. Można się zatem zastanowić, czy przy kolekcjonowaniu

lub wręcz adaptacji różnych wiekiem cząstek narracyjnych uczynił to świadomie.

Trudno to potwierdzić, choć byłby to może dodatkowy liść do jego laurowego wieńca,

gdybyśmy bodaj znali jego imię.

Raz po raz badacze poematu i historycy tego okresu kultury średniowiecza przypisywali

autorstwo poematu austriackiemu minnesangerowi, znanemu jako Herv von Kürenberg, którego

pieśni były anonimowe, z wyjątkiem jednej, w której zachowało się jego nazwisko („...

oto słyszę rycerza, jak pięknie śpiewa w sposobie Kürenberga”). Współcześnie dobry znawca

sagi Walter Hansen za jej autora uważa Konrada von Fussenbrunnena, znanego jednak raczej

jako twórca legendy o dzieciństwie Jezusa.

Hansen ma jednak pewną zasługę: oto w najnowszej swojej książce Die Spur der Helden

(Ślad bohaterów) postanowił skonfrontować postacie z Nibelungów z ich prawdziwymi życiorysami,

dowodząc dość skutecznie, że król Gunther identyczny jest z królem Gundaharem,

za którego regencji nastąpił upadek Burgundów, Brunhildę umiejscowił w epoce Merowingów,

czyniąc z niej ofiarę morderczej kabały rodu, prześledził też żywot Krymhildy jako

księżniczki bawarskiej i zrelacjonował odkrycie zwłok uchodzącego za postać legendarną

Rüdigera von Bechelarena w roku 1975 pod kościołem w Traismauer, miejscowości odgrywającej

znaczną rolę w sadze Nibelungów.

Zachęcając do ponownej lektury sagi Nibelungów zastanawia się również Hansen nad postacią

Zygfryda, pytając dość figlarnie, czy był on kimś w rodzaju ówczesnego playboya i

Jamesa Bonda Germanów, z chciwości stającym się zabójcą dwóch książąt i siedmiuset ich

towarzyszy, czy też archetypem, swego rodzaju ponadczasowym bohaterem tragicznym.

Poszukiwanie autora sagi Nibelungów jest oczywiście próżnym zajęciem i z detektywistycznych

prób może powstałaby nowa o nich książka, ale przecież wnikliwy czytelnik,

wrażliwy na zamierzchłe piękno, autorowi czy też tylko komuś, kto skolacjonował pokrewne

wątki literackie, może być wdzięczny za inną przysługę. Przede wszystkim za to, że z sagi,

która była niezwykle żywotna przekraczając kręgi geograficzne i jako dzieło kolektywne,

niczym łódź płynąca przez wzburzone odmęty okresu wędrówki ludów, gromadziła wciąż

nowe zastępy herosów czy nawet wyróżniających się statystów, wybrał niewielkie tylko grono

głównych bohaterów. Zachował ich ludzkie kontury, nie przemieniając ich w potwory,

choć ociekali cudzą i własną krwią, ani w błahe alegorie, jeśli nawet ich archetypiczne cechy

nie odpowiadają naszym gustom.

Można niektóre z tych cech częściowo usprawiedliwić, posługując się na przykład słowami

Fryderyka Engelsa, który w Pochodzeniu rodziny, własności prywatnej i państwa, zastanawiając

się nad miłością w literaturze starożytnej i średniowiecznej, pisze: „Jeśli nawet porzucimy

swawolne ludy romańskie i przejdziemy do cnotliwych Germanów, znajdujemy w pieśni

o Nibelungach, że Krymhilda, co prawda po cichu, kocha się w Zygfrydzie nie mniej niż

on w niej, jednak na oznajmienie Gunthera, że ją zaprzysiągł rycerzowi, którego nie wymienia,

wprost odpowiada: «Nie macie mnie o co prosić; zawsze chcę być taką, jaką mi każecie,

chętnie zaręczę się z tym, kogo mi, panie, dajecie za męża». Nie przychodzi jej wcale na

myśl, że jej miłość może tu być w ogóle brana pod uwagę.

Gunther stara się o Brunhildę, Etzel o Krymhildę, których nigdy przedtem nie widzieli...” I

dalej, szkicując inną sytuację: „Północni Francuzi, a także «poczciwi» Niemcy przejęli również

ten rodzaj sztuki poetyckiej wraz z odpowiadającą jej manierą miłości rycerskiej. Nasz

stary Wolfram von Eschenbach pozostawił na ten drażliwy temat trzy prześliczne pieśni, które

wolę niż jego trzy długie poematy bohaterskie”.

Jedna z nieszczęśliwych córek Karola Marksa, Eleonor Marx-Aveling, wspominała, że

wszystkim im jeszcze w wieku dziecięcym ojciec prócz Homera i Szekspira („był on naszą biblią

domową”) czytywał Sagę o Nibelungach. Engels, by raz jeszcze wrócić do jego refleksji i

zwierzeń, żył Nibelungami tak mocno, że już jako dwudziestolatek w krótkim artykule dla

„Telegraph für Deutschland” pisał: „... Czujemy wszyscy to samo pragnienie czynów, ten sam

w nas opór przeciwko temu, co nadchodzi, który pędził Zygfryda z ojcowskiego zamku; z całej

duszy jest nam wstrętne to wieczne rozważanie, ów filisterski lęk przed świeżym czynem,

chcemy wyjść na wolny świat, biegiem minąć opłotki roztropności i walczyć o koronę życia, o

czyn”. Zaś mając lat sześćdziesiąt sześć pisał z Londynu do Augusta Bebla o radości, jaką mu

sprawił stary przyjaciel swymi odwiedzinami: „To postać z naszej reńsko-frankońskiej sagi,

jaką w pieśni Nibelungów ucieleśnia, wypisz-wymaluj, ów skrzypek Volker”.

Nie bez znaczenia jest owa przydawka do sagi: reńsko-frankońska. Kiedy bowiem rodziły

się te pieśni, nazywane dzisiaj „deutsche Heldensage”, niemiecką sagą bohaterską, przymiotnika

„niemiecki” nie znano jeszcze wtedy, nie nazywano tak ani języka tych utworów, ani

krain, w których je rozpowszechniano, ani też ludów, które krainy te zamieszkiwały. Niektóre

z powstałych podówczas sag, których nie przejęła ani pamięć ludzka, ani później pismo, zaginęły

wraz z plemionami, których własnością duchową były. Uczeni badacze w poszukiwaniu

ich początków twórczych stwierdzają obiektywnie, iż składały się one z rzeczowych relacji,

bardzo oszczędnych w wypowiedzi i obrazie, obywały się bez smutku, bez wzruszenia i bez

patosu. Podobne inspiracje pojawiły się później.

Wraz z nimi dość owocne okazały się dążenia do nadania wyższej narodowej rangi również

i sadze o Nibelungach. Nacjonalistyczny historyk literatury Adolf Bartels powitał wiek XX wydaniem

bardzo później popularnej dwutomowej Geschichte der deutschen Literatur, w której porównał

Das Nibelungenlied z Faustem Goethego pisząc, iż pierwsza „wędrówce ludów i starzejącemu

się światu dodała nowej niemieckiej krwi”, podczas gdy Faust dokonał tego „wobec reformacji,

kiedy Niemcy dały światu nowego ducha”. Zresztą i sam Goethe bardzo wysoko postawił Nibelungów

w hierarchii oświeceniowej Niemców pisząc o nich, że „podnoszą siłę wyobraźni, pobudzają

uczucie, budzą ciekawość i, aby jej zadość uczynić, zmuszają nas do wyrokowania”.

Prostota w charakteryzacji postaci podniesiona została do programu, każde wiążące się z

nią określenie ma być miarą ideału: dzielny, śmiały, piękny. Choć są to słowa romantycznego

poety Ludwiga Uhlanda, który w ten sposób starał się również usprawiedliwić dość prymitywny

warsztat poetycki utworu, powtarzali je później politycy i publicyści, starający się dostrzec

w tym ograniczeniu cechę godną najwyższego uznania: prostotę i bezpośredniość języka

wojskowego.

Miłośnicy sagi o Nibelungach – a jest ich przecież sporo nie tylko w niemieckim kręgu

kulturowym – poczynając od połowy wieku XIX podzielili się i wyraźnie się różnią w widzeniu

piękna tego niewątpliwego arcydzieła literatury średniowiecznej. Dojdzie do takiej różnicy

zdań i postaw nawet wówczas, gdy raz jeszcze, zainteresowani recepcją Pieśni o Nibelungach

wśród samych Niemców, na nowo poczytamy sobie uwagi Friedricha Hebbla, znakomitego

dramaturga, teoretycznie zajmującego się również problemami tragizmu człowieka. Nic

dziwnego, iż zainteresowała go szczególnie Krymhilda, twórczyni całego mechanizmu zemsty,

który niezależnie od skutków psychicznych w niej samej moglibyśmy dzisiaj nazwać

mechanizmem społecznym ze wszystkimi jego zbrodniczymi składnikami. Friedrich Hebbel

pisał, iż autor sagi – bez względu na to, jak jawi nam się jej postępek – „prowadzi ją stopień

po stopniu, ani jednego nie przeskakując, i na każdymi serce jej rozdzierając nieskończonym,

wciąż nabrzmiewającym lamentem, aż dotrze ona na chwiejny szczyt, gdzie zmuszona jest

dołączyć do nie dających się ożywić ofiar jeszcze jedną, tę ostatnią, najbardziej niesamowitą,

czy też na szyderstwo jej demonicznych wrogów zrezygnować ze swojego żywota. I tak autor

doprowadza do całkowitego z nią pojednania, gdyż jej własny wewnętrzny ból podczas

okropnego aktu zemsty o wiele większy jest niż ów zewnętrzny, zadawany przez nią innym”.

Miłość i zbrodnia, zapiekła pamięć i zemsta sąsiadują ze sobą nie w oparach głębokich

rozważań filozoficznych, lecz w zwykłych ludzkich wymiarach. Tyle Das Nibelungenlied

zdołała unieść przez stulecia od swego powstania, od czasu do czasu bezpiecznie w warsztatach

filologicznych badana na okoliczność starzenia się, czego nie zauważono. Tragedia zaczęła

się, kiedy poczynając od połowy wieku XIX w przyśpieszonym tempie zaczęto doszukiwać

się w poemacie źródeł „niemieckiej duszy” i „niemieckiej istoty”, kiedy poszczególne

jego słowa, postacie lub sytuacje podciągano pod sztandary „niemieckiej wierności” i „niemieckiej

dzielności”, kiedy rycerską siepaninę, tak częstą w średniowieczu, podnoszono do

rangi symbolu „uczestniczenia w doskonaleniu świata” przez „wodzostwo” i konieczne wobec

niego posłuszeństwo. Krew przed wiekami przelana, od dawna zastygła na przepisanych

lub wydrukowanych kartach poematu, zaczęła znowu szumieć. Nagle to, co stało się już tylko

kategorią literacką, a więc „deutsche Heldensage” – przemówiło obcym, nieprzyjemnym językiem.

Jeśli przywołamy jednego z Niemców takim właśnie językiem mówiących, odnajdziemy

go w pierwszym szeregu tych, którzy ujarzmili Niemcy, by potem ujarzmić narody Europy

Wschodniej. Był nim Alfred Rosenberg, który jako zbrodniarz wojenny zawisł na szubienicy

w Norymberdze 16 października 1946 roku.

Jako wysoki dostojnik hitlerowski z ambicjami pisarskimi rozpoczął tego rodzaju karierę

już w roku 1919 jako pamflecista antysemicki, by w roku 1930 opublikować swoje główne

dzieło Der Mythus des zwanzigsten Jahrhunderts, które ze względu na swój ponad milionowy

nakład, druga po książce Adolfa Hitlera Mein Kampf osobliwa „biblia” III Rzeszy, narobiło

więcej szkód niż profesorskie rozprawy pisane według miar wytyczanych przez Adolfa Bartelsa.

Mimo iż było ono dyletancką w istocie mieszaniną poglądów na filozofię i nauki społeczne,

zalecane było jako lektura kierunkowa dla nauczycieli i uczniów poczynając od edukacji

gimnazjalnej.

Kilkanaście stron tej książki poświęcił Rosenberg sadze Das Nibelungenlied. Dla niego

starzy Germanie byli prawdziwymi Aryjczykami, których system wartości, ukazany w Das

Nibelungenlied, odtwarzał wyższość „Rassenseele”, czyli duszy rasy. Honor, osobowość,

wolność i szlachectwo były tej przewagi zewnętrznymi atrybutami. Porównując sagę Nibelungów

z Iliadą Homera – czynili to już przed nim niektórzy germaniści – starał się przekonać

czytelników, że Nibelungowie wewnętrznie odznaczali się o wiele bardziej żywotnym bytem,

że ich czyny wynikały z woli wewnętrznych mocy i konfliktów z „odpowiednio ukierunkowaną

duszą”. Jak zawiła była jego retoryka, dowodzi tego zdanie, które w tym kontekście

tłumaczyć ma również tragizm poematu: „Splot zrodzonych z osobistego wnętrza czynów

wiąże dopiero tragiczne przeciwieństwo, prowadzące do katastrofy”. Dla. Rosenberga jest

saga Nibelungów „jednym z największych objawień germańskiej istoty, pieśnią o miłości,

wierności, nienawiści i zemście”.

Swoją interpretację utworu nasycił Rosenberg tak wielką ilością nowych, uświęconych

terminów, które opanowały język propagandy i szkolenia partyjnego, że właściwie niewiele

zostało z żywej wciąż jeszcze tkanki poematu. Ale i ona ginie pod naporem słów, które odrywają

postacie od ich ludzkiego tła, by na wzór monumentalnych pokazów propagandowych

kreować oszałamiające swym blaskiem świętości. Tak się stało pod piórem Rosenberga z

Zygfrydem, w którym dostrzega najdoskonalszą genialność o kształtach umierającego boga

wiosny czy boga słońca, a więc o kształtach dla oczu ludzkich niewyobrażalnych.

Alfred Rosenberg był ostatnim, który z tak niewielkim wysiłkiem intelektualnym zyskał

dostęp do milionów obywateli niemieckich, by sprezentować im tak bardzo zafałszowanych

Nibelungów. Gretel i Wolfgang Hechtowie, którzy przed kilku laty wydali w NRD swoje

Deutsche Heldensagen, przełożywszy raz jeszcze na prozę sześć najgłośniejszych sag z Nibelungami

na czele (przy czym przekład ich odznaczał się potoczystością i wiernością, nie

przynosząc żadnych wątpliwości interpretacyjnych), przypomnieli w przypisach, że w wieku

XIX próbowano nie tylko podnieść Das Nibelungenlied do rangi narodowego eposu, ale i

zaprząc do imperialistycznej polityki. Zwrócili uwagę na to, iż do dzisiaj funkcjonuje jako tak

zwane słowo skrzydlate pojęcie „Nibelungentreue” (wierność Nibelungów), w odniesieniu do

sojuszniczej Austrii, a więc na szczeblu wysokiej polityki użyte w roku 1909 przez kanclerza

Rzeszy Bernharda von Bülowa. I dodali: „Jeszcze wcale nie zostało rozwiązane zadanie, aby.

uwolnić Das Nibelungenlied i Sagę o Nibelungach od tych zniekształceń, żeby nie rzec zafałszowań”.

Służyć temu mają właśnie tłumaczenia owego starego eposu germańskiego na współczesną

literacką niemczyznę. Pozwalają one nie tylko zachować w pamięci wydarzenia i postacie

tego poematu, znane jedynie wyrywkowo z lektury szkolnej, ale i uniemożliwić świadome lub

pochopne interpretacje, do których nie brak pokusy już w samym określeniu tych sag jako

bohaterskich. Jednakże, zdaniem Gretel i Wolfganga Hechtów, nie jest wcale tak łatwo przekładać

z języka średniowysokoniemieckiego; zresztą podobne trudności istnieją również przy

przekładach z żywych wciąż gwar niemieckich, które wskutek przedziwnej koniunktury z

roku na rok zwiększają swoje zasoby literackie.

Das Nibelungenlied w obszernych, zachowanych fragmentach pierwotnego tekstu mówionego

stała się zabytkiem literackim. Utwór ten upowszechniany w przekładach, nierzadko w

dość swobodnych adaptacjach literackich, stwarzał możliwości zafałszowań, co się dość często

zdarzało. Śmiałość do tego rodzaju poczynań zyskiwali adaptatorzy od dość licznych historyków

literatury niemieckiej, wśród których nie brakowało również wybitnych przedstawicieli

germanistyki. Saga o Nibelungach nie przestała być lekturą popularną, świadczą o tej

popularności również odniesienia do bohaterów Nibelungów w mowie potocznej. Po doświadczeniach

interpretacyjnych, jakie wobec tego poematu zaistniały w ostatnich przeszło

stu latach, każdy nowy przekład niemiecki tamtego zabytkowego, szacownego tekstu budzi

zrozumiałe zainteresowanie.

Pozostała jednak Saga o Nibelungach w dziejach kultury i literatury interesującym dokumentem

obyczajowym. Może dlatego zawsze chętnie się ją czyta w przekładach na języki

obce w krajach, gdzie nigdy nie mogłaby ona rozbudzać tylu fałszywych emocji, jak to się

stało w Niemczech. Owszem, pewne niezwykłe emocje podczas lektury mogą się zdarzać,

pobudza do nich warstwa obyczajowa tej zamierzchłej opowieści. Rozreklamowanie Zygfryda

jako playboya, pięknej Brunhildy jako kobiety o demonicznym charakterze, zaś Krymhildy

jako bezwzględnej mścicielki, która we wnęce okna liczy swe ofiary, czy którejś nie brakuje –

wszystko to mogłoby się złożyć nawet na zarys jakiejś sensacyjnej brukowej opowieści z dzisiejszego

świata literackiego.

Można i tak czytać Sagę o Nibelungach, jak czytuje się niektóre bajki braci Grimmów –

czytać i dodawać dydaktyczne uwagi o charakterze starych Germanów. Bywają prawdy zaistniałe

w ludzkich konkretach i – zwłaszcza w literaturze od niepamiętnych czasów – prawdy

wysnute z wyobraźni, przed których sprawdzeniem w ludzkiej rzeczywistości odczuwamy

nieraz wielki lęk. Saga o Nibelungach w swym poetyckim pomieszaniu rzeczywistości historycznej

z płodami wyobraźni ma jednak także swoje liryczne zakątki, które – jak to bywało w

średniowieczu i bywa niestety do dzisiaj – sąsiadują z mrokiem i strachem. Poprawianie tej

sagi w przekładach, jak to sugerowali niektórzy niemieccy germaniści, na przykład przez próby

znalezienia motywacji psychologicznej dla poczynań Krymhildy, nikomu nie jest potrzebne.

Pozostawmy ją taką, jaką się stała: przedziwną baśnią z zamierzchłej przeszłości.

Wilhelm Szewczyk

Od autora

Około 150 lat po narodzeniu Chrystusa rozpoczął się nad Renem i nad Dunajem spór

Rzymian z plemionami germańskimi, które wtargnęły na terytorium rzymskie, aby szukać

miejsca do osiedlenia się. Po przeszło dwóchsetletnich zmaganiach, w trakcie ustawicznie

zmieniających się kolei wojny, która toczyła się pod hasłem wędrówki ludów, uległo na koniec

Imperium Rzymskie w 476 r. po Chrystusie. W owych czasach zamieszkiwali Germanie

nie tylko tereny Niemiec, kraje skandynawskie. Wyspy Brytyjskie i Islandię, lecz także wybrzeże

całej zachodniej połowy Morza Śródziemnego przeszło pod panowanie ludów narodowości

niemieckiej.

Skąpe są jedynie historyczne przekazy o tym, co wydarzyło się wówczas w głębi Niemiec i

w państwach nordyckich, ale o czynach wybitniejszych bohaterów owych czasów powstawały

liczne legendy i rozprzestrzeniały się w wielu wersjach poszczególnych pieśni z pokolenia na

pokolenie. Dopiero w czasie wypraw krzyżowych pewien wielce uzdolniony poeta niemiecki,

którego nazwiska nie jesteśmy pewni, dokonał próby stopienia tych licznych podań w jeden

wspaniały poemat, Pieśń o Nibelungach.

Wiedzie nas ponad dolnym Renem do Zanten, skąd wyruszył najznamienitszy z niemieckich

bohaterów Zygfryd, 1 syn Siegmunda i Siegelindy, pogromca smoka i zdobywca skarbu

Nibelungów, aby posiąść Krymhildę, która mieszkała w Worms w Burgundii wraz ze swą

matką Ute i trzema królewskimi braćmi. Zygfryd dopomógł królowi Guntherowi zwyciężyć i

przywieźć do domu mocarną Brunhildę z Islandii, a sam ożenił się z Krymhildą, którą sprowadził

do Zanten. W dalszym ciągu pieśń głosi o wizycie Zygfryda i Krymhildy w Worms,

waśniach królowych i o zamordowaniu Zygfryda przez Hagena z Tronje na polowaniu w Lesie

Odeńskim. Pogrążoną w żałobie Krymhildę ograbiają Gunther i Hagen ze skarbu Nibelungów,

który następnie topią w Renie.

Druga część poematu przedstawia nam możnego króla Attylę, starającego się o rękę wdowy

po Zygfrydzie; ta pojmuje go, żywiąc potajemnie nadzieję pomszczenia śmierci Zygfryda

na jego mordercach. Za jej namową zaprasza Attyla Burgundów na swój dwór. Wbrew

ostrzeżeniom Hagena przyjmują oni zaproszenie, jadą jednak uzbrojeni w liczbie 1060 rycerzy

i 9000 pachołków poprzez zamczysko Bechlar w kraju Hunów, gdzie w trakcie morderczych

walk wszyscy ponoszą śmierć. Także Krymhilda zostaje zabita przez Hildebranda.

Spośród licznych bohaterów na dworze króla Attyli jako najdzielniejszy występuje najbardziej

szacowny gość króla, Dietrich z Berna, wokół którego bohaterskiej postaci osnute są

dalsze wątki legendy, obejmujące streszczenie skandynawskich sag. Do kręgu opowiadań

należy również Pieśń o Hildebrandzie, w swojej pierwotnej wersji najstarszy tekst niemieckich

podań, jaki do nas dotarł.

1 W licznych odmiennych nordyckich wersjach opowieści o Zygfrydzie bohater zwany jest

Sigurdem, a jego małżonka Gudrun. W Burgundii panuje król Gibich ze swą żoną, czarnoksiężniczką

Krymhildą, i Sigurd zostaje zamordowany nie przez Hagena, którego przedstawia

się jako brata Gunthera, lecz przez Gundwurma, najmłodszego z trójki królewiczów.

Przygoda 1

Jak Zygfryd przybył do Mima i zabił smoka

Na zamku w Zanten nad dolnym Renem panował już od wielu lat potężny i obdarzony

szczęściem dumny ród królewski Walsungów, który wywodził się od Wotana, najwyższego z

bogów. Także panowanie Siegmunda i Siegelindy było pełne blasku. Wtedy to na ich dom

spadło nieszczęście. Siegmund padł w walce ze znienacka wdzierającymi się wrogami, którzy

napadli na Zanten. Siegelinda schroniła się w głębokim borze, gdzie jeszcze wydała na świat

urocze chłopię, lecz przypłaciła to śmiercią. 2

Ku biednemu, opuszczonemu chłopcu, który bezradnie leżał na ziemi krzycząc z głodu,

zbliżyła się łania, chwyciła go w pysk i zaniosła do legowiska, gdzie czekały na karmiącą

matkę dwa młode zwierzątka. Zesłał ją chyba kierujący losami bogów i ludzi sam Wotan,

który ostatniemu ze szlachetnego rodu Walsungów przeznaczył krótki wprawdzie, lecz chlubny

żywot.

Tak to przez dwanaście miesięcy chłopiec żył karmiony przez łanię i prędko zyskał niepospolitą

urodę, moc i krzepę.

Daleko od legowiska zwierzęcia prowadził dobrze prosperujący warsztat znany i popularny

kowal, zwany Mimem. Żył on tutaj wraz ze swą żoną i wieloma czeladnikami, lecz ku

wielkiemu ubolewaniu nie miał dzieci.

Gdy pewnego razu Mim zapuścił się w głąb lasu w poszukiwaniu drzew, które chciał ściąć

do kuźni, nagle z zarośli wyszedł mu naprzeciw młodziutki, nagi chłopczyna, za którym podążała

łania liżąc go ufnie po twarzy i rękach. Chłopiec nie był zdolny wymówić słowa. Jednak

Mim, pełen radości z powodu tak niespodziewanie zdobytego dziecka, wziął je do domu i

nazwał Zygfrydem.

Pod troskliwą opieką kowala i jego żony wyrastał silny młodzian, i kiedy skończył dwanaście

lat, pokonał wszystkich czeladników Mima, a gdy go drażnili, nierzadko dawał im poznać

swą siłę, ba, pewnego razu tak ich poturbował, że ledwie mogli pracować.

Przybrany ojciec rozgniewał się. – Skoro mi poraniłeś czeladników, powinieneś sam zabrać

się do pracy.

____________________________________________

[2] Według wersji zawartych w Pieśniach o Nibelungach. aż do wieku młodzieńczego wzrastał

Zygfryd pod opieką swoich rodziców. Mając lat siedemnaście został przez ojca wraz z

czterystu szlachetnie urodzonymi młodzieńcami pasowany na rycerza i wówczas wyruszył na

spotkanie różnorodnych przygód. Zygfryd przeżył syna, który mu towarzyszył w śmiertelnej

wyprawie do Worms. Inna wieść głosi, że jako dwunastolatek potajemnie „opuścił ojcowski

zamek”, poszedł na naukę do kowala Mima, któremu „wbił w ziemię kowadło”, pokonał

smoka i po zdobyciu skarbu Nibelungów powrócił do Zanten, gdzie został pasowany na rycerza.

– Czemu nie – odparł Zygfryd – dajcie mi tylko narzędzia i żelazo, a chętnie je wykuję. –

Gdy po raz pierwszy stanął przy kowadle, tak potężnie uderzył w żelazo, że aż się rozprysnęło,

a kowadło pogrążyło się głęboko w ziemi. Ze zgrozą patrzyli wszyscy na to, co zrobił

młody Zygfryd, a Mim zaczął się go bać. Podstępnie, zgodnie ze swą naturą, zastanawiał się,

w jaki sposób mógłby się go pozbyć. Miał brata imieniem Fasner, który ze względu na nikczemny

charakter i jeszcze gorsze uczynki został zamieniony w smoka i przebywał w mrocznym

wąwozie w kraju Nibelungów. Mim udał się do niego i zapowiedział, że przyśle chłopca.

Smok cieszył się już z góry na obiecany łup.

Jeszcze jako chłopiec Zygfryd beztrosko spędzał lata ciesząc się siłą i zdrowiem i ten oto

wspaniały młodzieniec o wdzięcznej postaci udał się na polecenie ojczyma do mieszkającego

w odległych stronach węglarza, aby mu pomagać w wypalaniu węgla na najbliższą zimę.

Karl Treumund - Saga o Nibelung.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: