Trudniejsze poj�cia Wrzodziej�ce zapalenie jelita grubego WRZODZIEJ�CE ZAPALENIE JELITA GRUBEGO (WZJG) PRZEBIEG CHOROBY DIETA W LECZENIU NAWRACAJ�CYCH ZAPALE� JELIT WRZODZIEJ�CE ZAPALENIE JELITA GRUBEGO (WZJG) Choroba jelita grubego Jelito grube rozpoczyna si� od zastawki kr�tniczo-k�tniczej, stanowi�cej granic� z jelitem cienkim. Nast�pnie dzieli si� na jelito �lepe (k�tnic�) wraz z wyrostkiem robaczkowym, okr�nic� (wst�puj�c�, poprzeczn� oraz zst�puj�c�) oraz odbytnic� z kana�em odbytowym. Jelito grube jest szersze od jelita cienkiego - w stanie rozkurczu osi�ga �rednic� 5-8 cm. Jest znacznie kr�tsze od jelita cienkiego, jego d�ugo�� wynosi od 120 do 150 cm. Cechy choroby Wrzodziej�ce zapalenie jelita grubego to przewlek�y proces zapalny b�ony �luzowej jelita grubego, kt�ry nie leczony prowadzi do powstania owrzodze�, obrz�k�w �ciany jelita oraz niebezpiecznych dla zdrowia powik�a�. Przyczyny choroby - nieprawid�owe dzia�anie uk�adu odporno�ciowego; - sk�onno�ci dziedziczne; - nerwice, przewlek�y stres i inne zaburzenia psychologiczne - zaka�enia uk�adu pokarmowego; - palenie papieros�w i picie du�ych ilo�ci alkoholu. Mechanizm choroby G��wnym objawem choroby jest stan zapalny jelita. Kumulacja zapalenia b�ony �luzowej ma miejsce w jelicie grubym. Zapalenie �cianek jelita powstaje wskutek nieprawid�owej odpowiedzi immunologicznej �luz�wki na kontakt z w zasadzie nieszkodliwymi bakteriami, kt�re u wi�kszo�ci os�b nie powoduj� �adnych niekorzystnych objaw�w. U os�b o pewnych predyspozycjach genetycznych mog� za� powodowa� nadmiern� odpowied� immunologiczn� prowadz�c� do stanu zapalnego. Jak cz�sto i kogo choroby zapalne jelit atakuj�? Choroba atakuje ludzi m�odych. Szczyt zachorowa� przypada pomi�dzy 20. a 40. rokiem �ycia, chocia� ostatnio coraz cz�ciej dotyka te� dzieci. W Polsce nie prowadzi si� dok�adnej statystyki tych chor�b, lecz jedynie dokonuje si� szacunku opartego na statystyce zachorowa� w innych krajach europejskich. Na tej podstawie przyjmuje si�, �e w Polsce zapadalno�� na wrzodziej�ce zapalenie jelita grubego (WZJG) wynosi oko�o 700 nowych przypadk�w rocznie, a liczba chorych zawiera w granicach 30 000 � 40 000 os�b. PRZEBIEG CHOROBY Do wczesnych objaw�w tej choroby nale��: - b�le brzucha po��czone z bolesnym parciem na stolec; - krwisto-�luzowe biegunki; - stany podgor�czkowe. Rozw�j objaw�w i powik�a� choroby Przewlek�e zapalenie jelita grubego charakteryzuje si� g��wnie krwistymi biegunkami oraz stopniowym powstawaniem owrzodze� w obr�bie b�ony �luzowej jelita grubego. Chory wydala przez odbyt wraz ze stolcem widoczne ilo�ci �luzu, krwi i ropy. Objawy wrzodziej�cego zapalenia jelita grubego nasilaj� si� stopniowo i s� wyra�nie zr�nicowane. Choroba ma r�ny przebieg - od �agodnej postaci trwaj�cej latami, nawet do ci�kiej, kt�ra mo�e sko�czy� si� zgonem po kilku tygodniach. Zaostrzenia i remisje WZJG W postaciach l�ejszych choroby, kt�re wyst�puj� najcz�ciej - regu�� s� okresy samoistnego cofania si� objaw�w � tzw. remisji choroby. Jednak po kilku tygodniach, miesi�cach, a czy nawet latach ataki choroby mog� znowu powr�ci�. Tylko w niekt�rych przypadkach objawy choroby utrzymuj� si� bez przerwy. W czasie nasilenia objaw�w charakterystyczne s� krwiste biegunki z b�lami partymi brzucha i anemia. W najci�szych postaciach wyst�puje gor�czka. W okresie zaostrzenia choroby pojawiaj� si� ci�kie objawy: - nasilona, krwista biegunka; - md�o�ci, wymioty, utrata apetytu i chudni�cie; - silne b�le i wzd�cia brzucha - wysoka gor�czka - narastanie anemii Powik�ania choroby W ci�kich postaciach choroby �ciana jelita jest scie�cza�a, a samo jelito �rozd�te�. Wyst�puj�ce krwawienia z przewodu pokarmowego oraz przewlek�e biegunki mog� doprowadzi� do odwodnienia i ci�kiej anemii. G��bokie owrzodzenia b�ony �luzowej jelita grubego zagra�aj� przedziurawieniem jelita (perforacj�) oraz zapaleniem w�troby, dr�g ��ciowych i zapaleniem otrzewnej. U cz�ci chorych powik�ania mog� si� objawia� owrzodzeniami sk�ry, zapaleniami naczy� krwiono�nych, zapaleniem t�cz�wki. Uwaga - zagro�enie dla �ycia! Zagro�eniem dla �ycia jest ostre toksyczne zapalenie jelita grubego, kt�re mo�e prowadzi� do perforacji jelita i tzw. zapalenie ka�owego otrzewnej. U os�b z wrzodziej�cym zapaleniem jelita grubego cz�ciej wyst�puje rak jelita grubego Rozpoznanie wrzodziej�cego zapalenia jelita grubego Opisane wy�ej objawy WZJG powinny sk�oni� chorego do wizyty u lekarza. Podstaw� rozpoznania lekarskiego jest wywiad lekarski i badanie per rectum. Niekiedy w czasie badania wyczuwalne jest jelito grube w postaci nieelastycznego �wa�ka�. Nie wolno zapomnie� o badaniu przez kiszk� stolcow�, aby wykluczy� ewentualne wyst�powanie raka jelita grubego, kt�ry mo�e przebiega� z podobnymi objawami. Te badania powinny by� wykonane przez do�wiadczonego w rozpoznawaniu tej choroby lekarza (najlepiej proktologa, lub gastrologa). Badania obrazowe w diagnostyce Dla rozpoznania choroby stosuje si� badanie radiologiczne. Na zdj�ciu rentgenowskim jamy brzusznej osoby chorej wida� charakterystyczne zmiany w �cianie jelit. W badaniu kontrastowym wyst�puje charakterystyczny obraz "sztywnej rury". Po drugie � stosuje si� badanie endoskopowe. Podczas endoskopii dolnego odcinka przewodu pokarmowego lekarz bezpo�rednio ogl�da wn�trze jelita grubego. Badanie pozwala uwidoczni� charakterystyczne dla wrzodziej�cego zapalenia jelita grubego owrzodzenia, jak r�wnie� pobra� wycinki do badania histopatologicznego. W�a�ciwego rozpoznania choroby dokonuje si� na podstawie badania histopatologicznego wycink�w pobranych w czasie badania. Dodatkowe badania diagnostyczne Badanie krwi mo�e ujawni� niedokrwisto�� oraz podwy�szony poziom leukocyt�w wskazuj�cy na stan zapalny w jelitach. Ale uwaga! Wrzodziej�ce zapalenie jelita grubego nale�y odr�ni� od innych chor�b jelit, mi�dzy innymi od zaka�e� bakteryjnych oraz Choroby Le�niowskiego-Crohna. Zatrucia pokarmowe - bakteryjne Leczenie wrzodziej�cego zapalenia jelita grubego Zasad� jest uzale�nienie leczenia do nasilenia choroby i charakteru objaw�w oraz od stanu chorego. W czasie zaostrzenia choroby lekarz przepisuje zwykle niesteroidowe leki przeciwzapalne (sulfasalazyn�, salazopiryn�, azasulfidyn�, kwas 5-aminosalicylowy, itp.. oraz kortykosteroidy. W ci�kich przypadkach chory trafia do szpitala, otrzymuje du�e dawki silnie dzia�aj�cych lek�w immunosupresyjnych oraz jest od�ywiany pozajelitowo. W przypadkach wyj�tkowo ci�kich i opornych na leczenie wykonuje si� zabieg chirurgiczny, kt�ry polega na usuni�ciu prawie ca�ego jelita grubego. Rol� w leczeniu wrzodziej�cego zapalenia jelita grubego mo�e odegra� psychoterapia oraz r�ne metody �agodzenia stresu. DIETA W LECZENIU NAWRACAJ�CYCH ZAPALE� JELIT Zasady diety we wrzodziej�cym zapaleniu jelita grubego Dieta osoby chorej nie powinna radykalnie odbiega� od diety os�b zdrowych. S� jednak sk�adniki pokarmowe, kt�re powinny by� preferowane � np. bia�ko, niekt�re witaminy i minera�y. Jak te� pewne grupy produkt�w nale�y spo�ywa� z ostro�no�ci�, uwa�nie obserwuj�c reakcj� organizmu. Zapotrzebowanie na sk�adniki od�ywcze. W okresie remisji zapale� jelit dieta powinna dostarcza� odpowiedni� do stopnia niedo�ywienia chorego ilo�� bia�ka. Niedobory bia�ka wyst�puj� u 25-80% chorych na CHL-C i u 25-50% chorych na WZJG. Szacuje si�, �e chorzy powinni otrzymywa� w diecie 1,2 - 3.0 g bia�ka na 1 kg masy cia�a. Produktami bogatymi w bia�ko s�: mi�so, ryby, jaja, mleko i jego przetwory oraz produkty z soji. Warto pami�ta�, �e bia�ko zwierz�ce (ryby, nabia�, mi�so) jest przyswajalne w o. 70%. Niedobory witamin a leki Leczenie sulfosalazyn� prowadzi do zaburze� wch�aniania kwasu foliowego, co mo�e by� powodem anemii, gdy� witamina ta, tak jak witamina B12 jest konieczna do prawid�owego wch�aniania �elaza. Tote� przy d�ugotrwa�ym leczeniu sulfosalazyn� nale�y wspomaga� diet� kwasem foliowym. Niedobory innych witamin z grupy B mog� by� spowodowane jednym z objaw�w chor�b zapalnych jelit jakim s� biegunki. Niedob�r wapnia a stosowanie steryd�w Stosowanie kortykosteryd�w w chorobach zapalnych jelit powoduje zwi�kszone wydalanie wapnia z ko�ci i sprzyja rozwojowi osteopenii i osteoporozie. Znacznie wzrasta ryzyko z�ama� ko�ci. W czasie d�ugotrwa�ego stosowania kortykosteryd�w dieta powinna dostarcza� 1,5 g wapnia dziennie. Je�eli bogate �r�d�o wapnia - mleko lub jego przetwory s� �le tolerowane, to powinno si� stosowa� preparaty wapnia oraz witaminy D3. Niedobory biopierwiastk�w a choroby zapalne jelit W obu chorobach zapalnych jelit cz�sto wyst�puje niedob�r cynku, potasu, magnezu i selenu. Przyczyn� niedoboru s� zaburzenia wch�aniania wywo�ane stanem zapalnych. Ponadto niedobory tych mikroelement�w mog� nasila� biegunki niezale�nie od stanu zapalnego jelita oraz wp�ywa� na wyst�powanie innych niekorzystnych dla zdrowia objaw�w. Jakich pokarm�w unika�? Po pierwsze tych pokarm�w, kt�re zawieraj� sk�adniki dra�ni�ce jelita i mog�ce powodowa� niekorzystne objawy. Do produkt�w takich nale�� warzywa wzdymaj�ce: suche nasiona bobu, grochu, fasoli, soi, kalafior, broku�y, �wie�e og�rki, kapusta. Ponadto owoce zawieraj�ce drobne pestki (np.: truskawki, agrest, porzeczki, maliny, jagody, je�yny, poziomki itp.) mog� spowodowa� mechaniczne podra�nienie �luz�wki jelita. Z tych samych przyczyn ostro�nie nale�y w��cza� do diety orzechy i migda�y, kt�re s� r�wnie� jednymi z silniejszych alergen�w. Niekorzystne objawy obserwowano r�wnie� po spo�yciu potraw ci�kostrawnych takich jak. np. grzyby oraz suszone owoce. Unika� surowych pokarm�w i zaka�e� pokarmowych Chorzy powinni unika� po�ywienia surowego mi�sa, jaj, mleka, itp., gdy� mog� by� pokarmowych �r�d�em zaka�e� pokarmowych oraz zachowa� szczeg�ln� ostro�no�� w czasie podr�y do kraj�w o niskim st...
megan22