ucho, gdy dziecko boli.doc

Gdy dziecko boli ucho...

Zapalenie uszu jest częstą chorobą wieku niemowlęcego i wczesnego dzieciństwa. Prawidłowość ta wynika z mniejszej niż u starszych dzieci czy dorosłych odporności oraz z pewnych odrębności budowy ucha dziecięcego.

Pomiędzy gardłem a uchem środkowym występuje połączenie, zwane trąbką Eustachiusza. Jej podstawową funkcją jest wyrównywanie ciśnienia w uchu środkowym. Doświadczamy tego podczas jazdy samochodem w terenie górskim lub w czasie lotu samolotem – w uszach odczuwamy wówczas charakterystyczne „strzyknięcia”.

Trąbka Eustachiusza jest u niemowlęcia krótka i szeroka. Z tego względu stanowi „wrota wejścia” do ucha środkowego, przez które może się tu dostawać wydzielina z dróg oddechowych, a podczas wymiotów czy odbijania – treść pokarmowa.

W przypadku małego dziecka określenie „ból ucha” jest bardzo nieprecyzyjne. Pewną pomoc w rozpoznaniu dolegliwości stanowią tzw. objawy pośrednie: ból podczas ucisku na skrawek uszny czy pociągania za małżowinę uszną. Nie są to jednak objawy pewne. Silne uciśnięcie skrawka usznego i nagle zwolnienie ucisku powoduje ból również u osoby zdrowej i w żadnym wypadku nie ma wartości rozpoznawczej.

Dlatego przy potwierdzaniu bólu ucha u dzieci opieramy się na objawach pośrednich, takich jak niepokój, rozdrażnienie, płacz w początkowej fazie ssania, obecność innych cech infekcji wirusowej (kataru, kaszlu), stan podgorączkowy lub gorączka oraz pocieranie rączką małżowiny usznej lub kiwanie przez leżące dziecko główką na boki.

Należy pamiętać, że dziecku przynosi ogromną ulgę pojawienie się ropnego wycieku z ucha. Matki zazwyczaj opisują tą sytuację następująco: „przez pół nocy dziecko krzyczało, nie dało się uspokoić, po czym zasnęło, a rano zauważyłam na poduszce niewielką żółtą plamkę”. Sytuacja taka do – wbrew pozorom – powód do najwyższego niepokoju – oznacza ona bowiem, że doszło do przedziurawienia błony bębenkowej, a przez powstały otwór przedostają się na zewnątrz gazy i wydzielina zapalna.
 

Dlatego wyciek z ucha zawsze jest bezwzględnym wskazaniem do pilnej wizyty u laryngologa. Absolutnie nie wolno czyścić ucha „domowymi sposobami” ani podawać do niego jakichkolwiek kropli.

Ból ucha nie zawsze jest spowodowany procesem chorobowym dotyczącym tego narządu. Towarzyszy również bólowi zębów trzonowych, stanom zapalnym wyrostka sutkowatego kości skroniowej, a także zapaleniu ślinianki przydusznej w przebiegu nagminnego zapalenia przyusznic (świnki).

Dziecko z bólem ucha wymaga konsultacji lekarskiej u pediatry, a jeszcze lepiej – badania przez laryngologa. Często, żeby zobaczyć błonę bębenkową, trzeba oczyścić ucho z zalegającej woskowiny. W przypadku niespokojnego dziecka nie jest łatwe i wymaga dużej wprawy. Nierzadko lekarz nie jest w stanie od razu ocenić wyglądu błony bębenkowej – musi najpierw „rozpuścić” woskowinę, podając do ucha rozmiękczające ją preparaty, a badanie powtórzyć na drugi dzień.

W niektórych rodzinach pokutuje przeświadczenie, że w terapii bólu ucha pomocne jest wkładanie doń fragmentów roślin doniczkowych o rzekomym działaniu przeciwzapalnym. Jest to absolutnie zabronione! Rodzice mogą pomóc dziecku z bólem ucha poprzez podanie leków przeciwbólowych – drogą doustną, a jeśli dziecko odmawia przyjmowania płynów – w postaci czopków. Czasem wskazane są również leki uspokajające, których podanie pozwoli cierpiącemu dziecku przespać noc. Żadnego z wymienionych środków nie należy jednak podawać dziecku na własną rękę – można to zrobić jedynie po konsultacji z pediatrą.

Na koniec należy wspomnieć, że – oprócz infekcji – ból ucha może być również spowodowany włożeniem przez dziecko rożnych drobnych przedmiotów do przewodu słuchowego. Jeśli tak się stanie, ich usunięciem powinien zająć się laryngolog. Odradzam próby ich usuwania na własną rękę, gdyż często zdarza się, że – zamiast je wydobyć – rodzice wpychają takie przedmioty głębiej, co skutkuje uszkodzeniem błony bębenkowej.

Tekst: lek. med. Grażyna Słodek – pediatra                    

http://www.medonet.pl/zdrowie-na-co-dzien,kategoria-glowna,dziecko,index.html