Określenie własnych kompetencji
Poszukując pracy oferujemy przyszłym pracodawcom swoje kwalifikacje, które pozwalają nam dobrze wykonywać pracę. We współczesnym świecie ludzie zmieniają pracę średnio co 5 lat - wykonywanie jednej i tej samej pracy przez całe życie stało się już niemożliwe. Wiele zawodów przestaje już istnieć, a powstają wciąż nowe - ważne jest to, aby nabyte umiejętności mogły być stale wykorzystywane w nowym środowisku pracy.
UMIEJĘTNOŚĆ - to każda czynność, którą potrafimy wykonywać. Są one nabywane podczas całego życia i każdy człowiek je posiada (np. umiejętność pływania, obsługi komputera, umiejętności społeczne: praca w zespole, przywództwo). Ponieważ są one potrzebne do wykonywania pracy zawodowej, podczas rekrutacji i selekcji pracodawcy dokładnie analizują podane przez kandydata umiejętności (także zdolności i cechy osobowe). Wszystkie umiejętności jakie człowiek nabywa w ciągu życia można podzielić na umiejętności adaptacyjne i uniwersalne.
Umiejętności adaptacyjne pozwalają otrzymać pracę i są zdobywane we wczesnej fazie życia w środowisku rodzinnym, przedszkolnym, szkolnym, dzięki przebywaniu z innymi ludźmi oraz procesowi intensywnej edukacji. Umiejętności te decydują o procesie adaptacji człowieka do środowiska, w którym aktualnie znajduje się oraz ułatwiają właściwe kontakty z innymi ludźmi (przełożonymi, współpracownikami), pozwalają dobrze zorganizować czas.
Do umiejętności tych zaliczyć można na przykład:
• zorganizowanie
• kreatywność
• punktualność
• entuzjazm
• uprzejmość
• odpowiedzialność
• pomysłowość
Za umiejętności uniwersalne uważa się takie, które pozwalają zdobyć pracę, wymienić można tutaj talent, zdolności lub wyuczone umiejętności.
Obejmują one cztery grupy umiejętności (zdolności), które potrzebne są w każdej pracy:
1. dane - szybkie i dokładne liczenie, zestawianie cyfr,
2. informacje - szybkie kojarzenie faktów, planowanie,
3. ludzie - umiejętność pomagania, kierowania, współczucia,
4. rzeczy - zdolności mechaniczne, obsługa i naprawa maszyn.
Przykłady umiejętności uniwersalnych:
1. szybkość i dokładność,
2. planowanie,
3. zdolności kierowania innymi,
4. umiejętności łatwego wysławiania się,
5. umiejętności obsługi i naprawy maszyn,
6. czytanie, pisanie, liczenie.
ZDOLNOŚĆ - to możliwość szybkiego zdobycia umiejętności (np. obsługi komputera, itp.).
Ludzie mają różne umiejętności i różne uzdolnienia. Osoby, które wykorzystują swoje umiejętności podczas poszukiwania pracy, mają większą pewność, że osiągną sukces. Warto tutaj zacytować sentencję E. Hubbarda, który powiedział: "Istnieje coś o wiele rzadziej spotykanego, o wiele lepszego, o wiele bardziej niezwykłego niż umiejętność. To umiejętność rozpoznania umiejętności."
KWALIFIKACJE - zdobywane są w procesie uczenia się, są to umiejętności potwierdzone odpowiednim dyplomem, kwalifikującym do wykonywania konkretnej pracy - konkretnego zawodu. Często są unikatowe i przydatne tylko w jednej pracy.
Przykłady kwalifikacji: znajomość anatomii, księgowość, gotowanie, pieczenie, marketing, obsługa konkretnego urządzenia, pilotaż wycieczek zagranicznych, ratownik.
ĆWICZENIE. Spróbuj zakwalifikować się do jednej z sześciu różnych grup:
1. REALISTYCZNA (ludzie z tej grupy mają uzdolnienia sportowe lub zdolności manualne, lubią pracować mając do czynienia z przedmiotami, maszynami, narzędziami lub zwierzętami, roślinami lub wolą pracować na wolnym powietrzu).
2. SPOŁECZNA (ludzie z tej grupy lubią pracować z ludźmi, informować, wyjaśniać, pomagać, szkolić, wychowywać, uczyć, mają uzdolnienia związane z posługiwaniem się słowami)
3. BADAWCZA (ludzie z tej grupy lubią obserwować, uczyć się, badać, analizować, oceniać lub rozwiewać problemy)
4. PRZEDSIĘBIORCZA (ludzie z tej grupy lubią pracować z ludźmi - mieć wpływ na nich lubią występować publicznie, chcą być przywódcami lub chcą zarządzać dla osiągnięcia zysku lub celów wyznaczonych przez organizację)
5. ARTYSTYCZNA (ludzie z tej grupy mają uzdolnienia artystyczne, są innowacyjni i obdarzeni intuicją; lubią pracować w nieschematycznych sytuacjach, używają wyobraźni i możliwości twórczych)
6. KONWENCJONALNA (ludzie z tej grupy lubią mieć do czynienia z danymi lubią pisać lub obliczać, wykonywać prace zwracając uwagę na szczegóły, lub kierując się instrukcjami innych osób)
Z każdą grupą związany jest odpowiedni typ osobowości, określony przez charakterystyczne dla niej cechy psychiczne.
REALISTA (rzeczy)
Typowi realistycznemu odpowiadają realistyczne zawody, takie jak: pilot, stolarz, technik, inżynier, operator radiowy, kreślarz, optyk, leśnik, mechanik samochodowy, rolnik, elektryk, kierowca, ślusarz, spawacz - często brakuje mu jednak umiejętności społecznych.
Określany jest jako:
prostolinijny
uczciwy
trzeźwo myślący
szczery
materialista
skromny
naturalny
pokorny
zasadniczy
wytrwały
praktyczny
nieśmiały
gospodarny
cierpliwy
pracowity
Osobę tę cechuje: niezależność, praktycyzm, sprawność fizyczna, przebojowość, konserwatyzm, fizyczna koordynacja, siła, logika, preferuje ona wykorzystywanie zmysłów wzroku i dotyku. Osoba ta lubi: napięcia, podejmowanie ryzyka, pracę na świeżym powietrzu, konkretne problemy, pieniądze, posługiwać się narzędziami i maszynami.
TYP BADAWCZY (informacje)
Typowi badawczemu odpowiadają takie zawody badawcze jak: biolog, fizyk, matematyk, geolog, meteorolog, agent ubezpieczeniowy, programista, ekonomista, laborant, lekarz często brakuje mu zdolności przyrodniczych.
ostrożny
analityczny
złożony
krytyczny
niezwykły
niezależny
intelektualista
skierowany na siebie
metodyczny
pesymista
dokładny
racjonalny
odnoszący się z rezerwą
Osobę te cechuje: niezależność, ciekawość świata, intelektualizm, chęć analizowania swoich myśli i uczuć, brak tradycjonalizmu. Osoba taka korzysta z zasobu informacji, posiada swoiste powiązania z ludźmi, rzeczami, stosuje przyrządy do badania idei; posiada zdolności intelektualne, umiejętność logicznego myślenia. Osoba ta lubi: studiowanie, wyzwania, wymianę myśli i skomplikowane, abstrakcyjne problemy. Osoba ta rozwiązuje problemy przez myślenie.
TYP ARTYSTYCZNY (informacje, rzeczy)
Typowi artystycznemu odpowiadają zawody artystyczne, takie jak: muzyk, kompozytor, reżyser, pisarz, dekorator wnętrz, aktor, piosenkarz, pracownik reklamy, architekt, redaktor, archiwista, projektant, autor nieliteracki, artysta komercyjny, litograf. Posiada uzdolnienia artystyczne - literackie, plastyczne, muzyczne, ale często brakuje mu umiejętności urzędniczych.
niedbały
kreatywny
emocjonalny
idealista
obdarzony wyobraźnią
impulsywny
oryginalny
intuicyjny
otwarty
skoncentrowany na
własnych przeżyciach
Osobę tę cechuje: kreatywność, uczuciowość, poczucie estetyki, analizowanie swoich myśli i uczuć, ekspresyjność. Jest to osoba inteligentna, wrażliwa na kolory, formę, dźwięki: za pomocą procesów myślowych przetwarza informacje uzyskane za pomocą narządów zmysłów. Osoba ta lubi: piękno, wymianę myśli, interesujące i niezwykłe widoki. Osoba ta rozwiązuje problemy w sposób twórczy i nietypowy.
TYP SPOŁECZNY (ludzie)
Typowi społecznemu odpowiadają zawody społeczne, jak: nauczyciel, katecheta, psycholog w poradni psychologiczno-pedagogicznej, doradca zawodowy, kierownik budowy, ksiądz, bibliotekarz, kadrowiec, pracownik rekreacji, pielęgniarka, dozorca - ale często brakuje mu uzdolnień technicznych i naukowych.
współczujący
współpracujący
przyjazny
uczynny
uprzejmy
odpowiedzialny
towarzyski
wyrozumiały
serdeczny
taktowny
Osobę tę cechuje: otwartość na kontakty z ludźmi, chęć przywództwa, zainteresowanie ludźmi, uczuciowość, potrzeba wspierania, odpowiedzialność. W pracy z innymi używa uczuć, słów, idei. Posiada umiejętności wczuwania się, rozumienia spraw, jest otwarta, naturalna, taktowna.
Osoba ta lubi: pomagać innym, przewodzić. Osoba ta rozwiązuje problemy kierując się uczuciami.
PRZEDSIĘBIORCZY (ludzie) - inicjator
Typowi przedsiębiorczemu odpowiadają zawody wymagające przedsiębiorczości, takie jak: sprzedawca, menadżer, kierownik, właściciel firmy, kwiaciarz, prawnik, attache wojskowy, spiker, personalny, agent nieruchomości, sprzedawca, makler. Posiada umiejętności przywódcze, łatwość wysławiania się, ale często brakuje mu uzdolnień naukowych.
władczy
ambitny
podejmujący ryzyko
energiczny
ekstrawertyczny
optymistyczny
poszukujący przyjemności
pewny siebie
popularny
Osobę tę cechuje: energiczność, niezależność, pełna wiara we własne siły, chęć dominacji, elokwentność; w pracy z ludźmi i podczas wykonywania zadań kieruje się uczuciami i logiką.
Osoba ta lubi: organizować, przekonywać, kierować, administrować. Osoba ta rozwiązuje problemy poprzez rozwiązywanie ryzyka.
TYP KONWENCJONALNY (informacje) - tradycjonalista
Typowi konwencjonalnemu odpowiadają konwencjonalne zawody, takie jak: księgowy, urzędnik, sekretarka, pracownik banku, kasjer, inspektor kredytowy, likwidator szkód, urzędnik, agent biura podróży. Posiada uzdolnienia urzędnicze i rachunkowe, ale często brakuje mu uzdolnień artystycznych.
sumienny
skuteczny
zorganizowany
pedantyczny
skrupulatny
uległy
bez wyobraźni
oszczędny
Osobę tę cechuje: łagodne usposobienie, dokładność, logika myślenia, odpowiedzialność, wykorzystuje ona informacje płynące z narządów zmysłów i procesów myślowych.
Osoba ta lubi: porządek, zdecydowanie, bezpieczeństwo, identyfikowanie się z osobami posiadającymi wiedzę, wpływy. Osoba ta rozwiązuje problemy kierując się uznanymi zasadami, regułami.
Teraz przyjrzyj się typom osobowości, wypisz nazwy typów, które odpowiadają ci najbardziej - jaki typ najbardziej przypominasz? Miej na uwadze to, że nasza osobowość jest zwykle wypadkową kilku typów, z których jeden dominuje.
ĆWICZENIE. OKREŚLENIE WŁASNYCH KWALIFIKACJI I UMIEJĘTNOŚCI
O posiadanych kwalifikacjach świadczy zdobyta wiedza na studiach, czy też uzupełniona na kursach, studiach podyplomowych, szkoleniach. Umiejętności to przede wszystkim to, co potrafimy robić i co mieliśmy już okazję sprawdzić na praktykach, stażach, czy też w czasie pracy stałej i wakacyjnej podejmowanej w czasie studiów. Chcąc ustalić jakie są cechy naszej osobowości można odpowiedzieć sobie na te, lub podobne pytania:
• Czy jestem osobą twardo stojącą na ziemi, mającą wyznaczony cel i dążącą do jego realizacji?
• Czy lubię obserwować, uczyć się, analizować sytuacje, dokonywać ocen i rozwiązywać problemy?
• Czy jestem innowatorem wprowadzającym w życie nowe idee i pomysły?
• Czy lubię pracę z ludźmi, niosąc im pomoc, wspierając, informując?
• Czy lubię kierować grupą, brać odpowiedzialność za to, co robią inni?
Ważne jest jednak, aby pamiętać, że każdy z typów osobowości znajduje swój odzwierciedlenie w konkretnych zawodach i specjalizacjach.
klejarka