Stolice Województw :
Lubuskie – Zielona Góra/Gorzów Wlkp.
Zach. Pomorskie –Szczecin
Dolnośląskie – Wrocław
Wielkopolskie – Poznań
Pomorskie – Gdańsk
Opolskie – Opole
Śląskie – Katowice
Łódzkie – Łódź
Kujawsko-Pomorskie –Toruń / Bydgoszcz
Mazowieckie – Warszawa
Małopolskie – Kraków
Podkarpackie – Rzeszów
Lubelskie Lublin
Warmińsko-Mazurskie – Olsztyn
Podlaskie – Białystok
Świętokrzyskie – Kielce
Bariery przyrodnicze :
Wodna - naturalna barierę wodna jest deficyt wody ale także jej nadmiar może powodować
problem. Bariera ta występuje w obszarach suchych ale wysokie opady ją rekompensują.
Wysokości – wiąże się z nią wysokość nad poziomem morza i konfiguracji terenu. Wywiera
ona bezpośredni wpływ na możliwość stałego osadnictwa ludności i prowadzenia przez nią działalności gospodarczej.
Termiczna - powiązana barierą świetlna gdyż wysokość słońca i długość dnia maja
decydujący wpływ na temperaturę powietrza na danym obszarze.
Obszary najgęściej zaludnione :
Obszar wschodnio- azjatycki :
· Obszar nizinny
· Bardzo dobre gleby
a) lessy
b) mady
· umiarkowany ciepły klimat
· nizina Chińska i Szanghajska
· 2 rzeki Żółta i Jangcy
Obszar południowo- azjatycki
· Półwysep Indyjski i Indochiński
· Ludność zgromadzona w dolinie rzeki Ganges
· Klimat zwrotnikowo – monsunowy
· Latem intensywne – opady
Obszar Europejski :
· Nizina europejska (basen europejski )
· Klimat umiarkowany ciepły
· Typ : morski przejściowy
Policentryzm- wiara w wielu Bogów
Monocentryzm – wiara w jednego Boga
Główne religie świata :
Judaizm :
· Wyznawcy : Żydzi
· Wiara : Monocentryzm
· Powstała : ok.9 tysięcy lat temu. (Jerozolima)
· Zasady wiary : Tora
· Filary wiary : - szabat
-obrzezanie
-koszerna żywność
Islam
· Wyznawcy : Muzułmanie
· Wiata : Monocentryzm
· Powstała : VI w n. e
· Zasady wiary : Koran
· Filary wiary: - modlitwa 5 razy dziennie
-pielgrzymka do Mekki
-nie spożywanie alkoholu
-przestrzeganie ramadanu
-jałmużna
Chrześcijaństwo
· Wyznawcy : Chrześcijanie
· Wiara: Monocentryzm
· Powstała : ok. 2 tysiące lat temu
· Zasady Wiary : Pismo Święte
· Filary Wiary : -Dekalog
-Przykazania Kościelne
- Sakramenty
Protestantyzm
· Wyznawcy : Protestanci
· Powstała : XVI wiek
· Zasady Wiary : ___________
· Filary Wiary : 5 zasad protestantyzmu
Buddyzm
· Wyznawcy : Buddyści
· Wiara : Policentryzm
· Powstała : 560 do 480 roku p.n.e.
· Zasady Wiary : Cztery Szlachetne Prawa
· Filary Wiary : Cztery Szlachetne Prawa
Hinduizm
· Wyznawcy : Hindusi
· Powstała : __________
· Zasady Wiary : Święte Księgi
· Filary Wiary : - Wed
-Karma
-Reinkarnacja
-Dążenie do wyzwolenia
Konfucjanizm
· Wyznawcy : ___________
· Powstała : V w. p. n. e
MIGRACJA
Migracja : przemieszczenie się ludności lub zwierząt
Emigracja : opuszczenie miejsca pobytu
Imigracja : przybywanie do danego miejsca
Reemigracja : powrót z emigracji
Repatriacja : powrót do Ojczyzny zorganizowany przez władze państwa
Deportacja : wydalenie z miejsca pobytu (np. osoba znajduje się w nim nielegalnie )
Ewakuacja : opuszczenie miejsca pobytu z powodu niebezpieczeństwa
AKCJA WISŁA : Zorganizowany wyjazd z danego kraju.
Drenaż Mózgów : Państwa wysoko rozwinięte przyjmują ludzi wykształconych przedsiębiorczych wykształconych fachowców w różnych branżach oferując im wysokie zarobki. Zjawisko to jest niekorzystne dla państw tracących wykształconą silę robotniczą.
Uchodźca –osoba, która musiała opuścić teren na którym mieszkała ze względu na zagrożenie życia, zdrowia, bądź wolności. Zagrożenie to jest najczęściej związane z walkami zbrojnymi, klęskami żywiołowymi, prześladowaniami religijnymi bądź z powodu rasy lub przekonań politycznych.
PROCESY OSADNICZE :
Osadnictwo : zasiedlanie przez ludzi określonych obszarów
Jednostka osadnicza : jest to miejsce skupiania się ludności
Wieś - miejscowość gdzie ludność zajmuje się zawodami rolniczymi
Miasto – jednostka osadnicza która spełnia funkcje pozarolnicze
Aglomeracja – skupisko miast. ( Np. Aglomeracja Warszawska )
Megalopolis : kilka połączonych aglomeracji np.
-Państwa Benelux (EUROPA)
-Waszyngton; Filadelfia.; Boston (USA)
-Kobe; Osaka (JAPONIA)
PODZIAŁ WSI ZE WZGLĘDU NA WIELKOŚĆ
Małe - do 500 os
Średnie - do 1000 os
Duże – powyżej 1000 os
PODZIAŁ WSI ZE WZGLĘDU NA ARCHITEKTURE
Okolnica
Rzędówka
Ulicówka
Wielodrożnica
PODZIAŁ WSI ZE WZGLĘDU NA FUNKCJE
Rolnicza ( Studzieniec Cisów Lasocin )
Turystyczna
Uzdrowiskowa ( Konstancin-Jeziorna , Solec – Zdrój )
Religijna (Licheń , Rokitno )
FUNKCJE MIAST
miasta przemysłowe – są to miasta, które swe powstanie lub rozwój zawdzięczają wydobyciu surowców mineralnych lub ich przetwórstwu. Do miast o takich funkcjach należą ośrodki w zagłębiach węglowych: GOP w Polsce – Katowice, Bytom, Gliwice-miasta transportowe – powstały na wybrzeżach morskich, dogodnych do zakładania portów – Rotterdam, Hamburg, Marsylia, Nowy Jork, Singapur, miasta administracyjne – są siedzibą władz i urzędów administracyjnych (regionalnych, krajowych, międzynarodowych) – stolice państw, regionów, makroregionów miasta kultu religijnego – bardzo rzadko ich jedyna funkcją jest obsługa turystów i pielgrzymów odwiedzających sanktuaria i miejsca święte. Zapewne jest to jedna z wielu funkcji miasta, ale w przeszłości mógł to być główny czynnik miastotwórczy. Przykład – Mekka, Częstochowamiasta turystyczno-wypoczynkowe – nastawione na obsługę ruchu turystycznego. Są to głównie miasta górskie i nadmorskie. miasta uzdrowiskowe – miasta górskie lub nadmorskie posiadające walory uzdrowiskowe – Antibes we Francji Davos w Szwajcarii,
ZAKRES BADAŃ GEOGRAFI SPOŁECZNO-EKONOMICZNEJ
-badanie ,opisywanie i wyjaśnienie procesów związanych z działalnością człowieka
-ocena przydatności środowiska przyrodniczego
-ocena stopnia przekształcenia środowiska w wyniku działalności gospodarczej
-przewidywanie pozytywnych i negatywnych kierunków zmian jakie mogą nastąpić w środowisku geograficznym.
-podejmowanie decyzji dotyczących rozwiązań różnych problemów lokalnych
-wykorzystywanie konieczności ochrony środowiska do wykorzystywania zasobów Ziemi.
Soryminka