WODÓR
1. WŁAŚCIWOŚCI
– bardzo palny
– najczęściej spotykany pierwiastek we wszechświecie i 3 najczęściej spotykany na ziemi
– gaz bezbarwny, bezwonny
– W stanie wolnym w cząsteczkach dwuatomowych- H2
– najmniejsza gęstość z wszystkich substancji
– słabo rozpuszcza się w wodzie
– at. wodoru zawiera zaledwie 1 proton i 1 elektron. konfiguracja- 1s1.
– Ma dużą wartość energi jonizacji (1311 kJ/mol), dlatego jest bardziej zbliżony do fluorowców, niż do metali alkalicznych
– Tworzy kation- H+.
– Typowy niemetal. Elektroujemność- 2,2
– Tworzy wiązania wodorowe z N, O, F
– Wodór cząsteczkowy cechuje sięstosunkowo małą reaktywnością
– duża wartość energi wiązania H-H
2. WŁAŚCIWOŚCI CHEMICZNE
–
temp
– Z większością pierwiastków wodór reaguje tylko w podwyższonej temperaturze, lub w obecności katalizatorów (Pt,Pb, Ni)
H2 + Cl2 --> 2HCl
Fe
N2 + 3H2 --> 2NH3
3H2 + O2 --> 2H2O + 571 kJ
– Wodór ma redukujące właściwości (posiada zdolność do łączenia sięz tlenem zawartm w tlenkach)
CuO + H2 --> Cu + H2O
ZnO
– Znaczenie technologiczne ma reakcja H2 z CO2, podczas której przy zastosowaniu innych warunków przebiegu reakcji można otrzymać róże związki organiczne np.
CO + 2H2O --> CH3OH
– Poprzez rozczepienie wiązania w wodorze cząsteczkowym powstaje wodór atomowy H. Bardzo reaktywny, silne właściwości redukcyjne, reaguje z szeregiem substancji, nawet w niskich temperaturach
– Masa atomowa wodoru to 1,0079~1
– Temperatura topnienia- -259,2 °C
– Temperatura wrzenia- 252,6°C
– St. Utlenienia – I lub -I
3. OTRZYMYWANIE
a) laboratoryjne
– reakcja metali nieszlachetnych z kwasami nieutleniającymi lub wodortlenkami
Zn + 2HCl --> ZnCl2 + H2
Zn + 2NaOH + 2H2O --> Na2[Zn(OH)4] + H2
– reakcja pierwiastków S1 i S2 z wodorem
2Na+ 2H2O --> 2NaOH + H2
– elektroliza wody zawierającej niewielkie ilości H2SO4 lub NaOH
– reakcja pary wodnej z żelazem
3Fe + 4H2O --> Fe3O4 + 4H2.
b) metody przemysłowe
1200°
– termiczny rozkład metanu
CH4 --> C + 2H2
1000°
– reakcja pary wodnej z rozżażonym koksem
C + H2O --> CO + H2
– reakcja gazu wodnego z parą wodną w obecności katalizatora i w temp.= 300°C. Uzyskuje się w niej bardzo czysty wodór, który wykorzystuje się np. W utwardzaniu tłuszczu
CO + H2 + H2O --> CO2 + 2H
WODA
1. WYSTĘPOWANIE
a) w stanie ciekłym
– morza i oceany (¾ kuli ziemskiej)
– na lądach jaki rzeki i jeziora
– w formie wód gruntowych
b) w stanie stałym:
– w postaci lodu
– jako woda krystaliczna (składnik wielu minerałów)
2. ROLA WODY
– składnik żywych organizmów
– środowisko procesów życiowych
– środowisko i reagent wielu reakcji
– najważniejszy rozpuszczalnik
3. BUDOWA CZĄSTECZKI H2O
– wiązanie kowalencyjne spolaryzowane
– kąt między wodorami to 104°, 27'
– cząsteczka wody ma budowę kątową, co sprawia że ładunek ujemny skupiony jest przy atomie tlenu, nie pokrywa się z środkiem ciężkości ładunków dodatnich zlokalizowanych na at. Wodoru. Cząsteczka wody jest dipolem
4. WŁAŚCIWOŚCI WODY
– w zwykłych warunkach bezbarwna ciecz w cienkich warstwach
– pod normalnym ciśnieniem wrze w temp. 100°C, a zamarza w temp. O°C.
– W temp. 4°C jej gęstość największa i wynosi 1g/cm3.
– Ma duży moment dipolowy
– posiada wyjątkowo dużą względną przenikalność elektryczną- zmniejsza siły przyciągania między kationami i anionami w substancjach jonowych- ułatwia dysocjację rozpuszczonych w niej związków o wiązaniu jonowym, a także kwasów o wiązaniu kowalencyjnym polarnym
– W roztworach wodnych następuje hydratacja
5. REAKCJE TLENKÓW Z WODĄ
– Tlenki I i II grupy, czyli tlenki zasadowe (oprócz tlenku berylu- BeO) reagują z wodą
np. Na2O + H2O --> NaOH
CaO + H2O --> Ca(OH)2.
– Tlenki kwasowe reagują z wodą (Z wyjątkiem np.SiO2)
np. SO3 + H2O --> H2SO4
P4O10 + 6H2O --> 4H3PO4.
– Tlenki amfoteryczne nie reagują z wodą np. Al2O3, ZnO, CuO
– Tlenki obojętne nie reagują z wodą np. CO, NO
6. HYDROLIZA
Hydrolizą nazywamy ogólnie reakcje związku chemicznego z wodą, a szczególnym jej rodzajem jest reakcja hydrolizy soli z wodą, która jest odwracalna. Jest to reakcja odwrotna do reakcji zoobojętniania. Hydrolizie nie ulegają:
– sole mocnych kwasów i mocnych zasad np. NaCl, KNO3, K2SO4.
Ulegają jej natomiast:
– sole pochodzące od mocnych kwasów i słabych zasad- hydroliza kationowa (np. CaSO4, Mg(NO3)2.
– Sole pochodzące od mocnych zasad i słabych kwasów- hydroliza anionowa (np. K2CO3, Na2S.
– Sole pochodzące od słabych kwasów i słabych zasad- hydroliza kationowo-anionowa (np. CaCO3, MgS)
TWARDOŚĆ WODY
1.TWARDOŚĆ WODY
Jest ona spowodowana obecnością w wodzie wapnia i magnezu oraz anionów clorkowych, siarcznowych (VI) i wodorowęglanowych pochodzących z:
– wietrzenia skorupy ziemskiej zawierającej CaCO3, MgCO3 jest to tzw. Wietrzenie chemiczne, czyli działanie na skały wody i rozpuszczonego w niej CO2.
CaCO3â + H2O + CO2 --> Ca(HCO3)2
MgCO3â + H2O + CO2 --> Mg(HCO3)2.
– Wymywania tych zwiąków z litosfery
2. RODZAJE TWARDOŚCI
a) twardość przemijająca (węglanowa)- spowodowana obecnością wodorowęglanu wapnia i magnezu. Przemija po zagotowaniu wody
b) twardość trwała- nieprzemijająca po zagotowaniu wody. Wynikająca z obecności innych soli Ca i Mg np. CaSO4, CaCl2.
3. SPOSOBY USUWANIA TWARDOŚĆI
temp.
a) gotowanie wody- częsciowo zmiękscza wodę i stosowany głównie w gospodarstwach domowych.
Ca(HCO3) --> CaCO3â + CO2 + H...
wojta126