1. FINANSE PUBLICZNE
- Finanse publiczne to publiczne zasoby pieniężne, operacje tymi zasobami i normy prawne je regulujące.
- Finanse publiczne to procesy gromadzenia i wydatkowania publicznych zasobów pieniężnych przez podmioty sektora finansów publicznych
- Finanse publiczne / Ustawa z dn. 26.11.1998 o finansach publicznych / obejmują procesy związane z gromadzeniem środków pieniężnych oraz z ich rozdysponowaniem , a w szczególności:
- pobierani i gromadzenie dochodu
- wydatkowanie środków publicznych
- finansowanie deficytu
- zaciąganie zobowiązań angażujących środki płatnicze
- zarządzanie środkami publicznymi
- zarządzanie długiem publicznym
2. WYNIK SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
Dodatnia różnica między dochodami publicznymi powiększonymi o środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, nie podlegające zwrotowi, a wydatkami publicznymi, ustalona dla okresu rozliczeniowego, stanowi NADWYŻĘ SEKTORA FIN. PUBLICZNYCH. Ujemna różnica – jest DEFICYTEM SEKTORA FIN.PUBL.
Dochody, wydatki oraz deficyt lub nadwyżkę sektora finansów publicznych ustala się po wyeliminowaniu przepływów finansowych pomiędzy podmiotami należącymi do tego sektora.
(np. budżet państwa a budżety samorządowe ,tu eliminowany przepływ to subwencje i dotacje)
3.PODMIOTY
PUBLICZNE ZASOBY PIENIĘŻNE W DYSPOZYCJI
JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
BUDŻET PAŃSTWA BUDŻETY SAMORZĄDOWE
budżetowe
Gospodarstwa pomocnicze
Środki specjalne
Zakłady budżetowe
Fundusze celowe
4. ZAKRES FINANSÓW PUBLICZNYCH
Zakres finansów publicznych w danym kraju zależy od:
1. Wielkości i proporcji podziału produktu krajowego brutto (PKB) i udziału w tym podziale sektora finansów publicznych.
Udział ten mierzymy: * wskaźnik fiskalizmu dochody publiczne / PKB
* wskaźnik redystrybucji wydatki publiczne / PKB
FISKALIZM – wzrost obciążeń quasi-podatkowych
REDYSTRYBUCJA – to co przymusowo pobrano, zostaje wydane (np. na wojsko)
2. Zasięgu interwencjonalizmu państwowego w działalności gospodarczej
3. Udziału skomercjonalizowanej gospodarki państwowej w sferze produkcji
(procesy prywatyzacji zwiększają wskaźnik udziału)
4. Modelu, koncepcji państwa
a/ model państwa opiekuńczego, tzw. „socjalnego”
b/ model państwa liberalnego
c/ model mieszany (aktualnie w Polsce!)
******** DOTACJA A SUBWENCJA
DECENTRALIZACJA przekazywanie ze szczebla centralnego na szczebel niższy (do samorządów).
DOTACJA
SUBWENCJA
środki publiczne przeznaczone na określony cel
muszą być wydatkowane zgodnie z przeznaczeniem
podlega kontroli
(zmiana przeznaczenia lub nieścisłości to kara, utrata prawa do dotacji na 3 lata)
środki muszą być wydane w przeciągu 1 roku budżetowego
ograniczony zakres kompetencji w decydowaniu (ograniczona autonomia finansowa dotowanego podmiotu)
cel nie jest określony, czasem ukierunkowany na konkretne zadania (np. subwencja oświatowa)
wydatkowanie wg. uznania, potrzeb podmiotu
środki które nie zostały wydatkowane przechodzą na rok następny
określony prawem, szerszy zakres autonomii finansowej
6. FUNKCJE FINANSÓW PUBLICZNYCH
MUSGRAVE – twórca teorii funkcji finansów publicznych;
sformułował trzy funkcje:
A\ funkcja REDYSTRYBUCYJNA
polega na korygowaniu podziału dochodu i majątku, jaki powstaje w rezultacie procesów rynkowych (podziału pierwotnego);
wtórny podział dochodu i majątku za pośrednictwem finansów publicznych, odbywa się poprzez podatki, opłaty, cła, zasiłki, dotacje, subwencje..
B\ funkcja STABILIZACYJNA
polega na zapewnieniu niezakłóconego przebiegu procesów gospodarczych przy
- pełnym wykorzystaniu czynników produkcji
- zachowaniu równowagi bilansu płatniczego
- ograniczeniu lub wyeliminowaniu inflacji
- zapewnieniu wzrostu gospodarczego
C\ funkcja ALOKACYJNA
polega na ukształtowaniu dochodów i wydatków publicznych w sposób optymalny dla wykorzystania potencjału gospodarki
W gospodarce rynkowej o alokacji czynników produkcji decyduje mechanizm rynkowy, ale gdy pojawia się zakłócenia jego funkcjonowania, konieczna jest interwencja państwa
7. PUBLICZNA GOSPODARKA FINANSOWA
- to ogół czynności związanych z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pieniężnych przez podmioty sektora finansów publicznych
TEMAT: POLITYKA FISKALNA
1. POLITYKA FISKALNA - /rozumiana jako polityka budżetowa/ rozumiana jest jako dobór źródeł i metod gromadzenia dochodów publicznych, jak też kierunków i sposobów realizacji wydatków publicznych dla osiągnięcia celów społecznych i gospodarczych, ustalonych przez właściwe organy publiczne, zarówno państwowe, jak i samorządowe.
2. Podział z uwagi na podmioty
¨ budżetowa polityka fiskalna
...
dasa1