NSRR 2001-2006.pdf

Kształtowanie polityki rozwoju regionalnego w Polsce wyznacza ustawa o zasadach

wspierania rozwoju regionalnego. Realizując delegację wynikającą z art. 11 ust.1 tej ustawy

Rada Ministrw w dniu 28 grudnia 2000 r. przyjęła Narodową Strategię Rozwoju

Regionalnego 2001-2006 ; określającą zasady, kryteria i mechanizm polityki regionalnej w

Polsce.

NSRR została opracowana w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w ramach

Departamentu Programowania Rozwoju Regionalnego, przez zespł pod kierunkiem Piotra

Żubera w składzie: Renata Calak, Zofia Jakubowska, Beata Grabowska-Markiewicz oraz

Tomasz Grudziński. Bezpośrednio zaangażowany w zakresie prac nad dokumentem był

podsekretarz stanu w MRRiB Włodzimerz Tomaszewski.

Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego stanowi podstawę programowania

średniookresowej polityki rozwoju regionalnego w Polsce, określa cele, priorytety, kryteria

wyodrębniania obszarw wsparcia, zasady i kryteria wsparcia finansowego programw

wojewdzkich z punktu widzenia polityki państwa. Jest więc punktem odniesienia dla

preliminowania wysokości i kierunkw wydatkowania środkw z budżetu państwa, w tym

środkw zagranicznych, na realizację wojewdzkich programw rozwoju regionalnego,

programw wspłpracy przygranicznej oraz działań o charakterze pilotażowym z zakresu

polityki rozwoju regionalnego, ktre będą ujmowane w ramach kontraktw wojewdzkich.

Prace nad Narodową Strategią Rozwoju Regionalnego zostały zapoczątkowane w 1999 r. w

Ministerstwie Gospodarki - resorcie wcześnie wiodącym w sferze polityki rozwoju

regionalnego. Bezpośredni nadzr nad pracami w zakresie NSRR sprawował podsekretarz

stanu w Ministerstwie Gospodarki Pan Tadeusz Donocik. Kierownictwo Departamentu

Rozwoju Regionalnego - zaangażowane w prace w tym zakresie stanowili: Jacek Szlachta,

Piotr Żuber oraz Tomasz Gorzeński wspłpracujący z zespołem ekspertw w składzie: Jerzy

Hausner, Andrzej Klasik, Andrzej Pyszkowski i Witold Sartorius.

Przygotowanie NSRR poprzedzało opracowanie Założeń Narodowej Strategii Rozwoju

Regionalnego 2000-2006, przyjętych przez Komitet Rady Ministrw ds. Polityki Regionalnej

i Zrwnoważonego Rozwoju w 1999 r. oraz Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego -

wstępne tezy . Dokumenty te stanowiące wykładnię do opracowania we wrześniu 1999 r.

projektu Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego były przedmiotem konsultacji z

organami rządowym, a także środowisk samorządowym, naukowym oraz profesorskim.

Zostały także szeroko dyskutowane na posiedzeniach plenarnych Komitetu Przestrzennego

Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk.

Przedkładana edycja NSRR uwzględnia zwiększony zakres wiedzy o przebiegu procesw

przestrzennych, opinie i komentarze rżnego typu instytucji uzyskane w trakcie konsultacji

poprzednich wersji strategii oraz wymogi wprowadzone ustawą o zasadach wspierania

rozwoju regionalnego. Mimo wykorzystania dostępnych źrdeł informacji i ocen

diagnostycznych, prace nad NSRR prowadzone były ze świadomością istnienia znacznego

pola niepewności wynikającego z niedostatecznej bazy diagnostycznej i prognostycznej. W

szczeglności dotyczy to tempa procesu integracji europejskiej oraz terminu przystąpienia

Polski do UE, zaangażowania i efektw procesu decentralizacji.

UCHWAŁA Nr 105 RADY MINISTRìW

z dnia 28 grudnia 2000 r.

w sprawie przyjęcia Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2001-2006.

(Mon. Pol. Nr 43, poz. 851)

Na podstawie art. 11 ust. 7 ustawy z dnia 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania rozwoju

regionalnego (Dz. U. Nr 48, poz. 550, Nr 95, poz. 1041 i Nr 109, poz. 1158) Rada Ministrw

uchwala, co następuje:

£ 1. Przyjmuje się Narodową Strategię Rozwoju Regionalnego 2001-2006, stanowiącą

załącznik do uchwały.

£ 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem powzięcia.

Prezes Rady Ministrw: J. Buzek

Załącznik do uchwały nr 105 Rady Ministrw z dnia 28 grudnia 2000 r. (poz. 851)

Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2001-2006

Spis treści

Wprowadzenie

I. Stan i trendy zrżnicowań regionalnych w Polsce na tle sytuacji regionw Unii

Europejskiej

1. Sytuacja makroekonomiczna Polski na tle Unii Europejskiej

2. Zrżnicowania międzyregionalne

3. Ocena poziomu konkurencyjności wojewdztw - wnioski

II. Proces integracji europejskiej i cele polityki społeczno-gospodarczej państwa w

horyzoncie średniookresowym

1. Uwarunkowania wynikające z procesu integracji europejskiej

2. Uwarunkowania wynikające z celw polityki społeczno-gospodarczej i przestrzennej

państwa

III. Strategia rozwoju regionalnego

1. Wyzwania stojące przed polityką rozwoju regionalnego państwa

2. Zasady prowadzenia polityki rozwoju regionalnego państwa

3. Cele, priorytety i instrumenty polityki rozwoju regionalnego państwa

A. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności

regionw

B. Restrukturyzacja bazy ekonomicznej regionw i tworzenie warunkw jej dywersyfikacji

C. Rozwj zasobw ludzkich

D. Wsparcie obszarw wymagających aktywizacji i zagrożonych marginalizacją

E. Rozwj wspłpracy regionw

IV. Zasady i kryteria uruchamiania środkw w ramach polityki rozwoju regionalnego

państwa

1. Oglne zasady i kryteria wyodrębniania obszarw wsparcia

2. Zasady i kryteria wsparcia finansowego programw wojewdzkich i zadań przewidzianych

w ich ramach do realizacji

V. Koordynacja i wdrażanie polityki rozwoju regionalnego państwa

1. Instytucje wdrażające politykę rozwoju regionalnego

2. Oglne zasady i sposoby organizacji monitorowania i ewaluacji w polityce rozwoju

regionalnego

VI. Ramy finansowania NSRR

1. Źrdła finansowania

2. Wysokość środkw na realizację NSRR

3. Poziom wspłfinansowania i kierunki wydatkowania środkw

Załącznik: Zestawienie ekspertyz wykonanych na potrzeby NSRR

Aneks

Wprowadzenie

1. Polska, wkraczając w XXI wiek, jest szybko rozwijającym się państwem europejskim

dążącym do pełniejszego włączenia się w procesy społeczno-ekonomiczne wspłczesnego

świata oraz przystąpienia do Unii Europejskiej. Jednocześnie w skali Europy Polska jest nadal

krajem o bardzo niskim poziomie produktu krajowego brutto na mieszkańca, w ktrym

istnieją istotne bariery rozwoju konkurencyjności gospodarki i osiągania wyższego poziomu

życia wszystkich mieszkańcw. Zjawiska te są zrżnicowane przestrzennie, wpływając na

możliwości rozwojowe poszczeglnych regionw i ich mieszkańcw.

2. Polska prowadzi politykę społeczno-gospodarczą zmierzającą z jednej strony do budowy w

pełni efektywnej i konkurencyjnej gospodarki, a z drugiej do stworzenia wszystkim

obywatelom możliwości udziału w korzyściach wynikających ze wzrostu gospodarczego oraz

integracji ze strukturami europejskimi. Aktualnie trwa wprowadzanie wielu reform

systemowych oraz programw restrukturyzacyjnych i rozwojowych, ktre sprzyjać mają

realizacji takiej polityki. Jedną z dziedzin interwencji publicznej, zyskujących na znaczeniu w

Polsce na początku XXI wieku, jest polityka rozwoju regionalnego. Wynika to z kilku

czynnikw, w tym przede wszystkim ze skoncentrowanych przestrzennie problemw

restrukturyzacji i rozwoju, postępującego procesu decentralizacji państwa oraz procesu

integracji europejskiej. W ramach polityki regionalnej państwa istnieje możliwość i

konieczność uruchomienia działań tworzących trwałe infrastrukturalne i instytucjonalne

fundamenty stymulowania rozwoju Polski. Bez sprawnego i efektywnego wykorzystania

regionalnie zrżnicowanych szans i predyspozycji rozwojowych nie jest możliwe osiągnięcie

przez Polskę wysokiej dynamiki rozwoju społeczno-ekonomicznego i włączenie się w proces

budowy w pełni konkurencyjnego społeczeństwa informacyjnego - zgodnie z

postanowieniami szczytu UE w Lizbonie z marca 2000 r.

3. Od roku 1999 dzięki dalszej decentralizacji państwa - poprzez utworzenie mniejszej liczby

wojewdztw, w ktrych funkcjonuje rwnolegle samorząd z administracją rządową oraz

nadaniu samorządom wojewdztw podmiotowości w kreowaniu i prowadzeniu polityki

regionalnej - kompleksowa polityka rozwoju może być prowadzona na dwch poziomach

zarządzania państwem: wojewdzkim i centralnym. Uszczegłowienie zasad i norm

wspłpracy Rządu oraz samorządw wojewdztw i innych podmiotw przy prowadzeniu i

realizacji polityki rozwoju nastąpiło w ustawie z dnia 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania

rozwoju regionalnego.

4. Niniejszy dokument formułuje strategię rozwoju regionalnego na lata 2001-2006

rozumianą jako część strategii rozwoju społeczno-gospodarczego państwa, ktra zmierza,

przy przestrzeganiu zdefiniowanych zasad i procedur, do realizacji oglnonarodowych celw

rozwoju określonych w odniesieniu do przestrzeni Polski i Europy. Zgodnie z ustawą o

zasadach wspierania rozwoju regionalnego Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego

(NSRR) jest jednym z narzędzi tworzonego systemu polityki rozwoju regionalnego w Polsce,

określając cele, priorytety i kryteria wyodrębniania obszarw wsparcia, zasady i kryteria

wsparcia finansowego programw wojewdzkich ze strony polityki rozwoju regionalnego

państwa. Stanowi więc punkt odniesienia dla preliminowania wysokości i kierunkw

wydatkowania środkw z budżetu państwa, w tym środkw zagranicznych, na realizację

kontraktw wojewdzkich oraz innych zadań z zakresu rozwoju regionalnego,

programw doradczych, informacyjnych i przedsięwzięć o charakterze pilotażowym.

NSRR określa także sposb koordynacji działań wszystkich ministrw oraz funduszy

celowych, ktre są zgodne z celami i zadaniami polityki rozwoju regionalnego państwa,

są terytorialnie ukierunkowane i przewidziane do prowadzenia w ramach kontraktw

wojewdzkich .

5. NSRR została opracowana z uwzględnieniem uwarunkowań społeczno-ekonomicznych i

prowadzonej przez Rząd polityki społeczno-gospodarczej. Jej zapisy tworzą podstawy do

programowania rozwoju regionalnego na poziomie operacyjnym oraz uruchamiania

konkretnych przedsięwzięć i projektw zorientowanych na pobudzanie rozwoju regionalnego.

Cele polityki rozwoju regionalnego państwa są formułowane z perspektywy potrzeb

oglnonarodowych. Pierwszeństwo ma utrzymanie wysokiego tempa wzrostu

gospodarczego, tworzenie nowych miejsc pracy, stymulowanie przekształceń strukturalnych

oraz nowoczesnych form działalności związanych z formowaniem się społeczeństwa

informacyjnego przy jednoczesnym umożliwieniu rozwoju i zaspokojenia potrzeb życiowych

mieszkańcw wszystkich regionw Polski. Istotną misją Strategii jest także, przy realizacji

wymienionych celw, pełne wykorzystanie możliwości stworzonych w wyniku

decentralizacji zarządzania państwem.

6. NSRR zakłada pełną harmonizację działań podejmowanych w ramach polityki rozwoju

regionalnego państwa z zasadami ekorozwoju - zgodnie z prowadzoną przez Polskę polityką

ekologiczną oraz przyjętymi zobowiązaniami międzynarodowymi w tej sferze. Dotyczy to

zarwno postanowień konferencji w Rio de Janeiro, jak i Agendy 2000.

7. Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego jest jedną z podstawowych średniookresowych

(do roku 2006) strategii strukturalnych, nad ktrymi Rząd podjął prace na początku 1999 r. w

celu zharmonizowania programowania rozwoju w Polsce z programowaniem Unii

Europejskiej. Do strategii strukturalnych należą: Narodowa strategia wzrostu zatrudnienia i

rozwoju zasobw ludzkich, Narodowa strategia rozwoju obszarw wiejskich i rolnictwa

(Spjna polityka strukturalna rozwoju obszarw wiejskich i rolnictwa), Narodowa strategia

rybołwstwa, Narodowa strategia ochrony środowiska oraz Narodowa strategia rozwoju

transportu. Zapisy tych strategii posłużą do przygotowania Narodowego planu rozwoju na lata

2003-2006, zawierającego propozycję działań oraz wykorzystania pomocy Unii Europejskiej

z Funduszy Strukturalnych ukierunkowanych na zmniejszenie dysproporcji społeczno-

gospodarczych pomiędzy Polską a Unią Europejską, zarwno w odniesieniu do

poszczeglnych dziedzin gospodarki, jak i w układzie regionalnym. Przygotowanie

Narodowego planu rozwoju umożliwi wynegocjowanie z Komisją Europejską Podstaw

wsparcia Wsplnoty (Community support framework) - dokumentu zawierającego założenia

finansowania priorytetw i programw operacyjnych odnoszących się do poszczeglnych

dziedzin gospodarki oraz wojewdztw. Przy założeniu objęcia wszystkich wojewdztw w

Polsce celem 1 polityki strukturalnej Wsplnoty, zapisy NSRR będą tworzyły punkt

odniesienia dla przygotowania 16 programw operacyjnych rozwoju regionalnego

stanowiących element Podstaw wsparcia wsplnoty.

8. Przygotowanie niniejszej wersji NSRR poprzedzało opracowanie w maju 1999 r. Założeń

Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego oraz we wrześniu 1999 r. pierwszego projektu

Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego. Zarwno założenia, jak i pierwsza wersja

strategii były przedmiotem konsultacji z układem rządowym, samorządowym, naukowym

oraz profesjonalnym. Niniejsza edycja projektu Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego

uwzględnia zwiększony zakres wiedzy o przebiegu procesw przestrzennych, opinie i

komentarze rżnego typu instytucji, uzyskane w trakcie konsultacji poprzedniej wersji

strategii oraz wymogi wprowadzone ustawą o zasadach wspierania rozwoju regionalnego.

9. Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego uwzględnia zapisy następujących dokumentw

wyznaczających cele i kierunki polityki społeczno-gospodarczej państwa, ktre zostały

zaakceptowane przez Rząd:

1) Polska 2025 - Długookresowa strategia trwałego i zrwnoważonego rozwoju (lipiec

2000 r.),

2) Strategia finansw publicznych i rozwoju gospodarczego, Polska 2000-2010

(kwiecień 1999 r.),

3) Koncepcja średniookresowego rozwoju gospodarczego kraju do 2002 roku

(czerwiec 1999 r.),

4) Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju (październik 1999 r.).

10. W szerokim zakresie wzięto pod uwagę podstawowe dokumenty odnoszące się do procesu

integracji europejskiej - Narodowy program przygotowań do członkostwa, Wstępny

narodowy plan rozwoju oraz stanowisko negocjacyjne w obszarze Polityka regionalna i

koordynacja instrumentw strukturalnych (z listopada 1999 r.). Przy określaniu

zorientowanych regionalnie kierunkw działań uwzględniono także zapisy przyjętych przez

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: