Bramkowanie perkusji.pdf

Bramkowanie perkusji

Jezar, jezar@dreampoint.co.uk

Bramka szumu - jak wielu z was już wie - to urządzenie, które przepuszcza wyłącznie takie

dźwięki, które są głośniejsze od ustawionego progu. A więc pod pewnymi względami bramka

szumu przypomina wadliwy kabel połączeniowy z następującymi wyjątkami: pozwala precyzyjnie

ustawić moment kiedy nastąpi przerwanie sygnału i nie trzeszczy w czasie

rozłączania.

Bramki używane są do wycinania niepożądanych

dźwięków tła w momentach, gdy instrument przestaje

grać. Oczywiście kiedy instrument gra będziecie słyszeć

pojawiające się dźwięki tła na równi z dźwiękiem

instrumentu. Nie ma to jednak znaczenia, ponieważ gra

instrumentu z reguły maskuje hałas otoczenia. Możecie

użyć bramki, np. do wycięcia przydźwięku i szumu

wzmacniacza pomiędzy partiami gitary solowej albo do

kreowania brzmienia bębnów, o czym potem.

Sygnał przechodzący przez analogową bramkę szumu

traci odrobinę na swej jakości, ale zwykle nie jest to

rzecz na tyle istotna, by było się czym martwić. Jeżeli

używacie już kompresora z wbudowaną bramką

szumów, to będzie ona korzystała z tych samych

układów kontroli wzmocnienia co kompresor, więc nie

będzie już dalszej straty w jakości sygnału, a bramkę

dostajecie niejako za darmo. Gdy korzystacie z

kompresora masteringowego, znajdująca się w nim

bramka szumu może w szybki i łatwy sposób wyciąć

wszystkie niepotrzebne dźwięki znajdujące się przed

pierwszym taktem piosenki. Oszczędza to naturalnie

sporo czasu, ponieważ eliminuje konieczność

późniejszej ręcznej edycji w edytorze dźwięku.

Jednak w przypadku pojedynczych instrumentów wchodzących w skład nagrania

wielościeżkowego łatwiej można sobie poradzić bez bramki szumu - albo poprzez usunięcie tych

fragmentów ścieżek, gdzie instrumenty nie grają, albo przez zaprogramowanie takiej automatyki

miksu, by kanały wyłączały się kiedy nic się na nich nie dzieje. Sytuacją, w której docenicie

bramki szumu, jest bramkowanie sygnału szybko pojawiającego się i zanikającego, czego

doskonałym przykładem jest perkusja. Dokładne wykasowanie wszystkich przerw pomiędzy

uderzeniami werbla zajęłoby dużo czasu i to jest właśnie ten typ sytuacji, kiedy automatyczny

charakter bramek szumu sprawdza się najlepiej.

Jest pięć charakterystycznych sposobów użycia bramek szumu odnoszących się bezpośrednio do

perkusji, które omówimy poniżej. W przypadku bramkowania perkusji należy ustawić jak

najszybszy atak (Attack), chyba że używacie wyjątkowo szybkiej bramki, która mogłaby

spowodować słyszalny trzask w momencie jej zamykania.

Bramkowanie sampli. Niewiele jest pożytku (lub nie ma żadnego) z bramkowania samplowanych

brzmień automatu perkusyjnego w celu usunięcia szumu, ponieważ szum taki jest zwykle bardzo

mały. Oczywistym wyjątkiem jest gdy bierzecie sample z innego nagrania, które jest już

zaszumione. Gdy jednak miksujecie z wcześniej nagranej taśmy, możecie użyć bramki szumu w

celu skrócenia długości wybrzmiewania np. werbla. To jest właśnie ta rzecz, której nie bylibyście

w stanie zrobić bez dostępu do źródłowego samplera czy automatu perkusyjnego. Parametry Hold

(podtrzymanie), a zwłaszcza Release (zanikanie) są tymi, które wpływają na długość otwarcia

bramki.

Bramkowany pogłos. Większość cyfrowych pogłosów ma w swoich ustawieniach fabrycznych

program Gated Reverb (pogłos bramkowany), więc potrzeba ręcznego bramkowania pogłosu

prawie kompletnie zanikła. Dawniej powroty ze stereofonicznego pogłosu musielibyście

przepuścić przez dwie połączone bramki szumu, a do pętli sterującej bramki (Side Chain)

należałoby podać sygnał, który spowodowałby jej otworzenie - czyli bezpośredni sygnał werbla.

Aby ustawić długość trwania bramkowanego dźwięku trzeba użyć bramki szumu z precyzyjnym

regulatorem parametru Hold, który określa czas otworzenia bramki po otrzymaniu sygnału

wyzwalającego. Najlepszy efekt daje zwykle ustawienie bardzo krótkiego parametru Release po

całkiem długim Hold. Czas podtrzymania pogłosu powinien trwać tyle co ćwierćnuta lub ósemka

w danym utworze.

Kompresja ścieżek mikrofonów ambientowych (jeżeli takie występują w nagraniu) może

doprowadzić do tego, że perkusja będzie brzmiała efektownie i głośno. Zbramkowanie takiego

stereofonicznego sygnału w taki sam sposób jak zbramkowanie pogłosu może dodatkowo

uwypuklić ten efekt.

Eliminowanie przesłuchów. W przypadku prawdziwej perkusji większość mikrofonów będzie

zbierała znaczące ilości dźwięku z pozostałych talerzy czy bębnów. Może to poważnie ograniczyć

możliwość użycia korekcji na jednym elemencie, bez wpływania na równowagę brzmienia reszty

perkusji. Obramkowanie każdego elementu perkusji oddzielnie daje wam więcej elastyczności. Ale

jest kilka problemów.

Korekcja na perkusji może spowodować zwiększenie poziomu przesłuchów do tego stopnia, że

bramka może zacząć zachowywać się niestabilnie. Gdy dla wyrównania podniesiecie próg

(Threshold) może się zdarzyć, że nie zostanie ona otwarta przy jakimś ważnym uderzeniu.

Klasycznym tego przykładem jest przesłuch z głośnego hi-hatu, powodujący że bramka na werblu,

któremu dla rozjaśnienia dodano dużo góry, otwiera się przy uderzeniu hi-hatu zamiast werbla.

Jedynym rozwiązaniem jest zastosowanie bramki przed korekcją. Niektóre bramki mają również

oddzielne, proste regulatory korekcji w torze sygnału sterującego, którymi można podciąć górne

częstotliwości kłopotliwego przesłuchu hi-hatu. Tu pojawia się kolejny problem, gdyż może

wystąpić zbyt późne otwieranie się bramki, sprawiające iż nastąpi osłabienie energii uderzeń

werbla. Czasami jedynym rozwiązaniem jest skopiowanie ścieżki werbla, przesunięcie

zduplikowanej ścieżki wstecz o kilka milisekund i użycie jej jako sygnału sterującego bramką

przez złącze Side Chain. W ten sposób bramka będzie się otwierać na krótko przez uderzeniem

werbla, co pozwoli zachować jego dynamikę. Niektóre bramki software'owe (a nawet sprzętowe

bramki cyfrowe) są wyposażone w regulatory opóźnienia dla głównego toru sygnału, co pozwala

osiągnąć takie same rezultaty. Oczywiście dla skompensowania pracy tego typu urządzeń lub

wtyczek trzeba będzie przesunąć odpowiednią ścieżkę, lecz w cyfrowych wielośladach nie ma z

tym najmniejszych problemów.

Eliminowanie rezonansów. Problemem związanym z przesłuchami są rezonanse. Kiedy perkusista

uderza w duży bęben, kotły często wydają coś w rodzaju cichego "buu". Przy uderzeniu w duży

bęben werbel często wydaje irytujący brzęk, co słychać w końcowym miksie jak brzęczącą stopę.

Techniki bramkowania rezonansu bębnów są podobne do bramkowania przesłuchów. Główną

różnicą jest to, że podczas korekcji sygnału sterującego (Side Chain) czasami musicie zrobić rzecz

zupełnie odwrotną niż w przypadku przesłuchów. Żeby usunąć rezonans z kotłów często trzeba

będzie użyć sygnału sterującego, w którym podcięto wysokie oraz niskie częstotliwości; w

przeciwnym razie dźwięk rezonansu (owo "buu"), a także przesłuchy z hi-hatu mogą spowodować

niestabilną pracę bramki. Przez zastosowanie kombinacji podcięcia wysokich i niskich

częstotliwości (co jest często możliwe do uzyskania w samych bramkach, np. specjalizowanych

produktach firmy Drawmer) możliwe jest zawężenie sygnału sterującego tak, by otwierał bramkę

w odpowiednim czasie i bez ucinania początku dźwięku.

Czyste brzmienie perkusji. Nawet gdy przesłuchy i rezonanse nie są same w sobie znaczącym

problemem, możecie użyć bramek, by uzyskać czyste, wręcz "kliniczne" brzmienie. Pamiętajcie

jednak, że niektóre bębny po takim zabiegu sporo tracą i może okazać się konieczne użycie

krótkiego pogłosu bardzo wysokiej jakości, który przywróci im trochę życia. Mimo to końcowy

rezultat wciąż może brzmieć nieco sztucznie.

Konfiguracja

miksera, procesora pogłosowego i bramki szumów dla uzyskania efektu bramkowanego pogłosu na

werblu. Ustawieniem suwaków na kanałach 1 i 2 regulujecie proporcje między sygnałem czystym

a zbramkowanym pogłosem. Parametry czasowe pogłosu ustawia się w bramce za pomocą

regulatorów Hold (długość trwania pogłosu) i Release (czas jego zanikania). Barwę pogłosu

ustawiamy korekcją na kanale miksera. Sam pogłos powinien być dość długi (4-6 sekund) i mieć

szeroką, jasną barwę. Można pokusić się o pogłos stereo, ale wówczas wyjście z bramki trzeba

podać na stereofoniczny kanał w mikserze.

Podsumowanie. Jak widzicie, bramki nie są urządzeniem łatwym do okiełznania. Ale jeżeli tylko

chcecie trochę "wyczyścić" brzmienie perkusji, wówczas rozważcie proste wyciszanie kotłów w

przerwach między przejściami przy użyciu automatyki miksera. Zazwyczaj to wszystko czego

potrzeba, aby uporządkować brzmienie perkusji. Globalne bramkowanie nie zawsze jest potrzebne

i może zabrzmieć nienaturalnie. Jeżeli więc możecie się obyć bez bramkowania i wyciszania

ścieżek perkusji, to tym lepiej.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: