Parowóz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii.

Parowóz (lokomotywa parowa) to lokomotywa napędzana maszyną parową lub turbiną parową. Para pochodzi z kotła opalanego węglem, rzadziej ropą, a w parowozach bezogniowych z zasobnika pary.

Pierwszy parowóz zbudował Richard Trevithick w 1804. Za wynalazcę współczesnego parowozu uważa się George Stephensona. Jego parowóz Rakieta (Rocket) z 1829 stał się pierwowzorem wszystkich dalszych konstrukcji.

[Edytuj]

Budowa parowozu

[Edytuj]

Polscy producenci:

·         Fablok - http://www.fablok.com.pl/

·         HCP - http://www.hcp.com.pl/

·         Warszawska Spółka Akcyjna Budowy Parowozów (Parowóz)

·         Zamech w Elblągu - bezpośrednio po wojnie (1945-46) niewielka ilość parowozów Ty43

[Edytuj]

Najważniejsze typy eksploatowane w Polsce:

·         Osobowe

o        Ok1 (pruski P8), Ok22, Ol12, Ol49, Os24

o        tendrzaki: OKl27, OKl2, OKz32, TKt48

·         Pospieszne

o        Pt31, Pt47

o        Pm2 (niem. BR03)

o        Pm36

·         Towarowe

o        tendrzaki: TKi3 (pr. T9.3), TKt48

o        Tr12, Tr21, Tr201/Tr203

o        Ty1 (pr. G12), Ty23

o        Ty2/Ty42 (niem. lokomotywa wojenna BR52), Ty3/Ty43 (niem. lok. wojenna BR42), Ty5 (niem. BR50)

o        Ty37, Ty45, Ty51, Ty246

·         Bezogniowe

o        1U, TKi3b

·         Pancerne:

o        Ti3 (na bazie pr. G5)

[Edytuj]

Największe:

·         Ty51 - najcięższy parowóz produkowany w Polsce

·         AA - największy parowóz jednoczłonowy

·         Big Boy - uważany za największy, a na pewno najcięższy parowóz

·         P-1 i X-A - najwięcej osi napędzanych (12)

[Edytuj]

Systemy parowozów przegubowych:

·         parowóz Fairliego

·         parowóz Garratta

·         parowóz Malleta

·         parowóz Meyera

·         parowóz Shay

[Edytuj]

Skanseny parowozów:

W Polsce:

·         Skansen taboru i urządzeń kolejowych w Chabówce - http://skansen.koti.com.pl/

·         Jaworzyna Śląska - http://www.kolej.pl/~fervojoj/SKANSEN/INDEX.HTM

·         Kościerzyna

·         Muzeum Kolejnictwa w Warszawie

·         Sochaczew

·         Wenecja

·         Wolsztyn - http://www.parowozy.com.pl/

·         Żnin

·         Stała Wystawa Pomorskich Kolei Wąskotorowych w Gryficach

Inne:

·         Deutsches Dampflokomotiv-Museum Neuenmarkt

·         DB Museum - Nürnberg

·         Süddeutschen Eisenbahnmuseums Heilbronn

·         Dampflok Museum Hermeskeil

·         Eisenbahnmuseum Bohum-Dahlhausen

·         Eisenbahnmuseum Schwarzenberg

Zobacz też: lokomobila, pociąg, tor, wagon silnikowy, parowozownia, tender, symbol parowozu, układ osi, żywy parowóz, parowóz pancerny.

[Edytuj]

Linki zewnętrzne

Wikimedia Commons, nasze repozytorium mediów, zawiera galerię Parowóz

·         animacja zasady działania (http://www.k-wz.de/vmotor/dampfme.html)

·         przekroje (po niemiecku) (http://www.dlok.de/1.htm)

·         zdjęcia (http://www.kolej.shentel.pl/Strony/Galeria_fotograficzna.htm)

Źródło: "http://pl.wikipedia.org/wiki/Parow%C3%B3z"