G-3.doc

INSTRUKCJA TECHNICZNA G-3

GEODEZYJNA OBSŁUGA INWESTYCJI

WYDANIE TRZECIE

Warszawa 1981

Instrukcja opracowana w Instytucie Geodezji i Kartografii przez:

zgodnie z zaleceniami Biura Rozwoju Nauki
i Techniki Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii
reprezentowanego przez Edwarda Jarosińskiego.

Konsultacja: Alicja Madzińska - Biuro Kartograficzne GUGiK

ZARZĄDZENIE NR 5

PREZESA GŁÓWNEGO URZĘDU GEODEZJI I KARTOGRAFII

z dnia 11 kwietnia 1980 r.

w sprawie wprowadzenia do stosowania instrukcji technicznej "G-3 Geodezyjna obsługa inwestycji"

Na podstawie art. 8 ust. 1 dekretu z dnia 13 czerwca 1956 r. o państwowej służbie geodezyjnej i kartograficznej (Dz. U. nr 25, poz. 115) w związku z § 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 20 lutego 1975 r. w sprawie rodzajów i zakresu opracowań geodezyjno - kartograficznych i czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie (Dz. U. Nr 8, poz. 47) oraz zarządzenia nr 39 Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 12 grudnia 1972 r. w sprawie uprawnień Prezesa Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii (Dz. Urz. GUGiK Nr 8, poz. 32) zarządza się, co następuje:

§ 1.

   Wprowadza się do stosowania instrukcję techniczną "G-3 Geodezyjna obsługa inwestycji", stanowiącą załącznik do zarządzenia.

§ 2.

   Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.

R O Z D Z I A Ł   I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

§ 1.

1.       Przepisy niniejszej instrukcji regulują postępowanie przy wykonywaniu prac geodezyjnych na etapach studiów przedprojektowych, opracowywania założeń techniczno - ekonomicznych projektowania technicznego i realizacji inwestycji oraz przy wykonywaniu geodezyjnych pomiarów obiektów w czasie ich eksploatacji.
W szczególności przepisy niniejszej instrukcji dotyczą prac geodezyjnych dla potrzeb budownictwa ogólnego (osiedlowego i indywidualnego), budownictwa przemysłowego (zakłady przemysłowe i pojedyncze obiekty przemysłowe), komunikacji (koleje, drogi, ulice, place, tunele, mosty, wiadukty, lotniska, drogi wodne, porty morskie i rzeczne), urządzeń inżynieryjnych (przewody podziemne, naziemne i napowietrzne oraz urządzenia im towarzyszące), budownictwa wodnego oraz obiektów sportowych i rekreacyjnych.

2.       Obowiązek określania lub weryfikacji potrzeb w zakresie obsługi, geodezyjnej inwestycji spoczywa na resortowej służbie geodezyjnej.

1) Jeżeli jednostka zgłaszająca potrzeby nie ma własnej służby geodezyjnej, zakres i rodzaj prac oraz materiałów geodezyjno - kartograficznych powinna uzgodnić z właściwą terytorialnie służbą geodezyjną jednostki nadrzędnej,

2) W opracowaniach planistycznych, zwłaszcza w programowaniu przedsięwzięć inwestycyjnych o dużym znaczeniu gospodarczym, należy uwzględnić potrzeby w zakresie: sporządzania map niezbędnych do prac projektowych, wykonawstwa pomiarów uzupełniających i realizacyjnych oraz zaopatrzenia w sprzęt geodezyjny.

3) Wynikające z planów i programów rozwoju odpowiednich branż potrzeby dotyczące prac i materiałów geodezyjno - kartograficznych i sposoby realizacji tych potrzeb, resortowe jednostki geodezyjne powinny uzgadniać z Głównym Urzędem Geodezji i Kartografii.

3.       Do realizacji obiektów budowlanych należy zapewnić obsługę geodezyjną, która może być wykonywana przez jednostki państwowej służby geodezyjnej i kartograficznej lub przez inne jednostki wykonawstwa geodezyjnego, albo też osoby fizyczne, posiadające zezwolenie na wykonywanie robót geodezyjnych, a przede wszystkim przez resortowe służby geodezyjne.

4.       Inwestor określa potrzeby a generalny realizator inwestycji lub generalny wykonawca zleca prace geodezyjne w zakresie: założenia i pomiaru osnowy realizacyjnej, wyznaczenia granic terenu, tyczenia głównych osi obiektów budowlanych, założenia roboczych znaków wysokościowych sporządzenia powykonawczej dokumentacji geodezyjno - kartograficznej, badań przemieszczeń i odkształceń.
Do obowiązków generalnego realizatora inwestycji lub generalnego wykonawcy należy również zapewnienie na placu budowy warunków do właściwego i bezpiecznego wykonania wyżej wymienionych prac.
Obowiązek opracowania projektu urządzeń pomiarowo-kontrolnych dla obiektów wymagających obserwacji przemieszczeń i odkształceń spoczywa na jednostce projektującej dany obiekt, po uprzednim rozeznaniu i wykorzystaniu odpowiednich istniejących urządzeń. Projekt tych urządzeń należy skonsultować pod względem geodezyjnym.

5.       Obowiązki lub uprawnienia przewidziane dla inwestora, w zależności od potrzeb lub systemu realizacji inwestycji dotyczą również generalnego realizatora inwestycji, generalnego wykonawcy lub wykonawcy robót budowlanych.

§ 2.

1.       Dla prawidłowego projektowania obiektów, o których mowa w § 1 ust 1 należy zapewnić:

1) aktualne mapy,

2) materiały fotogrametryczne (w uzasadnionych przypadkach),

3) materiały dotyczące osnów geodezyjnych poziomych i wysokościowych,

4) lokalizacja obiektów istniejącego zagospodarowania terenu (współrzędne),

5) dane z ewidencji gruntów,

6) w miarę potrzeb i możliwości - numeryczny model terenu wraz z programami umożliwiającymi wykorzystanie go dla potrzeb projektowania,

7) w miarę potrzeb i możliwości - dostęp do banku danych o osnowie, o urządzeniach i przewodach pod - i naziemnych i innych.

2.       W celu stworzenia warunków do realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego pod względem przestrzennym oraz umożliwienia kontroli zgodności usytuowania obiektów z projektem, a także badać przemieszczeń i odkształceń terenu i obiektów, w projektowaniu przedsięwzięć należy uwzględnić:

1) układ współrzędnych osnowy realizacyjnej,

2) projekt osnowy realizacyjnej,

3) szczegółowe warunki techniczne wykonania pomiarów związanych z ustaleniem granic stanu władania, pomiarów realizacyjnych i powykonawczych, pomiarów przemieszczeń i odkształceń,

4) wyposażenie elementów konstrukcyjnych oraz ich zespołów, (wymagających wytyczenia) we wskaźniki montażowe, otwory, uchwyty, stanowiska pomiarowe, tarcze celownicze itp. mające umożliwić prawidłową, zgodną z wymogami projektu geodezyjną obsługę montażu.

3.       Projekt obsługi geodezyjnej montażu skomplikowanych zespołów konstrukcyjnych powinien być opracowany w ramach projektowania technicznego. W przypadku braku projektu obsługi wykonawca obsługi geodezyjnej sporządza go w uzgodnieniu z projektem.

4.       W przypadku, gdy prace budowlano - montażowe są wykonywane równocześnie z opracowywaniem projektu zakładu przemysłowego, lub budowli inżynierskich, należy prowadzić geodezyjny plan koordynacyjny, którego celem jest bieżąca kontrola zgodności realizacji obiektów z projektami technicznymi. Geodezyjny plan koordynacyjny powinien być sporządzony przez jednostkę prowadzącą obsługę geodezyjną inwestycji.

5.       W celu zaspokojenia potrzeb związanych z eksploatacją, remontami, modernizacją i innymi zadaniami, zakład przemysłowy powinien posiadać dokumentację geodezyjną zawierającą:

1) mapę zasadniczą,

2) mapy pochodne,

3) mapy tematyczne,

4) dokumentację geodezyjną pomiarów inwentaryzacyjnych, pomiarów przemieszczeń i odkształceń,

5) wyciągi z operatów rozgraniczeniowych.

6.       Obowiązek zapewnienia wykonawstwa i aktualizacji dokumentacji wymienionej w ust. 5, należy do kierownictwa zakładu przemysłowego.

7.       Zasady zgłaszania i tryb przekazywania dokumentacji geodezyjno - kartograficznej, powstałej w wyniku robót geodezyjno - kartograficznych, reguluje instrukcja techniczna O-3

§ 3.

1.       Szczegółowe sposoby zaspokajania potrzeb wymienionych w § 2 oraz obowiązki zamawiających i wykonawców pomiarów - jeżeli nie wynikają one bezpośrednio z obowiązujących przepisów i instrukcji technicznych - należy ustalić w warunkach technicznych, stanowiących załącznik do umowy o wykonaniu, robót geodezyjno - kartograficznych.

2.       Warunki techniczne ustalają: zamawiający i wykonawca robót geodezyjno - kartograficznych przy udziale przedstawicieli zainteresowanych biur projektowych.
Zamawiający może wskazać osoby lub instytucje, z którymi należy dodatkowo uzgodnić warunki techniczne.

3.       Warunki techniczne powinny określać:

1) przedmiot i zakres pomiarów,

2) wymagane dokładności, o ile nie są ujęte w instrukcjach technicznych i zalecane metody pomiarów,

3) sposób dostosowania pomiarów w czasie do określonych stanów przedmiotu pomiaru i jego otoczenia (np. etap robót budowlano - montażowych, momenty obserwacji górotworu pozostającego pod wpływem eksploatacji górniczej, wielkości obciążeń statycznych i dynamicznych konstrukcji budowlanych przy badaniach odkształceń),

4) sposoby opracowywania, przedstawiania i interpretacji wyników pomiarów wykonywanych dla celów badawczych,

5) szczegółowy skład oraz sposób podziału materiałów geodezyjno - kartograficznych,

6) zakres obowiązków zamawiającego związanych z zapewnieniem warunków umożliwiających wykonanie pomiarów zgodnie z przyjętą metodą i pozostałymi ustaleniami technicznymi wraz przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy.

4.       Opracowując warunki techniczne do umów o wykonanie robót geodezyjno - kartograficznych w zakresie określania przedmiotu pomiaru, wymagań dokładnościowych pomiaru oraz treści i formy dokumentacji geodezyjnej należy korzystać z wytycznych technicznych i odpowiednich resortowych instrukcji technicznych.

R O Z D Z I A Ł   II

MAPY, MATERIAŁY FOTOGRAMETRYCZNE I DANE NUMERYCZNE

§ 4.

1.       W planowaniu, programowaniu i projektowaniu inwestycji należy wykorzystywać przydatne do tych celów materiały geodezyjno - kartograficzne z ośrodków dokumentacji geodezyjno - kartograficznej z uzupełnieniami podanymi w ust. 2 niniejszego paragrafu i w § 5 i 6.
Pomocniczym źródłem informacji o zagospodarowaniu terenu mogą być materiały fotogrametryczne wymienione w § 8.

2.       Dopuszcza się stosowanie map pochodnych wykonanych przez pomniejszenie. W przypadku pomniejszenia ponad dwu i półkrotnego wymagana jest generalizacja treści mapy, stosownie do potrzeb użytkownika. Dopuszcza się stosowanie map wykonanych przez powiększenie maksymalne 2,5 - krotne z klauzulą informującą o powiększeniu.

§ 5.

1.       Do opracowania planu realizacyjnego wykorzystuje się mapę zasadniczą.

2.       Przez plan realizacyjny należy rozumieć opracowanie, o którym mowa w art. 20 ust. 2, pkt.2 ustawy z dnia 24 października 1974 r.- Prawo budowlane (Dz. U. Nr 38 poz. 229 plan realizacyjny określa urbanistyczne i architektoniczne zagospodarowanie terenu inwestycji lub działki budowlanej).

3.       Mapy potrzebne do ustalenia miejsca realizacji inwestycji budowlanych należy uzyskiwać przez:

1) wykorzystanie zaktualizowanych materiałów kartograficznych, odpowiednio uzupełnionych wymaganymi elementami, w szczególności map topograficznych oraz mapy zasadniczej i map pochodnych,

2) nowy pomiar, w wypadku, gdy brak materiałów nadających się do wykorzystania.

4.       Mapy określone w ust.1 powinny obejmować teren inwestycji oraz tereny otaczające w pasie co najmniej 30 m licząc od granic terenu inwestycji, a w razie konieczności ustalenia strefy ochronnej, także teren tej strefy.

§ 6.

1.       Skale map należy dobierać następująco:

1) do studiów, koncepcji i opracowani przedprojektowych - mapy topograficzne w jednej lub kilku spośród następujących skal 1 : 200 000, 1 : 100 000, 1 : 50 000, 1 : 25 000, 1 : 10 000, 1 : 5 000;

2) do założeń techniczno - ekonomicznych mapę zasadniczą lub pochodną - w skalach 1 : 5 000, 1 : 2 000, 1 : 1 000;

3) do projektu technicznego mapę zasadniczą lub pochodną w skalach: 1 : 2 000, 1 : 1 000, 1 : 500, 1 : 250.

2.       Skalę map do opracowania planu realizacyjnego należy dostosować do rodzaju i obszaru inwestycji, przy czym dla:

1) inwestycji budowlanych skala map nie może być mniejsza niż 1 : 1 000,

2) inwestycji o dużej rozległości i niewielkim zagęszczeniu obiektów budowlanych może być stosowana skala 1 : 2 000, a dla terenów strefy ochronnej - 1 : 5 000,

3) szlaków i stacji kolejowych stosuje się w zasadzie mapy w skali 1 : 1 000, a dla większych stacji kolejowych mapy w skalach 1 : 500 i 1 : 250. Dla szlaków o mniejszym znaczeniu można stosować mapy w skali 1 : 2 000,

4) inwestycji drogowych stosuje się mapy w skali 1 : 1 000, a w wyjątkowych przypadkach 1 : 5 000, 1 : 2 000 i 1 : 500,

5) inwestycji liniowych napowietrznych, zlokalizowanych poza terenami zabudowanymi, stosuje się z zasady mapy w skalach 1 : 25 000, 1 : 10 000,

6) inwestycji urządzeń melioracji wodnych, zlokalizowanych poza terenami zabudowanymi, stosuje się mapy w skalach 1 : 10 000 - 1 : 2 000.

§ 7.

1.       W zależności od rodzaju obiektu zakres uzupełnienia treści map określa zamawiający w oparciu o odpowiednie przepisy resortowe.

2.       W przypadku braku przepisów wymienionych w ust.1 zakres uzupełnień treści mapy zamawiający powinien uzgodnić z jednostką wykonawstwa geodezyjnego w ramach warunków technicznych.

§ 8.

1.       W pracach objętych niniejszą Instrukcją, jako materiały pomocnicze, mogą być stosowane fotogrametryczne zdjęcia lotnicze i naziemne oraz powiększenia zdjęć, fotoszkice, fotomapy i ortofotomapy.

2.       Fotogrametryczne zdjęcia lotnicze i naziemne (negatywy i odbitki stykowe) stanowiące materiał wyjściowy dla fotogrametrycznych opracowań jednoobrazowych i stereoskopowych mogą być stosowane w pomiarach inwentaryzacyjnych oraz badaniach przemieszczeń i odkształceń jako materiały dokumentacyjne.

3.       Odbitki i powiększenia fotogrametrycznych zdjęć lotniczych i naziemnych, fotoszkice, fotomapy i ortofotomapy mogą być stosowane jako materiał pomocniczy w pracach studialnych i projektowych oraz mogą być użyte do sporządzania szkiców polowych.

§ 9.

   W miarę możliwości do opracowania planu realizacyjnego należy wykorzystywać zbiory danych numerycznych oraz przynależne im algorytmy.
   Dotyczy to w szczególności numerycznego modelu terenu (NMT), oraz banku osnów geodezyjnych.

R O Z D Z I A Ł   III

OSNOWY REALIZACYJNE

§ 10.

1.       Pomiary geodezyjne związane z projektowaniem, budową oraz eksploatacją zakładów i obiektów należy wykonywać w nawiązaniu do osnowy geodezyjnej.

2.       Osnowę geodezyjną, dla pomiarów, których celem jest sporządzenie podkładów geodezyjnych do projektowania inwestycji oraz przebudowy i rozbudowy obiektów istniejących, należy zakładać według zasad określonych w instrukcjach technicznych GUGiK G-1, G-2 i G-4.
W uzasadnionych przypadkach warunki, jakie według instrukcji technicznych GUGiK ma spełniać osnowa, mogą być zmienione i dostosowane do podwyższonych wymagań dokładnościowych.

3.       Pomiary geodezyjne związane z tyczeniem projektów w terenie oraz robotami budowlanymi i montażowymi, należy opierać na geodezyjnej osnowie realizacyjnej.

4.       Pomiary geodezyjne związane z badaniem przemieszczeń i odkształceń należy opierać na osnowie geodezyjnej nałożonej dla tych celów. W uzasadnionych przypadkach można wykorzystać do tego celu geodezyjną osnowę realizacyjną.

§ 11.

1.       Osnowę realizacyjną poziomą i wysokościową dzieli się na:

1) podstawową

2) szczegółową

2.       Podstawowa osnowa realizacyjna służy do powiązania tyczonego obiektu z otaczającym go terenem i jego uzbrojeniem, wyznaczenia szczegółowej osnowy realizacyjnej oraz w miarę możliwości - do bezpośredniego wykonywania pomiarów realizacyjnych.
Podstawowa osnowa realizacyjna powinna być nawiązana geodezyjnie do punktów wcześniej nałożonych w sposób umożliwiający prawidłowe określenie nowych punktów w państwowym układzie współrzędnych lub wysokości (patrz O-1 § 8 ust. 3)

3.       Szczegółowa osnowa realizacyjna służy do bezpośredniego oparcia pomiarów realizacyjnych.

§ 12.

1.       Poziome osnowy realizacyjne mogę być zakładane jako:

1) sieci, w których na wartości współrzędnych punktów nie nałożono warunków równości z wartościami projektowanymi,

2) sieci, w których wartości współrzędnych punktów równe są założonym w projekcie wartościom nominalnym.

2.       Dopuszcza się stosowanie sieci mieszanych, tzn. sieci wymienionych w ust. l p.2 wyznaczonych w oparciu o sieci wymienione w ust. l p.1.

3.       Wybór rodzaju sieci spośród wymienionych w ust. l i 2 należy uzależnić od:

1) charakteru tyczonego zakładu (obiektu), a w szczególności zagęszczenia obiektów,

2) ukształtowania terenu,

3) możliwości zapewnienia trwałości punktów osnowy,

4) techniki pomiarowej i obliczeniowej,

5) kształtu i rozmiarów danego obszaru,

6) możliwości automatyzacji procesu przygotowania danych do tyczenia,

7) harmonogramu robót budowlana - montażowych,

§ 13.

1.       Kryteria dokładności wyznaczenia poziomej osnowy geodezyjnej zakładanej w celu sporządzenia podkładów do projektowania, należy ustalić według zasad określonych w instrukcjach technicznych G-1 i G-4.

2.       Za główne kryterium oceny dokładności wyznaczenia poziomej osnowy realizacyjnej należy przyjmować średni błąd po wyrównaniu długości najbardziej niekorzystnie położonego boku sieci.

3.       Pomocniczymi kryteriami oceny dokładności wyznaczenia poziomej osnowy realizacyjnej są:

1) średnie błędy kierunków i kątów w sieci po wyrównaniu,

2) średnie błędy podłużne i poprzeczne punktów (na przykład średnie błędy współrzędnych),

3) długości półosi i kierunki dłuższych półosi elips błędu średniego,

4) średnie błędy położenia punktów sieci, odniesione do jej punktu głównego i kierunku głównego, przyjętych do wyrównania.

4.       Współrzędne punktów podstawowej poziomej osnowy realizacyjnej należy wyznaczyć w ...