Opowieść wigilijna - sprawdz swoją wiedzę.pdf

(1329 KB) Pobierz
lekG.dvi
Sprawdź, ile zrozumiałeś
1. Pod każdym rysunkiem napisz, która z opisanych w utworze scen jest na nim
przedstawiona. Ponumeruj rysunki zgodnie z chronologią wydarzeń.
..............................
..............................
..............................
..............................
..............................
..............................
2. Jaka jest Opowieść wigilijna ? Łatwa czy trudna w odbiorze? Ciekawa czy
nudna? Uzasadnij swoją opinię przynajmniej jednym zdaniem.
1 Pierwsze wydanie powieści ukazało się w roku 1843. W Polsce są dostępne różne przekłady
utworu. Różnią się liczbą rozdziałów i doborem przedstawionych wydarzeń.
267825505.029.png 267825505.030.png 267825505.031.png 267825505.032.png 267825505.001.png 267825505.002.png 267825505.003.png 267825505.004.png 267825505.005.png 267825505.006.png 267825505.007.png 267825505.008.png 267825505.009.png 267825505.010.png
8
Opowieść wigilijna
Książkanaświęta
Wprowadzenie do lektury
3. Przeczytaj poniższy tekst i odpowiedz na zamieszczone na następnej stronie
pytania.
[...] jesienią 1843 r. Dickens wpadł na pomysł napisania niewielkiej książki
o bożonarodzeniowej tematyce i wydania jej własnym sumptem tuż przed
świętami. [...]
Pisał dla pieniędzy, ale stworzył dzieło pochodzące z głębi serca. W po-
stać skąpca Ebenezera Scrooge’a włożył wiele z siebie samego – kiedy duch
przeszłych świąt przypomina Scrooge’owi jego własne dzieciństwo, poka-
zuje mu dzieciństwo Dickensa. „Pewne samotne dziecko, chłopiec zapo-
mniany przez swoich opiekunów” – to autoportret pisarza, który w wieku
12 lat otarł się o półsieroctwo (ojciec poszedł do więzienia za długi) i trafił
do fabryki pasty do butów. Młody Dickens tak jak młody Scrooge jedyną
pociechę znajdował wtedy w książkach. [...]
Opowieść wigilijna miała piorunujące działanie. Wiele jest relacji np. o fa-
brykantach, którzy poruszeni książką Dickensa dali swoim robotnikom do-
datkowy wolny dzień. [...]
Powieść Dickensa ukazała się w czasach wielkich niepokojów społecznych.
[...]
Ówczesnym pracodawcom przyświecały następujące słowa Malthusa 2 :
„Ubogi nie ma powodu do egzystencji. Sama natura mówi mu, żeby od-
szedł”. Nędza była przestępstwem (nędzarz winny był zwykle np. włóczęgo-
stwa czy żebractwa). Zgodnie z filozofią utylitaryzmu nędzarzy kierowano
do domów przymusowej pracy. Ponieważ ich praca nie była nikomu po-
trzebna (wszak dlatego właśnie zostali nędzarzami!), polegało to najczęściej
np. na przymusowym obracaniu kieratu, który nie był do niczego podłą-
czony.
Dickens, który dobrze znał smak nędzy, walczył z tymi poglądami – włożył
wiele z nich w usta Scrooge’a. [...]
Smutnym postscriptum całej historii było to, że Opowieść wigilijna nie przy-
niosła pisarzowi spodziewanego zysku. Już dwa tygodnie po premierze uka-
zało się jej pirackie wydanie. Dickens wytoczył piratom proces. Wygrał go,
ale ci ogłosili upadłość i pisarz poniósł dodatkowo wszystkie koszty sądowe.
Spodziewał się zarobić na swej książce 1000 funtów, w rzeczywistości na
czysto zarobił niewiele ponad 100.
W. Orliński, Wigilia pana Dickensa , „Gazeta Wyborcza” 2004, nr 301, s. 14.
2
Thomas Malthus – angielski ekonomista żyjący w XVIII wieku.
267825505.011.png 267825505.012.png 267825505.013.png 267825505.014.png 267825505.015.png
Opowieść wigilijna
9
W jakim celu Charles Dickens napisał Opowieść wigilijną ?
................................................................................................................................
Jakie fakty ze swojego życia wykorzystał autor Opowieści wigilijnej ,tworząc
życiorys Scrooge’a?
................................................................................................................................
................................................................................................................................
Jakim opiniom się przeciwstawił Charles Dickens w Opowieści wigilijnej ?
................................................................................................................................
................................................................................................................................
Która wypowiedź Scrooge’a dowodzi, że poglądy bohatera były zbieżne
z przytoczonymi w tekście poglądami Malthusa? (Podaj odpowiedni cytat
z Opowieści wigilijnej ).
................................................................................................................................
................................................................................................................................
Który przytoczony w tekście fakt dowodzi, że literatura może wpływać na
życie codzienne?
................................................................................................................................
................................................................................................................................
Z jakiego powodu utwór nie przyniósł autorowi spodziewanych korzyści?
................................................................................................................................
................................................................................................................................
4. Po czym możemy poznać, w którym wieku toczy się akcja Opowieści wigilij-
nej ? Podkreśl informacje pozwalające wnioskować o czasie akcji utworu.
Scrooge polecił chłopcu, aby dorożką zawiózł indyka do domu Cratchita.
W domu Cratchitów podano pudding.
Scrooge dowiedział się, że Duch Tegorocznych Świąt Bożego Narodze-
nia ma przeszło 1800 starszych braci.
Pomieszczenia były oświetlane światłem świec.
Do Scrooge’a przybyli ludzie zbierający datki dla potrzebujących.
Towarzystwo przebywające w domu Freda bawiło się w ciuciubabkę.
5. Napisz, gdzie się toczy akcja Opowieści wigilijnej .
................................................................................................................................
267825505.016.png 267825505.017.png 267825505.018.png 267825505.019.png
10
Opowieść wigilijna
6. Wymień kilka postaci realistycz-
nych i fantastycznych występujących
wutworze.
postaci realistyczne:
............................................................
............................................................
postaci fantastyczne:
............................................................
............................................................
7. Opisz zamieszczoną obok ilustrację.
Duch Jacoba Marleya
pojawia się u Scrooge’a
Zróbmy z tego dramat
Przekształcanie tekstu epickiego na tekst dramatyczny
8. Na podstawie początkowych fragmentów utworu uzupełnij podany tekst, tak
aby powstał tekst dramatyczny. W tym celu:
uzupełnij dialogi,
zadbaj o to, aby nad każdą kwestią znalazła się informacja, kto ją wygłasza,
ołówkiem zapisz didaskalia.
Scena I
............................................................
(didaskalia)
..............................
Witaj, wujku. Wesołych świąt!
SCROOGE
................................................................................................................................
..............................
Wuju, chyba nie chcesz powiedzieć, że Boże Narodzenie to bzdura!
SCROOGE
................................................................................................................................
..............................
Dlaczego masz taki zły humor? Ty akurat powinieneś być zadowolony. Masz
przecież dużo pieniędzy!
267825505.020.png 267825505.021.png 267825505.022.png 267825505.023.png 267825505.024.png
Opowieść wigilijna
11
..............................
podniesionym głosem
Chyba nie wiesz, o czym mówisz. Co wesołego widzisz w świętach? To czas
płacenia rachunków, a przecież jesteś biedny jak mysz kościelna.
..............................
Wujku, są na świecie rzeczy dobre, które przynoszą mnóstwo korzyści, cho-
ciaż nie dają pieniędzy. Przecież święta to czas miłości, pojednania, dobroci
dla innych... Wszyscy ci powiedzą, że to najpiękniejszy dzień w roku!
..............................
Mam dosyć twojego kazania!
..............................
Wujku, nie gniewaj się na mnie, proszę cię. Zapraszam cię na jutrzejszy obiad.
SCROOGE
................................................................................................................................
..............................
................................................................................................................................
SCROOGE
................................................................................................................................
............................................................
(didaskalia)
Scena II
............................................................
(didaskalia)
NIEZNAJOMY
................................................................................................................................
SCROOGE
............................................................
(didaskalia)
Mój wspólnik Marley umarł siedem lat temu. Akurat dzisiaj jest rocznica jego
śmierci.
NIEZNAJOMY
................................................................................................................................
SCROOGE
Cóż to, nie ma na świecie więzień?
NIEZNAJOMY
................................................................................................................................
SCROOGE
A przytułki dla bezdomnych są?
267825505.025.png 267825505.026.png 267825505.027.png 267825505.028.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin