Rozna- ostatnie eksploatowane złoże uranu w Czechach.pdf

Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 11, 2005

Ro ná — ostatnie eksploatowane z³o¿e uranu w Czechach

Jakub Jirásek*, Jaros³aw Badera**

Republika Czeska

pod wzglêdem ³¹cznego

wydobycia uranu w

okresie lat 1946–2000

zajmowa³a szóste miejsce

wœród najwiêkszych pro-

ducentów uranu na œwie-

cie. Z produkcj¹ ponad 100

tysiêcy ton czystego

metalu ustêpowa³a tyl-

ko USA, Kanadzie,

Niemcom, RPA i Rosji.

Na terenie Czech odkryto 164 z³o¿a i przejawy mineralizacji

uranowej. Spoœród nich a¿ 66 by³o eksploatowanych w

drugiej po³owie minionego stulecia. Z oœmiu z³ó¿ uzyska-

no 1–10 tys. t uranu, a z czterech ponad 10 tys. t metalu

(Aulický i in., 2003).

Najstarszym miejscem wydobycia uranu w Czechach i

na œwiecie jest Jáchymov, po³o¿ony w po³udniowej czêœci

Krušnych Hor (Gór Kruszcowych), na pó³noc od Kar-

lovych Var (ryc. 1). Z³o¿e to rozs³awi³o siê tak¿e tym, ¿e

w jego rudzie Maria Sk³odowska-Curie i Pierre Curie opisali

w 1898 r. dwa nowe pierwiastki chemiczne — polon i rad.

Od 1516 do 1945 r. wydobywano tu rudy srebra, kobaltu i

niklu, a od po³owy XIX w. tak¿e uranu. W latach

1853–1908 uran z Jáchymova by³ wykorzystywany do pro-

dukcji barwników szk³a i porcelany, a w okresie

1909–1945 z rudy uranowej produkowano rad do celów

medycznych. Nastêpnie, do roku 1962 r., pozyskiwano

uran jako surowiec techniki nuklearnej. Od 1530 r. do dziœ

w Jáchymovie funkcjonuje kopalnia Svornost, w której od

1964 r. ujmuje siê wody termalne zawieraj¹ce radon. S¹

one z powodzeniem wykorzystywane w miejscowym,

œwiatowej s³awy uzdrowisku do leczenia chorób uk³adu

ruchowego (reumatyzm i in.).

Najwiêkszym z³o¿em rud uranu by³ Pøibram le¿¹ce u

podnó¿a masywu Brdów, ok. 50 km na SSW od Pragi (ryc.

1), z którego pochodzi ok. 40% ogólnej powojennej pro-

dukcji uranu w Czechach. Eksploatacja z³o¿a zakoñczy³a

siê w 1991 r. Wydobycia rud Zn–Pb–Ag w tym rejonie (z

pól Bøezové Hory i Bohutín) zaniechano ostatecznie ju¿ w

1979 r.

W po³o¿onym na zachód od Liberca z³o¿u Strá, uran

by³ eksploatowany podziemnie oraz otworowo, poprzez

³ugowanie in situ (roztworem kwasu siarkowego) z

piaskowców cenomañskich. Przemys³owa eksploatacja

tym sposobem zakoñczy³a siê w 1996 r., jednak jeszcze

przez d³ugi czas, w ramach sanacji obszaru, czerpane tu

bêd¹ otworami resztkowe roztwory zawieraj¹ce uran.

Era czeskiego górnictwa uranowego i kruszcowego

dobiega ju¿ koñca. W latach 90. XX w. likwidowano kolej-

no kopalnie Cínovec i Horní Slavkov (Sn–W), Pøíbram

(U), Kutná Hora (Zn–Pb–Ag), Køianovice (Zn–Pb–Cu),

Zlaté Hory wschód (Cu–Zn–Pb), Mìdìnec (Fe–Cu), Krás-

ná Hora (Au–Sb), Horní Benešov (Pb–Ag–Zn), Zlaté Hory

zachód (Au–Cu–Pb–Zn), Strá pod Ralskem i Hamr na

Jezeøe (U) — (ryc. 1). W eksploatacji jest jeszcze z³o¿e

Roná, po³o¿one w miejscowoœci Dolní Roínka

(Èesko-moravská vrchovina, ok. 50 km na NW od Brna),

którego wykorzystanie ma zakoñczyæ siê najpóŸniej w

2006 r. W³aœnie temu z³o¿u jest poœwiêcona zasadnicza

czêœæ niniejszego artyku³u.

Budowa geologiczna i mineralizacja

J. Jirásek

J. Badera

Z³o¿e Roná jest typowym przyk³adem hydroter-

malnego okruszcowania uranowego. W odró¿nieniu od

stosunkowo bogatych (ok. 1% U), ¿y³owych z³ó¿ urano-

wo-polimetalicznych, takich jak: Pøíbram, Jáchymov i

Horní Slavkov, mamy tu do czynienia z ubo¿szym (0,X%

U) okruszcowaniem rozproszonym w strefach dyslokacyj-

nych. Rudy podobnego typu by³y w przesz³oœci eksploato-

wane w z³o¿ach Olší, Zadní Chodov oraz Okrouhlá

Radouò (ryc. 1).

Pole rudne Roná–Olší jest zlokalizowane w obrêbie

kompleksu zmetamorfizowanych ska³ osadowo-wulka-

nicznych wieku prekambryjskiego (ryc. 2). Z punktu

widzenia podzia³u geologicznego masywu czeskiego jest

to moldanubikum stra¿eckie. W z³o¿u wystêpuj¹ ska³y,

tzw. pstrej grupy, zbudowanej g³ównie z paragnejsów pla-

gioklazowo-biotytowych (czêœciowo zmigmatytyzowa-

nych), granitognejsów oraz amfibolitów. W jej obrêbie

wystêpuj¹ ponadto wk³adki dolomitycznych marmurów,

erlanów, serpentynitów, piroksenitów i granitów aplito-

wych.

f, g, h

Praha

CZECHY

Brno

Typy z³ó¿ uranu:

0 50km

hydrotermalne ¿y³owe

hydrotermalne w strefach dyslokacyjnych

stratoidalne w wêglach kamiennych (karbon)

stratoidalne w piaskowcach (kreda)

stratoidalne w wêglach brunatnych, piaskowcach i tufach (trzeciorzêd)

*Vysoká škola báòská — Technická univerzita Ostrava,

17. listopadu 15/2172, 708 33 Ostrava, Czechy;

jakub.jirasek@vsb.cz;

**Wydzia³ Nauk o Ziemi, Uniwersytet Œl¹ski, ul. Bêdziñska 60,

41-200 Sosnowiec; jbadera@wnoz.us.edu.pl

Ryc. 1. Rozmieszczenie i typy z³ó¿ uranu w Czechach; z³o¿a: a —

Jáchymov, b — Hájek, c — Horní Slavkov, d — Zadní Chodov, e

—Vítkov, f — Hamr, g — Strá, h — Oseèná—Kotel, i —

Pøíbram, j — Radvanice, k — Okrouhlá Radouò, l — Javorník

(Zálesí), m —Roná, n — Olší

1026

Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 11, 2005

Kompleks skalny tworzy wi¹zkê izoklinalnych fa³dów

o kierunku NNW–SSE (Hájek, 2001). Przecinaj¹ go strefy

dyslokacyjne o kierunku 340–355º z upadem 45–70º na

zachód, zwi¹zane z lineamentem £aby. Dyslokacje te

tworz¹ g³ówne struktury rudonoœne (ryc. 2). Ich szerokoœæ

waha siê od kilku do 30 m, d³ugoœæ po biegu wynosi 10–15

km, a upad zmniejsza siê wraz z g³êbokoœci¹. Wype³nienie

stref tworz¹ ska³y zbrekcjowane i spojone mylonitem

z domieszk¹ grafitu, pirytu i wêglanów (te ostatnie wystê-

puj¹ czêsto w formie drobnych ¿y³ek). Mineralizacja urani-

nitowa tworzy w ich obrêbie soczewkowate cia³a z

okruszcowaniem silnie rozproszonym. Mi¹¿szoœæ cia³

osi¹ga kilka metrów, a d³ugoœæ po biegu i po upadzie

dochodzi do kilkuset metrów. Mineralizacji towarzysz¹

zmiany metasomatyczne polegaj¹ce na muskowityzacji

biotytu, chlorytyzacji i karbonatyzacji, typowe jest te¿

czerwone zabarwienie skalenia (Arapov i in., 1984). Urani-

nit pojawia siê tak¿e jako wrostki w ¿y³kach kalcytowych.

Udokumentowane okruszcowanie w strefach tektonicz-

nych zanika na g³êbokoœci 1100 m. Niemniej na g³êbokoœci

1200 m zosta³y odkryte kolejne struktury rudonoœne konty-

nuuj¹ce siê w g³¹b, ca³kowity zakres g³êbokoœciowy

okruszcowania nie zosta³ zatem rozpoznany.

Formami ni¿szego rzêdu s¹ opierzaj¹ce w stosunku do

stref tektonicznych, niskotemperaturowe ¿y³y kalcytowe z

podrzêdnym udzia³em innych minera³ów, o gruboœci do 2,5 m

i d³ugoœci 4–5 km. Zwi¹zana z nimi mineralizacja uranini-

towa (ryc. 4, 5) jest kilkukrotnie intensywniejsza, ale roz-

winiêta nierównomiernie. Poszczególne cia³a rudne s¹

mniej wyraŸne i maj¹ niewielkie rozprzestrzenienie (do

100 m d³ugoœci po biegu i po upadzie). Choæ wiêkszoœæ z

nich wystêpuje stosunkowo blisko powierzchni terenu,

eksploatowane by³y jedynie w pocz¹tkowej fazie udostêp-

niania z³o¿a.

Trzeci typ cia³ rudnych tworz¹ nieregularne strefy

okruszcowania metasomatycznego. Wystêpuj¹ one na

g³êbokoœci ponad 600 m, w pobli¿u g³ównych stref tekto-

nicznych (czêsto s¹ do nich równoleg³e). Strefy zalbityzo-

wane osi¹gaj¹ mi¹¿szoœæ do 10 m, a okruszcowanie

uraninitowe w ich obrêbie ma charakter rozproszony.

R III

XII

XIII

XIV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XXI

XXIV

paragnejsy biotytowe œrednio- do drobnoziarnistych

amfibolity

otwory wiertnicze

paragnejsy plagioklazowo-biotytowe

œrednioziarniste, zmigmatytyzowane

serpentynity

wyrobiska podziemne

gnejsy porfiroblastyczne grubo- do œrednioziarnistych

wapienie i dolomity krystaliczne

200m

paragnejsy plagioklazowo-biotytowe drobnoziarniste

strefy dyslokacyjne

gnejsy i granitognejsy zgranulityzowane

strefy dyslokacyjne s³abo rozpoznane

200m

Ryc. 2. Przekrój geologiczny przez z³o¿e Roná (Aulický i in., 2003, zmodyfiowany)

1027

Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 11, 2005

Ryc. 4. Groniaste skupienie uraninitu w ¿yle kalcytowej. Kopalnia

Roná, zbiory VŠB–TU Ostrava (fot. J. Jirásek)

Ryc. 3. Ruda uranu — stektonizowany i zgrafityzowany gnejs z

¿y³kami kalcytu i rozproszonym uraninitem. Kopalnia Roná,

rejon szybu R–7S, poziom 21, g³êbokoœæ 1050 m (fot. J. Badera)

selenków miedzi, o³owiu, ¿elaza, srebra itp., wœród których

najpowszechniejsze s¹ berzelianit i umangit. Miêdzy nimi

s¹ te¿ trzy minera³y opisane po raz pierwszy w rudach ze

z³o¿a Roná (bukovit, sabatieryt, bellidoit), a dwa kolejne

(krutait i petrovicyt) pochodz¹ z pobliskiego z³o¿a Slav-

kovice.

Rozmieszczenie okruszcowania jest kontrolowane

czynnikami strukturalnymi (wygiêcia i kontakty stref tek-

tonicznych) oraz mineralogicznymi (przedrudny piryt i

chloryt sprzyja³y wytr¹caniu siê minera³ów uranowych

z roztworów hydrotermalnych; Arapov i in., 1984). Pomi-

mo wystêpowania w obrêbie ska³ prekambryjskich, wiek

okruszcowania jest waryscyjski (280–250 mln lat). Pod

wp³ywem geologicznej ewolucji regionu dosz³o do czêœcio-

wej regeneracji minera³ów uranu w okresie kimeryjskim

(180–150 mln lat; Aulický i in., 2003). W obrêbie z³o¿a

uranowego stwierdzono tak¿e przeduranow¹, stratoidaln¹

mineralizacjê barytowo-sfalerytow¹ typu podmorskich

ekshalacji, jednak nigdy nie dosz³o do jej zagospodarowa-

nia.

Tak¿e i ono, w wiêkszoœci przypadków, nie ma charakteru

bilansowego. Dominuj¹ przede wszystkim cia³a ubogich

rud w strefach dyslokacyjnych.

Zawartoœæ uranu w cia³ach rudnych waha siê w zakre-

sie 0,01–0,5%, aczkolwiek w niektórych przodkach docho-

dziæ mo¿e wyj¹tkowo do 5%! Za bilansowe uwa¿a siê

okruszcowanie o koncentracji powy¿ej 0,05% metalu.

Œrednia zawartoœæ uranu w zasobach bilansowych wynosi

0,308% (Kavina i in., 2004).

W obrêbie pola rudnego Roná–Olší wyró¿nia siê obec-

nie 11 asocjacji mineralnych (Šikola, 2001).

Paragenezy grafitowo-pirytowa, skarno-

wo-siarczkowa i kwarcowo-wêglanowa maj¹

charakter przedrudny. Minera³y uranu s¹ obecne

w szeœciu kolejnych asocjacjach: kalcytowo-ura-

ninitowej, kalcytowo-chlorytowo-uraninitowej,

chlorytowo-uraninitowej, kalcytowo-uraninito-

wo-selenkowej, uraninitowo-montroseitowej i

brannerytowej. We wszystkich asocjacjach w

paragenezie z uraninitem wystêpuje coffinit.

Branneryt i montroseit pojawiaj¹ siê rzadko i tyl-

ko lokalnie (równie¿ w towarzystwie kalcytu i

chlorytu), znane s¹ tak¿e nie posiadaj¹ce zna-

czenia ekonomicznego wyst¹pienia wtórnych

minera³ów uranu (g³ównie mik uranowych). Do

najm³odszych paragenez w z³o¿u nale¿¹ aso-

cjacje kwarcowo-kalcytowo-siarczkowa oraz

pirytowo-zeolitowa. Obok powszechnie wystê-

puj¹cego pirytu, doœæ popularnym minera³em

kruszcowym jest galena. Szczególnie godne

uwagi s¹ znaczne nagromadzenia selenków w

¿y³ach kalcytowo-uraninitowych, g³ównie z

pó³nocnych czêœci z³o¿a. Opisano ³¹cznie 17

Ryc. 5. Uraninit o pó³metalicznym po³ysku, tworz¹cy spoiwo brekcji tektonicz-

nej. Kopalnia Roná, zbiory VŠB–TU Ostrava (fot. J. Jirásek)

1028

Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 11, 2005

W ogólnym zarysie, z³o¿e Roná jest zbli¿one pod

wzglêdem wykszta³cenia do z³ó¿ zlokalizowanych w kana-

dyjskiej prowincji Saskatchewan, zarówno uraninito-

wo-wêglanowych typu Beaverlodge (Beck, 1970), jak i

¿y³opodobnych, zwi¹zanych z proterozoiczn¹ niezgod-

noœci¹ stratygraficzn¹, np. Cluff Lake, Key Lake czy Rab-

bit Lake (Grauch & Mosier, 1986).

paliwo j¹drowe. Wykorzystanie uranu w Czechach w roku

2003 wynios³o 690 t. Sk³ada siê na to zu¿ycie elektrowni

j¹drowych w Dukovanach i Temelinie (odpowiednio 330 i

360 t/rok).

Pozostaj¹ce w dyspozycji zasoby przemys³owe z³o¿a

Roná na dzieñ 1.07.2004 wynosi³y 700 t uranu. Wed³ug

rozporz¹dzenia w³adz od po³owy 2005 r. kopalnia ma

zostaæ postawiona w stan likwidacji, a dzia³alnoœæ górnicza

ma zakoñczyæ siê ostatecznie w po³owie 2006 r. Ostatnie

prace geologiczno-poszukiwawcze w opisywanym rejonie

zosta³y zakoñczone ju¿ w 1991 r. Wydobycie rud z g³êbo-

koœci ponad 1200 m wymaga³oby otwarcia nowych pozio-

mów kopalni i dodatkowych prac poszukiwawczych, co w

konsekwencji doprowadzi³oby do spadku op³acalnoœci

wydobycia poni¿ej poziomu rentownoœci zak³adu.

Równolegle z dzia³alnoœci¹ górnicz¹ przedsiêbiorstwo

DIAMO prowadzi te¿ rekultywacjê obszarów eksploata-

cyjnych. Z kilkudziesiêciu g³ównych wyrobisk górniczych

w obszarze Roná–Olší, wiêkszoœæ zosta³a ju¿ zrekultywo-

wana poprzez zasypanie. Zlikwidowana zosta³a te¿ czêœæ

obiektów infrastruktury powierzchniowej. Ha³dy pogórni-

cze s¹ stopniowo stabilizowane i zalesiane, a czêœæ

zezwa³owanego materia³u zosta³a lub zostanie u¿yta do

zasypania szybów i rekultywacji stawów osadowych. W

trakcie przeróbki rud uranu powsta³y dwa stawy osadowe,

na których deponowane s¹ odpady po wzbogacaniu surow-

ca. Znajduje siê na nich ok. 11 mln t szlamu przeróbczego.

Po zakoñczeniu dzia³alnoœci zak³adu wzbogacania, tak¿e i

one zostan¹ zrekultywowane. Przez d³ugi okres czasu nie-

zbêdne bêdzie te¿ czyszczenie wód do³owych,

przes¹czaj¹cych siê z zatopionych kopalñ — przed zrzuce-

niem do cieków powierzchniowych woda ta kierowana jest

do stacji dekontaminacji (Šenk, 2001).

Wraz z zaprzestaniem wydobycia ze z³o¿a Roná

zakoñczy siê ca³a era czeskiego górnictwa rud, które ma

tysi¹cletni¹ tradycjê. Uran pozostanie jednak wa¿nym

Ÿród³em energii. W Czechach istnieje wci¹¿ potencja³

z³o¿owy (7 udokumentowanych z³ó¿, zawieraj¹cych ponad

100 tys. t uranu w rudach bilansowych i pozabilansowych)

o charakterze perspektywicznym. Nadziejê na udokumen-

towanie kolejnych zasobów mog¹ budziæ tak¿e niektóre

przejawy mineralizacji, które nie by³y dot¹d przedmiotem

szczegó³owej dokumentacji geologicznej. Obecnie brak

jednak funduszy na rozpoznanie, a zw³aszcza udostêpnie-

nie nowych z³ó¿, a ich ewentualna eksploatacja by³aby

prawdopodobnie nieop³acalna.

Zagospodarowanie z³o¿a

Z³o¿e Roná zosta³o odkryte w 1954 r. podczas poszu-

kiwañ radiometrycznych metodami autogamma i emana-

cyjn¹. Istniej¹ wszak informacje wskazuj¹ce, ¿e

okruszcowanie w tym rejonie by³o znane jeszcze przed II

wojn¹ œwiatow¹. Wydobycie trwa od 1957 r. do dziœ, z kul-

minacj¹ przypadaj¹c¹ na lata 70. ubieg³ego wieku.

Obszar górniczy kopalni Roná posiada³ wielkoœæ 12

km 2 , obecnie jednak zosta³ zredukowany do 8,8 km 2 . Udo-

stêpnienie z³o¿a do g³êbokoœci 1200 m pod powierzchni¹

terenu (poziom 24) by³o przeprowadzone 11 szybami o

³¹cznej d³ugoœci 6690 m. Prace górnicze prowadzone s¹

obecnie w interwale 1000–1100 m. Obecnie, jako jedyny

system wydobycia rudy, stosowane jest podpoziomowe,

zstêpuj¹ce urabianie bloków eksploatacyjnych poziomymi

wybierkami 3-metrowej wysokoœci, na zawa³, pod sztucz-

nym stropem. Ska³ê urabia siê za pomoc¹ materia³ów

wybuchowych, a nastêpnie urobek jest zgarniany do zsy-

pów w szybikach blokowych. Metoda taka umo¿liwia eks-

ploatacjê stref rudnych zapadaj¹cych pod du¿ym k¹tem.

Kontrola dawek promieniowania jonizuj¹cego prowa-

dzona jest za pomoc¹ sta³ej sieci monitoringu oraz dozy-

metrów osobistych. W przypadku przekroczenia

dopuszczalnej dawki pracownik jest wycofywany natych-

miast na powierzchniê. £¹czny czas pracy górnika pod zie-

mi¹ wynosi maksymalnie 2100 dni roboczych (Michálek i

in., 2004). Wystarczaj¹c¹ ochronê przed emanacjami rado-

nu stanowi sprawny system wentylacyjny kopalni.

Ogó³em do roku 2004 wydobyto 17 740 t uranu

(Michálek i in., 2004). Produkcja górnicza w 2003 r.

wynios³a 458 t uranu (Kavina i in., 2004). Wzbogacanie

rudy prowadzone jest w Zak³adzie Przeróbki Chemicznej

Dolní Roínka. By³ on oddany do u¿ytku w 1968 r. i przera-

bia ca³oœæ urobku rudnego kopalni, jednak (po zamkniêciu

innych kopalñ w okolicy) czêœæ jego mocy produkcyjnych

pozostaje niewykorzystana. Przeróbka wydobytej rudy

polega na drobnym zmieleniu i ³ugowaniu surowca za

pomoc¹ roztworu sody kalcynowanej Na 2 CO 3 , pod ciœnie-

niem atmosferycznym, w temperaturze ok. 85ºC. Otrzyma-

ny w ten sposób roztwór jest poddawany kolejno procesom

sorpcji, eluacji i wytr¹cania. Uzysk uranu w trakcie prze-

róbki hydrometalurgicznej wynosi ok. 95% (Aulický i in.,

2003). Po odfiltrowaniu i wysuszeniu str¹conego kon-

densatu otrzymuje siê dwuuranian amonowy (NH 4 ) 2 U 2 O 7 ,

czyli tzw. ¿ó³ty kek, który jest surowcem handlowym.

Kopalnia i Zak³ad Przeróbki Chemicznej nale¿¹ do

pañstwowego przedsiêbiorstwa DIAMO, oddzia³ GEAM

Dolní Roínka. Jedynym odbiorc¹ koncentratu uranowego

jest spó³ka akcyjna ÈEZ (Èeské energetické závody), któ-

rej g³ównym w³aœcicielem jest skarb pañstwa Republiki

Czeskiej. Nadwy¿ki, wynikaj¹ce z ró¿nicy miêdzy produk-

cj¹ kopalni a zapotrzebowaniem, by³y w latach 90. minio-

nego stulecia wykupywane do rezerw pañstwowych.

Surowiec z nich zosta³ sprzedany w latach 2001–2004 na

podstawie uchwa³y parlamentu Republiki Czeskiej. Kon-

centrat uranowy nie jest przerabiany w Czechach, ale w

innych krajach (USA, Rosja), sk¹d importuje siê do Czech

Literatura

ARAPOV J.A., BOJCOV V.J. & ÈESNOKOV N.I. (red.) 1984 — Èesk-

oslovenská loiska uranu. Èeskoslovenský uranový prùmysl, Praha.

AULICKÝ R., IVÁNYI K. & KAFKA J. (red.) 2003 — Rudné a ura-

nové hornictví Èeské republiky. Anagram, Ostrava.

BECK L.S. 1970 — Genesis of uranium in the Athabasca region and

its significance in exploration. CJM Bull., 63: 367–377.

CIMALA Z. 1997 — Po stopách prùzkumu a tìby uranových loisek

na Moravì a Východních Èechách. GEAM, Dolní Roínka.

GRAUCH R.I. & MOSIER D.L. 1986 — Descriptive model of uncon-

formity U–Au. [W:] Cox D.P. & Singer D.A. (red.) — Mineral deposit

models. US Geological Survey Bull., 1693: 248.

HÁJEK A. 2001 — Geologická charakteristika rudního pole

Roná–Olší. Minerál, 9: 118–124.

KAVINA P., STARÝ J. & VANÌÈEK M. (red.) 2004 — Surovinové zdro-

je Èeské republiky. Nerostné suroviny (stav 2003). ÈGS–Geofond, Praha.

MICHÁLEK B., HÁJEK A. & KØÍ P. 2004 — Poznatky z tìby

uranového loiska Roná. Uhlí — rudy — geologický prùzkum, 11:

3–10.

ŠENK B. 2001 — Historie tìby a úpravy uranu v rudním poli

Roná–Olší. Minerál, 9: 113–118.

ŠIKOLA D.2001 — Pøehled mineralogických výzkumù rudního pole

Roná–Olší. Minerál, 9: 124–134.

1029

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: