Mikroekonomia - Wyklady.pdf - mikroekonomia - viziowy

Rozwój techniczny spowodował, iż nie we wszystkich przypadkach rynek może być kojarzony z konkretnym miejscem,

gdzie dochodzi do transakcji. Przykładem mogą być to zakupy przez internet, telefon, gdzie trudno jednoznacznie takie

miejsce wskazać. Nie można również mówić, że zawsze kupujący i sprzedający spotykają się ze sobą. Możliwe są zakupy

przez pośredników, jak to ma miejsce chociażby na giełdzie papierów wartościowych, gdzie transakcje dokonywane są

przez maklerów giełdowych. Wymiana dokonywana jest nie tylko dobrami materialnymi. Obecnie coraz większe

znaczenie ma chociażby rynek informacji.

Reasumując, podstawowym zadaniem rynku do doprowadzenie do procesu wymiany, czyli do zawarcia transakcji kupna-

sprzedaży, bez względu na to, czy dokonywana jest ona w konkretnym miejscu, przez sprzedającego i kupującego i

materialnym towarem. W rzeczywistości każdy z nas dostrzega rynek jako nieskończenie dużą liczbę rynków

indywidualnych poszczególnych rodzajów dóbr i usług, które są przedmiotem zainteresowania nabywców. W trakcie

zawierania transakcji na rynku dochodzi do ustalenia cen, po których sprzedający jest skłonny do pozbycia się dobra, a

kupujący do jego nabycia. Działają na nim dwie grupy uczestników o wzajemnie rozbieżnych interesach, jedni chcą za

dane dobro uzyskać jak najwyższą cenę, drudzy chcieliby je pozyskać po cenie jak najniższej. Między tymi grupami

może, ale nie musi dojść do porozumienia.

Popyt i czynniki go kształtujące

Różnica między popytem, a wielkością popytu zostanie omówiona w podrozdziale 1.3.

Aby można było mówić, że dany konsument zgłasza zapotrzebowanie na dane dobro, oprócz odczuwania chęci, potrzeby

jego posiadania konieczne jest również poparcie jaj w dochodach, czyli odpowiedni zasób pieniądza. Przecież większość

z nas chciałaby odbywać podróże, zwłaszcza długie, samolotem, a najlepiej własnym. Czyli wiele osób posiada potrzebę

posiadania własnego samolotu.

Czy zgłaszają oni na nie popyt? Nie!!! Przy obecnym poziomie cen samolotów są one niedostępne dla większości

śmiertelników, którzy są skazani na posiadanie np. samochodu, czy wręcz roweru.

Jako kolejny przykład posłużę się malcem chodzącym do drugiej klasy podstawówki. Bardzo chce posiadać komputer.

Widział go u swoich kolegów, którzy od czasu do czasu pozwalają mu zagrać, odwiedza sklepy oglądając różne modele.

Cóż z tego, na tym etapie malec ten nie reprezentuje sobą popytu. W jego głowie zrodził się jednak plan. W drugim

półroczu szkolnym, w maju, będzie miał komunię, dostanie od rodziny gotówkowe prezenty i za to będzie sobie mógł

kupić wymarzony komputer. Jeżeli poczeka do końca czerwca to może za świadectwo z paskiem rodzice mu jeszcze

trochę dołożą i kupi sobie jeszcze lepszy sprzęt.

Do maja ośmiolatek posiadający, wprawdzie wielką, ale tylko potrzebę posiadania komputera nie mógł być rozpatrywany

jako źródło popytu. Dopiero, gdy posiada on zasób pieniądza, za który może zakup zrealizować, nabywa prawo do

takiego traktowania.

Popyt nie może być utożsamiany z wielkością rzeczywistych zakupów dokonywanych w danym czasie i przy danej cenie,

lecz jest to efektywne pragnienie konsumentów, by takiego zakupu dokonać.

Dobra substytucyjne

Jeżeli ktoś ma potrzebę poruszania się z miejsca na miejsce. Chce przemieszczać się do pracy, na basen, siłownie do

rodziny może wybrać kilka sposobów za pomocą, których to zrealizuje. Przykłady rozwiązań to: posiadanie samochodu,

lub roweru. Może on korzystać z własnych nóg lub z komunikacji miejskiej. Te różne sposoby zaspokojenia tej samej

potrzeby są względem siebie substytucyjne. W zależności od indywidualnych preferencji i możliwości każdy z nad

dokona wyboru jednej z alternatyw.

Pragnienie każdy z nas może zaspokoić na jeszcze więcej sposobów. Przecież można napić się herbaty, kawy, wody

mineralnej, soku i wielu innych napojów.

Kanapkę smarujemy masłem, bądź margaryną – to też są dobra substytucyjne.

Skoro mamy wybór za pomocą którego z tych dóbr zaspokoić potrzebę to przy ich wyborze będziemy kierować się takimi

kryteriami jak cena, dochód, przyzwyczajenie, jakość, gust itp., itd.

Dobra komplementarne

Aby zaspokoić jakąś potrzebę koniecznie musimy użyć równocześnie kilku dóbr. Gdy chcemy pojechać samochodem nad

jezioro niezbędne jest paliwo, bo bez niego samochód nie pojedzie. Gdybyśmy chcieli pojechać tylko przy użyciu paliwa

nie używając samochodu, też nie byłoby to możliwe.

Pisząc pismo na komputerze nie możemy go wydrukować bez drukarki i tonera, jeśli jest to drukarka atramentowa.

Gdyby zabrakło jednej z tych rzeczy nie mielibyśmy tego co nas interesuje.

Przy decyzjach zakupu dóbr komplementarnych musimy rozpatrzyć ile będą nas one kosztowały łącznie. Nie możemy

zastanawiając się nad kosztem zakupu brać pod uwagę tylko cenę samych nart. Do nich potrzebujemy jeszcze buty,

okucia, kombinezon itd.

Czynniki kształtujące popyt

• • Czynniki wrodzone –Osoba chorująca na cukrzycę nie interesuje się słodyczami, dzieci nie powinny

alkoholem. Łakomczuchy więcej jedzą, mężczyźni nie używają często szminki.

• • Wiek –Ludzie młodzi stosują inne diety niż starsi, więcej pieniędzy wydają na dyskoteki, starsi

natomiast kupują droższe zabawki i stosunkowo częściej się leczą.

• • Czynniki wykształcone, czyli uwarunkowane –Jeżeli wszyscy sąsiedzi mają zadbane ogródki,

prześcigają się nawzajem w ich upiększaniu, rodzi to popyt na rośliny i ozdoby ogrodowe, jak i usługi tego

typu. Jeśli wszyscy koledzy z podwórka jeżdżą na nartach to i my chcemy z nimi, wzrost popytu na akcesoria

sportowe.

• • Środowisko geograficzne – spróbujmy Eskimosowi sprzedać lodówkę, albo mieszkańcowi strefy

równikowej futro. Te rzeczy są im zbędne.

• • Środowisko społeczne –Przecież zmieniająca się moda, kreowana chociażby przez media, wyznacza

kanon w co trzeba się ubierać, jakie nosić fryzury i jakie części ciała sobie przekłuwać.

Inne czynniki, nie mniej ważne, kształtujące popyt.

Realne dochody konsumentów – Student dostaje od rodziców 500 złotych miesięcznie na utrzymanie. W każdym

miesiącu wychodzi 2 razy do kina. Gdyby rodzice podnieśli mu uposażenie do 1000 złotych z pewnością ten student

chodziłby do kina częściej, i na odwrót, jeżeli jego dochód zmniejszyłby się to mogłoby to spowodować zmniejszenie

wyjść na seanse. Zaoszczędzone na biletach pieniądze można przeznaczyć na coś ważniejszego np. jedzenie, czy

mieszkanie.

Cena badanego towaru –Ten sam student dostaje wciąż 500 złotych. Jednakże cena jednego seansu rośnie dwukrotnie.

Ta sytuacja powoduje zmniejszenie zainteresowania kinem. W przypadku spadku ceny biletu do kina sytuacja jest

odwrotna.

Ceny dóbr substytucyjnych – Gdyby studentowi zaoferowano dostęp do telewizji kablowej po cenie zbliżonej do

biletów do kina możliwe, że skusiłby się na zmianę swoich przyzwyczajeń. Przecież telewizję ma 24 godziny na dobę i

jest w niej kilkanaście filmów w tygodniu na każdym kanale.

Ceny dóbr komplementarnych –Jeżeli student do kina dojeżdża autobusem komunikacji miejskiej i rosną ceny za bilety

autobusowe, to wpływa to na atrakcyjność seansu w kinie. Teraz za każde wyjście musi więcej zapłacić. Zaczyna się

zastanawiać czy nie warto zostać w domu i pooglądać telewizji, czy poczytać książki.

Oczekiwanie w stosunku do zmian dochodów –Pracownik uzyskał informacje o swoim awansie i spodziewanej

podwyżce. może sobie wreszcie pozwolić na zakup odtwarzacza DVD z odłożonych oszczędności, bądź wziąć sprzęt na

raty, gdyż wzrost wynagrodzenia w przyszłości pozwoli uzupełnić uszczuplone oszczędności lub spłacić raty kredytu.

Gdy natomiast rodzina spodziewa się, że w niedalekiej przyszłości jeden z małżonków straci pracę to zmniejszają

wydatki, dostosowując je do przyszłych możliwości finansowych, co powoduje spadek reprezentowanego przez nich

popytu.

Oczekiwanie w stosunku do zmian cen Spodziewany jest za trzy tygodnie spadek ceny (w wyniku spadku podatku

akcyzowego) Astry II 1,6 wersja Comfort o 3000 PLN. Dowiadując się o tym klienci zainteresowani kupnem samochodu

odkładają decyzję o jego zakupie na trzy tygodnie, w wyniku czego popyt przez ten czas zamiera. Gdyby rząd zamierzał

podnieść podatek to ci, którzy mieliby taką możliwość przyspieszyliby decyzję o zakupie samochodu, co spowodowałoby

wzrost popytu.

Indywidualne preferencje –Co roku kreatorzy mody wyznaczają trendy w co powinien ubierać się człowiek na czasie.

Wzrost mody na dany towar oznacza również wzrost popytu. Gdy produkt wychodzi z mody to popyt maleje.

Liczba konsumentów –Mieszkańcy Lublina wykazują większe zapotrzebowanie na chleb, wodę, samochody, mieszkania

niż mieszkańcy Rzeszowa, gdyż w Lublinie mieszka kilka razy więcej ludzi niż w Rzeszowie.

Popyt a cena

Oznacza to, że wzrostowi ceny odpowiada zmniejszone zapotrzebowanie na dane dobro. Dlaczego tak ważne jest

stwierdzenie o niezmienności innych czynników? Państwo Nowakowie zarabiają miesięcznie 2000 PLN. Mogą oni za ten

dochód kupić sobie określoną kombinację wielu dóbr. Ceny wszystkich dóbr podwajają się. W takim przypadku ich popyt

musiałby się zmniejszyć (przy założeniu niezmienności innych czynników). Gdyby jednak 100 % wzrostowi cen

towarzyszyło 100 % wzrost dochodów to nie miałoby to wpływu na popyt. Popyt nie zmieniłby się, gdyż siła nabywcza

ich dochodów nie zmieniłaby się, wciąż mogliby kupić za swój dochód tyle samo dóbr co przed zmianą.

Spróbujmy wyznaczyć teraz krzywą popytu.

Popyt na dobro A w zależności od ceny przedstawia Tabela 1.

Tabela 1. Wielkość popytu na dobro A

Cena

Wielkość popytu

40000

35000

30000

25000

20000

15000

10000

5000

Źródło: Opracowanie własne

Na podstawie danych z tabeli w prostokątnym układzie współrzędnych wyznaczamy krzywą popytu, w ten sposób, iż

najpierw wyznaczamy punkty reprezentujące poszczególne kombinacje. Jest oczywiste, że cena wcale nie musi zmieniać

się o jednostkę. Gdyby wyrażona była w złotych mogłaby zmieniać się np. co jeden grosz i wtedy mielibyśmy do

Mikroekonomia - Wyklady.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: