Zagadnienia:
1. Praca w ujęciu historycznym 2. Chrześcijańskie funkcje pracy 3. Teoretyczne konteksty myślenia o pracy 4. Zawód i praca zawodowa - definicje, cele, identyfikacja, satysfakcja zawodowa, rozwój zawodowy (etapy wg.Supera, ze zróżnicowaniem na wiek, na aspekty dotyczące pracy zawodowej) 5. Mobbing - przyczyny, grupy motywów, skutki, środki zaradcze 6. Pracoholizm - rodzaje, typy pracoholików, fazy uzależnienia, cechy pracoholika 7. Wypalenie zawodowe - definicje, postawy reprezentowane przez os. zagrożone, etapy powstawania, działania zapobiegawcze 8. Zarządzanie w organizacji - etapy formowania się partnerstwa, dobór zawodu, role zawodowe, autorytet formalny i nieformalny
Pracoholizm:
1. Faza wstępna – stopniowe zwiększenie ilości pracy. Osoba często opowiada o swoim zapracowaniu, porównuje siebie z innymi pracownikami i wskazuje na osobistą przewagę w zakresie zapracowania. Wyłączona koncentracja na pracy, zaburzenie kontaktów społecznych i rodzinnych, powoduje poczucie winy. Jednak z drugiej strony czas wolny powoduje poczucie winy. Jednak z drugiej strony czas wolny powoduje wyrzuty sumienia. Hobby i rekreacja przekształcają się w rodzaj produktywnej działalności. Psychiczne syndromy wyczerpania, zaburzenia koncentracji, niepokój, lęk.
2. Faza krytyczna – uwydatnia się przymus pracy, objawy uzależnienia stają się silniejsze. Jest najczęściej związana z pierwszym załamaniem zdrowotnym i psychicznym. Kontrola, planowanie czasu, kontrola własnego zachowania. Stara się zapewnić sobie ciągłość pracy, zapasy pracy, lęk, osłabienie umiejętności zawodowych.
3. Faza chroniczna – dopasowanie całego stylu życia do pracy, jedynym źródłem energii jest praca, więc jest nieprzerywana. Radykalne zmniejszenie snu. Stan wielodniowej bezsenności, 3 rodzaje czynności – spanie, jedzenie, praca.
Robinson – sygnały pomocne do zdiagnozowania pracoholizmu.
Pośpiech, stałe bycie zajętym,
Kilka czynności jednocześnie
Kontrola nad innymi pracownikami
Perfekcjonizm działań, wygórowane standardy, „muszę to zrobić sam”
Trudności w kontaktach interpersonalnych, dysonans, strata czasu.
Trudności z relaksowaniem się i odpoczynkiem. Uważają że są oceniani na podstawie swojej aktywności
Nieadekwatność w obrazie samego siebie, poczucie własnej wartości jest ściśle związane z działaniem i osiągnięciami.
Krytyczny stosunek wobec siebie, ostro siebie rozliczają i ganią za niewystarczającą jakość funkcjonowania
Zaniedbanie siebie, nie respektowanie potrzeb jedzenia, spania, odpoczynku, nie traktują się jako podmiot, ale jako przedmiot, narzędzie do pracy
Czas ma wyjątkową wartość
Zatracenie wątku podczas rozmowy, luki pamięciowe
WYPALENIE ZAWODOWE
Wyczerpanie emocjonalne, związane z niespenieniem zawodowym.
„Coraz mniej osiągam, a coraz więcej energii poświęcam”
Uczucie przesytu. Jest warunkowane przeciążeniem, brakiem autonomii i należytego wanegrodzenia.
Zjawisko zarządzania czasem – ustanowienie hierarchii czynności jakie wykonujemy w ciągu dnia.
Ważne są przerwy w pracy, odpoczynek, przyjęcie nadwyżki czasowej.
Unikanie sytuacji stresowych związanych z niewykonaniem pracy.
Sytuacje nieprzewidywalne.
Brak autonomii – tendencja do wykonywania poleceń z góry, sztywna struktura organizacyjna, delegowanie niewielkiej części odpowiedzialności i dogłębne kontrolowanie.
Pracownicy czują się całkowicie zależni, ubezwłasnowolnieni, wiedząc, że ich potencjał nie jest wykorzystywany. Maleje motywacja i efektywność pracy oraz kształtowanie się osobowości zorientowanej na niepowodzenia. Jednostka nie traktuje swoich sukcesów jako własnych dokonań, ma przekonanie, że ponosi winę za wszystkie swoje niepowodzenia, spadek szacunku dla siebie, rezygnacja.
Wypalenie zawodowe – (wg. Freudenberga) – jest stanem zmęczenia lub frustracji wynikającymi z poświęcania się jakiejś sprawie, sposobowi życia lub związkowi, co nie przyniosło oczekiwanego efektu. Wypalenie zawodowe jako swoisty zespół objawów uwidacznia się poprzez zmęczenie, wzmożona podatność na zachorowania, drażliwość, zmienność zachowań, uczucie znudzenia i zniechęcenia.
Wypalenie zawodowe (wg. Christiny Zaslach) – zespół wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji i obniżonego poczucia dokonań, który może pojawić się u osób pracujących z innymi ludźmi w pewien określony sposób.
Wyczerpanie emocjonalne – zmęczenie, drażliwość, szybka irytacja, obniżenie nastroju, dolegliwości somatyczne, bezsenność, brak apetytu, bóle głowy.
Depersonalizacja – negatywny czas bezduszny, nazbyt obojętnym reagowaniem na innych ludzi będących odbiorcami pomocy. Objawia się utrzymywaniem jedynie formalnych kontaktów międzyludzkich, dystansowanie się od spraw zawodowych, uciekanie od zaangażowania emocjonalnego, przedmiotowym traktowaniem drugiego człowieka.
Obniżenie własnych dokonań – odnosi się do radykalnego spadku poczucia własnych kompetencji i utraty przeświadczenia o możliwości odnoszenia sukcesów w pracy z ludźmi.
Negatywna samoocena – rozczarowanie, poczucie winy za brak umiejętności zawodowych. Niezadowolenie z osiągnięć. Utrata wiary we własne siły, poczucie niezrozumienia, niemożliwość przystosowania się do trudnych warunków pracy.
Wypalenie zawodowe (wg. Aronsona) – stan fizycznego, emocjonalnego i psychicznego wyczerpania spowodowane przez długotrwałe zaangażowanie się w sytuacje, które są obciążające emocjonalnie.
Negatywna postawa wobec pracy, ludzi i życia. Poczucie bezradności i beznadziejności, obniżona samoocena, poczucia niekompetencji i zniechęcenia.
Etapy wypalenia zawodowego:
1. Wynika z przymusowego, efektywnego działania z uwagi na duże oczekiwania względem własnej osoby. Zmniejsza się gotowość do akceptowania własnych ograniczeń i możliwości.
kate21_87