Wight Fred H. - Obyczaje krajów biblijnych.pdf

(497 KB) Pobierz
Wight Fred H
Wight Fred H.
Obyczaje krajów biblijnych
Przekład
Robert Piotrowski
Konsultacja naukowa
ks. Waldemar Chrostowski
Oficyna Wydawnicza Vocatio
Warszawa 1998
Tytuł oryginału:
Manners and Customs of Bible Land
Redakcja:
Joana Złotnicka
Opracowanie graficzne okładki:
Joanna Złonkiewicz
Redakcja techniczna:
"Logos"
Korekta:
Elżbieta Wygoda
Zdjęcia na okładce:
Daniela Kosiorek
Paweł Kumelowski
Jacek Urbanowicz
Copyright (C),1953, by The Moody Bible Institute of Chicago
Copyright for the Polish edition
(C) 1998 by Oficyna Wydawnicza "Vocatio"
All rights to the Polish edition reserved
Wszelkie prawa wydania polskiego zastrzeżone.
Książka, ani żadna jej część, nie może być przedrukowywana
ani w jakikolwiek inny sposób reprodukowana
czy powielana mechanicznie, fotooptycznie, zapisywana
elektronicznie
lub magnetycznie, ani odczytywana w środkach publicznego
przekazu
bez pisemmej zgody wydawcy.
W sprawie zezwoleń należy się zwracać do
Oficyny Wydawniczej "Vocatio"
02-798 Warszawa 78, skr. poczt. 41.
e-mail: vocatio~warman.com.pl
http: //wwR'.vocatio.com.pl
Redakcja: tel. (0-22)648-54-50, fax 648-63-82
Dział handlowy: tel. (0-22) 648-03-78 fax (0-22) 648-03 79ů
Księgarnia firmowa: Warszawa, ul. Rybałtów 14, tel. 648-86-
89
Księgarnia patronacka: "Soli Deo", Warszawa, Dworzec
Centralny,
Galeria Północna, pawilon 2, tel. (0-22) 654 9812
ISBN 83-~146-004-x
Druk i oprawa: RzeszowSkie Zakłady Graficzne
Rzeszów. Zam. 1 50/98.
Spis treści
Wstęp .......... ......... ......... .............. ................ .......... ......... 7
Rozdział I. Życie w namiotach ............... ............. ........ .... 9
Rozdział II. Domy jednoizbowe ............... ............ ...... ...15
Rozdział III. Domy wieloizbowe .. ............... ......... ........ 29
Rozdział IV. Żywność i jej przygotowanie .... .......... ........ 37
Rozdział V. Spożywanie posiłków ... . ............... ......... ..... 48
Rozdział VI. Wieczerze i uczty ........ ... .. 53
Rozdział VII. Święte prawo gościnności ......... ......... ....... 60
Rozdział VIII. Rozkład dnia i codzienne zajęcia ........... .... 70
Rozdział IX. Ubiór i ozdoby ..... . .. 79
Rozdział X. Sytuacja mężczyzny i kobiety w rodzinie .. ...89
Rozdział XI. Opieka nad dziećmi .......... ........... ...... ....... 93
Rozdział XII. Edukacja młodzieży ............ . .......... ....... ... 98
Rozdział XIII. Religia w domu .. . .. .......... ......... ...........103
Rozdział XIV. Zwyczaje małżeńskie ............. ........... .......108
Rozdział XV. Niektóre święta .......... ............... ....... ........118
Rozdział XVI. Choroby i metody leczenia ....... ..... .... ...121
Rozdział XVII. Śmierć na Bliskim Wschodzie ..................125
Rozdział XVIII. Życie pasterskie .. . .........
129
Rozdział XIX. Uprawa i sprząt zbóż ........... .....................149
Rozdział XX. Uprawa winorośli .............. .........................165
Rozdział XHI. Uprawa oliwek i fig .... ................... ... .....173
Rozdział XXII. Rzemiosła i zawody ....... . .......................179
Rozdział XXIII. Muzyka instrumentalna i wokalna ......... 202
Rozdział XHIV. Miasto orientalne .................. ................. 210
Rozdział XXV. Własność .......... . . ..... .................. ......... 218
Rozdział XXVI. Zwierzęta domowe .............. . ............. .. 223
Rozdział XXVII. Podróże lądowe i morskie .......... . ........ 239
Rozdział XXVIII. Zaopatrzenie Palestyny w wodę .......... 248
Rozdział XXIX. Najazdy i krwawa pomsta .......... .. ......... 254
Rozdział ~X. Niewolnictwo w czasach biblijnych .... .. 257
Rozdział XXXI. Atletyka grecka i rzymskie pokazy
gladiatorów ......................... ............... ... 261
Przypisy źródłowe .. ................. ......... .. ................ ........ 265
Indeks biblijny .......... . .. . .... .................... . .............. .... 28
Wstęp
Biblia dziełem Bliskiego Wschodu.Ludzie Zachodu ła-
two zapominają o wschodnim po chodzeniu Biblii.
Autorzy wszystkich jej ksiąg byli ludźmi Orientu. Sko-
ro tak, to w pełnym tego słowa znaczeniu Biblia jest Księgą
Wschodu. Mimo to wielu patrzy na Pismo Święte przez pry-
zmat obyczajów zachodnich - zamiast interpretować je
z orientalnego punktu widzenia.
Znajomość obyczajów Bliskiego Wschodu konieczna dla
zrozumienia Biblii. Wiele fragmentów niezrozumiałych dla
człowieka Zachodu można łatwo wyjaśnić odwołując się do
wzorców kulturowych Bliskiego Wschodu. Jeśli pominiemy
te zagadnienia, nie poznamy dobrze Biblii - tak Starego, jak
i Nowego Testamentu.
Wartość studiów nad obyczajami Arabów. Arabowie są od
wieków mieszkańcami Palestyny. W VII wieku po Chr. ar-
mia arabska zaatakowała Bliski Wschód. Najeźdźcy przynie-
śli ze sobą sposób życia odziedziczony po niezliczonych po-
koleniach przodków. Ponieważ zaś od tego czasu zamiesz-
kiwali zajęte przez siebie kraje, zachowali wiele zwyczajów
pochodzących z czasów biblijnych.
Obyczaje Arabów niewiele się zmieniły w ciągu stuleci.
Na Bliskim Wschodzie żyją trzy grupy Arabów. Pierwsza gru-
pa to nomadzi, czyli Beduini, którzy trudnią się pasterstwem
i mieszkają w namiotach. Druga - rolnicy, zwani fellachami,
mieszkający przeważnie w wiejskich domach jednoizbowych.
Trzecią grupą są Arabowie miejscy, z reguły prowadzący in-
teresy w większych miastach. Ci ostatni mieli większy niż
pozostałe grupy kontakt z cywilizacją zachodnią, toteż ich
sposób życia zmienił się w znacznym stopniu. Natomiast
obyczaje fellachów zmieniły się niewiele, a nomadów pozo-
stały praktycznie takie same. Większość Arabów uważała
przez wieki zmianę starożytnych obyczajów za zło. Dlatego
pod względem obyczajowości Arabowie żyjący w krajach
biblijnych są bardzo podobni do Izraelitów opisywanych
w Piśmie Świętym. Istnieją pewne wyjątki od tej reguły,
z których większość dotyczy praktyk religijnych.
Źródła dotyczące obyczajów Arabów z krajów biblijnych.
Informacje o stylu życia Arabów z Bliskiego Wschodu za-
wdzięczamy mieszkańcom krajów biblijnych, czyli wielolet-
nim mieszkańcom tych rejonów, oraz misjonarzom, uczo-
nym i podróżnikom.
Co można powiedzieć o Żydach, którzy powrócili do utwo-
rzonego w 1948 r. państwa Izrael.~ Obyczaje Żydów powra-
cających dziś z całego świata do kraju przodków nie mają
większego znaczenia dla niniejszego studium - są to prze-
ważnie obyczaje krajów pochodzenia, w wielu przypadkach
zachodnie. Niektórzy z powracających Żydów, czy też ci,
którzy spędzili w Palestynie dłuższy czas, trzymają się daw-
nej obyczajowości, szczególnie praktyk religijnych - stano-
wią oni jednak zdecydowaną mniejszość.
Inne źródła informacji o obyczajach krajów biblijnych. Hi-
storycy piszący o czasach Jezusa Chrystusa i apostołów często
podają informacje o ówczesnym - czy nawet wcześniejszym-
sposobie życia. Cennym źródłem wiedzy na ten temat są też
znaleziska archeologiczne. Przedmioty pochodzące z wyko-
palisk, np. ceramika, wyposażenie domów, pozostałości daw-
nych budowli, inskrypcje itp., odsłaniają często tajemnice ży-
cia i działalności starożytnych mieszkańców tych rejonów.
RozDział II
Domy jednoizbowe
Po wielu latach spędzonych w Kanaanie Izraelici zmie-
nili tryb życia z wędrownego na osiadły. W rezultacie
namioty zostały zastąpione przez domy. Większość ro-
dzin zajmowała domy jednoizbowe.' Można więc przypusz-
czać, że skoro dom biednej wdowy, która przyjęła Eliasza,
miał górną izbę, kobieta ta nie należała do klasy najuboż-
szej. Znalazła się w kłopotach finansowych tylko z powodu
strasznego głodu (1 Krl 17,8-19).2
Przeznaczenie domu
Zgłoś jeśli naruszono regulamin