zalecenia.doc

SPIS TREŚCI

I.

WPROWADZENIE

s. 3

II.

ZASADY PROWADZENIA BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH (WYKOPALISKOWYCH) I ICH DOKUMENTOWANIA

s. 3

II.1

ZASADY OGÓLNE

s. 3

II.2

ZASADY SZCZEGÓŁOWE

s. 7

a.

    Sprawozdanie z badań

b.

    Opracowanie wyników badań

c.

    Ustalenie numeracji stanowiska

d.

    Graficzna prezentacja przestrzennego aspektu badań archeologicznych

e.

    Dokumentacja badań archeologicznych

III.

WYKONYWANIE PLANÓW WARSTWICOWYCH STANOWISK ARCHEOLOGICZNYCH

s.9

IV.

SIATKA POMIAROWA NA STANOWISKU

s. 11

V.

RODZAJE BADAŃ  ARCHEOLOGICZNYCH (WYKOPALISKOWYCH)

s. 11

Stacjonarne badania systematyczne

Wyprzedzające badania ratownicze

Badania interwencyjne

VI.

TECHNIKI EKSPLORACJI STANOWISK ARCHEOLOGICZNYCH

s. 12

VII.

SPORZĄDZANIE PODSTAWOWEJ DOKUMENTACJI BADAŃ ARCHIEOLOGICZNYCH (WYKOPALISKOWYCH)

s. 14

Dokumentacja opisowa

Dokumentacja rysunkowa

Dokumentacja fotograficzna

Inwentarze dokumentacji i materiałów zabytkowych z wykopalisk

VIII.

ZASADY PRZECHOWYWANIA ZABYTKÓW RUCHOMYCH I PRÓBEK

s. 17

IX.

DOKUMENTOWANIE SZCZĄTKÓW ARCHITEKTONICZNYCH ODKRYTYCH IN SITU NA STANOWISKACH ARCHEOLOGICZNYCH

s. 18

I.

WPROWADZENIE

    Dokument niniejszy, usta1ając zasady metodyki prowadzenia eksploracji stanowisk archeologicznych i sporządzania ich podstawowej dokumentacji w trakcie badan archeologicznych (wykopaliskowych), uzupełnia i zastępuje w tym zakresie pismo ODZ z dn.3.IX.84 (L.dz. 30-X/84).

              Niniejsze Zalecenia w swym tytule i zamierzeniach nawiązują do pisma wydanego przez urząd Generalnego Konserwatora Zabytków w dniu 1 lipca 1996 r. Cytowane pismo odegrało istotną rolę jako podstawa określania minimalnych wymagań metodycznych i dokumentacyjnych w badaniach archeologicznych. Przede wszystkim jednak stało się podstawą formułowania wymagań metodycznych i dokumentacyjnych stawianych archeologom przez służby konserwatorskie w momencie wydawania decyzji w sprawie udzielenia zgody na badania archeologiczne oraz w czasie odbioru badań, na które udzielono pozwolenia. Zasadnicze motywy wydania nowej edycji Zaleceń są identyczne z wymienionymi. W ciągu minionych siedmiu lat zaszły jednak zmiany, które wymagają istotnej modyfikacji Zaleceń. Z jednej strony są to zmiany prawne dotyczące archeologii (obowiązująca od 17 listopada 2003 nowa ustawa „o ochronie zabytków” oraz nawiązujące do niej nowe rozporządzenie... w sprawie prowadzenia... badań archeologicznych...), z drugiej natomiast efekty nowych doświadczeń i dyskusji metodycznych zgromadzone w ciągu ostatnich lat. Prezentowany dalej tekst jest wynikiem pracy Rady Naukowej Ośrodka Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego. 3 Jego układ i wiele sformułowań w dużej mierze powtarza pierwowzór. Poza odniesieniami do aktualnych aktów prawnych zmieniono przede wszystkim zalecenia odnoszące się do wymaganych technik eksploracji, dodano elementy wynikające z postępu technicznego (fotografia cyfrowa, masowe stosowanie komputerowej archiwizacji, Internetu), usunięto także niezręczności sformułowań. W efekcie powstał tekst nowy, za który pełną odpowiedzialność bierze Rada Naukowa Ośrodka Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego.

II.

ZASADY PROWADZENIA BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH (WYKOPALISKOWYCH) I ICH DOKUMENTOWANIA

II.1

ZASADY OGÓLNE

    Zgodnie z art. 36 ust.1 pkt5 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (D.U. Nr162 poz.1568 oraz z 2004 Nr 96, poz. 959) wszelkie badania archeologiczne mogą być prowadzone wyłącznie na podstawie pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków, a ich dokumentację należy prowadzić zgodnie z wymogami zawartymi w załączniku do rozporządzenia Ministra Kultury z dnia 9 czerwca 2004 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich i architektonicznych, a także innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych i poszukiwań ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych. W nawiązaniu do postanowień ww. rozporządzenia... wojewódzki konserwator zabytków powinien domagać się od osoby ubiegającej się o zezwolenie na prowadzenie badań przedstawienia uzasadnienia konieczności prowadzenia wykopalisk na danym stanowisku, programu badawczego tych badań, wykazania się posiadaniem funduszy na przeprowadzenie badań zgodnie z obowiązującymi standardami, w tym gwarancji finansowych i instytucjonalnych opracowania, publikacji i właściwego przechowania materiałów.

    W wydanym pozwoleniu na prowadzenie badań archeologicznych i wykopaliskowych wojewódzki konserwator zabytków określa między innymi:

1)   dokładny zasięg dopuszczalnego terenu badań;

2)    zakres prac badawczych, uwarunkowanych rodzajem stanowiska archeologicznego oraz względami konserwatorskimi i naukowo-badawczymi;

3)    rodzaj i sposób wykonania niezbędnej dokumentacji przebiegu prac i dokonanych odkryć;

4)  sposoby przeprowadzenia doraźnej konserwacji pozyskanych zabytków oraz metody ich inwentaryzacji;

5)     wymóg:

a.        zawiadomienia wojewódzkiego konserwatora zabytków o terminie rozpoczęcia i zakończenia wskazanych w pozwoleniu badań archeologicznych;

b.       szczegółowego rozpoznania terenowego i sporządzenia planu sytuacyjno – wysokościowego dla wskazanego w pozwoleniu zabytku archeologicznego;

c.        niezwłocznego zawiadomienia wojewódzkiego konserwatora zabytków o wszelkich zagrożeniach lub nowych okolicznościach ujawnionych w trakcie prowadzenia wskazanych w pozwoleniu badań archeologicznych;

d.       niezwłocznego zawiadomienia wojewódzkiego konserwatora zabytków o przerwach we wskazanych w pozwoleniu badaniach archeologicznych, które mogą wpłynąć na zmianę programu tych badań;

e.        prowadzenia dokumentacji przebiegu badań archeologicznych oraz opracowania wyników tych badań w sposób umożliwiający jednoznaczną identyfikację i dokładną przestrzenną lokalizację wszystkich czynności oraz dokonanych odkryć;

f.        prowadzenia doraźnej konserwacji pozyskanych zabytków i ich dokumentacji;

g.       prowadzenia inwentaryzacji polowej pozyskanych zabytków;

h.       sporządzenia sprawozdania ze wskazanych w pozwoleniu badań w postaci wydruku z bazy danych e_ARCHEO z koniecznymi uzupełnieniami;

i.         opracowania sposobu postępowania z zabytkiem po zakończeniu wskazanych w pozwoleniu badań;

j....