-żeby dobrze zapamiętać, trzeba najpierw dobrze zrozumieć, o co chodzi,
-powtarzać należy głośno (w korze mózgowej dana informacja zapisuje się dwa razy– kanałem wzrokowym i słuchowym),
-powtarzać należy często,
-ostatnie powtórzenie powinno mieć miejsce nie tuż przed lekcją, a poprzedniego dnia wieczorem (bo organizm śpi, ale mózg w tym czasie pracuje i „ układa sobie ”, porządkuje materiał do zapamiętania),
-warto rymować, co się da,
-uczenie się musi polegać na logicznym, sensownym, rozumowaniem wyszukiwania zależności, mechaniczne „ kucie ” na pamięć jest mało efektywne,
-zapamiętywanie musi przebiegać aktywnie ( notowanie, rysowanie, szkicowanie, malowanie, wycinanie, dotykanie, tłumaczenie komuś – im więcej kanałów informacji tym lepiej ),
-warto stosować metody mnemotechniczne, ułatwiające zapamiętanie treści,
-podczas nauki nie wolno być smutnym, poirytowanym, zestresowanym, - dobry nastrój sprzyja zapamiętywaniu.
Jest to metoda uczenia się na pamięć : zaczynamy trzy dni wcześniej, bo po dwóch-trzech dniach powtórek pamięta się dalej (od czwartego dnia zaczynamy zapominać), staramy wzbudzić w sobie zainteresowanie.
Kolejność czynności :
-przeczytać dwa razy po cichu,
-po krótkiej przerwie przeczytać dwa razy głośno i-jeśli to wiersz-z odpowiednią melodią i rytmem słów; jeśli tekst jest długi, należy podzielić go na kilka części i z każdą postępować tak, żeby uchwycić sens i zrozumieć, o co w tekście chodzi,
-po godzinie przerwy powtarzać głośno z zaglądaniem do tekstu,
-po następnej godzinie powtórzyć tekst głośno bez zaglądania do tekstu.
Metoda zapamiętywania nie dosłownego – tzw. całościowo – częściowa
Należy :
-przeczytać całość bez podkreślania czegokolwiek,
-przeczytać całość z podkreślaniem ołówkiem najważniejszych rzeczy,
-podzielić tekst na kilka sensownych części,
-powtarzać każdą część osobno, aż do zapamiętania; po opanowaniu pierwszej części przechodzimy do drugiej itd.,
-przy powtarzaniu każdej następnej partii powinno się zawsze zaczynać od końca części poprzedniej tworząc tzw. pomost pamięciowy,
-po dniu przerwy (mózg przez cały czas pracuje i porządkuje materiał) należy zebrać wszystkie części w całości i powtórzyć łącznie wszystko od razu.
Wszystkie przerwy w powtarzaniu mają jeszcze jeden ważny cel : nie wolno dopuścić do przemęczenia, znużenia, zniechęcenia i złości; przypomnijmy, że zły nastrój obniża efektywność nauki.
NIGDY NIE MÓW : MUSZĘ SIĘ NAUCZYĆ TYCH NUDNYCH BZDUR. POWIEDZ : CHCĘ TO POZNAĆ, TO INTERESUJĄCE – oczywiście, jeśli chcesz się czegoś nauczyć i zapamiętać.
- świeże powietrze,
- właściwa temperatura (nie za zimno i nie za gorąco),
- właściwa wilgotność powietrza (nawilżacze na kaloryferach),
- wygodne krzesło, o odpowiednim kształcie i wysokości (nie wolno leżeć),
- biurko lub stół o właściwej wysokości,
- oświetlenie o właściwej intensywności (nie za jasne i nie za ciemne, wzrok nie może się męczyć), zawsze z lewej strony,
- odpowiednie dla ucznia natężenie dźwięków (cisza lub cicha muzyka, nie nazbyt absorbująca uwagę),
- brak towarzystwa osób, które przeszkadzają i męczą,
- porządek lub przynajmniej taki bałagan, który umożliwia dotarcie do potrzebnych rzeczy.
Dla prawidłowej pracy umysłu bardzo ważne są :
- właściwości wzroku, słuchu i tych zmysłów, które biorą udział w poznawaniu świata (np. jeśli często boli Cię głowa, przebadaj swój wzrok, jeśli niezbyt wyraźnie słyszysz, nie każ ludziom mówić głośnie, tylko zgłoś się na badania audiometryczne),
- pewien podstawowy poziom inteligencji (to można ćwiczyć i rozwijać ;pracuj nad sobą),
- uzdolnienia takie jak :spostrzegawczość, zdolność do koncentracji uwagi, wyobraźnia (wszystkie można wyćwiczyć),
- średnie natężenie motywacji (przy za niskim nić się nie chce, przy za wysokim czujemy się jak sparaliżowani),
- właściwy poziom aspiracji, czyli cel, wymagania jakie sami sobie stawiamy (aspiracje nie mogą być zbyt niskie, bo się rozleniwimy, nie mogą też być za wysokie w stosunku do możliwości, bo się szybko zniechęcimy),
- wiara w siebie i poczucie własnej wartości ( sprzyja temu znajomość własnych mocnych stron- czyli tego co się w sobie lubi, ceni i podziwia, a nie koncentrowanie uwagi na tym, co nam się ciągle nie udaje.
Efektywnej nauce sprzyja:
- planowanie nauki własnej uwzględniając porę dnia, w której pracuje się nam najlepiej, nie mogą to być zbyt późne godziny nocne (niezbędny jest co najmniej siedmiogodzinny sen),
- zaczynanie zawsze od najtrudniejszych lub najnudniejszych lekcji (zaczynanie od łatwych sprawia, że wisi nad głową „miecz” tych trudnych, czy nudnych),
- robienie krótkich przerw, po każdej przyswojonej części materiału,
- przeplatanie przedmiotów ścisłych humanistycznymi, np. po historii matematyka, a po polskim fizyka...,
- reagowanie na objawy przemęczenia umysłowego, takie jak zwiększenie pobudliwości ruchowej, trudności w skupieniu uwagi, apatia, częste zmiany nastroju, nadwrażliwość na hałas, infantylne zachowanie ; pojedyncze objawy nie są groźne, 3-4 z nich wymagają już natychmiastowego, dłuższego wypoczynku i zwolnienia tempa nauki ;kłopoty z zasypianiem sygnalizują narzucenie sobie zbyt ostrego reżimu lub poważne problemy osobiste, których nie rozwiązanie utrudni naukę (roztargnienie, zbyt łatwe męczenie się, niemożność skupienia uwagi).
- odwrotność tego wszystkiego, co zostało wymienione wcześniej,
- brak ciekawości, zainteresowań, nastawienia poznawczego,
- tzw. „ślepota umysłowa ”, czyli widzenie i słyszenie tylko tego, co chcemy,
- brak tolerancji ; warto pamiętać, że ktoś myślący inaczej nie jest wrogiem.
Podstawowe zasady, które podaje wychowawca do zapisania i dyskusji :
-ucz się systematycznie, codziennie przynajmniej 15 minut – jest to znaczenie efektywniejsze niż co drugi dzień po pół godziny czy raz w tygodniu po 3 godziny,
-oprócz korzystania z różnych słowników, w tym obrazkowych ( lepiej się, utrwala znaczenie wyrazów ! ) załóż własny słowniczek i pisz w nim słowo w danym języku, wymowę, znaczenie polskie oraz przedstawiaj w nim obrazowo znaczenie wyrazu rysując to wszystko, co się da narysować,
-w słowniczku możesz zamieszać dodatkowo dany wyraz w kontekście, czyli w zadaniu lub zdaniach, gdzie najczęściej występuje,
-pisz słówka na oddzielnych kartkach i przylepiaj w domu, gdzie się da : na szafie, ławce, drzwiach itp., ale tak, żeby nie zniszczyć mebli; gdy będziesz pewny, że już pamiętasz dane słowo, zastąp wyraz innym : im częściej w ciągu dnia Twój wzrok padnie na słówka, tym szybciej i niemal bez wysiłku je zapamiętasz,
-pisz bardzo wyraźnie WIELKIMI LITERAMI,
-mów w obcym języku głośno i często,
-nie pomijaj żadnej okazji, żeby rozmawiać w danym języku, nie przejmuj się błędami, chodzi o pokonanie bariery lęku przed swobodnym wypowiadaniem się,
-powtarzaj lekcje ze szkoły tego samego dnia,
-układaj słówka z anagramów, baw się nimi,
-rozwiązuj i układaj krzyżówki,
-zapisuj teksty piosenek i śpiewaj je na głos,
-czytaj łatwe książki dla młodych dzieci, także te z polskim tekstem obok; pamiętaj, że łatwe książki to takie, w których występują znane Ci czasy; same słówka są mniej ważne, często z kontekstu możesz się domyślić, o co chodzi,
-ucząc się dialogów rób to w parach, po opanowaniu swojej partii zamieniając się rolami,
-korzystaj z pomocy audiowizualnych : kaset magnetofonowych i magnetowidowych, płyt, audycji w telewizji, edukacyjnych gier komputerowych,
-bądź aktywny; nie nauczysz się obcego języka czekając, aż ktoś Cię do tego zmusi,
-ucząc się koncentruj uwagę na przedmiocie nauki,
ucząc się języka staraj się bawić, dbaj o swój dobry humor, to sprzyja zapamiętywaniu.
Michał Błaszczyk kl. 1 LP
Mystermacko