Język górnołużycki.pdf

(99 KB) Pobierz
Jêzyk górno³u¿ycki
Język górnołuŜycki
http://xpicto.republika.pl/slavonia/jezyki/glu.html
Język górnołuŜycki
Horjnoserbšćina
Język górnołużycki jest drugim najmniejszym językiem słowiańskim. Posługuje
się nim około 40 000 ludzi na Górnych Łużycach (Łužica - stolica: Budziszyn,
głu: Budyšin).
Cechy charakterystyczne języka górnołużyckiego:
1.
cechy zachodniosłowiańskie
2.
cechy łużyckie
3.
jer mocny twardy → e, o
són, pos, dźeń
4.
r zgłoskotwórcze → or
r' zgłoskotwórcze → er, or (przed przedniojęzykową twardą)
smjerć, twjerdy
5.
l zgłoskotwórcze → oł
stołp, tołsty, dołhi, dołk , ale: słónco
l' zgłoskotwórcze → eł, oł (przed przedniojęzykową twardą)
6.
między miękkimi spółgłoskami: 'a → e
7.
g → γ
hora, huba, małeho, hrać, hród
8.
ch → k h
chlěb [k h lěb], chmurić [k h murić]
9.
chy → ch'i
chilić, chiba
10.
zachowanie miękkości č, ž, š
čisty, čitać, činić, Łužica, žiwy, žito, židki, šija, šipka, šidło
11.
zwężenie e, o także pod starym ps. akutem
12.
TreT → TreT
prědk, trěbić
ps. tr, pr, kr przed V przednimi → tš, pš, kš
při, třepać, křidło
13.
t', d' → ć, dź
14.
występuje liczba podwójna , np.:
sg. - du. - pl. : dub - dubaj - duby; žona - žonje - žony; rjany - rjanej - rjane;
'być' : (ja) sym, (ty) sy, (wón) je - (mój) smój, (wój) stej, (wonej) stej - (my) smy,
(wy) sće, (woni) su
15.
występują czasy przeszłe proste: aoryst (od czasowników dokonanych) i
imperfectum (od niedokonanych)
1 z 2
2008-06-10 15:55
 
Język górnołuŜycki
http://xpicto.republika.pl/slavonia/jezyki/glu.html
imperfectum czasownika čitać
sg du
pl
1 čitach čitachmoj čitachmy
2 čitaše čitaštej čitašće
3 čitaše čitaštej čitachu
aoryst czasownika přečitać
sg
du
pl
1 přečitach přečitachmoj přečitachmy
2 přečita přečitaštej přečitašće
3 přečita přečitaštej přečitachu
16.
brak krótkich form przymiotników
17.
występuje wołacz wyłącznie w rodzaju męskim w liczbie pojedynczej.
Najczęściej jego końcówką jest -o , np. nano! Tomašo! Niekiedy pojawia się
-e zmiękczając poprzedzającą spółgłoskę, np. hólc - hólče! knjež - knježe! Pětr
- Pětrje!
Wstecz Spis treści Wstęp Na początek strony
2 z 2
2008-06-10 15:55
10763006.001.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin