ĆWICZENIA USPRAWNIAJĄCE MANUALNIE
CEL ĆWICZEŃ
RODZAJ ĆWICZEŃ
Wykształcenie czynności manipulacyjnych
Kształtowanie umiejętności budowania, konstruowania, rozwijanie psychomotoryki, kształcenie analizy syntezy spostrzegania, ćwiczenia w ujmowaniu stosunków między elementami
Ćwiczenia sprawności palców
Usprawnianie palców oraz koordynacja ruchów rąk ze wzrokiem. Wdrażanie do prawidłowego trzymania nożyczek.
Ćwiczenia sprawności rąk przy pomocy zabaw ruchowych związanych z otoczeniem – rzucanie, chwytanie, ukierunkowanie ruchów
Ćwiczenia przedramienia, dłoni oraz stawu nadgarstka ( odwodzenie i przywodzenie)
Usprawnianie ruchów rąk poprzez stemplowanie, malowanie , zwalnianie napięcia mięśniowego, rozluźnianie napięcia mięśniowego
Wdrażanie dzieci do prawidłowego trzymania pędzla
Ćwiczenia płynności i precyzji ruchów ręki, usprawnianie koordynacji wzrokowo- ruchowej, planowanie ruchu, zmniejszanie chaotyczności w pracy
Kształcenie ruchów dużych, różnorodnych oraz małych precyzyjnych, ćwiczenie koordynacji wzrokowo – ruchowej.
Rozwijanie sprawności graficznych
● chwytanie, trzymanie, przekładanie przedmiotów
● wkładanie i wyjmowanie przedmiotów
● zamykanie i otwieranie pojemników
● dociskanie, pokręcanie
● gniecenie
● przesypywanie
● mieszanie
● przelewanie
● nawlekanie
● budowanie różnych układów według wzoru i samodzielnie
● łączenie różnych klocków konstrukcyjnych
● konstruowanie z klocków przedmiotów
● łączenie różnych materiałów poprzez klejenie, wtykanie, spinanie
Układanie
● układanie z koralików, klocków (dużych i małych):
- mebli
- pojazdów
- drzew
- roślin
- budowli
- figur
● układanie z patyczków:
- płotów
- drabin
- domów
- figur geometrycznych (kwadrat, prostokąt, trójkąt)
● z tasiemki:
- figur geometrycznych
-szlaczków
● z elementów mozaiki geometrycznej:
- postaci ludzi i zwierząt
● układanki rozsypanki
● układanki dobierani oparte na zasadzie tożsamości
● układanki płaskie na wzorze
● zapinanie guzików: dużych, średnich, małych
● zapinanie zamków
● wkładanie wtyczek do siatki z mozaiki wtyczkowej
Nawlekanie
● zdejmowanie i układanie elementów na stojak, patyk
● nawlekanie przedmiotów z dużymi otworami na sznurek, plastikową rurkę ze stopniowym zmniejszaniem wielkości nawlekanych elementów
● strzępienie tkanin
● nawlekanie elementów z zachowaniem określonego rytmu kolorów, kształtów
Wydzieranie
● dowolne darcie papieru
● wydzieranie z papieru według pokazu
● wydzieranie z papieru wzdłuż perforowanych linii
● wydzieranie wzdłuż narysowanych linii
● wydzieranie kształtów bez linii pomocniczych : wydzieranie pasków
● wydzieranie łatwych kształtów np. : piłek, baloników, kolorowych liści
Wycinanie
● cięcie dowolne
● cięcie na sieczkę
● cięcie wzdłuż narysowanych linii:
- wzdłuż narysowanej linii prostej
● cięcie pasków papieru jednakowej szerokości (płotki, drabinki)
● cięcie wzdłuż linii falującej, łamanej
● wycinanie figur ( kwadratów, prostokątów i trójkątów)
● wycinanie dużych i małych kół
● cięcie papieru po łuku
● wycinanie po śladzie
● wycinanie postaci ludzkich, zwierząt, kwiatów
● wycinanie części obrazków do składania
● wycinanie przestrzenne: domki, samochody, rakiety
● rzucanie piłek różnej wielkości, obręczy do celu
● ćwiczenia usprawniające ruch chwytny palców( stukanie czubkami palców n. p. gra na pianinie, naśladowanie deszczu
Lepienie
● mieszanie, ugniatanie, uklepywanie mas
● napełnianie masami naczyń, foremek
● wciskanie w masy drobnych przedmiotów
● zalepianie całych powierzchni kartki, tworzenie tła dla ulubionych postaci
● wypełnianie konturów rysunków i figur masami
● oblepianie przedmiotów masami
● formowanie wałeczków
● wałkowanie mas wałkiem, wykrawanie za pomocą foremek
● wałkowanie cienkich wałków i obwodzenie nimi narysowanych przedmiotów i figur
● układanie z wałeczków plasteliny kwiatków, ptaków, zwierząt
● układanie na sylwetę postaci ludzkiej plasteliny (głowa, tułów, ręce)
● lepienie zwierząt: psa, kota z uwzględnieniem części składowych: głowa, szyja, tułów, nogi
● toczenie kulek, następnie lepienie z nich drzew
● ozdabianie tekturowych talerzyków elementami z plasteliny według wzoru i własnego pomysłu
Stemplowanie
● odbijanie śladów dłoni i palców
● odbijanie śladów stempli
● stemplowanie dowolne
stemplowanie według wzoru
Malowanie
● malowanie jednocześnie obydwiema rękami na dużym arkuszu papieru przypiętym do tablicy lub podłogi:
- malowanie palcami obu rąk równocześnie lub na przemian ruchem spokojnym, swobodnym
-zamalowywanie całej powierzchni kartki
● malowanie palcem (na całej powierzchni) różnokolorowych linii poziomych i pionowych – zachowanie kierunku od lewej do prawej
● malowanie pędzlem linii prostych, splątanych nici, kłębuszków
● zamalowywanie kolorem większych płaszczyzn ruchami od strony lewej do prawej i z góry w dół ( przy zastosowaniu różnych technik: „ pośladzie” i samodzielnie np.: szerokiej jezdni, po której jeżdżą pojazdy, wąskiej alejki w parku
● zamalowywanie pól między liniami poziomymi ( różnymi kolorami) jako przygotowanie do malowania, rysowania
● malowanie wzoru np.: na sukienkę w formie linii pionowych
● malowanie krótkich, pionowych kresek np.: idziemy parami, wlazł kotek na płotek – malujemy płotek
● malowanie linii falujących poziomych i pionowych – fale na morzu, z zachowaniem ciągłości i kierunku zgodnego z kierunkiem pisma
● malowanie linii spiralnych – dom ślimaka, kłębuszki
● malowanie kółek w kołach od najmniejszych do największych i odwrotnie
● malowanie linii łamanej w formie wzoru na obrus, ręcznik, dywan, zasłonę, poduszkę:
- malowanie dużych, konturowych przedmiotów, figur
- malowanie na podkładzie z klejówki
● malowanie pęczkiem waty – duże i małe chmury, kałuże, malowanie po śladzie
● zamalowywanie dużych, konturowych rysunków, przedmiotów
● zamalowywanie powierzchni konturów (kwiatów, domów) – domalowywanie brakujących części
Rysowanie
● ćwiczenia rozmachowe – rozluźnianie napięcia mięśniowego rąk, ramienia i przedramienia:
- kreślenie w powietrzu ruchów dużych, płynnych, swobodnych w kształcie kół, fal, ósemek
● rysowanie kreda na tablicy i dużych arkuszach rozłożonych na podłodze
● rysowanie linii poziomych i pionowych z zachowaniem prawidłowego kierunku po śladzie i samodzielnie
● kreślenie linii kolistych i falistych
● łączenie punktów linia prostą
● rysowanie według instrukcji z zachowaniem odpowiednich kierunków
● obrysowywanie szablonów figur geometrycznych różnych wielkości i kolorowanie ich
● rysowanie szlaczków według przedstawionych wzorów
● rysowanie linii zamkniętej – łączenie korali tego samego koloru lub wielkości, łączenie kropek, kresek w różne przedmioty, rysowanie dymu z komina, padającego śniegu, deszczu, drabiny
● wodzenie palcem po wzorze
● odtworzenie wzoru na dużych arkuszach papieru węglem lub kredą
● odtworzenie go w powietrzu
● rysowanie ołówkiem, kreślenie patykiem na mokrej, gęsto pokrytej farbą klejową powierzchni
● rysowanie świecą, tuszem
Opracowała: Katarzyna Zątek
aniaroli