Przedmiot: Psychologia komunikacji interpersonalnej
Autor i realizator programu: Joanna Matejczuk
Rok: II rok
Kierunek:
l. Komunikacja Społeczna
2. Życie Publiczne Wydział Filozofii
Semestr: 2
Egzamin: Po sem 2
Forma zajęć: ćwiczenia
I. Założenia i cele:
Zajęcia ćwiczeniowe mają na celu zapoznanie studentów z podstawowymi problemami teoretycznymi komunikacji i interpersonalnej oraz możliwościami zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce
Główne cele zajęć:
l. dostarczenie podstawowej wiedzy z zakresu psychologii komunikacji oraz możliwości odniesienie jej do sytuacji praktycznych (umiejętność rozpatrywania sytuacji z wykorzystaniem zdobytej wiedzy)
2. nauka krytycznej analizy tekstów - rozumienie tekstu, pojęcia kluczowe, główne problemy
3. wzbudzenie refleksji nad możliwością wykorzystania zdobytej wiedzy w swojej przyszłej pracy. zawodowej
4. wyposażenie w praktyczne umiejętności
II. Formy zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie na podstawie aktywnego uczestniczenia w zajęciach i pozytywnie napisanego testu końcowego
III. Treści programowe:
l. TEMAT: Wprowadzenie. Po co się komunikujemy?: pojęcie komunikacji i funkcji komunikacji
Literatura:
Domachowski, W., Kowalik, S., Miluska, 1. (1984). Z zagadnień psychologii społecznej. Warszawa: PWN Domachowski, W. (1998). Interakcyjny model funkcjonowania społecznego, w: H. Sęk (red.), Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN (s. 128-130)
2. TEMAT: Komunikacja werbalna. Podstawowe modele komunikacji. Elementy procesu komunikacji
Zagadnienia:
- model cybernetyczny
- schemat komunikacji Jakobsona (nadawca, odbiorca, kod, kanał, komunikat kontakt),
- model komunikacji intencjonalnej (James McCroskey)
Jakobson, R (1989). W poszukiwaniu istoty języka. Warszawa: PIW (s. 81-89)
Nęcki, Z. (1996). Komunikacja międzyludzka. Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu
3. TEMAT: Reklama jako przykład komunikacji werbalnej. Problem efektywności przekazu reklamowego
- funkcje reklam na podstawie schematu Jakobsona
- komunikacja w reklamie na podstawie schematu Jakobsona Literatura:
Weig, Z. (2001). Językowe środki perswazji w tekstach reklam niemieckich i polskich. W: Język w komunikacji tom III. red:Grażyna Habrajska, Łódź:WSHiE (s. 24-31)
Lubocha-Kruglik, J. (200 I) Współczesny tekst reklamowy - wybrane aspekty. W: jw (31-37)
Molek. K (2001). Wartościowanie jako językowy środek perswazyjny w tekstach reklamowych. W:jw (38-45)
4. TEMAT oraz
5. TEMAT: Rola komunikacji niewerbalnej, zależność pomiędzy komunikacją werbalną i niewerbalną (2 zajęcia)
- komunikaty mowy ciała i komunikaty interakcyjne
- funkcje komunikacji niewerbalnej
- cele komunikacji niewerbalnej
- analiza materiału filmowego
Knapp, M L., Hall J. A (2000). Komunikacja niewerbalna w interakcjach międzyludzkich. Wrocław:
Wydawnictwo Astrum (21-43)
Domachowski, W. (1998). Interakcyjny model funkcjonowania społecznego, w: H. Sęk (red.), Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN (s. 133-143)
6. TEMAT oraz
7. TEMAT: Aktywne słuchanie i udzielanie informacji zwrotnych Zagadnienia:
- aktywne słuchanie
- rodzaje pytań
- techniki konwersacyjne (np.: parafraza, klaryfikacja, odzwierciedlenie)
- rola sprzężenia zwrotnego w procesie efektywnej komunikacji
- rodzaje sprzężenia zwrotnego
- jak udzielać informacji zwrotnych
Ustjan, D. (2005). Pytania i inne instrumenty konwersacyjne. Zastosowanie praktyczne podczas wywiadu diagnostycznego. w: Stemplewska-Zakowicz, K., Krejtz, K. Wywiad psychologiczny tom II. (s. 152-187 Uzupełniająca:
Mellibruda, J. (1980). Ja, Ty, My. Psychologiczne możliwości ulepS7M.ia kontaktów międzyludzkich. Warszawa:
Nasza Księgarnia
Grzesiuk, L., Trzebińska, E. (1978). Jak ludzie porozumiewają się. W-wa: PTP
8. TEMAT: Style komunikowania się Zagadnienia:
- Wzorzec autorytarny, manipulacyjny i współpracujący
- Komunikacja jednostronna i dwustronna
- Partnerski i niepartnerski styl komunikacji
Grzesiuk, L. (1979). Style komunikacji interpersonalnej. Warszawa: Wydawnictwo UW (s. 13-44)
9. TEMAT: Komunikacja w grupie i w organizacji. Zagadnienia:
- komunikacja pionowa i pozioma
- sieci komunikacyjne
- role grupowe
- poprawa skuteczności porozumiewania się w organizacji
Sobkowiak, B. (1997). Procesy komunikowania się w organizacji. W: red. B. Dobek-Ostrowska. Współczesne systemy komunikowania. Wrocław: WUW (22-40)
10. TEMAT: Psychologiczne i społeczne bariery w komunikowaniu się
- pojęcie efektywności komunikacji
- psychologiczne bariery komunikacji
- społeczne bariery komunikacji
- przyczyny powstawania barier w komunikacji
Gołka, M. (2000). Bariery i zakłócenia w komunikowaniu - przegląd zagadnień. W: Gołka, M. (red). Bariery w komunikowaniu
Domachowski, W. (1998). Interakcyjny model funkcjonowania społecznego, w: H. Sęk (red), Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN (s. 144-161)
11. TEMAT: Teorie rozwoju języka Zagadnienia:
- Metody badań rozwoju języka
- Rozwój percepcji mowy
- Słownik dziecka
- Rozwój gramatyki
Gleason, J.B, Ratner, N., B. (2005). Psycholingwistyka. (s.375-430) Uzupełniająca: Vasta, R., i in (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: PWN (s.
12. TEMAT: Komunikacja a płeć Zagadnienia:
- stereotypy związane z płcią
- proces socjalizacji a pozycja konwersacyjna
- cechy aktów komunikacyjnych a płeć
- odmienność doświadczeń językowych kobiet i mężczyzn a zakłócenia komunikacji
Poszukiwania własne studentów
13. TEMAT: Wywieranie wpływu w procesie komunikacji interpersonalnej. Zagadnienia:
- Wywieranie wpływu a manipulacja
- techniki wywierania wpływu
- możliwości obrony przed technikami wywierania wpływu
Cialdini, R. (1996). Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk: GWP
Honey, P. (1994). Umiejętność postępowania z ludźmi W: DM. Stewart. Praktyka kierowania. W-wa: PWE
14. TEMAT: Myślenie, twórczość, komunikacja. Zagadnienia:
- Ćwiczenia twórczego użycia języka
- refleksja nad trenowaniem twórczego użycia języka
1
Lorrain