Nadzór sanitarny zapobiegawczy i bieżący w kotłowniach
Państwowy Inspektor Sanitarny MSWiA na obszarze województwa świętokrzyskiego
Kotłownia to zespół urządzeń w których dzięki spalaniu paliw wytworzony jest czynnik grzewczy o wymaganej temperaturze i ciśnieniu, znajdujący się w odrębnym pomieszczeniu ( ewentualnie zespole pomieszczeń budynku ). W skład zespołu wchodzą urządzenia zabezpieczające proces spalania paliwa i wytwarzania czynnika grzejnego, urządzenia utrzymujące ciśnienie i temperaturę czynnika grzejnego na żądanym poziomie oraz zapewniające stały obieg czynnika grzejnego, a także urządzenia pomiarowe , regulacyjne i rejestrujące.
Kotłownia lokalna – kotłownia zasilająca jeden obiekt ogrzewany
Kotłownia osiedlowa – kotłownia zasilająca czynnikiem grzejnym więcej niż jeden obiekt.
Pomieszczenie kotłów jedno z pomieszczeń w zespole pomieszczeń kotłowni , przeznaczone do zainstalowania w nim innych urządzeń kotłowni. W przypadku małych kotłowni pomieszczenie kotłów może być jedynym pomieszczeniem mieszczącym cały zespół urządzeń kotłowni ( dla kotłów o mocy do 50 kW ).
Kocioł grzewczy – urządzenie z komorą spalania przeznaczone do wytworzenia pary lub podgrzania wody ciepłem , wywiązującym się w procesie spalania paliwa
Czynnik grzejny : płyn ( woda para wodna ) lub powietrze przenoszący ciepło. Pod pojęciem woda jako czynnik grzejny rozumiany jest również roztwór substancji zapobiegających korozji lub obniżających temperaturę zamarzania wody.
1 obowiązki inwestora
- przygotowanie skróconej koncepcji i uzyskanie opinii z okręgowego Inspektoratu Gospodarki Energetycznej
- sporządzenie operatu ochrony atmosfery i uzyskanie decyzji z Wydziału Ochrony Środowiska oraz opinii Państwowego Inspektora Sanitarnego
- sporządzenie wielobranżowej dokumentacji technicznej i uzgodnienie jej z organami sanitarnymi , p- poż, inspekcji pracy, a także gdy zaopiniowana koncepcja tego wymaga , uzgodnienia z okręgowym Inspektoratem Gospodarki Energetycznej
- uzyskanie pozwolenia na budowę
- zatrudnienie kierownika budowy z wymaganymi kwalifikacjami i uprawnieniami . Kierownik budowy prowadzi dokumentację budowy. Realizuje zalecenia wpisane do Dziennika Budowy prze Inspektora Nadzoru i zgłasza do odbioru końcowego wpisem do dziennika
Uwaga wszystkie materiały i urządzenia stosowane w budownictwie ( art. 10 Prawa Budowlanego ) muszą mieć dokumenty dopuszczające je do obrotu i stosowania .
Dla urządzeń technicznych podlegających Dozorowi Technicznemu niezbędne jest UPOWAŻNIENIE Urzędu Dozoru Technicznego
Zgłoszenie do odbioru końcowego odpowiednim wpisem do dziennika budowy wymaga załączenia niezbędnych dokumentów jak dokumentacja powykonawcza, protokoły odbiorów częściowych, decyzje i opinie uzgadniające dokumentacje ( DTR dokumentacja techniczno- ruchowa ) i karty gwarancyjne zastosowanych urządzeń, decyzje i certyfikaty dopuszczające do stosowania w budownictwie zainstalowane urządzenia i materiały.
Odbiory częściowe dotyczą zakończonych elementów kotłowni , a w szczególności robót ulegających zakryciu lub zanikających. Odbiór może być dokonany po sprawdzeniu kompletności wykonania danego elementu oraz przeprowadzeniu odpowiednich prób. W odbiorach częściowych uczestniczy kierownik budowy ( robót ) oraz inspektor nadzoru inwestorskiego.
1 wg rodzaju paliwa
2 wg czynnika grzejnego
3 wg znamionowej mocy kotłowni
4 ze względu na usytuowanie
5 ze względu na rodzaj, zakres i sposób obsługi
Ze względu na rodzaj paliwa wyróżniamy :
1. kotłownie opalane paliwem stałym
2. Kotłownie opalane gazem
a. miejskim ( gaz sztuczny, otrzymywany z różnych surowców energetycznych, głównie węgla i rozprowadzany siecią gazociągów )
b. ziemnym ( gaz ziemny – paliwo pochodzące ze złóż naturalnych, którego podstawowym składnikiem palnym jest metan. Stanowi on mieszanine lekkich węglowodowrów szeregu parafinowego oraz azot, wodór , hel, tlen )
c. płynnym ( gazy węglowodorowe płynne C3-C4, mieszaniny węglowodorów, składajace się głównie z propanu, butanu i izobutanu. Największe znaczenie w ogrzewnictwie ma propan techniczny, skroplony gaz węglowodorowy, zakwalifikowany do materiałów niebezpiecznych w klasie 2 i klasie wybuchowości IIA, ogęstosci względem powietrza 1,56 i granicy wybuchowości 2,1% do 10 %
Granica wybuchowości – dolna : najniższe stężenie substancji palnej w mieszaninie z powietrzem lub innymi utleniaczami ( wyrażone w g/ m sześć. lub w % objętości , poniżej którego pod wpływem bodźca cieplnego nie nastąpi zapalenie lub wybuch tej substancji
Granica wybuchowości górna – najwyższe stężenie substancji palnej w mieszaninie z powietrzem lub innymi utleniaczami, powyżej którego pod wpływem bodźca cieplnego nie nastąpi zapalenie lub wybuch tej substancji
3. Kotłownie opalane olejem opałowym o temperaturze zapłonu powyżej 55 ° C
a. lekkim
b. ciężkim
4. Kotłownie wielopaliwowe
a. z wyodrębnionymi kotłami do spalania każdego z rodzajów paliw
b. z kotłami zawierającymi palniki do spalania gazy lub oleju opałowego ( przestawienie )
5. Kotłownie wodne
a. niskotemperaturowe ( o temperaturze czynnika grzejnego poniżej 100° C )
b. średniotemperaturowe ( o temperaturze czynnika grzejnego do 115° C )
c. wysokotemperaturowe ( o temperaturze czynnika grzejnego powyżej 115° C )
6. Kotłownie parowe
a. niskoprężne o ciśnieniu wytwarzanej pary do 70 kPa nadciśnienia
c. wysokoprężne o ciśnieniu wytwarzanej pary powyżej 70 kPa nadciśnienia
7. Kotłownie dwuczynnikowe w których w ramach jednego zespołu pomieszczeń występują kotły wodne i parowe równocześnie
7 Sklasyfikowane wg mocy znamionowej kotłowni .
a. małe o mocy do 50 kW
b. średnie o mocy od 50-350 kW
c. duże, powyżej 350- 2500kW
Moc kotła to ilość energii cieplnej oddawana użytecznie czynnikowi grzejnemu w jednostce czasu.
Moc kotła znamionowa ( nominalna ) moc kotła podana przez wytwórcę, uzyskiwana trwale przy spalaniu paliwa , na które kocioł został skonstruowany
8. Kotłownie wbudowane :
a. pomieszczenia kotłów w lokalach użytkowych, mieszkalnych, jednorodzinnych domkach mieszkalnych , pełniące również inne funkcje
b. kotłownie w pomieszczeniach wydzielonych przeznaczonych do tego celu ( w piwnicach, przyziemiach , na poddaszach )
9. Kotłownie przybudowane, w tym jak w punkcie 8 a i b
10. Kotłownie indywidualne obsługujące budynki jednorodzinne, pojedyncze mieszkania w budynkach wielorodzinnych
11. Kotłownie miejscowe ( lokalne ) obsługujące budynki mieszkalne, budynki wielorodzinne, budynki zamieszkania zbiorowego lub /i użyteczności publicznej.
Kotłownie o łącznej mocy cieplnej nie przekraczającej 2000kW mogą funkcjonować jako kotłownie wolno stojące lub wbudowane- zlokalizowane w budynkach o różnym przeznaczeniu . Usytuowanie kotłów na paliwo stałe możliwe jest w piwnicy budynku lub na poziomie ogrzewanej kondygnacji .
Dla kotłowni gazowych ( na paliwo gazowe o gęstości względnej poniżej 1 , zaleca się lokalizację na najniższej lub na najwyższej kondygnacji budynku. Kotłownie mogą być lokalizowane poniżej poziomu terenu otaczającego jedynie po uzyskaniu przez pracodawcę zgody właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego wydanej w porozumieniu z okręgowym inspektorem pracy, a także pod warunkiem zachowania wymagań techniczno budowlanych .
Pomieszczenie kotłowni nie może być bezpośrednio połączone z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi ( oprócz pomieszczenia dla palaczy )
Pomieszczenie kotłowni powinno zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
Kotły na paliwo stałe o mocy cieplnej nominalnej do 25 kW powinny być instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych w piwnicy, na poziomie ogrzewanych pomieszczeń lub w innych pomieszczeniach , w których mogą być instalowane kotły o większych mocach cieplnych nominalnych.
Skład paliwa powinien być umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu technicznym w pobliżu kotła lub w pomieszczeniu , w którym znajduje się kocioł. (§ 136.2 budynki )
Magazynowanie oleju opałowego o temperaturze zapłonu powyżej 55 ° C może się odbywać w bezciśnieniowych , stałych zbiornikach naziemnych i podziemnych przy budynku lub w o przeznaczonym wyłącznie na ten cel pomieszczeniu technicznym w piwnicy lub na najniższej kondygnacji nadziemnej budynku zwanym magazynem oleju opałowego ( § 137.2 budynki )
W magazynie oleju opałowego powinna być wykonana, na części lub całości pomieszczenia izolacja szczelna na przenikanie oleju w postaci wanny wychwytującej, mogącej w przypadku awarii pomieścić olej o objętości jednego zbiornika ( § 137.4 )
Wanna wychwytująca nie jest wymagana w przypadku stosowania zbiorników oleju opałowego o konstrukcji uniemożliwiającej wydostanie się oleju na zewnątrz w przypadku awarii , w tym dwupłaszczowego.
Magazyn oleju opałowego powinien być wyposażony w :
- wentylację nawiewno- wywiewną zapewniającą od 2-4 wymian powietrza na godzinę
- okno lub półstałe urządzenie gaśnicze pianowe. ( § 137.7 budynki )
Dopuszcza się w pomieszczeniu, w którym są zainstalowane kotły na olej opałowy , ustawienie zbiornika tego oleju o objętości nie większej niż 1 m sześć pod warunkiem
1 umieszczenia zbiornika w odległości nie mniejszej niż 1 m od kotła
2 oddzielenia zbiornika od kotła ścianką murowaną o grubości co najmniej12 cm i przekraczającą wymiary zbiornika co najmniej o 30 cm w pionie i o 60 cm w poziomie
3 umieszczenia zbiornika w wannie wychwytującej olej opałowy( § 137. 5 budynki )
W magazynie oleju opalowego może być stosowane włącznie centralne ogrzewanie wodne.
( § 137. 8 2002/75/690 )
Kotły na paliwo stałe o mocy cieplnej nominalnej 25 kW – 2000 kW powinny być instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych w piwnicy lub na poziomie terenu. Skład paliwa i żużlownia powinny być umieszczone w oddzielnych pomieszczeniach technicznym znajdujących się bezpośrednio obok pomieszczenia kotłów , a także mieć zapewniony dojazd dla dostawy paliwa oraz usuwania żużla i popiołu. (§ 136.3 budynki )
Kotły na olej opałowy o łącznej mocy cieplnej nominalnej do 30 kW mogą być instalowane w pomieszczeniach nieprzeznaczonych na stały pobyt ludzi, w tym również w pomieszczeniach pomocniczych w mieszkaniach . ( § 136.4 budynki )
Pomieszczenie pomocnicze – to pomieszczenie znajdujące się w obrębie mieszkania lub lokalu użytkowego , służące do celów komunikacji wewnętrznej , higieniczno- sanitarnych, przygotowywania posiłków z wyjątkiem kuchni zakładów żywienia zbiorowego, a także do przechowywania ubrań , przedmiotów oraz żywności. (§ 3 .12 budynki )
Kotły na olej opałowy o łącznej mocy cieplnej nominalnej powyżej 30 kW do 2000 kW powinny być instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych przeznaczonych wyłącznie do tego celu zlokalizowanych w piwnicy lub na najniższej kondygnacji naziemnej budynku lub w budynku wolno stojącym przeznaczonym wyłącznie na kotłownię
Kotły na paliwo stałe lub olej opałowy o łącznej mocy cieplnej nominalnej powyżej 2000 kW powinny być instalowane w budynku wolno stojącym przeznaczonym wyłącznie na kotłownię .
Wysokość pomieszczenia w którym instaluje się kotły na olej opałowy nie może być mniejsza niż 2,2 m, a kubatura nie mniejsza niż 8m sześć. ( § 136.10 budynki )
Wysokość kotłowni przy zasypie paliwa z przodu , powinna być nie mniejsza niż podwójna wysokość kotła , jednak powinna ona wynosić co najmniej 2,5 m . Przy kotłach z górnym zasypem paliwa odległość od wierzch kotła lub pomostu nad kotłem do stropu lub spodu podciągów lub przewodów nie może być mniejsza niż 2 m.
Wentylacja pomieszczenia kotłowni
W pomieszczeniu , w którym zainstalowane są kotły na paliwo stałe lub olej opałowy , powinien być zapewniony nawiew niezbędnego strumienia powietrza dla prawidłowej pracy kotłów z mocą cieplną nominalną , a także nawiew i wywiew powietrza dla wentylacji kotłowni. ( § 136. 11 budynki )
- wentylacja nawiewna- pomieszczenie kotła powinno mieć niezamykalny otwór o powierzchni minimum 200cm kw
- wentylacja wywiewna- pomieszczenie kotła powinno mieć niezamykalny kanał wywiewny o przekroju minimum 14 x 14 cm, a umieszczony pod sufitem otwór wlotowy nie może być mniejszy
- wentylacja nawiewna- kotłownia powinna mieć kanał nawiewny o przekroju minimum 400cm kw ( co najmniej 50 % przekroju komina ) z otworem wylotowym o przekroju równym przekrojowi kanału umieszczonym nie wyżej niż 1,0 m nad podłogą.
Otwór wylotowy kanału nawiewnego musi się znajdować w tylnej części kotłowni za kotłami z dala od stanowiska palacza. Przewód kanału powinien być wykonany z materiału niepalnego. W kanale może się znajdować urządzenie do regulacji przepływu powietrza , jednak nie pozwalające na zmniejszenie przekroju więcej niż o 1/5 .
- wentylacja wywiewna – kotłownia powinna mieć kanał wywiewny o przekroju minimum 14 x 14 cm ( co najmniej 25 % przekroju komina ) , z niezamykanym otworem wlotowym o tym samym przekroju, umieszczony pod sufitem.
Jeżeli jest to możliwe kanał wywiewny powinien być umieszczony obok komina.
Stosowanie wentylacji wyciągowej, mechanicznej w kotłowni z kominem o ciągu grawitacyjnym jest niedopuszczalne, gdyż podczas pracy wentylatora występuje spadek ciśnienia w kotłowni o kilka- kilkanaście mmH2O.Na skutek tego znacznie pogarsza się ciąg kominowy i warunki odprowadzania spalin. Spaliny w tych warunkach mogą być częściowo zawrócone do pomieszczeń kotłowni.
W pomieszczeniu z paleniskami na paliwo stałe, płynne lub z urządzeniami gazowymi pobierającymi powietrze do spalania z pomieszczenia i z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin przewodem od urządzenia stosowanie mechanicznej wentylacji wyciągowej jest zabronione. ( § 150.9. 2002/ 75/ 690 / ).
Przepisu ust 9 nie stosuje się do pomieszczeń , w których zastosowano wentylację nawiewno- wywiewną zrównoważona lub nadciśnieniową.
Wentylacja awaryjna .
W pomieszczeniu zagrożonym wydzieleniem się lub przenikaniem z zewnątrz substancji szkodliwej dla zdrowia bądź substancji palnej , w ilościach mogących stworzyć zagrożenie wybuchem , należy stosować dodatkową , awaryjna wentylację wywiewną , uruchomiana od wewnątrz i z zewnątrz pomieszczenia oraz zapewniającą wymianę powietrza dostosowaną do jego przeznaczenia , zgodnie z przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy
Komin powinien być umieszczony jak najbliżej kotłów w najwyższej części budynku przy ścianach wewnętrznych. Zalecane jest aby odległość najdalej położonego kotła od komina o ciągu grawitacyjnym nie była większa niż połowa wysokości komina .
Kanały kominowe i wentylacyjne powinny być okresowo sprawdzane ( 1 x na rok ) przez służby kominiarskie a zapisy i protokoły pokontrolne muszą być dołączone do dokumentacji eksploatacji .
Oświetlenie w kotłowni powinno być naturalne ( najlepiej od przodu kotła ). Stosunek powierzchni okien do powierzchni podłogi w kotłowni nie może być mniejsza niż 1: 15.Co najmniej 50% powierzchni okien powinno mieć możliwość otwierania. Ponadto kotłownię należy wyposażyć w oświetlenie i przewidzieć co najmniej jedno gniazdko o napięciu nie większym niż 24 V. Źródłem tego napięcia jest transformator bezpieczeństwa .
Kotłownie powinny mieć
oświetlenie elektryczne ogólne o natężeniu co najmniej 50 lx oraz
miejscowe:
300lx dla obszary przy kotle do odczytu wskaźników ;
150 lx dla stanowisk przy taśmociągach.
Badania oświetlenia należy przeprowadzać przy odbiorze nowych lub modernizowanych urządzeń oświetleniowych i okresowo co 5 lat
Badania oświetlenia należy również przeprowadzać w razie wątpliwości czy wymagania normy są spełnione .
Program badań obejmuje sprawdzenie natężenia, równomierności, tętnienia ;
sprawdzenie oświetlenia ewakuacyjnego i bezpieczeństwa.
Podłoga kotłowni musi być wykonana z materiału niepalnego , wytrzymałego na nagłe zmiany temperatury i uderzenia. Ponadto wymagany jest 1% spadek podłogi w kierunku studzienki.
Drzwi wejściowe do kotłowni powinny być wykonane z materiału niepalnego, klasy 0,5 odporności ogniowej i szerokości co najmniej 0,8m. Drzwi muszą mieć od wewnątrz pomieszczenia zamknięcie bezklamkowe, otwierające się z kotłowni pod naciskiem
Ustawienie kotłów
Przy ustawieniu kotłów należy uwzględnić następujące wymagania :
- odległość przodu kotła lub przedpaleniska od przeciwległej ściany powinna być większa co najmniej o 0, 5 m od długości kotła , jednak nie może być mniejsza niż 2 m.
- przy ustawieniu kotłów w 2 rzędach , przodami do siebie , odległość między rzędami ( prześwit ) powinna być nie mniejsza niż 3,5m
-&#x...
juliano48