Polska, Rzeczpospolita Polska – państwo położone w Europie Środkowej, między Bałtykiem na północy a Karpatami i Sudetami na południu w dorzeczu Wisły i Odry. Powierzchnia administracyjna Polski wynosi 312 689 km², co daje jej 69. miejsce na świecie i dziewiąte w Europie. Zamieszkana przez ponad 38 milionów ludzi, zajmuje pod względem zaludnienia 34. miejsce na świecie[9], a szóste w Unii Europejskiej.
Od zachodu graniczy z Niemcami, od południa z Czechami i Słowacją, od wschodu z Ukrainą i Białorusią, od północnego wschodu z Litwą oraz od północy z rosyjską eksklawą o nazwie obwód kaliningradzki. Ponadto większość północnej granicy Polski wyznacza wybrzeże Morza Bałtyckiego. Polska wyłączna strefa ekonomiczna na Bałtyku graniczy ze strefami Danii i Szwecji.
W Polsce nad Morzem Bałtyckim od zachodu wybrzeże stanowi wyspa Uznam i Wolin (mezoregion Uznam i Wolin). Charakterystyczne wybrzeże posiada Zalew Szczeciński, będący zatoką-laguną przybrzeżną Bałtyku oraz łączące go z otwartym morzem cieśniny: Dziwna i Świna. Obszar nadmorski biegnący na wschód ciągnie wzdłuż Wybrzeża Trzebiatowskiego, a następnie Wybrzeża Słowińskiego. Nad Zatoką Gdańską znajduje się Pobrzeże Kaszubskie od którego odchodzi Mierzeja Helska. Przy południowej części zatoki ciągnie się Mierzeja Wiślana. Południowo-wschodnią część Zalewu Wiślanego stanowi Wybrzeże Staropruskie.
Mazury, to nic innego jak tzw. Pojezierze Mazurskie, które tworzy swego rodzaju makroregion, położony w północno-wschodniej części Polski. W skład Pojezierza Mazurskiego wchodzą: Pojezierze Olsztyńskie, Pojezierze Mrągowskie, Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, Kraina Węgorapy, Wzgórza Szeskie, Pojezierze Ełckie oraz Równina Mazurska. Spośród wymienionych Pojezierzy tego region bez wątpienia najbardziej popularnym rejonem Polski jest Kraina Wielkich Jezior Mazurskich. Jej powierzchnia wynosi 1732 km2, z czego 486 km2 zajmują jeziora. Poza tym znajduje się tu największe jezioro w Polsce - Śniardwy (113,8 km2) i Mamry (105 km2) oraz Niegocin, Orzysz, Jagodne i Tałty. Dlatego też teren ten posiada wspaniałe warunki turystyczno-przyrodnicze. Obszar w większości pokryty jest lasem, a także urozmaicony jest wieloma wałami morenowymi. W tym regionie występuje wiele rezerwatów przyrody, aż 114 i w tym Mazurski Park Krajobrazowy.
Przede wszystkim uprawiana jest tu turystyka i sporty wodne niemal w każdej postaci. Głównymi ośrodkami są: Giżycko, Kętrzyn oraz Węgorzewo, a także znane miejscowości letniskowe takiej jak: Mikołajki, Orzysz oraz Ryn. Ponadto dzięki obfitości i różnorodności jezior, rzek, strumieni oraz sieci kanałów łączących jeziora występują tu idealne warunki do uprawiania turystyki kajakowej oraz żeglarstwa. Również piesze wędrówki umilą licznie powstałe szlaki turystyczne. Miłośnicy świata fauny i flory z pewnością poczują się jak w raju. Występują tu liczne i rzadko spotykane gatunki ptaków, gadów, płazów, ryb oraz ssaków.
Ukształtowanie powierzchni Polski cechuje tzw. pasowy układ rzeźby, czyli poszczególne formy terenu układają się pasami. Jest to uwarunkowane budową struktur geologicznych w Polsce oraz zmianami klimatycznymi, jakie doprowadziły do interglacjałów i glacjałów utrzymujących się przez długie lata w przeszłości geologicznej. Zmiany w ukształtowaniu powierzchni były związane z ruchami górotwórczymi, ruchami izostatycznymi i działalnością lądolodów na obszarze niemal całego kraju. I tak na pojezierzach polskich swoją obecność zaznaczył długotrwały postój lądolodu- stąd znaczne wysokości pojezierzy nad poziomem morza; pas nizin to oddziaływanie czoła lądolodu, zaś tereny górskie- ruchy pionowe i budowa geologiczna skał. Idąc od północy Polski wyróżniamy pasy rzeźby:
- pas pobrzeży (tereny najniżej położone, między 0-100 metrów nad poziomem morza, a niektóre w depresji- Raczki Elbląskie koło Elbląga to -1,8 m p. p. m.; Pobrzeże Szczecińskie, Pobrzeże Gdańskie, Pobrzeże Koszalińskie )
- pas pojezierzy (różne wysokości względne, miedzy 100 a 200 metrów nad poziomem morza, najwyższe wzniesienie to Wieżyca-329 metrów nad poziom morza; Pojezierze Mazurskie, Pojezierze Wielkopolskie, Pojezierze Suwalskie, Pojezierze Pomorskie)
- pas nizin środkowopolskich (wysokości między 50 a 150 metrów nad poziomem morza; Nizina Mazowiecka, Nizina Wielkopolska, Nizina Śląska)
- pas wyżyn (zajmuje wysokości między 200-400 metrów nad poziomem morza; Wyżyna Lubelska, Wyżyna Śląska, Wyżyna Małopolska)
- pas kotlin podkarpackich (wysokości między 150-300 metrów nad poziomem morza; Kotlina Sandomierska, Kotlina Oświęcimska)
- pas polskich gór (wznoszą się ponad tereny wyżynne, a najwyższy szczyt Polski to Rysy-2499 metrów nad poziomem morza; Karpaty, Sudety, Góry Świętokrzyskie).
1. Przełom Dunajca - spływ przełomem Dunajca jest jedną z najwygodniejszych form zwiedzania Pienińskiego Parku Narodowego. On też zapewnia najpiękniejsze widoki, które zapadają na długo w pamięć. Trzy Korony, Sokolica, Głowa Cukru... po drodze można wiele zobaczyć.
2. Góry Stołowe - w tym Szczeliniec Wielki, Błędne Skały, Skalne Grzyby. To jedyne góry płytowe w Polsce. Nieregularne, osobliwe formy skałek, urwisk i głębokich dolin są wielką atrakcją turystyczną.
3. Podlaski Przełom Bugu - meandry Bugu, Nadbużański Szlak Pieszy, ptaki i rośliny objęte ochroną gatunkową. Czy można wyobrazić sobie lepsze miejsce do spędzania czasu pod gruszą?
4. Puszcza Białowieska - była chroniona od czasów królów polskich do dzisiaj. Ostatni na niżu Europy las naturalny, o charakterze pierwotnym, jaki przed wiekami rozciągał się w strefie lasów liściastych i mieszanych. Białowieski Park Narodowy jest jedynym polskim obiektem przyrodniczym, wpisanym przez UNESCO na listę Światowego Dziedzictwa. Stanowi też najważniejszą – centralną strefę Rezerwatu Biosfery Białowieża. Jego symbolem jest żubr.
5. Ruchome wydmy w Łebie - największa atrakcja Słowińskiego Parku Narodowego tworząca niesamowity, unikatowy krajobraz.
6. Klify na wyspie Wolin - najwyższe w Polsce. I te malownicze krajobrazy. Trzeba przekonać się na własne oczy!
7. Jaskinia Raj - najpiękniejsza jaskinia krasowa w naszym kraju, jednocześnie jedna z najbardziej rozpoznawalnych atrakcji Gór Świętokrzyskich. Od wielu lat dostępna dla turystów tylko pod opieką przewodnika. Nie potrzeba do jej zwiedzania jednak szczególnych umiejętności. Stąd: żadnych wymówek - koniecznie zobaczyć!
8. Suwalski Park Krajobrazowy - pierwszy park krajobrazowy w Polsce. Dolina Czarnej Hańczy, jezioro Hańcza, Głazowisko Bachanowo.... w tym cudzie zawieracją się kolejne cudeńka natury.
9. Dolina Pięciu Stawów - Tatry zasługują na odrębną kategorię w ramach cudów natury Polski. Dolina potrafi być dla turysty niebezpieczna, jednak przy zachowaniu wszelkich środków ostrożności będzie wyłącznie niezapomnianym przeżyciem.
10. Krutynia na Mazurach - Puszcza Piska, Mazurski Park Krajobrazowy, możliwość obejrzenia orła bielika w jego środowisku naturalnym w locie, możliwość nocowania na bezludnej wyspie... A wszystko to dzięki Matce Naturze i cudom, którymi obdarowała te okolice.
patryk.len