Wykład 1:
Temat 1: Podział
materiałów bibl.
Problematyka 1. Definicja dokumentu. Podział dokumentów bibliotecznych.
Kryteria podziału dokumentów: sposób utrwalenia i pochodzenia treści, forma zapisu treści, cechy formalno-wydawnicze, cechy treściowe. Rodzaje dokumentów: wydawnictwa zwarte (książki i broszury), wydawnictwa ciągłe, zbiory specjalne , dokumenty piśmiennicze i niepiśmiennicze, wydawniczo samoistne i niesamoistne.
Źródła: „
1. Encyklopedia Wiedzy o Książce” Wrocław 1971
2. Bibliotekarstwo pod red.Z.Żmigrodzkiego
Wyd.2.W-wa 1998
s.47,185,
_______________________________
Ćwicz.1-2:Charakterystyka dok. bibl. – (5.10.09 r.)
Problemy na podstawie lektur:
1. Rodzaje i cechy dokumentów elektronicznych.
2. Rodzaje zasobów informacyjnych (bibliotek).
Uzup. Ćwicz.3:
na podstawie lektury:
Daniłowicz,Czesław (1998). Tradycyjne podziały dokumentów.
„Zagadnienia Informacji Naukowej” nr 1, s.55-63
1. Definicja dokumentu i kryteria podziału.
- Dowód pisemny stwierdzający jakiś stan prawny, np. pismo urzędowe, w znaczeniu ogólnym , jest to utrwalony wyraz myśli ludzkiej służący do jej przekazywania w czasie i przestrzeni.
2. Kryteria podziału dokumentów ze względu na:
a) sposób utrwalenia i pochodzenia treści,
b) formę zapisu treści
c) cechy formalno-wydawnicze ( zewnętrzne ) dotyczące sposobu wydania
d) cechy treściowe (wewnętrzne) związane z przekazem i odbiorem treści.
Ad a) Kryterium ze względu na sposób utrwalenia i pochodzenia treści:
1) dokumenty pierwotne (prymarne) : dokumenty w postaci nadanej lub przewidzianej przez autora oraz wydawcę.
2) dokumenty wtórne: dokumenty sporządzone na podstawie dokumentu (pierwotnego lub pochodnego) pod względem treści, identyczne, różniące się sposobem utrwalenia z zastosowaniem techniki reprograficznej, np. kopie reprograficzne, fotokopie, mikrofilmy, dokumenty cyfrowe otrzymane w wyniki digitalizacji dokumentów pierwotnych,
3) dokumenty pochodne: nowe dokumenty, będące źródłami informacyjnymi, powstałe w wyniki przetworzenia danych o dokumentach pierwotnych w wyniku opracowania zbiorów biblioetcznych, np. bibliografie, katalogi biblioteczne
· Rodzaje dokumentów pierwotnych:
1) wydawnictwa zwarte (książki i broszury)
2) wydawnictwa ciągłe ( czasopisma, wydawnictwa seryjne, wydawnictwa zbiorowe)
3) zbiory specjalne
Cechy wydawnictwa zwartego:
ad 1) Wydawnictwo zwarte jest dziełem stanowiącym zamkniętą całość wydawniczą . Może być jedno lub wielotomowe niezależnie od tego, czy ukazuje się od razu w całości, czy poszczególnymi tomami. Wydawnictwa zwarte zaopatrzone są w odrębne tytuły i mogą być pracą jednego autora lub wielu autorów. Stanowią całość nawet wówczas, gdy z różnych przyczyn zamierzenie autorskie lub wydawnicze nie zostało zakończone. Do wydawnictw zwartych należą również wydawnictwa poszytowe (zeszytowe) ukazujące się stopniowo po jednym lub kilku arkuszy druku, w tymczasowej okładce, w postaci poszytów posiadających ciągłą numeracją wydawnictwa zwartego. Wydawnictwo poszytowe nie tworzy odrębnej całości piśmienniczej, tekst poszytu może się zaczynać i kończyć w środku zdania, a nawet słowa. Rozprowadzane jest drogą prenumeraty lub subskrypcji.
· Rodzaje wydawnictw zwartych: książka i broszura
- Definicja książki:
a) synonim dzieła literackiego, naukowego,
b) dokument w postaci kodeksu zawierający tekst rękopiśmienniczy,
pod względem wydawniczym stanowiący zamkniętą całość od
64 stron ( 4 ark.druku). W niektórych polskich bibliotekach wydawnictwa zwarte o objętości 48 stron uznawane są jako broszury.
- Definicja broszury – wydawnictwo zwarte, stanowiące zamkniętą całość, którego objętość waha się w zależności od zwyczajów przyjętych w urzędowej statystyce wydawniczej (32 s. – w Rosji, 100 s.- we Francji, 64 s.lub 48 s. - w Polsce).
ad 2) Wydawnictwa ciągłe są to dokumenty, które ukazują się częściami w określonych lub nieokreślonych odstępach czasu, związane wspólnym tytułem, o określonej tematyce. Nie przewiduje się ich zakończenia.
Do wydawnictw ciągłych należą: wydawnictwa periodyczne ukazujące się pod tym samym tytułem w określonych odstępach czasu, opatrzone bieżącą numeracją. Zalicza się do nich: gazety (dzienniki) i czasopisma, które ze względu na częstotliwość ukazywania się dzielą się na tygodniki, dwutygodniki, miesięczniki, dwumiesięczniki, kwartalniki, półroczniki, roczniki);
wydawnictwa seryjne ukazujące się nieregularnie, składają się z odrębnych dzieł różnych autorów, z których każdy ma własny tytuł i stanowi zamkniętą wydawniczo całość. Poszczególne samodzielne tytuły wydawnictw zwartych łączy wspólny tytuł dla serii;
wydawnictwa zbiorowe wydawane są przez instytucje naukowe w formie prac zbiorowych pracowników, ich cechą jest tytuł sygnalizujący, że są to prace naukowe, np. Zeszyty Naukowe Politechniki Wrocławskiej, Biuletyn Informacyjny Biblioteki Jagiellońskiej, Biuletyn Biblioteki Narodowej.
...
realmat5