gazeta_matura2006.pdf

22-09wos.qxd 05-09-15 21:06 Page 1

NOWA

PARTNER EDUKACYJNY

GAZETY WYBORCZEJ

MATURA

Wiedza

o społeczeństwie

CZWARTEK

22 września 2005

R EDAKCJA

R ADOSŁAW K RĄPIEC

O KŁADKA

P IOTR S OCHA

B EZPŁATNY DODATEK

DO „G AZETY W YBORCZEJ ”

DRODZY

MATURZYŚCI!

Dziś „Kujon Polski”

z przykładowymi

arkuszami

egzaminacyjnymi

z wiedzy

o społeczeństwie.

W jutrzejszym zeszycie

znajdziecie

zadania z historii,

a w przyszłym tygodniu

– z matematyki (wtorek)

oraz z języka

angielskiego (środa).

20122096

22-09wos.qxd 2005-09-15 21:01 Page 2

CZWARTEK 22 WRZEŚNIA 2005

NOWA MATURA

GAZETA WYBORCZA u WWW.GAZETA.PL

G DY W YBIERASZ W IEDZĘ O S POŁECZEŃSTWIE NA M ATURZE

Arkusz I

Czas pracy 120 minut

W pierwszym roku nowej ma-

tury egzamin z wiedzy o społe-

czeństwie zdawało ok. 60 tysię-

cy maturzystów. To więcej, niż

się spodziewano, i więcej niż

geografię czy fizykę. Wyniki eg-

zaminów były dobre – zdało po-

nad 90 proc. maturzystów. Śred-

ni wynik egzaminu: ok. 50 proc.

możliwych do uzyskania punk-

tów (na poziomie podstawo-

wym) i ponad 40 proc. (poziom

rozszerzony).

Warto dodać, że matura z WOS

jest brana pod uwagę przy rekru-

tacji na wiele popularnych kie-

runków studiów – socjologię, prawo, politologię, stosunki międzynarodowe czy pedagogikę.

Instrukcja dla zdającego

1. Proszę uważnie czytać wszystkie polecenia.

2. Odpowiedzi trzeba zapisywać czytelnie

w miejscu na to przeznaczonym przy każdym

zadaniu.

3. Należy pisać tylko długopisem (piórem) w ko-

lorze czarnym. Nie można używać ołówka.

4. Nie wolno używać korektora.

5. Błędne zapisy należy wyraźnie przekreślić.

Nie wolno poprawiać na zapisanej już treści.

Wszelkie notatki należy sporządzać tylko

w brudnopisie, który nie będzie oceniany.

6. Obok każdego zadania podana jest maksy-

malna liczba punktów, które można uzyskać za

jego poprawne rozwiązanie.

Życzymy powodzenia!!!!

u Podstawa programowa to podstawa

Podobnie jak w przypadku innych przedmiotów musisz opanować wiadomości i umiejętności

zawarte w tzw. podstawie programowej, dlatego koniecznie ją przestudiuj, a w trakcie nauki spraw-

dzaj, czy czegoś nie pominęliście w szkole. Jeśli tak, musisz sam to nadrobić. Uwaga! Argument

„tego nie przerabialiśmy” stracił sens wraz z wprowadzeniem egzaminów państwowych. Nieste-

ty, podstawa jest dość ogólnikowa. Dlatego powinieneś zapoznać się także z informatorem matu-

ralnym oraz „Biuletynem maturalnym” opracowanym przez Centralną Komisję Egzaminacyjną

– dostępne w księgarniach i na stronie internetowej www.cke.edu.pl. Skorzystaj również z mate-

riałów zamieszczonych w serwisie maturzysty prowadzonym na stronie Centrum Edukacji Oby-

watelskiej (www.ceo.org.pl).

Nr zadania 1

Punkty

Nr zadania 11

Punkty

Zadanie 1 (3 pkt)

Przyporządkuj poszczególne organy do odpo-

wiednich kategorii, wpisując cyfry w miejsce

kropek:

Organy ustawodawcze:.......................................

Organy wykonawcze i administracyjne:

............................................................................

Organy sądownicze:

................................................................................

Organy ochrony prawnej i kontroli:

................................................................................

Organy uchwałodawcze samorządu terytorialnego:

............................................................................

Organy wykonawcze samorządu terytorialnego

............................................................................

W arkuszach egzaminacyjnych na maturze będziesz

miał więcej miejsca na odpowiedzi

u Praktyka czyni mistrza

Staraj się rozwiązywać jak najwięcej zadań podobnych do tych, których można się spodziewać

na maturze. Spróbuj zdać maturę z WOS-u 2005 – jest ona dostępna w internecie na stronach

CKE i CEO, gdzie znajdziesz też inne przykładowe arkusze egzaminacyjne. I oczywiście roz-

wiąż nasze zadania oraz czekaj na następną „próbną maturę” z „Gazetą Wyborczą”.

u WOS, czyli wiele dyscyplin naraz

Ucząc się WOS-u, poznajesz wiadomości z wielu różnych dziedzin – socjologii, politologii, pra-

wa, a nawet psychologii społecznej. Musisz też opanować historię najnowszą, a nie zawsze na-

uczysz się tego w szkole (bez tego trudno zdać egzamin z WOS-u), bo wiele politycznych i spo-

łecznych problemów ma historyczne przyczyny. Interdyscyplinarność to intelektualna atrakcja,

ale i poważne wyzwanie. Weź to pod uwagę.

u Być na bieżąco

Na maturze musisz się wykazać dobrą orientacją w problemach współczesnej Polski i świata

– politycznych, społecznych, a nawet ekonomicznych. Nie wystarczy wiedza z książek ani nawet

sporadyczne oglądanie programów informacyjnych w telewizji. Po prostu musisz czytać poważ-

ne, opiniotwórcze gazety i tygodniki społeczno-polityczne. Żyj sprawami Polski i świata, dysku-

tuj z kolegami, bądź aktywny na lekcjach, bierz udział w szkolnych debatach.

Tabela nr 1

Nazwy organów:

1 prezydent

10 Sejm

19 Trybuna³ Stanu

2 Rada Ministrów

11 minister

20 s¹d wojskowy

u Nie odkładaj na ostatnią chwilę

Specyfika WOS-u wymaga systematycznej pracy. To jedynie złudzenie, że jest to łatwy do opa-

nowania przedmiot. Nie da się go wykuć na miesiąc przed maturą.

3 Naczelny S¹d

Administracyjny

12 S¹d Najwy¿szy

21 Trybuna³

Konstytucyjny

4 Senat

13 wojewoda

22 s¹d powszechny

5 wojewódzki s¹d

administracyjny

14 zarz¹d ze starost¹

23 prokuratura

u Polub konstytucję

Konstytucja to nie tylko ustawa zasadnicza, ale także zasadniczy materiał źródłowy dla

„WOS-owskiego” maturzysty. Bez znajomości podstawowych zasad funkcjonowania polskiej de-

mokracji nie ma co marzyć o dobrym wyniku matury. Pytania na egzaminie mogą wprawdzie

(a nawet muszą) dotyczyć różnych zagadnień, ale jednego można być pewnym – będą zadania

o konstytucji. Może nie aż tyle, co w naszym przykładowym arkuszu, ale coś na pewno. Poza

tym w wypowiedzi pisemnej z II arkusza, za którą dostaje się

mnóstwo punktów, wysoko cenione jest powołanie się na ja-

kiś akt prawny – prawie zawsze może to być konstytucja!

rzecznik praw

obywatelskich

zarz¹d z

marsza³kiem

województwa

24 wójt

g³ówny inspektor ochrony

danych osobowych

16 rada gminy

rzecznik praw

dziecka

Krajowa Rada Radiofonii

i Telewizji

Najwy¿sza Izba

Kontroli

26 rada powiatu

9 sejmik wojewódzki

18 prezydent miasta

27 burmistrz

Zadanie 2 (2 pkt)

Połącz poszczególne funkcje konstytucji z ich

opisami, wstawiając literę obok odpowiedniej

cyfry (Uwaga: jedna z liter nie ma swojego od-

powiednika)

U RSZULA M AŁEK , A LICJA P ACEWICZ , T OMASZ M ERTA

C ENTRUM E DUKACJI O BYWATELSKIEJ

22-09wos.qxd 2005-09-15 20:38 Page 3

GAZETA WYBORCZA u WWW.GAZETA.PL

NOWA MATURA

CZWARTEK 22 WRZEŚNIA 2005

Funkcje konstytucji:

1) prawotwórcza

2) integracyjna

3) organizatorska

4) edukacyjna

................................................................................

............................................................................

5. Uchwalenie przez Sejm ustawy zmieniają-

cej przepisy rozdziałów I, II lub XII Konstytucji

może odbyć się nie wcześniej niż sześćdziesią-

tego dnia po pierwszym czytaniu projektu tej

ustawy.

6. Jeżeli ustawa o zmianie Konstytucji dotyczy

przepisów rozdziału I, II lub XII, podmioty okre-

ślone w ust. 1 mogą zażądać, w terminie 45 dni

od dnia uchwalenia ustawy przez Senat, prze-

prowadzenia referendum zatwierdzającego.

Z wnioskiem w tej sprawie podmioty te zwraca-

ją się do Marszałka Sejmu, który zarządza niez-

włocznie przeprowadzenie referendum w ciągu

60 dni od dnia złożenia wniosku. Zmiana Kon-

stytucji zostaje przyjęta, jeżeli za tą zmianą opo-

wiedziała się większość głosujących.

7. Po zakończeniu postępowania określonego

w ust. 4 i 6 Marszałek Sejmu przedstawia Pre-

zydentowi Rzeczypospolitej uchwaloną ustawę

do podpisu. Prezydent Rzeczypospolitej podpi-

suje ustawę w ciągu 21 dni od dnia przedsta-

wienia i zarządza jej ogłoszenie w Dzienniku

Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.

Zadanie 4 ( 2 pkt)

Część A

Podaj, jakie są trzy główne wymiary nierów-

ności społecznych.

1 ...........................................................................

2 ...........................................................................

3 ..........................................................................

Część B

Wyjaśnij na przykładzie, na czym może po-

legać rozbieżność czynników statusu społecz-

nego.

.............................................................................

A) Konstytucja służy integracji całego społe-

czeństwa.

B) Konstytucja wytycza kierunki rozwoju pań-

stwa.

C) Konstytucja stanowi podstawę całego sy-

stemu prawa.

D) Konstytucja szerzy wiedzę o wartościach

i zasadach państwa demokratycznego.

E) Konstytucja określa zasady organizacji

i funkcjonowania państwa.

1)... 2)... 3)... 4)...

Zadanie 5 (7 pkt)

Część A

Uzupełnij tabelę, wyjaśniając zasady prawa

wyborc z ego.

Zadanie 3 (3 pkt )

Przeczytaj fragmenty dwóch konstytucji, a na-

stępnie wykonaj polecenia pod tekstem.

1) Wybory s¹ powszechne, czyli

………………………………………………

2) Wybory s¹ równe, czyli

………………………………………………

3) Wybory s¹ proporcjonalne, czyli

………………………………………………

4) Wybory s¹ wiêkszoœciowe, czyli

………………………………………………

Materiał 1

Art. 2.1. Lud pracujący sprawuje władzę pań-

stwową przez swych przedstawicieli wybiera-

nych do Sejmu [...] i do rad narodowych w wy-

borach powszechnych, równych, bezpośrednich,

w głosowaniu tajnym.

2. Przedstawiciele ludu w Sejmie [...] i w ra-

dach narodowych są odpowiedzialni przed swy-

mi wyborcami i mogą być przez nich odwoły-

wani.

1) Kto ma inicjatywę ustawodawczą w spra-

wie zmiany Konstytucji RP?

................................................................................

............................................................................

2) Jaką większością uchwala Sejm ustawę

o zmianie Konstytucji RP?

................................................................................

............................................................................

Część B

Przeczytaj poniższy fragment Konstytucji RP

i odpowiedz na pytania zamieszczone w tabeli

pod tekstem.

3) Jaką większością uchwala Senat ustawę

o zmianie Konstytucji RP?

................................................................................

............................................................................

Materiał 2

Art. 100.1. Kandydatów na posłów i senato-

rów mogą zgłaszać partie polityczne oraz wy-

borcy.

2. Nie można kandydować równocześnie do

Sejmu i Senatu. [...].

Art. 104.1. Posłowie są przedstawicielami Na-

rodu. Nie wiążą ich instrukcje wyborców.

Rozdział XII

Zmiana konstytucji

Art. 235.

1. Projekt ustawy o zmianie Konstytucji może

przedłożyć co najmniej 1/5 ustawowej liczby po-

słów, Senat lub Prezydent Rzeczypospolitej.

2. Zmiana Konstytucji następuje w drodze

ustawy uchwalonej w jednakowym brzmieniu

przez Sejm i następnie w terminie nie dłuższym

niż 60 dni przez Senat.

3. Pierwsze czytanie projektu ustawy o zmia-

nie Konstytucji może odbyć się nie wcześniej niż

trzydziestego dnia od dnia przedłożenia Sejmo-

wi projektu ustawy.

4. Ustawę o zmianie Konstytucji uchwala Sejm

większością co najmniej 2/3 głosów w obecno-

ści co najmniej połowy ustawowej liczby posłów

oraz Senat bezwzględną większością głosów

w obecności co najmniej połowy ustawowej licz-

by senatorów.

4) W jakich przypadkach zmiany Konstytucji

RP jest możliwość przeprowadzenia referendum

zatwierdzającego?

................................................................................

............................................................................

1. Fragmentem jakiej konstytucji jest tekst

z materiału nr 1? Podaj nazwę i rok uchwalenia

konstytucji.

................................................................................

............................................................................

2. Fragmentem jakiej konstytucji jest tekst

z materiału nr 2? Podaj nazwę i datę dzienną

konstytucji.

................................................................................

............................................................................

3. Jaka koncepcja mandatu została zawarta

w materiale nr 2? Podaj nazwę tej koncepcji

mandatu i wyjaśnij, co oznacza.

5) Kto może wystąpić z wnioskiem o przepro-

wadzenie referendum zatwierdzającego zmia-

ny w Konstytucji RP?

................................................................................

............................................................................

Zadanie 6 (5 pkt)

Część A

Wymień, wpisując w miejsce kropek, dwie in-

stytucje demokracji bezpośredniej:

................................................................................

............................................................................

20122139

22-09wos.qxd 2005-09-15 20:38 Page 4

CZWARTEK 22 WRZEŚNIA 2005

NOWA MATURA

GAZETA WYBORCZA u WWW.GAZETA.PL

Część B

Wpisz w tabelę po dwa argumenty za i prze-

ciw głosowaniu w wyborach parlamentarnych

za pomocą internetu.

ności, wspierają rozwój budownictwa socjalne-

go oraz popierają działania obywateli zmierza-

jące do uzyskania własnego mieszkania.

prawo .....................................

Materiał 1

Ilekroć wskutek biegu wypadków koniecznym

się staje dla jakiegoś narodu, by zerwał więzy po-

lityczne łączące go z innym narodem i zajął wśród

potęg ziemskich oddzielną i równorzędną pozy-

cję, do której upoważniają go prawa natury i jej

Bóg, wówczas szacunek należny ludzkości wyma-

ga, aby naród ten podał powody, które zmusza-

ją go do oddzielenia się.

Uważamy za oczywiste następujące prawdy: że

wszyscy ludzie stworzeni zostali równymi, że

Stwórca obdarzył ich pewnymi nienaruszalnymi

prawami, że do praw tych należy życie, wolność

i swoboda ubiegania się o szczęście, że dla za-

bezpieczenia tych praw wyłonione zostały wśród

ludzi rządy, których sprawiedliwa władza wywo-

dzi się ze zgody rządzonych, że zawsze, gdy ja-

kaś forma rządu uniemożliwia osiągnięcie tych

celów, naród ma prawo taki rząd zmienić lub oba-

lić i powołać nowy, opierając go na takich zasa-

dach i organizując jego władzę w taki sposób, ja-

ki naród ten uzna za najbardziej odpowiedni dla

osiągnięcia bezpieczeństwa i szczęścia.

Tabela nr 2

Zadanie 8 (9 pkt)

Część A

Połącz poszczególne zasady z doktryną poli-

tyczną, wpisując odpowiednią literę w miejsce

kropek.

Konserwatyzm: .................................................

Liberalizm: .......................................................

Socjaldemokracja: ...........................................

Chrześcijańska demokracja: .............................

G³osowanie w wyborach parlamentarnych

za pomoc¹ internetu

Argumenty za

Argumenty przeciw

1)................................................................

. ..................................................................

1)................................................................

...................................................................

2)...............................................................

..................................................................

2)................................................................

...................................................................

Część C

Napisz, jak rozumiesz zasadę: rządy większo-

ści przy poszanowaniu praw mniejszości,

i określ, w jakim ustroju ona obowiązuje.

................................................................................

............................................................................

Zasady:

A) podstawą życia społecznego nie są jednost-

ki, ale tradycyjne wspólnoty; B) najbardziej pod-

stawową wartością jest wolność jednostki; C)

ideałem państwa jest państwo minimalne – sil-

ne, praworządne, ale ograniczone w swoich kom-

petencjach jedynie do pilnowania porządku

i spokoju obywateli; D) nierówności mają cha-

rakter naturalny, a pozbawione hierarchii społe-

czeństwo nie mogłoby dobrze funkcjonować; E)

dążenie do realizacji koncepcji państwa opie-

kuńczego; F) grupy społeczne i poszczególne

osoby powinny sobie nawzajem pomagać, jed-

nocząc się w pracy na rzecz dobra wspólnego;

G) nierówności mogą być usuwane stopniowo

dzięki wprowadzeniu reform społecznych; H)

podstawą programu jest idea zawarta w katolic-

kiej nauce społecznej.

Zadanie 7 (5 pkt )

Część A

Przyporządkuj prawa do poszczególnych ka-

tegorii.

1) Cytowany fragment to (podkreśl prawidłową

odpowiedź):

a) Konstytucja 3 maja,

b) Deklaracja Niepodległości,

c) Konstytucja Stanów Zjednoczonych,

d) Powszechna Deklaracja Praw Człowieka

i Obywatela.

Odpowiedz na poniższe pytania.

2) Jakie niezbywalne prawa człowieka zostały

wymienione w powyższym dokumencie?

................................................................................

............................................................................

3) W jakim celu zostaje powołany rząd?

................................................................................

............................................................................

4) Jaka władza – zdaniem twórców dokumentu

– jest władzą legalną?

................................................................................

............................................................................

Prawa osobiste: .......................

Prawa polityczne: .......................

Prawa gospodarcze (ekonomiczne):

..............................................................................

................................................................................

a) prawo do pracy; b) prawo do urlopu; c) za-

kaz tortur; d) prawo do petycji; e) prawo do

udziału w życiu publicznym; f) prawo do rzetel-

nego procesu sądowego.

Część B

Wpisz w tabelę po trzy argumenty za i prze-

ciw koncepcji państwa opiekuńczego.

Część B

Obok każdego z wymienionych artykułów

Konstytucji RP dopisz, jaki jest to rodzaj pra-

wa:

u osobiste

u polityczne

u społeczne

u kulturalne

Tabela nr 3

Koncepcja pañstwa opiekuñczego

Argumenty za

Argumenty przeciw

1)....................................................................

.......................................................................

1)....................................................................

.......................................................................

2)....................................................................

.......................................................................

2)....................................................................

.......................................................................

Zadanie 10 (6 pkt)

Przeczytaj poniższe notatki, a następnie wy-

konaj polecenia zawarte pod tekstem. Odpowie-

dzi wpisz w miejsce kropek.

Art. 38 Konstytucji RP

Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu

człowiekowi prawną ochronę życia.

prawo .................................

3)....................................................................

.......................................................................

3)....................................................................

.......................................................................

Część C

Połącz postaci z zamieszczonymi poniżej

stwierdzeniami lub pojęciami, wpisując w miej-

sce kropek odpowiednią cyfrę.

Notatka 1

Dwaj politycy otrzymali w 1993 roku pokojo-

wą Nagrodę Nobla za przekształcenie demokra-

tyczne w RPA. Rok później odbyły się demokra-

tyczne wybory, które oznaczały zakończenie

apartheidu. Byli to: były prezydent RPA, który

w 1990 roku ogłosił koniec segregacji rasowej,

oraz zwolniony z więzienia przewodniczący Af-

rykańskiego Kongresu Narodowego.

Art. 57 Konstytucji RP

Każdemu zapewnia się wolność organizowa-

nia pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia

w nich.

prawo ...................................

Tabela nr 4

pojêcie, stwierdzenie

autor

niewidzialna rêka rynku

Art. 73 Konstytucja RP

Każdemu zapewnia się wolność twórczości ar-

tystycznej, badań naukowych oraz ogłaszania

ich wyników, wolność nauczania, a także wol-

ność korzystania z dóbr kultury.

prawo .....................................

wojna wszystkich ze wszystkimi

lud poddany prawom winien byæ ich twórc¹

równoœæ jest znamieniem upadku

trójpodzia³ w³adz

1) Kim są dwaj politycy? Podaj ich imiona i naz-

wiska.

................................................................................

............................................................................

2) Apartheid i segregacja rasowa to dwa poję-

cia, które znalazły się w notatce 1. Czy to są po-

jęcia tożsame? Odpowiedź uzasadnij.

................................................................................

............................................................................

1) Adam Smith, 2) Jan Jakub Rousseau, 3) Ka-

rol Monteskiusz, 4) Tomasz Hobbes

Art. 75 Konstytucji RP

Władze publiczne prowadzą politykę sprzyja-

jącą zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych oby-

wateli, w szczególności przeciwdziałają bezdom-

Zadanie 9 (4 pkt )

Po przeczytaniu zamieszczonego poniżej

fragmentu tekstu (Materiał nr 1) wykonaj po-

lecenia.

22-09wos.qxd 2005-09-15 20:38 Page 5

GAZETA WYBORCZA u WWW.GAZETA.PL

NOWA MATURA

CZWARTEK 22 WRZEŚNIA 2005

Notatka 2

Prezydenci Polski, pierwszy wybrany w wybo-

rach pośrednich przez Zgromadzenie Narodo-

we w 1989 roku, drugi w wyborach bezpośred-

nich w 1990 roku. Ich spotkanie w programie

„Linia specjalna” wzbudziło wiele emocji,

szczególnie że dotyczyło lustracji oraz współ-

pracy ze Służbami Bezpieczeństwa PRL-u.

Tabela nr 5

macji w internecie. Na mocy ustawy z marca br.

firmy internetowe muszą archiwizować przez sześć

miesięcy wszystkie przepływające przez ich ser-

wery e-maile. Brytyjczycy proponują, by w całej

Unii Europejskiej firmy telefoniczne rejestrowa-

ły również rozmowy telefoniczne – nie ich treść,

lecz datę, czas trwania i dane o numerze dzwo-

niącego i odbierającego.

W czwartek policjanci zaapelowali o kolejne

uprawnienia, m.in. do blokowania stron inter-

netowych islamskich radykałów oraz do stwo-

rzenia nowej kategorii przestępstwa – wykorzy-

stania internetu do przygotowywania ataków ter-

rorystycznych.

Władze coraz wyraźniej widzą też, że proble-

mem są radykalni imamowie, którzy wpływają

na umysły młodych ludzi. Już teraz osobom po-

dejrzanym o terroryzm można odbierać obywa-

telstwo brytyjskie, jeśli oprócz niego mają jesz-

cze jakieś inne. Tak zrobiono wobec londyńskie-

go imama Abu Hamzy, który pochwalał zama-

chy z 11 września.

Wielka Brytania chce też, by powstała międzyna-

rodowa lista ekstremistów. Ludzi z tej listy nie

wpuszczałby do siebie żaden kraj uczestniczący

w tym projekcie.

„Gazeta Wyborcza”, 22 lipca 2005 r.

Opis

Nazwa

organizacji

(skrót)

Jedna z najstarszych organizacji terrorystycznych walcz¹ca o

oderwanie Pó³nocnej Irlandii od Wielkiej Brytanii.

Organizacja za³o¿ona przez Jasera Arafata w 1964 r. i

sk³adaj¹ca siê

z wielu ugrupowañ.

Dzia³aj¹ca od 1970 roku w Niemczech organizacja

terrorystyczna za³o¿ona m.in. przez A. Baadera i U. Meinhof.

Do najbardziej spektakularnych dzia³añ nale¿a³o zabicie

prezesa Deutsche Banku i opanowanie ambasady w

Sztokholmie.

1) Kim są dwaj politycy? Podaj ich imiona i naz-

wiska.

................................................................................

...........................................................................

Separatystyczna organizacja dzia³aj¹ca w Hiszpanii, walcz¹ca

za pomoc¹ metod terrorystycznych (g³ównie terroru

indywidualnego wymierzonego przeciwko funkcjonariuszom

pañstwa hiszpañskiego)

o niepodleg³oœæ Kraju Basków.

2) Co oznacza termin lustracja ?

................................................................................

...........................................................................

Radykalna islamska organizacja, która sta³a siê aktywna we

wczesnych etapach Intifady, dzia³a³a w Strefie Gazy, ale te¿

na Zachodnim Brzegu.

Organizacja terrorystyczna, której przywódc¹ jest Osama ben

Laden.

Część B

Przeczytaj poniższy artykuł, który pochodzi

ze strony internetowej „Gazety Wyborczej”, i od-

powiedz na pytania pod tekstem.

Notatka 3

Dwaj politycy rosyjscy. Pierwszy z nich w mar-

cu 1985 roku stanął na czele KPZR i to za jego

rządów doszło do głębokich reform mających

przede wszystkim na względzie przebudowę sy-

stemu funkcjonowania państwa, demokratyza-

cję życia politycznego i liberalizację w kulturze.

W latach 1990-91 był pierwszym i ostatnim pre-

zydentem ZSRR. Drugi z nich był prezydentem

Rosji w latach 1991-2001 i to on udaremnił pucz

sierpniowy Janajewa w 1991 roku.

Materiał pomocniczy nr 1

1. O jakich działaniach związanych z przepły-

wem informacji w internecie, a mających na ce-

lu walkę z terroryzmem, pisze autor tekstu? Wy-

mień je.

...............................................................................

2. Które z nich uważasz za najskuteczniejsze?

Wskaż jedno działanie i uzasadnij swój wybór.

................................................................................

3. Zajmij stanowisko w następującej sprawie:

Czy osobom podejrzanym o terroryzm można

odebrać obywatelstwo, tak jak to zrobiono wo-

bec londyńskiego imama Abu Hamzy? Odpo-

wiedź uzasadnij.

................................................................................

NOWE ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA

W WIELU KRAJACH

Władze wielu krajów Zachodu wprowadzają

nowe środki walki z zamachowcami.

Aresztowanie na czas nieograniczony

i odbieranie obywatelstwa. Inwigilacja

imamów i kontrole toreb w metrze.

Czy to pomoże?

Po zamachach w Londynie brytyjska policja

zabiega o jeszcze szersze uprawnienia do ści-

gania terrorystów. Po atakach z 11 września

Wielka Brytania wprowadziła szereg przepisów

antyterrorystycznych. Cudzoziemcy podejrzani

o terroryzm, którzy nie mogli z jakichś przyczyn

być deportowani (np. nie chciał ich przyjąć ża-

den kraj), mogli być dowolnie długo przetrzy-

mywani jedynie na mocy decyzji MSW.

Ostatnio po protestach obrońców praw czło-

wieka więzienie zamieniono im na areszt domo-

wy. Areszt, zakaz korzystania z internetu, a tak-

że elektroniczne obrączkowanie policja może

stosować także wobec Brytyjczyków. W czwar-

tek policja znów zaapelowała do rządu, by ten

umożliwił jej przetrzymywanie podejrzanych

o terroryzm bez stawiania żadnych zarzutów na-

wet przez trzy miesiące.

Kluczowe w walce z terroryzmem jest – zdaniem

Brytyjczyków – kontrolowanie przepływu infor-

1) Kim są dwaj politycy? Podaj ich imiona i naz-

wiska.

................................................................................

...........................................................................

2) Co oznacza termin pucz ?

................................................................................

...........................................................................

Zadanie 12 (6 pkt)

Część A

Do podanych niżej opisów dopisz w miejsce

kropek pełne nazwy organizacji, które im odpo-

wiadają.

1) System wspó³pracy pañstw cz³onkowskich

maj¹cy zapewniæ im pokojowe rozwi¹zywanie

konfliktów, powsta³y w wyniku przekszta³cenia

w 1994 roku.

Zadanie 11 (7 pkt)

Część A

Uzupełnij tabelę, wpisując skróty wybranych

organizacji terrorystycznych do odpowiedniego

opisu.

Nazwy organizacji:

1) ETA; 2) IRA; 3) HAMAS; 4) HEZBOL-

LAH; 5) RAF; 6) OWP; 7) AL KAIDA

...........................

2) Najwiêksza miêdzyrz¹dowa organizacja

wspó³pracy politycznej w Europie, dzia³aj¹ca

od 1949 roku, koncentruj¹ca siê na ochronie

praw cz³owieka i propagowaniu standardów

demokracji liberalnej.

...........................

20122165

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: