andrzejki.doc

Scenariusz uroczystości– Andrzejkowe tradycje

“Na andrzejki w końcu listopada ulać coś z wosku wypada”

H. Łochocka

Andrzejki mogą być wspaniałą okazją do dobrej zabawy a jednocześnie źródłem szacunku dla tradycji i obrzędów ludowych. Wróżby pobudzają wyobraźnię dziecięcą, pozwalają oderwać się od rzeczywistości i przenieść w świat marzeń i fantazji. Dzieci często zastanawiają się co ich w życiu spotka, planują i marzą. Z niecierpliwością oczekują na ten niezwykły, inny niż wszystkie dzień – dzień tajemniczych wróżb i czarów, połączonych z zabawą, tańcem i słodkim poczęstunkiem przygotowanym przez rodziców.

Sala lekcyjna w tym dniu przybiera szczególny wygląd. Ozdabiają ją balony, serpentyny i plakaty. Stoły nakryte są serwetkami, na talerzach leżą słodycze i owoce.

Przebieg uroczystości

Nauczyciel

Witam wszystkich na klasowej zabawie andrzejkowej. Czy wszyscy “przynieśli” dziś ze sobą dobry humor? Skoro tak, to zaczynamy!

Ale, ale! Na dzisiejszą uroczystość zaprosiłam do nas gościa. Nie wiem dlaczego jeszcze nie przyszedł? Może nie może trafić?

(W tym momencie słychać pukanie)

Nauczyciel

O to chyba on. Wyjdę i zaproszę go do środka, a wy zawołajcie: “Prosimy gościa do zabawy!”

(Gdy dzieci zapraszają gościa, nauczyciel wychodzi za drzwi i wraca z gościem – ANDRZEJEM – może to być maskotka, pacynka lub lalka, która od tej chwili poprowadzi wróżby i zabawę andrzejkową).

Nauczyciel

A oto i nasz gość, ale prosił abym go nie przedstawiała, chce to zrobić sam. Przywitajmy go brawami.

Andrzej

Nie, nie, nie! Zaśpiewajcie mi raczej “Sto lat”, bo dziś są moje imieniny, a nikt jeszcze nie złożył mi życzeń. Jak myślicie, jak mam naimię?

(Dzieci odpowiadają Andrzej i śpiewają “Sto lat”)

Andrzej

Dziękuję, dziękuję!

Nie przyniosłem dziś dla was cukierków, ale za to “przyniosłem” (wskazuje na kapelusz, który ma na głowie) wróżby i zabawy andrzejkowe, a znam ich co niemiara, bo na andrzejki chodzę od stuleci. Kiedyś, bardzo, bardzo dawno temu we wróżbach andrzejkowych mogły brać udział tylko panny (a nie kawalerowie, których tu widzę bardzo wielu). Wigilia św. Wojciecha był to wieczór wróżb poświęconych miłości i małżeństwu, podczas którego panny odgadywały kto zostanie ich mężem i kiedy wyjdą za mąż. Dziś zabawy nieco się zmieniły, nie dotyczą już tylko zamążpójścia i co najważniejsze, mogą w nich uczestniczyć chłopcy. Więc nie traćmy czasu. Zapraszam do wróżb!

(Wszystkie wróżby omawia i prowadzi oczywiście gość - Andrzej. Pomocą służy mu jego kapelusz. Proponowane wróżby przeplatane są tańcem, zabawami i konkursami))

Propozycje wróżb:

Lanie wosku – To najpopularniejsza z andrzejkowych wróżb. Do naczynia z wodą leje się przez oczko w kluczu (klucz zamyka wszystkie tajemnice i sekrety) roztopiony wosk. Wosk zastyga tworząc niezwykłe kształty. Wyjmujemy go z wody. Odgadujemy, co przedstawia jego cień na ścianie i co może powiedzieć o przyszłości tego, kto podczas wróżby trzymał klucz.

Wróżenie z butów – Wszyscy uczestnicy zabawy zdejmują po prawym bucie i ustawiają jeden przed drugim. Osoba, której but pierwszy znajdzie się za drzwiami, w najbliższym czasie dostanie pochwałę.

Wróżba z imionami – Na planszach w kształcie serc piszemy na jednej imiona dziewczynek i imiona chłopców na drugiej. Serca odwrócone są tak, aby dzieci nie widziały napisanych tam imion. Dziewczynki nakłuwają serduszko z imionami chłopców, a chłopcy z imionami dziewczynek. Koniecznie muszą zapamiętać imię na które trafili, bo na pewno w przyszłości odegra ważną rolę w ich życiu.

Wróżba z garnuszkami – Przygotowujemy cztery garnuszki. Pod jednym z nich kładziemy obrazek – symbol zakonnego życia, pod drugim pieniążek – znak bogactwa, pod trzecim obrączkę – symbol rychłego zamążpójścia. Pod czwartym nie ma nic – staropanieństwo, starokawalerstwo. Losujemy...

Magiczne liczby – Każde dziecko losuje karteczkę z liczbą od 1 do 8. Prowadzący zabawę odczytuje co mówią liczby o tych osobach

1 – Jesteś osobą upartą i wytrwałą w dążeniu do celu.

2 – Jesteś osobą łagodną, wrażliwą, ale bardzo wytrzymałą. Masz zdolności plastyczne. Gwiazdy mówią, że będziesz miał wspaniałe wakacje.

3- Jesteś osobą godną zaufania i potrafisz być wiernym przyjacielem. Czasami jednak zachowujesz się zbyt gwałtownie i trudno z tobą wytrzymać. Czeka cię wspaniała podróż.

4 – Można powierzyć ci swoje tajemnice – nikomu nie wygadasz. Będziesz miał bardzo pracowity rok.

5 – Zawsze sprawdzasz się w trudnych sytuacjach. Poznasz prawdziwego przyjaciela.

6 – Jesteś osobą serdeczną, towarzyską i bardzo lubianą. Unikasz spięć i sytuacji konfliktowych. Czasami trudno ci podjąć ważną decyzję.

7 – Czasami jesteś roztargniony i gubisz różne drobiazgi. Pójdziesz na wspaniałe przyjęcie urodzinowe.

8 – Nie lubisz pokonywać trudności, ale radzisz sobie z nimi doskonale. Czeka cię wspaniała niespodzianka.

Losowanie kolorów – Dzieci siedzą w kręgu i losują karteczki w sześciu kolorach. Następnie wstają uczniowie, którzy wylosowali dany kolor, a prowadzący czyta, o jakich przestrogach na przyszłość mówią dzieciom wylosowane kolory.

czerwony – Jesz za dużo słodyczy. Musisz je ograniczyć, bo w przyszłości będziesz musiał być częstym gościem u dentysty.

zielony – Bądź ostrożny w drodze do szkoły. Patrz uważnie pod nogi i bacznie rozglądaj się na przejściu przez ulicę.

żółty – Bardziej dbaj o swoje zdrowie, cieplej się ubieraj.

niebieski – Zawsze pilnuj swoich rzeczy, bo możesz coś cennego zgubić.

biały – Pijesz za mało mleka. Jedz więcej nabiału, a nie tylko chrupki i wafelki.

czarny – Unikaj nieporozumień, a wszystko będzie wokół ciebie bardziej kolorowe.

Propozycje konkursów

1.     Taniec z balonikiem. (Pary trzymają balonik brzuchami.)

2.     Taniec parami na gazecie.

3.     Taniec z krzesłami. (Na środku sali ustawiamy krzesła, o jedno mniej niż uczestników zabawy. Dzieci tańczą wokół krzeseł. Gdy muzyka milknie dzieci starają się usiąść na krześle. Odpada to dziecko, które nie zajęło miejsca na krześle).

Propozycje zabaw

1.     “Dwóm tańczyć się zachciało”

2.     “Trzy kółeczka”

3.     “Chodzi księżyc nocą”

Po przeprowadzonych wróżbach, konkursach i zabawach dzieci dziękują gościowi i żegnają się z nim na rok.

Scenariusz ten napisany został na zabawę andrzejkową dla klasy pierwszej.

Bibliografia:

1. “Zwyczaje i obrzędy. Rok polski” R. Hryń – Kuśmierek
2. Opracowanie wróżb p. E. Rytel
3. “Gry i zabawy ruchowe” R. Trześniowski

Scenariusz zajęć otwartych dla rodziców
dzieci 3-4 letnich „Misie”



Data: 30.XI.2005r.
Prowadząca: Jolanta Cieślik

Temat : „Zabawy andrzejkowe”.

Cel główny: kreaktywny udział dzieci w zajęciach

Umiejętności – oczekiwane efekty pracy dziecka-
-zna zwyczaje i tradycje andrzejkowe; umie wyrazić uczucia i przeżywać radość zabawy z rówieśnikami i z rodzicami, zna i nazywa podstawowe kolory; liczy 3l do 2, 4l do 3; potrafi zaśpiewać piosenkę „Czyścioszki” oraz wyrecytować wiersz „Czystość”; rozpoznaje swoją wizytówkę.

Metody:
- słowna – objaśnienia,
- oglądowa – pokaz,
- czynna – działania twórcze.

Formy organizacyjne:
- praca indywidualna, w grupach, w parach.

Pomoce dydaktyczne:
- „zaczarowane” pudełko- pudełko o podwójnym dnie, miska z wodą, magnetofon, kaseta, wstążki, kijki zakończone wstążkami, serduszka z wypisanym zawodem, lizaki z mieniem koleżanki lub kolegi, roztopiony wosk, klucz, wizytówki.

Przebieg:
1. Powitanie „Wszyscy są witam was,
zaczynamy, już czas
jestem ja, jesteś ty, raz, dwa, trzy!
Dzieci siadają przy swoich wizytówkach na dywanie.
2. Rozpoczęcie zabaw andrzejkowych
v Wstępna rozmowa dotycząca tradycji wróżb i przepowiedni andrzejkowych /zadanie do domu dla rodziców: jeżeli mają się spełnić wszystkie wróżby dzieci, należy zerwać gałązkę wiśni i włożyć ją dzisiaj
w domu, do wazonu, aby zakwitła na Boże Narodzenie/.

v Zabawy wokół miski z wodą
- wrzucenie symbolicznego „grosika” oraz wypowiedzenie zaklęcia:
Hokus- pokus,
czary- mary,
aby wróżba się spełniła,
złóżmy dary.
- taniec dziewczynek ze wstążkami i chłopców z kolorowymi kijkami zakończonymi wstążką / dzieci wybierają wstążkę, nazywają w jakim jest kolorze oraz przeliczają ile mają wstążek w tym samym kolorze/.
v Zabawa „Rozwiązywanie problemów”.
Dzieci rozdają rodzicom sznurki. Rodzice zawiązują na sznurku supełki
/jeżeli dziecko jest 3 letnie to 2 supełki, jeżeli 4 letnie to 3 supełki/. Dzieci
przeliczają ile jest supełków. Następnie rodzice rozwiązują supełki –
dzieci im pomagają.
Wróżba ta oznacza, jak kto poradzi sobie w życiowych problemach i czy
zawsze te problemy można rozwiązać.
Gdy sznurki są już rozwiązane dzieci wrzucają je do „zaczarowanego”
pudełka a wyjmują cukierki.
Dzieci też mają swoje zadanie:
1) muszą zaśpiewać i pokazać treść piosenki pt.: „Czyścioszki”,

I. Kotek, kotek nosek myje,
pyszczek, pyszczek, uszka szyję,
a ja, a ja wraz z koteczkiem
piorę do nosa chusteczkę.
Ref.:
Woda z kranu kap, kap, kap,
piorę chustkę chlap, chlap, chlap,
woda z kranu ciur, ciur, ciur,
piorę chustkę szur, szur, szur.
II. Kotek, kotek, czysty, miły-
dzieci, dzieci, patrzcie proszę,
a ja, a ja do przedszkola
co dzień czystą chustkę noszę.
Ref.:
Woda z kranu kap, kap, kap,
piorę chustkę chlap, chlap, chlap,
woda z kranu ciur, ciur, ciur,
piorę chustkę szur, szur, szur.

2) wyrecytować wiersz „Czystość”
Kto o zdrowie własne dba,
czyste ręce zawsze ma.
Myje zęby, uszy, szyję,
włosy dobrze też umyje.
Czyste nogi, czyste ręce
to uciecha jest w łazience!
Aby zawsze czystym być
musisz się dokładnie myć!


v Wróżba „Kim zostanę”
Dziecko losuje w odpowiednim kolorze serduszko z wypisanym zawodem. Rodzic czyta po cichu i mówi dziecku na ucho. Następnie wspólnie muszą przedstawić jaki to jest zawód nie używając słów- pantomima.
v Wróżba „Który/a/ kolega /koleżanka/ mnie lubi”
Wróżba z karteczkami. Dziewczynki i chłopcy losują lizaki z imieniem
najżyczliwszego kolegi lub najmilszej koleżanki.
v Lanie wosku. Rozgrzany wosk nauczyciel leje /należy zachować bezpieczeństwo/ przez dziurkę w kluczu do miski z zimną wodą. Dziecko z pomocą osoby dorosłej trzyma klucz w ręce. Rodzice w tym czasie wypowiadają zaklęcie:
Oj dadaże, oj babaże,
niechaj przyszłość się ukaże.
Czary- mary, wosku lanie,
Co ma się stać, niech się stanie.
3. Ewaluacja zajęć.
Wspólna zabawa przy muzyce.
4. Pożegnanie gości.

Scenariusz imprezy



Powitanie klasy.

Nauczyciel:

Wróżby czynione w wigilię Andrzejek, 29 listopada przynoszą odpowiedzi na długo oczekiwane pytania. Dawniej większość wróżb miała na celu odsłonięcie tajemnic matrymonialnych, czyli dotyczących przyszłych partnerów życiowych. Czasem wróżebnym był również wieczór 24 listopada, kiedy to św. Katarzyna zaspokajała ciekawość młodzieńców, kilka dni później zaś, św. Andrzej pomagał poznać przyszłość dziewczynom. W wigilię św. Andrzeja prześcigano się w pomysłach, by z najróżniejszych oznak wyczytać swoją przyszłość. Tradycje wróżb andrzejkowych przetrwały do naszych czasów. Obecnie andrzejki są wesołym spotkaniem towarzyskim, wspaniałą zabawą, dostarczającą wielu przeżyć i emocji. Dzięki niej możemy kultywować tradycje ludowe, bowiem to co stare w tradycji andrzejkowej harmonijnie splata się z tym, co w naszej kulturze nowe, po to, by łączyć ludzi na wspólnej zabawie. Zapraszam więc i Was na wspólną zabawę andrzejkową.

Dzieci podchodzą do stolików, przy których stoją uczennice przebrane z wróżki i rozpoczyna się zabawa. Przy każdym stoliku znajdują się inne wróżby.

Wróżby:

Wróżba z kolorami

Ze szklanego naczynia uczestnicy zabawy losują jeden z kolorowych kartoników. Po wylosowaniu pokazują go wróżce, która odczytuje wróżbę.
Kolor zielony – spełnią się Twoje marzenia
Kolor szary – smutek
Kolor fioletowy – czeka Cię kłótnia z bliska osobą
Kolor żółty – uważaj – zazdroszczą ci sukcesów
Kolor biały – szczęście
Kolor czerwony – jesteś lubianą osobą
Kolor czarny – pech
Kolor niebieski – powodzenie
 

Kram z marzeniami

Na stoliku leżą karteczki w kształcie gwiazd. Uczestnicy losują jedną gwiazdkę i odczytują ukryty na odwrotnej stronie napis. Propozycje wróżb:
1. Zostaniesz słynnym sportowcem i będziesz niósł znicz olimpijski;
2. Zostaniesz gwiazdą filmową i zmieszasz w Hollywood;
3. Będziesz najbogatszym człowiekiem na świecie;
4. Zostaniesz dyrektorem naszej szkoły;
5. Zostaniesz miss/misterem świata;
6. Zaśpiewasz w szansie na sukces;
7. Zjesz obiad z Adamem Małyszem;
8. Wygrasz główną nagrodę w Toto Lotku
9. Przez cały rok będziesz miał/miała wielkie szczęście;

Wróżby z butelką

Na tekturowym kole wydzielono 6 pól, na każdym umieszczona jest jedna wróżba. Uczestnik zabawy kręci butelką z wymalowanymi na szkle „magicznymi” znakami i odczytuje wróżbę – tą którą wskazała szyjka butelki np.:
- czeka Cię niespodziewany wyjazd
- czeka cię wizyta u stomatologa
- niebawem dostaniesz piękny prezent
- czeka cię miła niespodzianka
- zaprzyjaźnisz się z nową osobą
- wygrasz nagrodę pieniężną

Wróżby z kartami

Na stoliku rozłożone są karty, uczestnik zabawy podchodzi i wybiera jedną z nich, zaś wróżka odczytuje związaną z ta kartą wróżbę:
6 – aby poprawić atmosferę w szkole lepiej nie plotkuj
7 – szykują się niespodzianki. Miłe lub złe. To będzie zależało od Ciebie. Może ogarnąć Cię nagły lęk. Nie bój się. Ciesz się tym, co masz.
8 – ostatnio niezbyt dobrze Ci się wiodło w szkole, ale nie poddawaj się. Koniec kłopotów blisko.
9 – możesz trochę się nudzić, narzekać. Rzeczywiście te najlepsze dni wciąż przed Tobą. Skoncentruj się na odrabianiu lekcji. To co masz zrobić jutro – zrób dziś !
10 – karta wróży ci wiele rozrywek. Jakieś miłe spotkanie, dyskoteka, ciekawy film w kinie.
Walet – nie szalej podczas zabaw – możesz złamać nogę!
Dama – rok będzie pracowity i trzeba będzie zrezygnować z niektórych przyjemności.
Król – nie wywołuj niepotrzebnych spięć i ni kłóć się z koleżanką lub kolegą.
AS – dobre pomysły i pracowitość doczekają się uznania w szkole / pracy w postaci nagrody

Sprawdź z kim los cię połączy

Na stoliku z jednej strony leżą karteczki na odwrocie których znajdują się imiona chłopców, po drugiej zaś stronie znajdują się karteczki z imionami dziewcząt. Uczestnicy zabawy losują karteczkę by dowiedzieć się jakie imię w przyszłości będzie nosił ich wybranek.

Szczęśliwe numerki

Każdy uczestnik wybiera los z daną liczbą, lub dodaje kolejne cyfry z daty urodzenia, np.: 19 czerwca 1983

( 1+9+6+1+9+8+3 ) = 3+7=1+0=1.
„Wróżka” odczytuje z „Księgi symboli”, co mówią liczby:

1. Cyfra jeden symbolizuje człowieka wyróżniającego się spośród innych ludzi. Osoba taka jest wytrwała w dążeniu do celu. Jej ulubiony kolor to czerwony. Szczęśliwy kamień: rubin, koral.
2. Cyfra dwa symbolizuje człowieka łagodnego, uprzejmego, skrytego, czasami podstępnego. Ulubiony kolor – pomarańczowy. Pomyślność przynosi mu bursztyn.
3. Cyfra trzy symbolizuje człowieka sprawiedliwego, twórczego, a zarazem nieustępliwego, dobrego przyjaciela godnego zaufania. Szczęśliwy kolor – żółty. Kamień: bursztyn i topaz.
4. Cyfra cztery symbolizuje osobę dobrą, obdarzoną zdrowym rozsądkiem, łagodną, lubiącą ruch na świeżym powietrzu. Ulubiony kolor zielony. Kamień: turkus, szmaragd, japis.
5. Cyfra pięć symbolizuje osobę impulsywną, ruchliwą, inteligentną, a przy tym upartą. Posiada ona dar trafnego oceniania. Można na niej polegać. Ulubiony kolor niebieski i różowy. Kamień przynoszący szczęście: diament, szafir.
6. Cyfra sześć symbolizuje człowieka uczciwego, skromnego, czasami upartego, zawsze towarzyskiego i otwartego na innych. Unikającego spięć i konfliktów. Szczęśliwy kolor niebieski i fioletowy. Kamień: kazuryt, topaz.
7. Cyfra siedem symbolizuje człowieka romantyka, lubiącego przyrodę, spacery po górach. Jest osobą stałą w uczuciach, skromną. Szczęście przynosi mu kolor beżowy i brązowy. Kamień: agat, piasek pustyni, malachit.
8. Cyfra osiem to symbol wieczności, doskonałości i porządku kosmicznego. Cechuje daną osobę pewność siebie, powodzenie materialne, radość, młodość. Szczęśliwy kolor: bordo i biały. Kamień przynoszący szczęście to szafir.
9. Cyfra dziewięć to symbol matafizycznej równowagi między duchem a materią. Osoba taka ma skłonności artystyczne, jest solidna, szczera, prawa. Szczęśliwy kamień: perła, opal. Kolory: odcienie niebieskiego i białego.


Kubki przyszłości

Na stoliku kładziemy obrączkę, różaniec, mirt i przykrywamy kubeczkami. Czwarty kubek jest pusty. Uczestnik zabawy wybiera jeden kubek. Jeśli wybierze kubeczek, pod którym jest:

1. różaniec – oznacza to, że życie spędzi w zakonie,
2. obrączkę – zostanie mężem lub żoną,
3. mirt – zostanie zaproszona na wesele,
4. pusty – osoba ta zostanie kawalerem lub panną.

Drzewko szczęścia

Prowadząca w przebraniu kominiarza podchodzi do uczestników zabawy z drzewkiem szczęścia, na którym zawieszone są różne kartoniki. Uczestnik wybiera kartonik i odczytuje przepowiednię.

Koło ( symbol wieczności, zmiany, ruchu, czeka cię fortuna, zagraj w loterii ).
Jabłko ( symbol zdrowia, wiecznej młodości ). Musisz być czujny, bo pokłócisz się z kimś bliskim.
Klucz ( symbol powagi, władzy ). Czeka cię przeszkoda i musisz użyć właściwego klucza do jej pokonania.
Serce ( symbol miłości, uczuć ). Czeka cię wielkie szczęście i miłość.
Książka ( symbol wiedzy, tajemnej mądrości ). Czekają cię dobre wyniki w nauce, sukcesy w pracy.
Słońce ( symbol światła, źródło energii ). Zyskasz sławę i popularność. Przed tobą początek kariery.
Księżyc ( symbol tęsknot, tajemniczych obrzędów, opiekun snu i marzeń ). Jesteś podatny na wpływ innych, czasami leniuchujesz.
Wąż ( symbol sił kosmicznych, odnowy, emblemat lekarzy, bóstw, długowieczności ). Jesteś osobą nieco skąpą. Nie wydajesz pieniędzy na byle co.

Mowa kwiatów

Na stoliku leżą kartoniki z rysunkami kwiatów. Uczestnik wybiera ulubiony kwiat, a wróżka wyjaśnia, co dany kwiat przepowiada.

Aster – uważaj, czekają cię kłopoty.
Fiołek – to symbol niewinności, pokory, skromności. Jesteś stały w uczuciach, czeka cię mila niespodzianka.
Bez – czeka cię miłe towarzystwo.
Dalie – czekają cię sukcesy w życiu.
Jemioła – symbol nieśmiertelności, zgody, życia, wybaczenia.
Lilia – kwiat chwały i piękna, majestatu, samotności.
Mak – symbol upojenia, marzeń, często niezgody.
Narcyz – symbolizuje kapryśność, próżność, samouwielbienie.
Róża – symbol wieczności, piękna a zarazem kruchości, wielkiej romantyczności i tajemniczości, wróży dobrobyt.
Stokrotka – dobieraj starannie przyjaciół.

Horoskop

Wszyscy siedzą w kole. Wróżka daje znak, by urodzeni pod znakiem Barana przeszli na miejsce, w którym znajduje się wizerunek tego znaku. W dalszej kolejności ustawiają się Byki, Bliźnięta itd. Gdy...