PEDAGOGIKA, ĆWICZENIA 20.11.2008
Problem badawczy ma zawsze formę pytania. Pytanie wynika z celu badania. Cel badania z tematu pracy licencjackiej czy magisterskiej.
Eksperyment pedagogiczny:
Nie ma eksperymentu, który nie jest obserwacją.
Eksperyment- metoda naukowego badania określonego wycinka rzeczywistości polegająca na wywołaniu lub tylko zmienianiu przebiegu zmienianych procesów przez wprowadzenie do nich jakiegoś czynnika i obserwowaniu zmian pod jego wpływem zachodzącym. Ten czynnik nazywa się czynnikiem eksperymentalnym lub inaczej zmienną niezależną. Obserwowane zmiany jakie powstają pod wpływem czynnika eksperymentalnego nazywa się zmiennymi zależnymi bo są zależne od zmiennej eksperymentalnej czyli niezależnej.
Eksperyment laboratoryjny- jest to badanie działania czynnika eksperymentalnego, które odbywa się w nienaturalnych dla danego zdarzenia warunkach.
Eksperyment naturalny (pedagogiczny)- taki sposób badania walorów wychowawczych jakiegoś czynnika, który polega na tym, że ten nowy czynnik badany wprowadzamy świadomie do zastanego procesu wychowawczego i obserwujemy zmiany zastałe pod jego wpływem.
Stałe czynniki towarzyszące przy prowadzeniu eksperymentu naukowego:
1) Opracowanie czynnika eksperymentalnego czyli zmiennej niezależnej, wyznaczanie przypuszczalnego kierunku zmian, które od powoduje, a więc wytyczenie hipotezy roboczej.
2) Dobór czynników – ustalenia na podstawie jakich danych będziemy orzekali o występowaniu zmiennych i ich nasileniu np. wytwory pracy uczniów.
3) Ustalenie czy grupy te są jednorodne w zakresie czynników przewidzianych hipotezą.
4) Dokonanie pomiaru wstępnego zmiennych zależnych, które mają być przedmiotem badań.
5) Wprowadzenie czynnika eksperymentalnego czyli zmiennej niezależnej w celu sprawdzenia hipotezy (przypuszczalny kierunek zmian, które wywoła zmienna niezależna).
6) Dokonanie pomiaru zmiennych niezależnych.
Techniki badań eksperymentalnych:
A. technika jednej grupy:
1. poznanie zastałej rzeczywistości – przeprowadzenie testu umiejętności
2. wprowadzenie czynnika eksperymentalnego
3. test – porównanie stanu początkowego ze stanem końcowych (różnice powinny być duże)
B. technika grup równoległych: dwie grupy eksperymentalna i kontrolna (porównywalne ze względu na np. wiek, miejsce zamieszkania, stan materialny), aby badania były dobre należy przeprowadzić je dwukrotnie.
1. test osiągnięć w obu klasach
2. do klasy eksperymentalnej wprowadzamy zmienną niezależną
3. test umiejętności mający na celu porównanie umiejętności (w klasie eksperymentalnej różnica powinna być duża w drugiej klasie mogą być mniejsze)
C. technika rotacji: eliminuje braki poprzednich technik (?) klasy eksperymentalna i kontrolna zmieniają się
2. klasa eksperymentalna (ze zmienną niezależną) i kontrolna
3. test osiągnięć + porównanie
4. zamiana klas eksperymentalna staje się kontrolną i odwrotnie
5. test osiągnięć + porównanie
D. technika czterech grup Salomona
KANONY MILLA:
1. metoda jednej różnicy
2. metoda jednej niezgodności
3. metoda pośrednia
4. metoda reszt
5. metoda zmian towarzyszących
W eksperymencie istnieją kategorie moralne dlatego nauczyciele raczej ich nie przeprowadzają, głównie pedagodzy (os. mające odpowiednią wiedzę) konsekwencją może być wyrządzenie dziecku krzywdy (np. pobudzenie agresji).
Metoda socjometryczna- sposobem poznawania integracji grup społecznych.
Pytania (3) testu socjometrycznego.
Na podstawie jednej metody badawczej nie da się osiągnąć dobrych wyników, musza być metody uzupełniające (co najmniej 3).
Powiązanie socjometrii z pedagogiką:
- umożliwia wyodrębnienie jednostek z grup, które wymagają szczególnej opieki wychowawczej;
- pozwala racjonalnie organizować grupy robocze dla wykonania określonego zadania, harmonizować nieoficjalne życie grupy z jej życiem oficjalnym.
Wywiad – rozmowa prowadzona w sposób planowany i kierowany, w celu uzyskania określonych informacji. Czynność dwustronna oparta na bezpośrednim kontakcie z prowadzącym wywiad.
1. cel (określenie)
2. sposób przeprowadzenia
3. kwestionariusz
W badaniach pedagogicznych szczególnie użyteczny jest wywiad środowiskowy.
Cechy dobrego wywiadu:
1. dobry kwestionariusz (zestaw pytań) – jasno i czytelnie sformułowane, zrozumiałe, na początku pytania ogólne później pytania szczegółowe
2. aspekty życia, którymi się interesujemy – bez ingerencji w sprawy intymne
TYPY WYWIADÓW:
· wywiad swobodny – w postaci swobodnej, nie ma z góry przygotowanego materiału rozmowy, wywiad kliniczny
· wywiad naprowadzający – jako rozmowa naprowadzana przez badacza na problemy, problemy wcześniej sformułowane ale nie ostatecznie
· wywiad kierowany – jako rozmowa kierowana, lista pytań, kwestionariusz pytań, na który badacz nanosi odpowiedzi – ankieta.
Im większa swoboda tym badający musi być bardziej przygotowany.
Test pedagogiczny-pozwala sprawdzić porównywalny poziom
Test- próba lub zadanie sprawdzające, które pozwala nam pozyskiwać określone informacje o badanej tym środkiem jednostce.
Test pedagogiczny- specjalna próba, identyczna dla wszystkich badanych , wprowadzona w ściśle kontrolowanych warunkach i umożliwiająca obiektywny, dokładny pomiar badanej cechy, procesu psychicznego lub jego zewnętrznych rezultatów.
Testy dzielimy wg kryterium:
A. merytorycznego (co bada dany test)
B. metodycznego (w jaki sposób test jest rozwiązywany)
Podział testów pedagogicznych wg A. Ferré:
o testy umiejętności podstawowych (instrumentalnych) – czytanie, pisanie, rachunek elementarny
o testy wiadomości szkolnych z różnych przedmiotów nauczania
Następne zajęcia: modernistyczne propozycje pedagogiczne odnoszące się do pozytywizmu
1. pozytywizm a nauka
2. pedagogika pozytywistyczna
3. wybrane pozycje modernistyczne odnoszące się do pozytywizmu
Przeczytać Kwieciński, Śliwerski – Pedagogika - cz. 3 rozdział 1
Dodatkowo (chętni) – Śliwerski – współczesne teorie i nurty wychowawcze ’89.
mala_tusia