Opracowane RTZ.docx

I.                    Charakterystyka rodzajów trawnika.

1.     Trawniki ozdobne

Zakłada się w celach dekoracyjnych, wypoczynkowych, spacerowych. Należą do nich trawniki dywanowe, parkowe, łąkowe. Cechują się wyrównaną, zwartą darnią i efektownym zabarwieniem. Powinny być odporne na umiarkowane udeptywanie i równomiernie odrastać po koszeniu. Nie należy ich zakładać pomiędzy zwartymi kępami krzewów. Poleca się odmiany o drobnych źdźbłach, dających efekt puszystości i gęstości. Zwykle zakładane na dużych terenach, co ułatwia pielęgnację.

a.     Dywanowe

Najbardziej reprezentacyjne, tworzą tło dla rabat i krzewów, mają podkreślać walory architektury. Gleba wymaga przygotowania, założony trawnik częstej pielęgnacji. Najczęściej jednogatunkowe, żywo zielone cały rok, wolno odrastające.

b.     Parkowe

Zakładane na dużych powierzchniach, w zróżnicowanych warunkach siedliskowych. Wielogatunkowe. W kolejnych latach zaczynają pojawiać się rośliny towarzyszące, dla których dane warunki środowiska są odpowiednie.

c.      Łąkowe (łąki kwietne)

Wykorzystywane jako trawniki rekreacyjne i dekoracyjne, wieloletnie, przypominające naturalne łąki. Ekstensywna pielęgnacja, rzadkie koszenie, duża liczba gatunków, zmienność barw, pojawianie się gatunków charakterystycznych dla zbiorowisk łąkowych. Występuje sukcesja- wypierane są rośliny występujące na te o odmiennych potrzebach.

2.     Trawniki rekreacyjne

Zakładane na dużych powierzchniach, w miastach i na jego obrzeżach, w różnych warunkach siedliskowych, w celu wypoczynku, zabaw, imprez kulturalnych i sportowych. Podłoże nie wymaga wielkiego przygotowania, a pielęgnacja powinna być systematyczna i nie za częsta.

3.     Trawniki sportowe.

Najczęściej użytkowane, wymagają odpowiedniej lokalizacji i rozmiarów uzależnionych od dyscypliny sportu. Charakteryzują się zwartą i elastyczną darnią, zapewniają swobodne i bezpieczne poruszanie się zawodników. Blaszka liściowa gładka lub okrągło bruzdkowana. Muszą stwarzać odpowiednie warunki do gry bez względu na warunki atmosferyczne. Podczas projektowania trawnika należy uwzględnić konstrukcje techniczne.

Wymagają systematycznej i starannej pielęgnacji oraz specjalnego przygotowania gleby.

4.     Trawniki golfowe

Zakładane na obszarze kilkudziesięciu hektarów, z przeznaczeniem do gry w golfa. Cały trawnik składa się z kilku części:

Green- mieszanki traw, którym stawia się wysokie wymagania, tworzące zwartą darń, która jest koszona codziennie.

Tee- obszar, z którego wybija się piłeczki, silnie narażony na uszkodzenia mechaniczne; mieszanki traw o bardzo szybkiej regeneracji.

Fairway- Strefa mniej narażona na deptanie, powinna być zwarta, mniej podatna na choroby i filcowanie się, o słabym odrastaniu

Rough- Strefa o powierzchni nierównej, rzadko deptanej, o pielęgnacji ograniczonej do minimum. Murawa ma wolno odrastać.

5.     Trawniki na parkingach

Trawy odporne na spaliny oraz długotrwałe ugniatanie. Stosuje się materiały wzmacniające (maty, kraty). Przyczyniają się do zmniejszenia powierzchni asfaltowych w miastach.

6.     Trawniki na pochyłościach terenu i skarpach

Umacniają grunty, skarpy, rowy. Ich warunki siedliskowe są bardzo trudne. Chronią skarpy przed erozją, pełnią też funkcję wizualną. Wykazują silnie rozwinięty system korzeniowy i rozłogowo- luźnokępowa strukturę. Pielęgnacja bardzo ograniczona.

7.     Trawniki na tereny zdegradowane

Trawy o małych wymaganiach wodnych i pokarmowych, wykazujące tolerancję na zasolenie, metale ciężkie, susze i mróz. Pielęgnacja minimalna.

8.     Trawniki przydomowe

Zakładane w różnych warunkach i miejscach, wymagają stałej i starannej pielęgnacji. Mogą być dywanowe, ozdobne lub rekreacyjne.

9.     Trawniki specjalne (produkcja darni)

Darń produkowana jest w celu zakładania trawników dywanowych, sportowych, umacniających skarpy oraz do renowacji trawników już istniejących. Wykorzystując gotowa darń wyklucza się straty, jakie wynikają z obsiewu miejsc trudno dostępnych. Taka darń jest trwalsza, o lepszej jakości.

II.                 Typy użytkowe i ich charakterystyka. 

Ekstensywny- Eko i Park

- nisko nakładowy

- trawniki wielkoobszarowe

- znaczenie ekologiczne, nie wizualne (np. umocnienia wałów)

- niskie nawożenie

- zminimalizowane nakłady pracy, sporadyczne koszenie

- na obszarach miejskich

Umiarkowanie intensywny- Relaks

- średnio nakładowy

- w miejscach odpoczynku

- tło architektury ogrodowej

- w ciągach ulicznych

- cały rok żywo zielone

- zwarta darń, gładka powierzchnia

- odporność na deptanie

- wymagają wysokiego nawożenia i systematycznego koszenia (raz w tygodniu) oraz podlewania w czasie suszy

Intensywny- Sport

- wysoko nakładowy

- sportowy

- wymagają częstego i niskiego koszenia i wysokiego nawożenia

- odporność na deptanie

- zredukowany system korzeniowy

III.               Wady i zalety stosowania mieszanek wielo- i jedno-gatunkowych. 

Mieszanki jednogatunkowe

Mieszanki wielogatunkowe

IV.              Zabiegi pielęgnacyjne stosowane na trawnikach. 

Nawożenie

Jeden z najistotniejszych zabiegów, niezbędny do uzyskania trwałej, zwartej, estetycznej darni. Nawozy dostarczają składników odżywczych, które dzielimy na makroelementy (pierwiastki niezbędne do prawidłowego rozwoju całego cyklu rozwojowego: N, P, K, Mg, Ca, S) i mikroelementy (pobierane przez roślinę w ilościach śladowych: Fe, Mn, Mb, Zn, Cu, B). Nawożenie:

- zwiększa krzewienie się traw

- korzystnie wpływa na rozwój korzeni i zwartość darni (ochrona przed zachwaszczeniem, insektami)

- wpływa na wyrównanie odrostów traw w okresie wegetacji

- nadaje siłę wzrostu

- chroni przed środowiskowym stresem, chorobami bądź zniszczeniem

- nadaje zieloną barwę liściom, co wpływa na atrakcyjność i estetykę trawnika

Nawożenie wykonujemy 3-4 razy w sezonie wegetacyjnym, zgodnie z podaną dawką.

Najważniejsze jest nawożenie mineralne NPK- na trawnikach często użytkowanych często dochodzi do niedoborów pokarmowych. Najpierw wypłukiwany jest N, potem K.

Nawożenie N:

- decyduje o odroście i rozwoju traw

- decyduje o barwie liści

- zwiększa wytrzymałość na suszę

- może przyspieszyć oraz przedłużyć wegetację

- zwiększa zwartość darni

Nawozy azotowe: saletra amonowa, mocznik, saletrzak, siarczan amonu, mieszanki nawozowe

Nawożenie P:

- wpływa na rozwój mikroflory glebowej

- decyduje o barwie liści

- stymuluje rozwój silnego sytemu korzeniowego

- wpływa na podstawowe funkcje życiowe traw

Nawozy fosforowe: superfosfat, mączka fosforytowa

Nawożenie K:

- zwiększa odporność na przymrozki

- wpływa na gospodarkę wodną

- zwiększa odporność na choroby

- odpowiada za ruchy aparatów szparkowych, tym samym za fotosyntezę

Koszenie

Powinno być wykonywane bardzo starannie, na odpowiednią wysokość i zawsze w terminie. Pierwsze, drugie koszenie należy przeprowadzić, gdy rośliny mają wysokość 8-15 cm, w zależności od rodzaju trawnika. W dalszym okresie wysokośc koszenia jest uzależniona od sposobu użytkowania.

Nawadnianie

Aeracja

Zabieg niezbędny zwłaszcza na glebach zwięzłych i intensywnie używanych. Jej celem jest ułatwienie wnikania powietrza, wody oraz nawozów do gleby poprzez rozluźnienie jej struktury do głębokości 10 cm. Wykonuje się ją aeratorami, widłami amerykańskimi lub nakładkami z kolcami na obuwie. Częstotliwość zależy od intensywności użytkowania trawnika i jakości gleby. Od wiosny do jesieni.

Przyczynia się do:

- zwiększenia liczby przestworów w glebie

- efektywniejszego działania nawozów

- podniesienia średniej temperatury gleby w strefie korzeniowej

- zwiększenia elastyczności trawnika

- zwiększenia zdolności regeneracyjnej traw

Wertykulacja

Polega na pionowym cięciu darni w celu usunięcia filcu oraz niepożądanej roślinności (mchy, chwasty wieloletnie). Wykonujemy ją wertykulatorami. Przeprowadza się raz w roku, najlepiej wiosną. Wyróżniamy wetykulację płytką do 3 cm i głęboką do 5 cm, która zwiększa elastyczność trawnika i przepuszczalność gleby w dolnych warstwach.

Wałowanie

Jego celami są:

- dociśnięcie darni do podłoża po okresie zimowym

- polepszenie krzewienia się traw

- zwiększenie podsiąku wody

- wyeliminowanie wszelkich nierówności trawnika

Wykonujemy zabieg wiosną, po pierwszym koszeniu, przy odpowiedniej wilgotności. Wielokrotnie w ciągu roku wałuje się trawniki intensywnie użytkowane.

Piaskowanie

Niezbędny zabieg ba trawnikach silnie eksploatowanych, polega na zasypywaniu drobnym piaskiem otworów i nacięć darni po aeracji i wertykulacji. Ma na celu:

- rozluźnienie wierzchniej warstwy gleby

- zwiększenie pojemności wodnej i przepuszczalności gleby

- wyrównanie i poprawę elastyczności nawierzchni

- powstawanie nowych korzeni, rozłogów i pędów

Ochrona przed szkodnikami, chorobami, chwastami

V.                 Wady i zalety stosowania łąk kwietnych. 

VI.              Sposoby renowacji trawników i łąk kwietnych.

- przywrócenie warunków wodnych siedliska

- w przypadku całkowitego zniszczenia założenie trawnika/ łąki kwietnej na nowo

- uproszczenie składu gatunkowego

- rozłożenie świeżego pokosu na powierzchni gruntu i na terenach zagrożonych erozją

- powrót do gospodarki ekstensywnej