Kirst Hans Hellmut - Kultura 5 i czerwony poranek.pdf - Regał 038 - kubolina12310

Hans Hellmut Kirst

Kultura 5 i czerwony poranek

Pewien generał Dariusza, kiedy w walce poległ któryś

z jego żołnierzy, mówił:

„Znowu o jedną sztukę bydła mniej".

ężczyzna zaśmiał się. Jego śmiech brzmiał głośno, trochę

przeraźliwie. Wirował w wąskim korytarzu piwnicy i

zdawał się ginąć w nocy, jakby zduszony za krętymi

zaułkami.

— To jest rozwiązanie! — rzekł mężczyzna niemal

uszczęśliwiony i znowu się roześmiał.

Z pojedynki znajdującej się w pobliżu wejścia wydobywały się

bezradne przekleństwa. Zbliżały się szybkie, niespokojne kroki.

Ktoś przywarł ciałem do drzwi, otworzył je i omal nie wypadł na

korytarz. A więc nadzorca był zaalarmowany — nie tylko jego

spokój był zagrożony, ale także życzliwość jego mocodawców.

Mężczyzna w karcerze znów się roześmiał. I teraz w jego

śmiechu dźwięczała prawdziwa wesołość. Zagłuszała bez trudu

jęki dochodzące z celi obok.

— Co ci jest, Grunert? — zawołał spłoszony nadzorca.

Wyczuwało się w jego głosie szczery niepokój. Lubił więź

niów, których miał pod swoim nadzorem, i nie chciał, aby

musieli znosić więcej, niż to było nakazane. — Czyś ty zwa

riował?

Nawet to pytanie wypowiedział dozorca powierzonemu sobie

koledze tonem zdradzającym prawdziwą troskę. Bo traktował

swój urząd poważnie: ani Rosjanie, ani współwięźniowie nie

mogli sobie wymarzyć lepszego nadzorcy. Od dłuższego czasu

pełnił tę funkcję w karcerze obozu jenieckiego 13-7-13. Tu miał

nabrać rozumu i poprawić się szczególnie oporny, leniwy lub

wręcz kryminalny element. I bardzo rzadko się zdarzało, aby

więźniowie z tych cel trafiali prosto na cmentarz, albowiem

gorliwy nadzorca

prawie zawsze w porę rozpoznawał niebezpieczny kryzys i

meldował o nim. Uważał to za powód do dumy.

Śmiech Grunerta w każdym razie mocno go zaniepokoił.

Jeszcze nigdy nikt się tutaj nie śmiałf Kto tu trafił, ten jęczał,

milczał, próbował go błagać albo nawet, co było całkiem bez

sensu, wymyślał mu, ale jeszcze nikt nigdy się tu nie śmiał. Tutaj

mógł się zdarzyć albo cud, albo szaleństwo, przy czym to ostatnie

zgodnie z doświadczeniem, było o wiele bardziej prawdopodobne.

Nadzorca Krause uniósł lampę naftową. Jej światło padało

przez pręty kraty — ich cienie stawały się ostrzejsze i gęstsze, im

bardziej światło zbliżało się do twarzy Grunerta. Nadzorca ujrzał

życzliwą twarz i ten widok go przeraził. Wydawało mu się, że

widzi szydercze zadowolenie, wyzywającą, szatańską wesołość,

która w alarmujący sposób podziałała na niego szokująco.

Obawiał się najgorszego.

— Oślepiasz mnie — rzekł Grunert z takim spokojem, że

obawy i zdenerwowanie starego znowu się wzmogły. Cofnął

pospiesznie lampę i miał wrażenie, że sparzył sobie palce. Światło

rzucało ostry blask na jego wykrzywioną twarz.

— Zmuszasz mnie do oglądania twojej gęby — rzekł Grunert.

— Dlaczego chcesz remie za wszelką cenę rozśmieszyć?

— Jesteś chory — Krause zmusił się, aby powiedzieć to ze

spokojem. Jakby był starym lekarzem domowym, który

dobrodusznie namawia dzieci, aby wzięły lekarstwo. Ale jego

jaskrawo oświetlona twarz zdradzała niespokojną ciekawość i z

trudem hamowany lęk.

Grunert znów wybuchnął głośnym śmiechem, tak że Krause

zadrżał z przerażenia. Pospiesznym ruchem skierował blade

światło lampy na liczne kraty w korytarzu, jakby szybko chciał się

upewnić, że nie czyhają na niego niebezpieczni, brutalni i gotowi

na wszystko buntownicy. Ale inni więźniowie stali prawie

nieruchomo w swych wąskich, betonowych skrzyniach, tak jak

zawsze, przez całe tygodnie, czujnie i ze współczuciem przez

niego nadzorowani. Nadzorca Krause spoglądał na blade,

wykrzywione, bezwolne,

obojętne twarze — ten widok go uspokoił, odetchnął z ulgą.

— Jesteś szczurem, Krause — powiedział Grunert niemal

dobrodusznie. — Podgryzasz wszystko, co nie może cię kopnąć.

Gotów jesteś żreć gówna, byle tylko przetrwać, i twierdzić przy

tym, że ci smakuje.

— Jesteś chory, Grunert — odparł Krause powoli. Wydawał się

szczerze zmartwiony. Bo nie lubił, by kolega, którego

nadzorował, przedwcześnie umierał. Takie wydarzenie mogło

prowadzić do mylnych wniosków, zwłaszcza kiedy chodziło o tak

kontrowersyjnego osobnika, jakim był ten Grunert. Teraz

wyglądało na to, że ów niepoprawny, buntowniczy chłop

postradał zmysły: cztery tak zwane nacierania, trzy zimne kąpiele,

pięć dni bez pożywienia

— chyba było tego za wiele. Śmiał się!

— Krause — rzekł teraz Grunert przyjaźnie. — Tylko nie myśl,

że się tobą brzydzę.

— Przecież spełniam tylko swój obowiązek! — zawołał Krause

natychmiast. Zawołał to błagalnym tonem głosu kogoś, kto czuje

się nie zrozumiany w sposób godzący w jego honor. — Wszyscy

powinniście wreszcie to zrozumieć. Poświęcam się dla was.

Gdyby nie ja, ktoś inny zająłby to miejsce, ktoś, z kim nie byłoby

żartów, jakiś sadysta, kryminalista, prawdziwy urzędnik od

wykonywania wyroków albo nawet były podoficer.

— Mój drogi Krause — rzekł teraz Grunert łagodniej.

— Nie twierdzę, że twój widok sprawia mi przyjemność,

ale że mnie bawi, to prawda. Dawniej brzydziłem się

szczurami. Potem nadszedł czas, kiedy im współczułem;

uważałem, że ciąży na nich klątwa Boga. Dziś jednak budzą

we mnie śmiech. Nawet zaciekłość, z jaką grzebią w od

padkach, ma pewne cechy ludzkie. Swoje czynności wyko

nują one z wewnętrznej potrzeby i robią to z rozkoszą;

słowem — czują się przy tym znakomicie. Czy nie jest to

śmiechu warte?

Krause na te słowa kilkakrotnie wzruszył ramionami. Potem

ociężale, z troską pokręcił głową. Chyba sprawdziło się to, czego

się obawiał. Niespokojny smutek przysłonił jego wodniste oczy.

Opuścił rękę z lampą, następnie odwrócił

Kirst Hans Hellmut - Kultura 5 i czerwony poranek.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: