NIEPOWODZENIA SZKOLNE
POJĘCIE DEFINIUJEMY:
l Proces pojawiania się braków w wymaganych przez szkołę wiadomościachi umiejętnościach uczniów oraz negatywnego stosunku młodzieży wobec tych wymagań.
l Rozbieżność między wiadomościami, umiejętnościami i nawykami opanowanymi przez uczniów, a materiałem , jaki zgodnie z założeniami programowymi powinni poznać w zakresie poszczególnych przedmiotów.
Układ hierarchiczny niepowodzeń szkolnych:
Fazy rozwoju niepowodzeń
l Niepowodzenia ukryte:
-braki w wiadomościach powodujące niezadowolenie ze szkoły i brak chęci do nauki
-zaawansowane braki w wiadomościach – odpisywanie zadań domowych
l Niepowodzenia jawne:
-sporadyczne występowanie ocen niedostatecznych, podjęte zostają oficjalne próby walki z niepowodzeniami
-drugoroczność – zachwianie równowagi życiowej
Ogólny podział przyczyn niepowodzeń szkolnych
Ekonomiczno-społeczne przyczyny niepowodzeń
l złe warunki materialne i mieszkaniowe ucznia
l rozpad struktury rodziny i zaburzenia jej wewnętrznej atmosfery
l niski poziom intelektualny i kulturalny rodziców
l niewłaściwa postawa rodziców wobec dziecka
l brak zrozumienia i zaspokojenia jego potrzeb
l brak zainteresowania rodziców pracą szkolną dziecka
Elementy warunkujące powodzenie w nauce:
l stan zdrowia i rozwój fizyczny
l rozwój motoryczny, umysłowy, emocjonalnyi społeczny
l rozwój i realizację zainteresowań zarówno przedmiotami nauki, jak i dziedzinami pozaszkolnymi
l zewnętrzne warunki życia
l atmosfera panująca w rodzinie
l tryb życia, organizacja codziennych zajęć, a w szczególności przygotowanie zadań domowych
Źródła pedagogicznych przyczyn niepowodzeń
Zewnętrzne warunki pracy dydaktycznej nauczycieli
l różnorakie braki systemu szkolnego
l nieprzystosowanie programów nauczania do możliwości ucznia
l nieodpowiednie podręczniki
l niedostateczne wyposażenie szkółw pomoce dydaktyczne
l trudne warunki organizacyjne pracy szkół
Działalność dydaktyczna nauczyciela
l błędy oraz usterki metodycznei wychowawcze wynikającez niedostatecznej znajomości uczniów
l błędy wynikające z braku dostatecznej opieki nad uczniami mającymi trudnościw nauce
l brak właściwego przygotowania się do lekcji
Wadliwa praca uczniów
l niechęć do nauki
l lenistwo
l lekceważenie obowiązków szkolnych
l niezgłaszanie pomysłów na lekcjach, brak wyboru zadań lekcyjnych, wyboru partnera do współpracy, itp.
Biopsychiczne przyczyny niepowodzeń
l zadatki wrodzone
l temperament
l cechy charakteru
l niesprawne lub wadliwe funkcjonowanie narządów zmysłu
l niestałość emocjonalna
l zły stan zdrowia
l zaburzenia procesów poznawczych
Deficyty fragmentaryczne
Obejmują rozwój:
l spostrzegania słuchowego
l spostrzegania wzrokowego
l motoryczny
l manualny
Zaburzenia spostrzegania słuchowego
Zaburzenia spostrzegania wzrokowego
Rozwój ruchowy a niepowodzenia szkolne
Zaburzenia:
l koordynacji ruchowej (brak powiązania poszczególnych ruchów w harmonijną całość)
l obniżenie sprawności manualnej
l obniżenie precyzji ruchów
l koordynacji wzrokowo-ruchowej
l nieprawidłowa lateralizacja
Dysleksja
l obniżona sprawność procesówpercepcyjno-motorycznych:
-analizatora wzrokowego
-Analizatora słuchowego
-analizatora kinestetyczno-ruchowego
l zaburzenia lateralizacji i emocjonalne
Dysortografia
l mylenie liter podobnych do siebie
l dodawanie liter i sylab w wyrazie
l agramatyzmy
l niskie tempo pisania i niski poziom graficzny pisma
l liczne błędy ortograficzne
Dysgrafia
l niedokładność w odtwarzaniu liter, ich połączeń, niekształtność liter
l niewłaściwe proporcje liter w obrębie wyrazów (zróżnicowanie wielkości)
l nierównomierne zagęszczenie pisma
l niejednolite położenie pisma (nachylenie liter)
l litery „drżące” o nietypowej linii
Dyskalkulia rozwojowa
Strukturalne zaburzenie zdolności matematycznych, mające swe źródłow genetycznych lub wrodzonych nieprawidłowościach tych części mózgu, które są bezpośrednim anatomiczno-fizjologicznym podłożem dojrzewania zdolności matematycznych zgodniez wiekiem.
Klasyfikacja dyskalkulii rozwojowej
l dyskalkulia werbalna – zaburzenie umiejętności słownego wyrażania pojęć i zależności matematycznych
l dyskalkulia praktognostyczna – zaburzenie matematycznych manipulacji konkretnymi lub narysowanymi przedmiotami
l dyskalkulia leksykalna – nieumiejętność czytania symboli matematycznych
l dyskalkulia graficzna – niezdolność zapisywania symboli matematycznych
l dyskalkulia ideognostyczna – niezdolność rozumienia pojęći zależności matematycznych oraz wykonywania obliczeńw pamięci
l dyskalkulia operacyjna – zaburzona zdolność wykonywania operacji matematycznych mimo możliwości wzrokowo-przestrzennych oraz umiejętności czytania i pisania liczb
Symptomy dyskalkulii
l kłopoty z odczytywaniem czasu
l niepoprawne liczenie przedmiotów (często na palcach)
l zapominanie następnego etapu w jakiejś operacji
l błędy tzw. „nieuwagi”
l trudności ze zrozumieniem języka matematycznego
l trudności w planowaniu, organizowaniui rozwiązywaniu zadań
l niemożność zapamiętania liczb
l kłopoty z opanowaniem tabliczki mnożenia
Zaburzenia w rozwoju społeczno-emocjonalnym
l nieumiejętność opanowywania reakcji uczuciowych
l nadpobudliwość emocjonalna
l obniżone poczucie obowiązku
l trudności w podporządkowaniu się wymaganiom otoczenia
Trudności w uczeniu się dzieci uwarunkowane nadpobudliwością psychoruchową:
• wzmożona wybuchowość,
• skłonność do bijatyk i dokuczliwość,
• wyraźna niechęć podporządkowana kolegom,
• zmienność nastrojów,
• niski krytycyzm,
• uleganie różnym wpływom,
• mała odporność na trudne sytuacje,
• zniechęcanie się przy wykonywaniu zadań,
• niedokończenie rozpoczętych zadań,
• trudności w dostosowaniu się do wymagań nauczycieli,
• kłopoty w podporządkowaniu się regulaminowi szkolnemu,
• niekorzystne relacje pomiędzy uczniem i nauczycielem,
• zaburzenie pozytywnych stosunków z kolegami,
• zaburzenia w czynnościach orientacyjno – poznawczych (słaba koncentracja uwagi, niska jej trwałość, nadmierna przerzutność, brak selektywności uwagi),
• opóźnienia funkcji percepcyjno – motorycznych.
Przyczyny zaburzeń w rozwoju społeczno-emocjonalnym
Błędy wychowawcze popełniane przez najbliższe otoczenie:
l rozpieszczanie
l nieadekwatne do rozwoju wymagania
l brak konsekwencji
l niezaspokajanie potrzeb
l surowe kary
l odrzucenie uczuciowe
Metody i sposoby radzenia sobie z niepowodzeniami szkolnymi
• profilaktyka
• diagnoza
...
henio89