TERAPIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ (SI)
„Nie ma nic w umyśle, czego przedtem nie było w zmysłach”
Twórcą metody jest A. Jean Ayres- psycholog, terapeuta zajęciowy i pracownik naukowy Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles.
SI- proces dzięki któremu mózg otrzymuje informacje ze wszystkich zmysłów segregując, rozpoznając, interpretując i integrując ze sobą i wcześniejszymi doświadczeniami odpowiada odpowiednią reakcją.
→ organizacja wrażeń by mogły być użyte w celowym działaniu
Układ przedsionkowy (receptory znajdują się w woreczku i łagiewce):
l najwcześniej dojrzewający system zmysłowy (woreczek i łagiewka- ruchy liniowe; kanały półkoliste- ruchy obrotowe)
l zlokalizowany w uchu wewnętrznym
l odbiór wrażeń związanych z ruchem, zmianami w ruchu oraz siłą grawitacji
l wpływa na napięcie mięśniowe, reakcje równoważne, reakcje posturalne i koordynację motoryczną
System proprioceptywny:
l receptory w mięśniach, stawach i ścięgnach
l silna współzależność z układem przedsionkowym
l odpowiada za sprawne poruszanie się, wykonywanie czynności ruchowych bez kontroli wzroku
l wpływa na sprawne poruszanie się, wykonywanie czynności ruchowych bez kontroli wzroku, budowa schematu ciała, rozwój funkcji motorycznych i koordynacji ruchów
Układ dotykowy:
l największy, najbardziej pierwotny
l receptory w skórze
l protopatyczny- ostrzega, zabezpiecza, broni
l epikrytyczny- funkcje różnicujące
l wpływa na poczucie bezpieczeństwa, równowagę emocjonalną, koncentrację uwagi, funkcje ruchowe
Zmysły:
l wzroku
l słuchu
l powonienia
l smaku
POZIOMY INTEGRACJI
Poziom pierwszy (do 1 roku)
l ssanie
l jedzenie
l reakcja na kolor
l reakcja na dźwięk
l postawa
l równowaga
l ruchy gałek ocznych
l napięcia mięśniowe
l pewność grawitacyjna
Poziom drugi (1-2 lat)
l somatognozja
l koordynacja stron ciała
l planowanie motoryczne
l uwaga
l stabilność emocjonalna
l równowaga czynnościowa
Poziom trzeci (3-latek)
l mowa czynna
l mowa bierna
l koordynacja wzrokowo-ruchowa
l percepcja wzrokowa
l celowa aktywność ruchowa
Poziom czwarty (6-7 lat)
l zdolność koncentracji
l zdolność do organizacji
l wrażeń
l samokontrola
l zdolność do nauki
l zdolność do rozumowania
l zdolność do myślenia abstrakcyjnego
l specjalizacja stron mózgu
Diagnoza IS
l kliniczna obserwacja
l Południowo Kalifornijskie Testy Integracji Sensorycznej
l Kwestionariusze sensoryczne
l wywiad z rodzicami
Dodatkowo:
l opinia psychologa, pedagoga
l neurologa, fizjoterapeuty
Diagnoza:
Badanie testami i kliniczna obserwacja pozwalają na rozpoznanie ewentualnych dysfunkcji w zakresie:
l podstawowych układów zmysłowych, takich jak: dotykowy, przedsionkowy, prioprioceptywny
l obserwacji funkcjonowania układu słuchowego
Testy IS:
l dostarczają onformacji na temat integracji odruchów posturalnych
l umiejętność różnicowania stron ciała
l napięcie mięśni
l schemat ciała
l orientacja przestrzenna
l koordynacja wzrokowo- ruchowa
Orientacją procesów IS zajmuje się wykwalifikowany terapeuta IS. U małego dziecka opiera się głównie na wywiadzie z rodzicami i obserwacji.
1. Umiejętność samoregulacji
l rozdrażnienie, intensywny, częsty płacz, napady złości
l trudności z samodzielnym uspokajaniem się
l niemożność poczekania na odsuniętą w czasie nagrodę
l trudności ze zmianami aktywności, miejsc, nieprzewidywane wybuchy emocji
2. Uwaga
l obserwacja czy dziecko jest w stanie skupić lub przenieść uwagę
3. Sen
l trudności z zasypianiem i snem
4. Jedzenie
l ulewanie, wymioty (wykluczyć refluks)
l podczas karmienia dziecko się pręży i osuwa od matki, unika otwierania buzi
l niechęć do poznawania nowych pokarmów
l trudności z samodzielnym żuciem i połykaniem (preferowane dania papkowate)
l nieumiejętność samodzielnego picia
l nadmierne rozproszenie
l nadwrażliwość na zapachy
5. Ubieranie, czynności pielęgnacyjne, dotyk
l czy dziecko lubi przytulanie
l dziecko narzeka że ubrania są zbyt obcisłe i drapiące
l niechętnie poznaje otoczenie za pomocą dotyku
l dziecko nie lubi ograniczania przestrzeni ruchu np. podczas zapięcia w foteliku samochodowym
l Dzieci, które maja słabe czucie głębokie poszukują fizycznie agresywnego kontaktu (uderzają w ludzi, w ściany, zdecydowanie preferują silne bodźce, np. przytulanie, drapanie, nie potrafią być delikatne w zabawach z innymi dziećmi, często niszczy zabawki, maja trudności z nauczaniem się w odpowiednim czasie poszczególnych czynności samoobługi)
l nie lubi mycia twarzy, czesania, kremowania
l nadwrażliwość na ból
l ignorowanie skaleczeń
l reakcja dziecka na bujanie w rękach, podnoszenie z łóżeczka, energiczne zmiany pozycji, np. podczas przewijania
l jako dwu-, trzylatek boi się podnoszenia w powietrzu, kręcenia
l dziecko jest w ciągłym ruchu, domaga się intensywnego bujania, podrzucania, kręcenia, zabaw z głową w dół, nie może usiedzieć w miejscu podczas zabawy
l jest niezgrabne ruchowo, przewraca się, ma słabą równowagę (wykluczając początkowy okres nauki chodzenia), wpada na przedmioty, ma trudności w wykonywaniu nowych zabaw, bawi się w sposób schematyczny
l zaniepokoić powinny również dzieci mało ruchliwe, statyczne
7. Słuch i mowa:
l reakcja na dźwięki, czy nie rozpoznają dźwięków, na które inne osoby nie zwracają uwagi
l czy dziecko bez uszkodzeń słuchu ma problemy z powtarzaniem wrażeń słuchowych mogących się przejawiać np. brakiem reakcji na polecenia słuchowe, trudności w rozumieniu mowy, opóźnienia w jej rozwoju
l opóźniają one reakcję na bodźce słuchowe
l trudności w rozwoju mowy
l...
magdazawada1