prawa autorskie.pdf

Iwona Kuś, Zofia Senda

PRAWO AUTORSKIE I PRAWA POKREWNE

Poradnik przedsiębiorcy

Zmiany prawa w związku z dostosowaniem przepisów do prawa

Unii Europejskiej

Autorzy:

Iwona Kuś, Zofia Senda

Redakcja i korekta

Ewa Skrzypkowska

Recenzent

Janusz Kolczyński

Projekt serii

Tadeusz Korobkow

ISBN 83-88802-85-2

Wydanie I

Nakład 1000 egzemplarzy

Poradnik powstał na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, 2004

Druk i oprawa

Zakład Poligrafii Instytutu Technologii Eksploatacji

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10

tel. (048) 36-442-41, fax 3644765

Recenzja

Przedłożony mi do recenzji utwór stanowi wyjątek na polskim rynku wydawniczym.

Brak na nim bowiem wciąż publikacji przybliżających w sposób prosty i przyswajalny

prawo autorskie i prawa pokrewne. Większość tego typu pozycji to domena prawni-

ków, pisana dla prawników. Tym bardziej z zaciekawieniem przestudiowałem przeka-

zany mi poradnik.

O tym, jak ważna to dziedzina dla funkcjonowania przedsiębiorcy niech świadczy

fakt, że np. w środowisku sieci Internet prawo autorskie stanowi jego integralną

część, a umowy z elementami prawa autorskiego to większość umów zawieranych

w tym środowisku w ogóle. Autorki podjęły się zatem zadania ciekawego i zarazem

„niebezpiecznego”. Pisząc bowiem poradnik autor może często ulec pokusie pisania

językiem niedostosowanym do wymogów czytelnika, w tym wypadku językiem prze-

znaczonym właściwie dla prawników-praktyków niż przedsiębiorców. Pisanie poradni-

ka może być zatem cięższe niż przygotowanie pozycji naukowej.

Dzieło, w kontekście poczynionych uwag, jest raczej klasycznym podręcznikiem prawa

autorskiego niż poradnikiem sensu stricto . Świadczy o tym już choćby spis treści, który

systematyzuje poradnik wg klasycznego układu i działów prawa autorskiego. Autorki

omawiają zatem instytucje prawa autorskiego, począwszy od definicji utworu, wyczer-

pania prawa autorskiego, po ochronę baz danych sui genesis czy konkretne dyrektywy

unijne. Przyjęta konwencja jest niezmiernie ciekawa dla prawnika-praktyka, chcącego

w sposób szybki i usystematyzowany zapoznać się z nieznaną mu szerzej wiedzą doty-

czącą praw autorskich i praw pokrewnych. Może on to uczynić w tym wypadku niemal

krok po kroku, poczynając od pierwszych, a skończywszy na końcowych artykułach

ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Szczególnie początek poradnika

wyjaśnia wiele skomplikowanych kwestii dotyczących np. tego, czy prawo autorskie

chroni treść, czy raczej wyrażoną formę, co to jest ustalenie w prawie autorskim, wresz-

cie czy chroniony może być pomysł (idea). O tym, że – jak wskazano – przedłożony mi

do zrecenzowania poradnik to klasyczny podręcznik, niech świadczy także fakt częstego

przytaczania przez autorki podstaw prawnych wymienianych z numeru i treści wraz z o-

rzecznictwem przywoływanym w tezach i sygnaturach. Jak wskazano powyżej struktura

omawiania konkretnych zagadnień odnosi się do struktury polskiej ustawy oraz chrono-

logicznie przyjętych przez Unię Europejską dyrektyw. Dodatkowo cennym źródłem

szybkiej wiedzy jest umieszczony na końcu poradnika „słowniczek” terminologiczny.

Poradnik pisany jest językiem starannym, z dbałością o szczegół oraz przytoczenie

właściwego orzecznictwa czy przepisów. Niekiedy dywagacje autorek przyjmują

charakter naukowy, np. teoria granicznych wytworów intelektu. Język zawiera rów-

nież wiele istotnych zwrotów typowo jurydycznych, niekoniecznie jednak jasnych dla

szerszego odbiorcy, np.: „przepis dyspozytywny”, „jednostronne oświadczenie woli”,

„wykładnia logiczna” „podmiot pierwotnie uprawniony” czy „wykładnia a contrario ”.

Należy uznać, że sukcesem autorek jest ujęcie skomplikowanej i często nieostrej

materii praw autorskich i pokrewnych w zdyscyplinowane i przejrzyste dla praktyka

ramy merytoryczne.

Janusz Kolczyński

Radca prawny

Spis treści

Wstęp ..........................................................................................................

Rozdział 1. ZAKRES PRZEDMIOTOWY OCHRONY .......................... 9

1.1. Co jest przedmiotem ochrony prawa autorskiego? .............................. 9

1.2. Co chronią prawa pokrewne? .............................................................. 15

1.3. Utwór pracowniczy ............................................................................. 17

Rozdział 2. PODMIOT PRAWA AUTORSKIEGO I PRAW

POKREWNYCH .................................................................... 22

2.1. Kto może zostać twórcą? ..................................................................... 22

2.2. Komu służą prawa pokrewne? ............................................................. 25

Rozdział 3. TREŚĆ PRAWA AUTORSKIEGO I PRAW POKREWNYCH 27

3.1. Uwagi ogólne – rodzaje praw i ich charakter ...................................... 27

3.2. Jakie uprawnienia składają się na treść majątkowego prawa

autorskiego?.......................................................................................... 29

3.3. Jakie są zasady obrotu autorskimi prawami majątkowymi? ................ 33

3.4. Jakie uprawnienia składają się na treść praw pokrewnych? ................ 39

3.5. Co to jest wyczerpania prawa? ............................................................ 40

3.6. Na czym polega dozwolony użytek? ................................................... 41

3.7. Jak chronione są autorskie prawa majątkowe? .................................... 46

3.8. Jak chronione są autorskie prawa osobiste? ........................................ 47

4.1. W jaki sposób prawo autorskie chroni bazy danych? .......................... 50

4.2. Ochrona sui generis baz danych .......................................................... 55

Rozdział 5. OPŁATY STANOWIĄCE REKOMPENSATĘ ZA

KORZYSTANIE Z UTWORÓW W RAMACH

DOZWOLONEGO UŻYTKU ................................................ 63

5.1. Opłaty od urządzeń i tzw. „czystych nośników” ................................. 63

5.2. Opłaty od posiadaczy urządzeń reprograficznych ............................... 66

Rozdział 6. ORGANIZACJE ZBIOROWEGO ZARZĄDZANIA

PRAWAMI AUTORSKIMI I PRAWAMI POKREWNYMI 68

6.1. Co to są organizacje zbiorowego zarządzania ...................................... 68

Rozdział 7. PRAWO AUTORSKIE W UNII EUROPEJSKIEJ ............. 71

7.1. Dyrektywa Rady 91/250/EEC z dnia 14 maja 1991 r. o prawnej

ochronie programów komputerowych ................................................. 72

Rozdział 4. PRAWA DO BAZ DANYCH ............................................... 50

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: