WYKŁADY
Bioróżnorodność-różnorodność biologiczna
Bioróżnorodność-zróżnicowanie życia na Ziemi na różnych poziomach.
Thomas Lovejoy 1980
Zróżnicowanie:
-genów
-gatunków
-ekosystemów
-krajobrazów.
Odnosi się do zagrożeń środowiska naturalnego.Dotyczy ochrony gatunków roślin i zwierząt, zagrożeń istniejących w odniesieniu do niektórych gatunków, bogactwa org. i ich struktury; zróżnicowanie na poziomie DNA,na poziomach hierarchii systemat. (org.niskozorganizowane-jednokomórkowe aż do tkankowych), na poziomie gat. roślin dzikich i uprawnych oraz zwierząt dzikich i udomowionych, w różnych środowiskach (glebowych-pola uprawne i łąki, wodnych-słodkowodne i morskie).
Bioróżnorodność-obejmuje różnorodność od genów po całość biosfery. Cecha określająca zróżnicowanie pomiędzy taksonami i w ich obrębie, zmienność genetyczna rozumiana jako obecność w populacji jak największej liczby różniących się genów i ich kombinacji w obrębie gat. i mniejszych grup wynikających z systematyki rolniczej i zootechnicznej.
Znaczenie bioróżnorodności:
-niespotykana osobliwość natury,
-1700000 gat. opisanych na Ziemi (może istnieć ponad 80mln gat.,ale nie są jeszcze zbadane); głębie oceanów-największe bogactwa organizmów,
-jest to dar przyrody dla zrównoważonego wykorzystania bogactw dla człowieka. Człowiek ma wykorzystywać przyrode, ale nie na zasadzie dewastacji, degradacji. Powinien oddawać przyrodzie to,co z niej wziął. Człowiek wykorzystuje ten dar w aspekcie ekonomii, produkcji, rekreacji, kultury.
-pełni w przyrodzie funkcję bioregulacyjną. Plega ona np. na symbiozie (sosna na piaskach i grzyb-mikoryza, korzenie roślin motylkowych i bakterie azotowe, hipopotam i bąkojad).
-stanowi wartość estetyczną, jest bodźcem dla odczuć wewnętrznych i etycznych dla człowieka i zwierząt,
-źródło surowców i pasz,
-źródło różnych subst. dla różnych gałęzi przemysłu.
-funkcje w przetwarzaniu żywności, wykorzystuje się same organizmy, enzymy,
-daje możliwości stałych odkryć-nauka może się rozwijać, odkrycia z pożytkiem dla społeczeństwa.
-Bioróżnorodność, a problem rolnictwa
*zapylanie roślin, zboża są wiatropylne, warzywa i owoce-owadopylne (ogrodnictwo, sadownictwo),
*pierścienice-spulchniają glebę, przyspieszają mineralizację mat. org. w glebie,
*gady-zjadają owady, ślimaki (szkodniki)
*owady pożyteczne np. biedronka zjada mszyce,
*ptaki-99,9% szkodników pożeranych jest przez sikorki, jaskółki,
*tworzenie krajobrazów.
-podstawa ewolucji, znaczenie dla trwałości układów podtrzymujących życie w biosferze.
Im większa różnorodność form życia, tym większe możliwości odkrywania nowych leków, surowców itd.
Każdy gatunek posiada wartość komercyjną.
Bioróżnorodność tworzy ekosystem-miejsce występowania gatunków. Zabezpiecza funkcjonowanie życia na Ziemi.
Walory turystyczne i wypoczynkowe niektórych obszarów,to źródło dochodu dla miejscowej ludności. Piękno krajobrazów-ludzka satysfakcja.Priorytety określające stopnie konieczności chronienia gatunków:
-przesłanki biologiczne wskazujące na gatunki kluczowe, których zachowanie jest konieczne ze względu na strukturę ekosystemów (np. sosna, trawy i rośliny zielne)
-priorytet utylitarny podkreślający ważność gatunków ze względu na znaczenie użytkowe (gat. dostarczające produktów spożywczych i surowców),
-priorytet etyczno-kulturowy - gatunki flagowe-symbole, w Polsce żubr, bocian biały.
Historia ukształtowania się potrzeby ochrony zasobów genetycznych.
I zapis-podaje Biblia
II zapis-Polska-Kronikarz XIV/XV odnotował, że w Wilnie występowały dzikie konie, zadecydował,że zostały wydzielone obszary, gdzie obowiązywał zakaz polowania na te zwierzęta-zwierzyńce.
Polowania na dzikie konie przed wojną z Krzyżakami trwały 2 lata.
1529r.-uchwalone statuty litewskie nakazujące ochronę niektórych dzikich zwierząt-gł. dzikich koni-tarpanów.
XV/XVIw-założony kolejny zwierzyniec na terenie Prus-książę Albrecht Hohenzollern-utrzymywane tam dzikie konie barwy myszatej z ciemną pręgą wzdłuż grzbietu.
III zapis-Czasy napoleońskie 1780-wędrówka Napoleona na Moskwę; baron Juliusz deBrinken (naczelny leśniczy Polski) podjął decyzję, aby dzikie konie odłowić z białowieskiej kniei i umieścić na mniejszym obszarze-w lasach ordynata Zamojskiego w okolicach Biłgoraja-dzisiejszy Zwierzyniec.
1860r-zlikwidowany, dzikie konie odłowiono i rozdano okolicznym włościanom,chłopom.
Tur-1627r-padła ostatnia turzyca w Puszczy Jaktorowskiej.
1910r-studenci z Krakowa oddelegowani na teren Biłgoraja, by spenetrować teren na którym znajdowały się konie przeniesione z Puszczy Białowieskiej. Grabowski i Szuch-spis z natury, decyzja, by izolować te konie.
Lata 20-ste, prof. Tadeusz Vetulani podjął starania i wykupił konie. Umieścił je w Puszczy Białowieskiej (dzikie konie, poddane udomowieniu, zwrócone pierwotnemu środowisku).
Okres międzywojenny-Polska jako Królestwo-na terenie Galicji użytkowane były kury galicyjskie o upierzeniu kuropatwianym-zielononóżki. Prowadzone były badania; (nadzieje,że 80% pogłowia kur w Polsce stanowią zielononóżki). Lata 50-te-20% zielononóżek, lata 70-te-1%. Kura zielononóżka walczy o przetrwanie. Po wojnie prace prowadzą m.in. na UMCS-Laura Kauffman.
1948r-stabilizacja gospodarki, Pn Polskich ziem-przesiedleńcy-ludność wileńska, z okolic Nowogródka itd.-przybyli ze świnią litewską i białoruską (czyste rasy)
Profesor Alexandrowicz- wyjazd w okolice Kętrzyna, wykupienie świń od chłopów-świnie łaciate i przypominające dzika. Umieszczone na terenach Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu-Hodowla->świnie uznane za rasę-złotnicka, złotnicka pstra. Lepsza jakość mięsa, lepsza żywotność, szybki wzrost, odporność na choroby.
Świnia puławska-powst, na terenie Gołębia.
Okres powojenny-świat zgniłego kapitalizmu chciał importować od nas tusze wieprzowe-gł. bekonu białego, a nie łaciatego. Świnia miała coraz mniejsze wzięcie przez producentów-podjęcie ochrony rasy puławskiej.
Owce-W Polsce było ich dużo:
-owca świniarka-przekrzyżowana na merynosa polskiego, obecnie restytucja świniarki (owca mała)
-karnówka-zniszczona
-fagas- od Holendrów
-krukówka (okolice Janowa)-przekrzyżowana na merynosa
ZNISZCZENIE ras polskich
-cakiel-owca górska.
Pozostała jedynie owca wrzosówka.
Lata 70-te-ochrona wrzosówki. Do tej pory funkcjonują w stadach zachowawczych.
Bydło:
-Bydło polskie czerwone-rasa rodzima. Lata 60-te - zasiedlały 18% Polski. Konkurencyjne bydło czarne holenderskie. Małopolska-pozostały rejon hodowli bydła czerwonego (Tarnów,Kraków, Nowy Sącz).
Po wojnie zrejonizowano rasy:
-czarno-białe nizinne
-czerwono-białe
-simentalskie w Bieszczadach
-czerwone.
Bydło biało grzbiete-odporniejsze, mniej wymagające, wysoko produktywne. Przetrwały do lat ’99. 2003-rasa uznana przez Ministerstwo- V rasa polska.
Konie
Konie Vetulani’ego - po wojnie zostało kilka (zostały wywiezione przez hitlerowców). Odzyskano część- utworzono małe stadko na południu Polski (Rabka, Krynica). Początek lat 50-tych- koniki polskie umieszczone w Popielnie (należącym do Polskiej Akademii Nauk). Następcy prof. Vetulani’ego-tworzenie stad konika polskiego, chów rezerwatowy, utworzenie wielu stad w kraju, Roztocze PN-ostoja konika polskiego. Florianka-stadko kilkanaście sztuk-chów stajenny. Prof. Kaproń-kurator stada zwierzynieckiego.
Hucuły-rejony: gł. Rumunia (Prut, Czeremosz, Pustawa, Cisa)
Koń górski, juczny. Okres wojen spustoszył stado. Większa część mat. genet. pozostała w Polsce.
Ochrona zasobów genetycznych roślin
Początek XXw zauważono potrzebę ochrony roślin uprawnych, gł. z gr. zbóż-odmian mniej wybieranych przez rolników.
I twórca tej idei-prof. Nikołaj Wasilow. Przejął prof. Miczyński, kontynuator prof.Lucjan Kaznowski. Zwrócili uwagę na konieczność zachowania odmian uprawnych. Prace ich przejęte przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie-krajowe centrum roślinnych zasobów genowych.COBORU-Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych.
Metody hodowli:
1..metody naturalne-in situ
2.metody ex-situ.
1.Zachowanie rasy w normalnych warunkach produkcyjnych.
2.Hodowla pół sztuczna-przechowywanie zarodków, przetrzymanie nasienia samców (szeroka gama dla zachowania bioróżnorodności), przetrzymywanie tkanek, klonowanie, przechowywanie DNA, materiał genetyczny zwierzęcy może być przetrzymywany bardzo długo. Żywotność nasion jest ograniczona-tracą zdolność kiełkowania.
Lata 60-te-okres rozwoju inseminacji wśród podstawowych gatunków gospodarczych.
I. w Europie inicjatywa ochrony ras miejscowych „na własną rękę”-hodowców prywatnych
1974r-Madryt- I światowy Kongres Genetyki Stosowanej. Podkreślono znaczenie ras lokalnych; konieczność ochrony ras.
Lista ras, które muszą być objęte ochroną, m.in. bydło polskie czerwone, konik polski, hucuł, świnia złotnicka biała i pstra.
Od tego momentu co 2-3 lata zwoływane są konferencje ochrony zasobów genetycznych.
Europa-powstają organizacje:
Holandia-Holenderska Fundacja Ras Rodzimych
Niemcy-Towarzystwo Zagrożonych Ras Zwierząt
Szwajcaria-Szwajcarska Organizacja
Hiszpania-Hiszpańskie Towarzystwo Zasobów Genetycznych.
Powstanie Europejskiej Organizacji Zootechnicznej.
1992r-powstanie Europejskiej Federacji Hodowców Bydła Czerwonego-9krajów (Dania, Estonia, Finlandia, Niemcy, Norwegia, Polska, Szwecja, Litwa, Łotwa).
Lata 80-te-Walter-Rosen-protokół dotyczący różnorodności biologicznej (memoriał)-rozesłany do poszczególnych krajów->w konsekwencji:
1992 VI 5-Rio de Janeiro-Szczyt Ziemi
Uchwalono „Konwencję o różnorodności biologicznej”
180 państw (Polska)
1995r-Sejm RP uchwalił ustawę o ratyfikacji Konwencji-RP podejmuje się realizacji wytycznych. I.1996r-prezydent podpisał ustawę.Konwencja mówi,że konieczne jest zachowanie całej przyrody na Ziemi na wszystkich poziomach organizacji-ochrona wszystkich organizmów żywych. Brak podziału na zwierzęta pożyteczne czy niepożyteczne, podobnie rośliny. Należy zachowywać bioróżnorodność, dla potomnych.
Różnorodność biologiczna, to pojęcie dość nowe. W oficjalnych dokumentach pojawiło się wraz z Konwencją o bioróżnorodności. Środowisko i rozwój-Międzynarodowa konferencja, podczas której została przyjęta Konwencja UNICEF.
Konferencja w Rio de Janeiro-Szczyt Ziemi. Postanowiono, że:
-ochrona przyrody i zrównoważone użytkowanie różnorodności biologicznej łączy się z dotychczasowymi pojęciami: ochrony przyrody i zrównoważonego rozwoju.
Ochrona różnorodności w świetle Konwencji, to termin rozumiany w ten sposób, że musimy chronić różnorodność i musi ona służyć człowiekowi, musi być użytkowana w sposób zrównoważony=racjonalny.
Po raz pierwszy zostało podane,że ochrona zasobów genetycznych nie jest pojęciem jednostkowym. Trzeba do tego podchodzić kompleksowo. Ochroną należy objąć całą przyrodę. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na stare odmiany roślin użytkowych i rasy zwierząt gospodarczych.Polska przystąpiła do realizacji zadań Konwencji. Sejm 1995-uchwała.Prezydent-ratyfikacja Konwencji I.1996.
FAO-ciało wykonawcze ONZ.
Ochrona zasobów genetycznych zwierząt gospodarczych realizuje Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt w Instytucie Zootechniki w Balicach. Ochronę odmian roślin użytkowych realizuje-COBORU-Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych i Centralny Związek Hodowli Roślin w Radzikowie.
Bioróżnorodność w Polsce
Bioróżnorodność mierzona na poziomie różnorodności gatunkowej należy do najwyższego w Środkowej Europie. Na poziomie ekosystemów bioróżnorodność polka charakteryzuje się szczególnie wysokim bogactwem zachowanych biocenoz leśnych i bagiennych. Są one charakterystyczne dla niżu Środkowoeuropejskiego. Te biocenozy tworzą wielką mozaikę, zarówno upraw, jak i siedlisk łąkowych, leśnych i terenów zadrzewionych. Wnikając w ich charakter należy stwierdzić, że Polska leży na granicy obszarów zach. i wsch.àwzbogacenie bioróżnorodności.
Takie bogactwo zawdzięczamy uwarunkowaniom geograficznym:
-Polska zajmuje obszar 312 tys. km3
-kształt foremny
-najdłuższa granica z Czechami
-ludność 38mln
-kraj nizinny 70% pow. poniżej 200m
-tereny powyżej 200m - Pd Polski
-na PN. kraju-pasma pojezierzy z dużą liczbą jezior, łąk, terenów torfiastych,
-wnętrze kraju-wielka nizina o szczególnie bogatym występowaniu tych właśnie biocenoz, ale z mniejszą ilością lasów,
-klimat umiarkowany, przejściowy, podlega wpływom klimatu oceanicznego i kontynentalnego,
-różnice klimatyczne: duży wpływ wody-na pn.więcej dni ciepłych, więcej opadów, pn wsch.-chłodniej,
-śred.temp.I: -1st.C (Pd-zach), -4stC (pn-wsch)
najcieplejszy VII 20stC (Pd-wsch) 17stC (pn)
pokrywa śnieżna: 50 dni-zach, 120 dni-pn-wch, 150 dni-góry
-cała Polska leży w rozległej strefie lasów mieszanych
-dominują lasy iglaste ze znacznych udziałem drzewostanów sosen, pn.część-lasy z domieszką świerka (pn-wsch); pn-zach-duży udział lasów bukowych,
-pd.część-lasy mieszane z sosną i wieloma gat. drzew liściastych,
-przez terytorium Polski przebiega zachodnia i wschodnia sfera lasów, od zach.-bukowe,od wsch.-grądowe,
-pd. Polski-góry-lasy piętrowe-górskie, roślinność w górach nie jest jednolita, u podnóża-świerk, dalej świerki giną, pojawia się kosodrzewina; wyżej roślinność krzewinkowa, potem zielna, najwyżej-mchy, porosty,
-na Pd.wyst. murawy ksenotermiczne-cechy rośl. stepowej (Bieszczady, również na zach.); murawy wysokogórskie typu alpejskiego-hale
-na Pd-unikalne w Europie zespoły torfowisk wysokich i niskich-nad Biebrzą,
-obszar nadmorski-zespoły halofitowe (gleby zasolone)-wrzosowiska, nietypowe gat. traw oraz psammofity- roślinność piasków (Łeba-Pustynia piaskowa),
-brak naturalnych barier na wschód i Zachód, klimat przejściowy sprawa że przez nasz kraj przebiegają granice zasięgu wielu gatunków roślin i zwierząt. 96 gatunków kręgowców lądowych, osiąga na terenie polski granice swojego występowania ( 1/3 ssaków, 16% ptaków, 22% gadów i 28% płazów). 173 trzy gatunki kręgowców migruje codziennie przez obszar Polski.
Ta specyfika naszej flory i fauny spotykana jest do tej pory dzięki temu,że nadal panują pewne warunki historyczne i geograficzne:
-wysoka lesistość i jest ona utrzymywana,
-indywidualne i drobnołanowe rolnictwo w małym stopniu uprzemysłowione
-nierównomierny rozkład uprzemysłowienia i urbanizacji.
Lesistość Polski-27,8%.
Nierównomierne rozmieszczenie lasów-największe tereny na wsch., pn i zach.Polska centr.-11% lasów
Pn. część-tereny Puszczy Białowieskiej-są fragmenty lasów naturalnych o mało zmienionym składzie gatunkowym. Pozostale lasy kraju-nie podlegają ścisłej ochronie jako parki narodowe, tam prowadzi się użytkowanie lasów-wycinkę i ponowne zalesianie.
Zalesianie nie było do tej pory przemyślane. Stosowane wyłącznie monokultury. W monokulturach dochodzi do gromadzenia jednorodnych szkodników->plagi niszczące, powstają choroby=>zagrożenie dla dużych obszarów. Udało się utrzymać znaczne bogactwo gatunkowe obszarów leśnych.
Rolnictwo
Nie stosuje się chemizacji w wysoki stopniu, dużej ilości nawozów sztucznych. Polska nie poddała się kolektywizacji. Bioróżnorodność nadal duża.
Nierównomierny rozkład przemysłu
Śląsk-przemysł hutniczy i wydobycie, wsch.-brak przemysłu, Polska centr-średnio.
Stan różnorodności biologicznej w Polsce:
-Genów
-Gatunków
-Ekosystemów
Ekosystemy:Zachowały się duże fragmenty naturalne lasu środk. europ.-wysokie bogactwo kręgowców: sarna, jeleń, żubr, dzik (duże ssaki), bogactwo ssaków drapieżnych: wilk, ryś, lis; gatunki łasicowate: łasica, tchórz, dzika norka. Brak zajęcy. Ptaki leśne w Puszczy Białowieskiej.
Dobrze zachowane lasy nizinne o charakterze naturalnym-łęgowe, grądowe, jodłowo-bukowe,bory mieszane sosnowo-świerkowe.
Południe-nieźle zachowane ekosystemy górskie-jedynie w Europie zbiorowiska roślinności alpejskiej (Karpaty)
Północny wschód – mało przekształcone zbiorowiska roślinne i zwierzęce terenów bagiennych, terenów podmokłych, torfowisk niskich, wysokich.
Obszar nadmorski – wydmy piaszczyste z charakterystyczną psammofilną roślinnością, występuje też bardzo bogaty świat zwierzęcy w odniesieniu do płazów i gadów.
Południowy – wschód ( Bieszczady ) – jedyny w Polsce obszar, gdzie zachowały się niewielkie obszary ekosystemów stepowych ( połoniny Bieszczadzkie )
Wisła – w wielu miejscach charakter dziki, naturalny – unikalne siedlisko wielu gat. zwierząt – głównie miejsca lęgowe ptaków. Większość z nich objęta ochroną rezerwatową. Stale podlegają presji terenów otulin.
Człowiek, żyjący obok terenów nie zawsze przestrzega przepisów ochrony.
Gatunki:
5tys. gat. grzybów
4tys. gat. glonów
5tys. gat. Królestwo roślin zielonych ( 2200 gat. rośliny nasienne )
31tys. gat. bezkręgowców
600tys. gat. Kręgowce (434 gat. rozmnażające się na terenie kraju. 370 gat. ptaków ( 230gat. lęgowych )
98 gat. ssaków (duże ssaki roślinożerne: żubr, łoś, jeleń, daniel, sarna, dzik, wilk; duże ssaki drapieżne:wilk, ryś, żbik),
W ostatnich 400 latach wiele gatunków wyginęło, wymarło, lub wycofało się:
3 gat. ssaków (tur)
11 gat. ptaków
1 gat. ryb
Różnorodność genetyczna –poznana w Polsce najsłabiej.
Mimo że mamy dużą bioróżnorodność, występuje niewielka ilość endemitów ( org. nie występują na innych obszarach.)
Duża grupa organizmów reliktowych, już wymarłych (relikty trzeciorzędowe, glacjalne i stepowe.) Gatunki reliktowe tworzą populację wyspowa. Występuje lokalnie i jest otoczona szczególną ochroną.
Postęp wszelaki dąży do tego, że liczebność populacji różnych gatunków zmniejsza się, co jest wysoce niebezpieczne. Im większa liczba gat. tym większe pokrewieństwo – inbred – wzrost homozygotyczności.
Krajowa strategia ochrony zasobów przyrody
W jakim wymiarze była ochrona przyrody stosowana?L.60,70 - powszechna inf. na temat konieczności ochr. pojedynczych egzemplarzy roślin i zwierząt-konkretnych gatunków, np. storczyk, szarotka alpejska. Zwierzęta-nagłośnienie, plakaty z konkretnymi roślinami lub zwierzętami. Nie było to skuteczne, dawało tylko pewien pogląd. Nic nie da ochrona osobnika, bez ochrony siedliska, obszaru występowania.
Ochr. globalna.
Od początku lat 80. opracowywana koncepcja ekologicznego systemu obszarów chronionych. Spowodowała, że wydzielono w Polsce 4 reżimy ochronne (poziomy):
-rezerwaty przyrody,
-parki narodowe
-parki krajobrazowe
-obszary chronionego krajobrazu.
Sporządzone są mapy kraju,województw, konkretnych parków.
Rezerwaty przyrody:
-obiekty duże lub małe i b. małe dotyczące 1 gat. roślin, np. dąb Bartek-pomnik przyrody
-określają coś szczególnego, unikatowego na danym terenie, są to rezerwaty faunistyczne, florystyczne, leśne, krajobrazowe, torfowiskowe, łąkowe, wodne, stepowe, słonoroślowe i przyrody nieożywionej.
Parki narodowe:
-w przeciwieństwie do rezerwatów stanowią objęcie dużego obszaru, szczególna ochrona,
-obszar zamknięty,
-obszar unikalny, ingerencja człowieka jest zabroniona
-23 w Polsce:
Babiogórski 1954
Białowieski 1932
Biebrzański 2000
Bieszczadzki 1973
Bory Tucholskie 2000
Drawieński 1990
-W PN są wydzielone specjalne szlaki dla turystów,
-Na terenie Lubelszczyzny: Roztoczański i Poleski.
Parki krajobrazowe:
-obiekty przyrodnicze, które nie mają statusu parków narodowych, dlatego że stanowią mniejszą wartość. Jednak w przyszłości mogą się przekształcić w PN.
-są zabezpieczeniem zasobów przyrody przed wpływem człowieka,
-funkcja jak w PN
-ponad 20 PK w woj.lubelskim
-50% woj. lubelskiego stanowią obszary chronionego krajobrazu
Łukowski PK
PK Podlaskiego Przełomu Bugu
Południowo-roztoczański PK
PK Środkowego Biegu Wisły
Kazimierski PK
Park Lasów Włodawskich
Sobiborski PK
Łęczyński PK
Nadwieprzański PK
Krzczonowski PK
Skierbieszowski PK
Wokół obszarów chronionych wyst. otuliny-obszary szer. >1km jako miejsca kwarantannowe. Obowiązują pewne rygory: chemizacja, hałas, neutralizacja nieczystości.
Otuliny stanowią lasy (strefa buforowa) najlepiej wielogatunkowe.
W sferze działalności przestrzennej pojawiła się koncepcja „zielonych płuc Polski”-pn region kraju. Obszar taki powstał na terenie Mazur (pn-wsch). Równolegle tereny Pomorza Środ. i Zach. - II zielone płuco Polski.
Tereny przygraniczne-ważny problem
Puszcza Białowieska
Bieszczady
Karpaty
Tatry
Dorzecze Odry
Problem-by z jednakową miarą podchodzić do tych terenów.Rejony przygraniczne muszą być tak rozpatrywane, by były jednakowo chronione.
Problem lasów
Do tej pory lasy stanowiły funkcję produkcyjną (budown., przemysł, energetyka). Obecnie okazało się, ze to był niewłaściwy sposób gospodarowania. Obowiązuje więc strategia lasów wielogatunkowych. Ma to zagwarantować równowagę biologiczną.
Problem wieku pozyskiwania drewna:
Obecnie w Polsce drzewa wycina się zbyt wcześnie. Drzewa szpilkowe powinny rosnąć ok.100 lat (im dłużej tym lepiej). Skandynawia - 90% lasów, zaludnienie słabe. Drewno kupowane w Rosji.
Zmiana funkcji lasów:
-lasy wielogatunkowe
-wydłużony okres przyrostu drewna.
Zbędne tereny rolnicze (słabe) p...
darius037