Chirurgia 15.11.2011
AHA, BHA, Polihydroksykwasy
Peelingi chemiczne
- zabiegi złuszczania chemicznego ( peeling złuszczanie)
- kontrolowana aplikacja substancji reagujących z powierzchownymi warstwami skory.
Historia peelingu
· Stosowane soki owocowe, kwasne mleko – kapiele i oklady
· W starożytności ( Egipcjanie, Babilończycy, Indianie) łączono peeling chemiczny i mechaniczny np. soki owocowe lub produkty fermentacji owocow z substancjami pochodzenia minerlanego ( pyl wulkaniczny, sol, siarka, glinki)
· XIXw. Złuszczanie stosują dermatolodzy unna pierwszy opisal właściwość kwasu salicylowego, rezorcyny, fenolu, TCA ( kwas trój chlorooctowy).
Głębokość złuszczania zależy od:
· Rodzaju substancji
· Stężenia substancji
· pH
· Formy galenowej
· Postaci kwasu
· Obecności innych substancji
· Czasu kontaktu ze skórą
Podział peelingów chemicznych
· Bardzo powierzchowne – obejmuje warstwe rogową naskorka
o Alfa hydroksy kwasy 20-50%
o Beta hydroksykwasy TCA 10-20%
o Tretynoine
· Powierzchowne – caly naskorek do warstwy podstawnej
o Plyn Jessnera
o Glikol 70%
o TCA 20-30%
· Średniogłebokie – do gornej części warstwy siateczkowatej
o TCA 35-50%
o Plyn jessnera + TCA 35%
o Plyn jessnera + kwas glikolowy 70%
o TCA + zestalony CO2 (fenol)
· Głębokie – do srodkowej czesci warstwy siateczkowatej
o Fenol i formuła Gordona Bakera
Peeling kosmetyczny
· Kosmetyczny 0 bardzo powierzchowny z uzyciem najczęściej kwasow owocowych w niskich stężeniach ( alfi i beta w stężeniu do 50%), nie wymaga nadzoru lekarza
· Kwasy owocowe – glikolowy, migdalowy, mlekowy, winowy, cytrynowy, jabłkowy, pirogronowy
· Rozluźnienie polaczen pomiedzy korneocytami a cementem międzykomórkowym, łatwiejsze wnikanie substancji w tym wody ( dzialanie nawilżające).
Proton = skóra własciwa – naskorek = uszkodzenie -> interleukina 1-alfa (keratynocyty -> interleukina 6-> fibroblasty -> MMP [metaloproteinazy] – degradacja macieży )-> fibroblasty = wzrost syntezy kwassu hialuronowego oraz wzrost syntezy kolagenu
Peeling lekarski
· Pod nadzorem wyszkolonego lekarza
· Kontrolowane uszkodzenie, obumarcie ora raz złuszczanie Komorek naskorka
· Może powodowac podrażnienie, kilkudniowy proces gojenia ( ryzyko blizn i przebarwien) z intensywnym zluszczaniem.
Działanie substancji złuszczających
· Wywołujące zmiane metabolizmu Komorek prowadzacą do złuszczania ( efekt metaboliczny( np. kwas glikolowy
· Wywołujące zniszczenie i zluszcznie Komorek skory np. kwas salicylowy lub trichlorooctowy
Peeling powierzchowny i powierzchowny
· Kwas glikolowy (20-70%)
· Salicylowy (10-30%)
· Migdalowy (20-50%)
· Pirogronowy (40-50%)
· Plyn jessnera ( kwas mlekowy, salicylowy, rezorcynol 14%)
Kwalifikacji do każdego rodzaju peelingu medycznego ( glebokiego) dokonuje lekarz i lekarz wykonuje ten zabieg. Wywiad medyczny ( przebyte i istniejące choroby, alergie, zabiegi medycyny estetycznej). Przygotowanie przed zabiegiem. Dobor odpowiedniego preparatu i jego stezenie. Ustalenie oczekiwan pacjenta odnośnie efektu zabiegu.
Moc kwasu
· pKa – moc kwasu, mierzona zdolnością dysocjacji danego kwasu w roztworze , jest stala dla danego kwasu
· gdy pKa kwasu jest rowne jego pH wówczas 50% kwasu wystepuje w formie wolnej, niezdysocjonowanej.
· Zwiekszenie pH (pH>> pKa) powoduje zmniejszenie zawartości wolnego kwasu, a zatem biodostępność AHA w preparacie jest mniejsza.
· Przy niższej wartości pH zwieksza się moc kwasu i wzrasta jego działanie złuszczające i drażniące
· Przy wyzszych wartości pH- znaczenie nawilżające
Rodzaj złuszczania
Wskazania kliniczne
Złuszczanie powierzchowne
i bardzo powierzchowne
Powierzchowne zmarszczki, powierzchowne przebarwienia, plamy soczewicowate, tradzik zwykly (wykwity niezapalne i zmiany potrądzikowe), hiperkeratoza retencyjna (posloneczna)
Złuszczanie srednioglebokie
Zmarszczki, przebarwienia, plamy soczewicowate, płytkie blizny potradzikowe, objawy fotostarzenia
Złuszczanie glebokie
Glebokie zmarszczki i blizny potradzikowe
Przeciwwskazania ogólne
· Uszkodzenia ciągłości naskorka
· Ekspozycja na dzialanie UV ( uzależnienie od opalania)
· Stany ropne, bakterie, wirusowe opryszczka ( w każdej postaci) brodawki ( młodzieńcze, wirusowe, nieznanego pochodzenia)
· Znamiona barwnikowe ( owłosione, nieowłosione, wyniosle)
· Zaburzenia naczynioruchowe
· Tradzik rozowaty
· Naczyniaki
· Choroby zakaźne
· Ciąza
· Choroby psychiczne
· Bliznowece, keloidy
· Skolonnosc do obrzęków
· Cukrzyca
· Alergie
AHA – kwasy owocowe
· Większość kwasow owocowych należy do alfa- hydroksykwasow SA slabsze i mniej toksyczne od kwasow nieorganicznych
· AHA – z jendym atomem wegla Naczas się 2 grupy: karboksylowa i hydroksylowa w pozycji alfa
· W skald grupy wchodza kwasy: glikolowy ( trzcina cukrowa), mlekowy (kwaśne mleko), jabłkowy (w jabłkach), cytrynowy (owoce), winny ( w winogronach), migdalowy (wiśnie m morele, migdaly).
Kwas glikolowy
Najbardziej popularny AHA, otrzymany z trzciny cukrowej poddanej fermanetacji, nie jest toksyczny, krotki okres gojenia po zabiegu. Nawet w najwyższych stężeniach jest peelingiem powierzchownym. Hamuje aktywność fosfotransferaz, sulfotransferaz i kinaz ( przylegani Komorek naskorka) – efekt metaboliczny ( nie wywoluje koagulacji białek). Aktywność 30% kwasu glikolowego przy pH= 3. Stymulacja odnowy Komorek naskorka. Niskie pH – złuszczanie, odnowa biologiczna (zwieksza synteze kolagenu i glikozaminoglikanow). Wyższe pH – tylko dzialanie nawilżające 4-8 ...
KasiekJay