FOSFOR
15P - (fosforos - gr. niosący światło) pierwiastek chem. z bloku p, grupy 15; niemetal
Mamy 4 postacie alotropowe fosforu!!
1. Fosfor biały
Właściwości fizyczne:
· Stan skupienia: stały
· Postać: (tak jak sód) miękka masa
· Barwa: żółta (ze względu na różne domieszki)
· Rozpuszczalność: nie rozpuszczalny w wodzie za to rozpuszczalny w dwusiarczku wegla (CS2), terpentynie i eterze
· Gęstość: 1,82- 1,88 g/cm3
· Temperatura topnienia 44,1 0C
· Temperatura wrzenia 280,5 0C
· Temperatura krzepnięcia (????????????????????)
· Pole magnetyczne: emisja promieniowania elektromagnetycznego (świecenie) zaczadza na skutek reakcji chemicznej [czytaj ultenianie]; jest diamagnetykiem
· Przewodnictwo elektryczne: nie przewodzi prądu elektrycznego
· Smak: jest cholernie trujący (0,1g- dawka śmiertelna dla człowieka) więc smaku raczej nie znamy :D
· Zapach: czosnkowy
Właściwości chemiczne:
Fosfor biały ma właściwości silnie trujące. Odmiana biała jest bardzo łatwo palna. Fosfor tworzy związki z wieloma pierwiastkami, zarówno metalami jak i niemetalami.
P4O6 + 6H2O à 4H3PO3 kwas fosforowy (III)
P4O10 + 2H2O à 4HPO3 kwas metafosforowy (V)
P4O10 + 4H2O à 2H4P2O7 kwas difosforowy (V)
P4O10 + 6H2O à 4H3PO4 kwas ortofosforowy (V)
Reaguje z: wodorem, siarką i wieloma fluorowcami
2. Fosfor czerwony
· Postać: bezpostaciowy (sypki proszek)
· Barwa: ciemnomalinowa
· Rozpuszczalność: jest nierozpuszczalny
· Gęstość: 2,0- 2,4 g/cm3
· Temperatura topnienia 600 0C
· Temperatura wrzenia: brak danych
· Temperatura krzepnięcia: brak danych
· Pole magnetyczne: (????????????)
· Przewodnictwo elektryczne: słabo przewodzi prąd elektryczny
· Smak: nie jest trujący, więc smaku raczej też nie znamy :D
· Zapach: bezzapachowy
Utlenia się pod wpływem silnych utleniaczy HNO3, KMnO4 i spala się w powietrzu w wysokich temperaturach. Jest bardzo trudny do ugaszenia gdyż pali się nawet przy ograniczonym dostępnie tlenu.
Otrzymuje się go przez prażenie fosforu białego w atmosferze azotu i temperaturze 250°C z użyciem jodu, jako katalizatora. (takie coś co przyspiesza reakcję) J
3. Fosfor fioletowy
· Stan skupienia: stały co do tej odmiany jest bardzo mało wiadomo, można coś zmyślić xD
· Postać: krystaliczna albo lekko zmienić liczby J
· Barwa: fioletowa wchodząca w czarny
· Rozpuszczalność: jest nierozpuszczalny w żadnej substancji
· Temperatura topnienia brak danych
Powstaje w wyniku ogrzewania fosforu czerwonego w próżni w temperaturze ok. 550°C. Odmiana bardzo mało aktywna chemicznie.
4. Fosfor czarny
· Stan skupienia: stały tak jak wyżej, jest za mało danych żeby określić właściwości
· Postać: masa tak dokładnie jak w fosforze czerwonym i białym
· Barwa: szara, grafitowa
· Przewodnictwo elektryczne: bardzo dobrze przewodzi prąd elektryczny
ZASTOSOWANIE
· Draski w pudełkach zapałek
· Trutka na szczury
· Broń zapalna
· Reduktory
· Substancje wysuszające
· Składnik farb, którymi pokrywano wskazówki zegarów żeby świeciły
· Nawozy fosforowe
· Produkcja sztucznych ogni
· Środki piorące
OTRZYMYWANIE
Biały fosfor otrzymuje się w przemyśle poprzez ogrzewanie fosforanu wapnia Ca3(PO4)2 z piaskiem. Ogrzewany bez dostępu powietrza biały fosfor (230-300°C) przechodzi w fazę czerwoną. Czarny fosfor otrzymuje się poprzez ogrzewanie białej odmiany w temperaturze około 200°C i przy bardzo dużym ciśnieniu. Fioletowy powstaje poprzez ogrzewanie czerwonego w 450°C.
fosfor biały i czerwony
WYSTĘPOWANIE
Minerały fosforu: apatyty i fosforyty
DNA
ATP
RNA
Składnik kości
produkcja energii wewnątrzkomórkowej
synteza DNA, enzymów, hormonów
utrzymywaniu stałego pH ustroju
przenoszeniu tlenu przez erytrocyty
tworzeniu błon komórkowych
udział w metabolizmie węglowodanów, białek i tłuszczów
INNE
· Należy do grupy azotowców
· Leży w 15 grupie
· Liczba protonów à 15; elektronów à15; neutronów à 15
· Ma 17 izotopów, z czego 1 jest trwały
· Konfiguracja elektronowa: 15P à 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3
· Zapis skrócony 15P à [Ne] 3s2 3p3
Martyna G.
shybaa