Etap wojewódzki 2005-2006.pdf

(119 KB) Pobierz
IV Małopolski Konkurs Chemiczny dla Gimnazjalistów
Etap III (wojewódzki) Rok szkolny 2005/2006
Poniżej podano treść sześciu zadań problemowych za rozwiązanie których możesz uzyskać 60 pkt.
Rozwiązując zadania rachunkowe pamiętaj o przedstawieniu toku rozumowania.
Jeśli się pomylisz i nie chcesz, aby jakaś część rozwiązania została uznana za odpowiedź, wyraźnie ją
przekreśl. W trakcie Konkursu możesz korzystać wyłącznie z tablic dołączonych do zestawu zadań i
prostego kalkulatora. Punktowane są tylko równania reakcji poprawnie uzgodnione. Nie używaj
korektora.
Życzymy powodzenia w rozwiązywaniu zadań!
Zadanie 1 (10pkt.)
Pewna sól A składa się z czterech pierwiastków i posiada masę molową równą 96 g/mol. W wyniku
ogrzewania sól A przechodzi w inną sól B, której masa molowa jest równa 79 g/mol. W wyniku ogrzewania
soli B otrzymuje się trzy gazy (C, D, E), z których jeden po doprowadzeniu do warunków normalnych
przechodzi w ciecz E. Gaz C ma charakterystyczny zapach, dobrze rozpuszcza się w wodzie a jego roztwór
ma odczyn zasadowy. Gaz D, jest bezbarwny, dobrze rozpuszcza się w wodzie, a jego odczyn jest
kwasowy. Substancja E występuje na kuli ziemskiej w trzech stanach skupienia.
1. Zidentyfikuj substancje A do E, podaj ich wzory sumaryczne i nazwy.
2. Napisz równania reakcji: otrzymywania soli B w wyniku ogrzewania soli A oraz rozkładu soli B.
3. Napisz równie reakcji spalania substancji C.
4. Oblicz objętość tlenu (w warunkach normalnych) jaką należy zużyć do spalenia 4 moli gazu C.
Zadanie 2 (15 pkt.)
O związkach zapisanych w poniższym chemigrafie wiadomo, że:
·
niektóre izomery związku A mają odczyn kwaśny.
·
związki C i D zawierają jednakową liczbę atomów węgla w cząsteczce.
związek C reaguje metalami, tlenkami metali i wodorotlenkami.
Dokonaj analizy poniższego chemografu i wykonaj polecenia:
·
1
A
zawiera
4 atomy węgla
+
B
+
D
C
2
+ temp.
eten
B
1. Podaj nazwy systematyczne i wzory strukturalne substancji A, B, C i D
2. Napisz równania reakcji 1 i 2 używając wzorów półstrukturalnych. Podaj nazwę reakcji 1.
3. Podaj wzory strukturalne izomerów związku A. Wskaż izomer, który po rozpuszczeniu w wodzie
wykazuje odczyn kwasowy oraz izomer, w którym występują trzeciorzędowe atomy węgla. Zaznacz
gwiazdką trzeciorzędowy atom węgla.
777579704.008.png 777579704.009.png 777579704.010.png 777579704.011.png 777579704.001.png 777579704.002.png 777579704.003.png 777579704.004.png 777579704.005.png 777579704.006.png 777579704.007.png
 
Zadanie 3. (11 pkt.)
Odważono po 0,1 mola trzech soli potasu: chlorku, siarczanu(VI) i fosforanu(V) a następnie wrzucono do
trzech zlewek, dodano pewną ilość wody, wymieszano do całkowitego rozpuszczenia się soli a następnie
uzupełniono wodą do objętości 200 cm 3 . Zlewki oznaczono cyframi 1, 2 i 3, ale nie napisano nazw
związków obecnych w roztworach.
1. Określ odczyn roztworów 1, 2 i 3
2. Oblicz stężenia molowe kationów potasu w tych roztworach.
3. Oblicz stężenie jonów potasu po zmieszaniu równych objętości roztworów tych trzech soli.
4. Mając do dyspozycji roztwory zawierające kationy Al 3+ , Ba 2+ oraz Ag + oraz papierek wskaźnikowy
zaproponuj sposób odróżnienia roztworów 1-3. Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji, za
pomocą których zidentyfikowałaś/eś te roztwory.
Zadanie 4. (9 pkt.)
Pewną reakcję otrzymywania nasyconego kwasu karboksylowego (D) można zapisać następująco:
A + B + C → D
O substancjach A, B, C i D wiadomo, że:
·
Cząsteczka związku D zawiera w swoim składzie mniej niż 5 atomów węgla;
·
Cząsteczki związków A, B i C składają się tylko z atomów dwóch pierwiastków;
·
Cząsteczka substancji A składa się łącznie z sześciu atomów, B z dwóch a C z trzech atomów;
·
Substancje A i B zawierają w swoim składzie atomy węgla, a B i C atomy tlenu;
·
Substancje A i B reagują z tlenem
·
Spalając substancję A można otrzymać substancje B i C
Substancja A reaguje z wodą bromową.
1. Podaj nazwy systematyczne i wzory strukturalne substancji A, B, C i D
2. Opisz zmianę jaka towarzyszy wprowadzaniu substancji A do wodnego roztworu bromu.
3. Napisz równanie reakcji otrzymywania związku D z substancji A, B i C.
4. Napisz równanie reakcji spalania substancji A, w której produktami reakcji są związki B i C.
5. Oblicz, ile dm 3 tlenu (w przeliczeniu na warunki normalne) potrzeba do całkowitego spalenia 1 mola
związku D. Napisz równanie tej reakcji
Zadanie 5. (6pkt.)
Rozpuszczono w wodzie 0,1 mola, co stanowi 7,7g pewnej soli (kwasu karboksylowego), otrzymując 1 dm 3
roztworu o odczynie obojętnym. Sól nie zawiera w swoim składzie metalu a w jej wodnym roztworze
znajdują się tylko jednododatnie kationy i jednoujemne aniony.
1. Podaj nazwę systematyczną i wzór półstrukturalny soli.
2. Napisz równanie reakcji otrzymywania soli, używając kwasu, od którego wywodzi się ta sól.
3. Napisz równanie hydrolizy tej soli.
4. Oblicz stężenie jonów wodorowych w roztworze tego kwasu o stężeniu 0,1 mol/dm 3 wiedząc, że stopień
dysocjacji wynosi 30%.
·
Zadanie 6. (9 pkt.)
W 3 probówkach znajdują się wodne roztwory trzech kwasów: rozcieńczonego kwasu solnego, stężonego
kwasu azotowego(V) i stężonego kwasu siarkowego(VI). Do każdego z tych roztworów dodano blaszki
miedziane i zawartość probówek ogrzano.
W pierwszej probówce wydzielił się bezbarwny gaz o ostrej duszącej woni, w drugiej probówce wydzielił
się brunatny gaz a w obu probówkach roztwór zmienił zabarwienie na niebieskie. W trzeciej probówce nie
zaobserwowano objawów reakcji.
1. Wskaż, w których probówkach znajdują się poszczególne kwasy.
2. Wskaż proces utleniania i redukcji oraz utleniacz i reduktor w reakcji w probówce 1. Zapisz równanie
tej reakcji w formie skróconej jonowej.
3. Zapisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji zachodzącej w probówce 2.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin