Komunikatory w Linuksie.pdf

dla początkujących

Komunikatory w Linuksie

Komunikatory

Przemysław Żarnecki

Zastanawiam się, czym byłby internet bez komunikatorów. Czy dzisiaj ktoś korzystający z komputera

w Polsce zastanawia się, czym jest Gadu-Gadu? Nie. Jednym z najważniejszych zadań komputerów

i internetu jest umożliwienie komunikowania się pomiędzy ludźmi. W tym celu powstały również

komunikatory, z angielskiego zwane Instant Messengers (IM), czyli Natychmiastowe Wiadomości.

pu programów. Popularnością cieszą się ta-

kie programy jak MSN, AOL, Yahoo Mes-

senger, Jabber i ICQ. Polacy nie gęsi i wła-

sne komunikatory mają. Tak się złożyło, że w naszym kra-

ju prym wiodą rodzime komunikatory. Przede wszystkim

Gadu-Gadu i Tlen. O swoje miejsce na rynku walczą też

inne komunikatory, takie jak Spik, OnetKonekt czy AQQ,

jak również wiele pomniejszych. Tak się akurat dziwnie

składa, że o ich sukcesie decyduje możliwość obsłużenia

użytkowników najbardziej znanych sieci, przede wszyst-

kim GG.

Wielu początkujących użytkowników Linuksa zadaje

sobie pytanie czy będzie w stanie w dalszym stopniu ko-

rzystać z ulubionego komunikatora lub, w najgorszym ra-

zie, z ulubionej sieci za pomocą alternatywnego progra-

mu. Już na wstępie powiem, że nie ma z tym najmniej-

szego problemu. Owszem, niektóre z programów, zwłasz-

cza Gadu-Gadu, nie mają swojej linuksowej wersji, jednak-

że zamienniki są co najmniej tak samo dobre jak oryginał.

Szczerze mówiąc, nie spotkałem się nigdy z przypadkiem,

żeby ktoś zatęsknił za GG.

Dotychczasowy rozwój komunikatora Gadu-Gadu nie

idzie póki co w parze z oczekiwaniami użytkowników. Na-

wet nie o to chodzi, że jest to aplikacja komercyjna, która

zamęcza nas niemiłosiernie reklamami, stosując większość

rozwiązań kilkanaście miesięcy za konkurencją. Rzecz

w tym, że jego twórcy nie mają jasno sprecyzowanej kon-

cepcji rozwoju komunikatora, oddając coraz to więcej po-

la konkurencji. Teoretycznie GG pozostaje dominującym

w Polsce komunikatorem, jednakże są to dane zafałszo-

wane, bowiem wielu użytkowników sieci GG już dawno

nie korzysta z oryginalnego komunikatora. Jeszcze użyt-

kownicy Windowsa mają szansę na skorzystanie z orygi-

nału, mimo teoretycznych restrykcji. Niestety społeczność

linuksowa takiego luksusu nie ma. Nieco lepiej jest np.

z Tlenem, jednakże nie zdobył on nigdy takiej popularno-

ści jak GG. W niniejszym artykule chciałbym przedstawić

Wam komunikatory, z których możecie skorzystać w Li-

nuksie. Nie będę się ograniczał jednak do prostego przed-

stawienia zamienników. Jak dla mnie istnieją inne proto-

koły komunikacyjne, które można również z bardzo do-

brym skutkiem użytkować. Zresztą wiele z przedstawio-

nych przeze mnie programów wypada zaliczyć do kate-

lipiec 2007

w Linuksie

N a świecie powstała ogromna liczba tego ty-

dla początkujących

Komunikatory w Linuksie

Z całą pewnością mocną stroną jest roz-

budowany system wtyczek oraz możliwo-

ści koniguracyjne programu, które nadają

mu bardzo nowoczesny charakter. Wyska-

kujące okienka, animowane ikony i wiele,

wiele innych efektownych dodatków. Ko-

pete jest chyba najlepszym wizualnie mul-

tikomunikatorem. Pod względem funkcjo-

nalności różnie już bywa. Z tego, co wiem,

przy odpowiednim zastosowaniu wtyczek

możliwe jest skorzystanie z kolejnych pro-

tokołów, np. z Tlenu (np. transport Jabbe-

ra).

Kopete na pewno znajdzie spore gro-

no użytkowników, chociażby ze względu

na swoją nowoczesność i wygodę. Jednakże

będzie ona ograniczona ze względu na nie

najlepsze dostosowanie do polskich warun-

ków.

Rysunek 1. Czy w Linuksie jest dużo komunikatorów?

Konversation

Do programów z rodziny KDE należy rów-

nież Konversation. Jest to prosty i szybki

klient IRC. Przypomnę może, że IRC jest

jednym z najstarszych protokołów komu-

nikacyjnych w sieci. Napisałem „klient”,

bowiem jego architektura opiera się na re-

lacjach serwer – klient. Program posiada

wprawdzie znaczne możliwości konigura-

cyjne, ale o np. multimedialnych rozmowach

możemy zapomnieć. Zresztą jest to specyi-

ka komunikacji przez IRC-a, która opie-

ra się głównie na tekście. W Linuksie wystę-

puje cała masa programów do obsługi ka-

nałów IRC. Ciekawą propozycją jest rów-

nież program o nazwie Licq. Sęk w tym,

że komunikacja za pomocą IRC-a ustępuje

powoli innym sposobom porozumiewania

się. Nie chodzi nawet o zanik metod zwią-

gorii multikomunikatorów, bowiem obsłu-

gują więcej niż jeden protokół komunikacyj-

ny. Często są to prawdziwe potwory komu-

nikacyjne.

Kolejność przedstawianych programów

nie będzie miała nic wspólnego z ich możliwo-

ściami. Nie zamierzam również wskazywać

najlepszego, chociaż z pewnością co najmniej

kilka wyróżnię. W pierwszej kolejności zapro-

szę do zapoznania się z programami należący-

mi do rodziny KDE lub GNOME, bowiem bar-

dzo często początkujący użytkownik od nich

zaczyna (nie tyle z wyboru, ile dlatego, że któ-

reś z nich są zawsze domyślne zainstalowa-

ne). Postaram się nie skupiać na zbyt wielu za-

awansowanych funkcjach. Zakładam, że arty-

kuł przeczytają osoby zainteresowane przede

wszystkim korzystaniem z programów w pol-

skich warunkach (GG, Tlen itp.).

dzie również najprawdopodobniej wdrażany

własny protokół Kopete.

Z polskiego punktu widzenia najważniej-

sza wydaje się obsługa protokołu Gadu-Ga-

du. Od razu powiem, że nie jest to ciągle naj-

lepsza obsługa, chociaż autorzy robią tutaj

znaczne postępy. Jeśli chodzi o same roz-

mowy, to nie można mieć do Kopete więk-

szych zastrzeżeń. Natomiast zapomnieć mo-

żemy o wysyłaniu plików, tworzeniu konfe-

rencji. Pewnym problemem, który naprawdę

trudno obejść, jest np. współpraca z polskimi

bramkami do wysyłania SMS-ów. Również

import kontaktów z serwera GG nie należy

do mocnych stron Kopete.

Kopete

Kopete jest jednym z programów z rodziny

KDE. Znajduje się we wszystkich dystrybu-

cjach, w których występuje KDE (w najgor-

szym wypadku jest na serwerach dystrybucji

obok KDE). Twórcy programu postawili so-

bie za cel umożliwienie użytkownikom pro-

gramu skorzystania z kilku protokołów ko-

munikacyjnych za pomocą jednej aplikacji.

Nie sposób wymienić wszystkie protokoły,

które obsługuje Kopete, bowiem dzięki mo-

dularnej budowie lista obsługiwanych pro-

tokołów stale się powiększa. Wspomnę tylko

o najważniejszych: ICQ, MSN, Jabber, AIM i

wiele innych. Wraz z nowymi wersjami bę-

Rysunek 2. Kopete jest prostym w obsłudze multikomunikatorem

www.lpmagazine.org

dla początkujących

Komunikatory w Linuksie

wy brak obsługi GG czy Tlenu hamuje je-

go rozwój w Polsce. Oferuje jednakże pew-

ną ilość wtyczek i nie jest wykluczone, że

w przyszłości pojawi się w nich nasz rodzi-

my protokół. Program raczej nie razi zbyt

wielką ilością efektów graicznych, jest

jednak wykonany estetycznie i przyjemnie

dla oka (aczkolwiek to moje subiektywne

zdanie).

SIM-IM jest dołączany do wielu dystry-

bucji, chociaż częściej znajduje się w repo-

zytoriach dodatkowych. Może się również

zdarzyć, iż niezbędne będzie odwiedzenie

strony autorów: http://sim-im.org , skąd mo-

żemy ściągnąć paczkę w zasadzie dla każ-

dej dystrybucji. Znajduje się tam również

instalator dla MS Windows.

Rysunek 3. Komunikacja przez IRC-a może nie jest nazbyt efektowna, ale z pewnością prosta i szybka

PSI

PSI z kolei to jeden z najpopularniejszych

klientów Jabbera. Dostępny jest w zasadzie

na wszystkie znane platformy sprzętowe

i programowe. To co jest jedną z najmoc-

niejszych stron Jabbera, to szyfrowanie za

pomocą OpenPGP oraz OpenSSL. PSI po-

trafi również przesyłać pliki, korzystać

z wielu kont równocześnie. Ponadto trwa-

ją prace nad trwałym włączeniem do PSI

technologii VOIP. Samo PSI posiada liczne

wersje, które odmiennie kompilowane ma-

ją różne dodatkowe rozwiązania. W po-

pularnych dystrybucjach znajduje się za-

zwyczaj podstawowa wersja komunikato-

ra. Jeżeli chcemy zainstalować którąś z od-

zanych z pisaniem tekstu lecz o rozwój do-

datkowych elementów: SMS-ów, graicz-

nych i głosowych wiadomości. IRC wydaje

się czasem przeżytkiem rodem z poprzed-

niej dekady. Posiada jednak sporą grupę

fanów. Konversation występuje wszędzie

tam, gdzie jest KDE.

się pomylić i powiedzieć tylko SIM, bo-

wiem jest to nazwa starego programu, któ-

ry był pierwowzorem dla aktualnie oma-

wianej wersji. W domyślnej wersji posia-

da obsługę kilku popularnych protoko-

łów komunikacyjnych. Nie ma niestety

w swoim dorobku żadnego dodatku zwią-

zanego z polskimi komunikatorami. Jego

zaletą są z pewnością niewielkie rozmia-

ry i szybkość działania, co spodoba się na-

prawdę wielu osobom. Tylko dotychczaso-

Pidgin/Gaim

Pidgin, do niedawna Gaim, jest multiko-

munikatorem właściwym dla środowiska

Gnome. Porównuje się go często do Kope-

te, gdyż stanowi jego najważniejszą konku-

rencję. Obsługuje wiele popularnych pro-

tokołów, w tym GG i Tlen, ale także proto-

koły wspierane przez MS. Ponadto posia-

da szereg dodatkowych funkcji i wtyczek,

które powiększają jego możliwości np.

o funkcję wysyłania SMS-ów. Podobnie jak

w przypadku Kopete może wystąpić trud-

ność z zaimportowaniem listy kontaktów

z GG. Pojawiają się już eksperymentalne

wersje programu z obsługą dźwięku i ob-

razu. Program zadomowił się na kompu-

terach obsługiwanych przez Gnome. Znaj-

duje się w zasadzie w każdej instalacji lub

podstawowych serwerach.

Gaim nie jest może tak efektowny wi-

zualnie jak Kopete, jednakże rywalizuje

z nim przede wszystkim pod względem

funkcjonalności, bardzo często zresztą uda-

nie.

SIM-IM

SIM-IM jest kolejnym wieloprotokołowym

komunikatorem sieciowym. Nie możemy

Rysunek 4. Pidgin/Gaim może nie wygląda zbyt imponująco, jednak posiada duże możliwości

lipiec 2007

dla początkujących

Komunikatory w Linuksie

Rysunek 5. SIM-IM jest prosty w obsłudze i przyjemny dla oka

banalna. W zasadzie jedynym minusem

jest fakt, że nie ma on możliwości zakłada-

nia nowego konta. Konto musimy utwo-

rzyć poprzez stronę internetową, dopiero

później możemy skorzystać z komunikato-

ra. Podobnie jest zresztą z innymi protoko-

łami. Generalnie program ustępuje funkcjo-

nalnością (i to znacznie) swojemu pierwo-

wzorowi z Windowsa, co jednak nie prze-

szkadza w korzystaniu z niego. Dla wielu

osób brak często przeszkadzających opcji

może być wręcz zaletą.

Komunikator rzadko występuje w dys-

trybucjach linuksowych (chociaż zaczyna

pojawiać się coraz częściej). Często znaj-

duje się w dodatkowych repozytoriach

dystrybucji, ale jeszcze częściej mamy do

czynienia z sytuacją tworzenia przez pol-

ską społeczność repozytoriów z polskimi

programami. Tak jest np. w przypadku Open

Suse (adresy dla poszczególnych wer-

sji możemy znaleźć na http://suse.ehelp.pl )

oraz w kilku innych popularnych dystry-

bucjach. Nie będę podawał każdego przy-

kładu. Można je bez żadnych problemów

odnaleźć na polskich forach związanych

z określonymi dystrybucjami.

miennych kompilacji, to musimy niestety

przeszukać sporo zasobów internetu. Wer-

sje te są z reguły tworzone niezależnie od

autorów i bazują zazwyczaj na rozwojo-

wych wersjach komunikatora. Gdybyśmy

mieli jakikolwiek problem z dostępnością

PSI w naszej dystrybucji, zapraszam do

odwiedzenia strony http://psi-im.org . Znaj-

dziemy tam różne paczki i instalatory. PSI

to przede wszystkim funkcjonalność i nie-

wielkie wymagania sprzętowe, aczkol-

wiek strona graficzna powinna zadowolić

każdego użytkownika.

Jeżeli chcemy bliżej zainteresować się

tematem Jabbera, to zapraszam na polską

stronę http://www.jabberpl.org . Znajdują się

tam interesujące informacje, dlaczego Jab-

ber staje się coraz popularniejszym pro-

tokołem na świecie. Po pierwsze: nie jest

uzależniony od żadnego komunikatora.

Składa się z sieci niezależnych od siebie

serwerów. Można go również wykorzysty-

wać do wielu innych zastosowań. Przykła-

dem są chociażby blogi oparte w pełni na

Jabberze (Jogger). To co odróżnia go tak-

że od wielu innych protokołów, to przede

wszystkim bezpieczeństwo pracy. Każdy

z serwerów Jabbera może w każdej chwi-

li zostać odłączony od sieci publicznej. W

ten sposób możemy stworzyć np. system

komunikacji firmowej. Protokół obsługu-

je zaawansowane metody szyfrowania da-

nych oraz dzięki tzw. transportom pozwa-

la na współpracę z innymi sieciami/proto-

kołami.

Na podstawie Jabbera powstaje wiele

protokołów pochodnych. Nie wiem, czy zwró-

ciliście uwagę, ale wykorzystywany w win-

dowsowym SPIK-u (dawny WPKontakt)

protokół pochodzi w prostej linii właśnie

od Jabbera. Dlatego gorąco polecam zasta-

nowić się nad rozpoczęciem korzystania

z tego protokołu. W Polsce stwarza on bar-

dzo duże możliwości, a z pewnością unie-

zależnia od komercyjnego oprogramowa-

nia. Serwerów mamy naprawdę sporo. Wie-

le z nich zostało utworzonych przez silne

ośrodki akademickie, co gwarantuje ich roz-

wój i stabilność.

Gnu Gadu 2

Gnu Gadu 2 to bardzo ciekawy komunika-

tor stworzony z myślą o polskich (ale jak

się również okazuje – nie tylko) protoko-

łach komunikacyjnych. Pewnym nieporo-

zumieniem jest fragment nazwy, bowiem

program w żaden sposób nie jest związany

z projektem GNU.

Aplikacja składa się przede wszystkim

z wtyczek. Nawet interfejs – wydawałoby

się podstawowa część każdego programu

– nie jest niczym więcej niż wtyczką. Dzię-

ki takiej budowie program radzi sobie bar-

dzo dobrze z kilkoma protokołami. Przede

wszystkim z Gadu-Gadu, Tlenem i Jabbe-

rem. Fakt obsługi tego ostatniego sprawia,

że tylko nasze chęci są przeszkodą, abyśmy

mogli porozumiewać się z innymi sieciami.

Chociaż nie zawsze są to umiejętności do-

stępne przeciętnemu Kowalskiemu. Nie-

mniej dobrze to wróży na przyszłość. Pro-

gram posiada również wtyczkę odpowia-

dającą za wysyłanie SMS-ów.

Opinie na temat komunikatora są bar-

dzo różnorodne. Posiada on spore grono

zwolenników, ale nie mniejsze przeciwni-

ków. Ci drudzy zarzucają mu przede wszyst-

kim, że jest przestarzały i niestabilny. Fakt,

że jest przestarzały jest ich zdaniem pro-

stym wynikiem porównania z innymi ko-

munikatorami linuksowymi. Nie podoba im

TleenX2

TleenX2 jest pierwszym z dotychczaso-

wo omówionych programów, stworzonym

przez Polaków, który powstał przede wszyst-

kim dla obsługi polskiej sieci. Jest on od-

powiednikiem znanego windowsowego

komunikatora Tlen.pl. Podobnie jak jego

poprzednik, dzięki implementacji Jabbe-

ra, potrai korzystać z innych protokołów,

przede wszystkim GG. Posiada również

ograniczone możliwości współpracy z sie-

ciami komórkowymi (wysyłanie SMS-ów),

czyni to za pośrednictwem protokołu Jab-

bera.

TleenX2 to bardzo przyjemna i prosta

w obsłudze aplikacja. Jest przede wszyst-

kim estetycznie wykonana i sprawuje się

stabilnie. Jest również idealnym rozwiąza-

niem dla osób, które mają znajomych także

poza Tlenem. Koniguracja programu jest

www.lpmagazine.org

dla początkujących

Komunikatory w Linuksie

Rysunek 6. Komunikacja za pomocą Jabbera przy użyciu PSI to sama przyjemność

na komunikacji poprzez protokół GG. Wa-

dą, ponieważ nie możemy skorzystać z in-

nych protokołów. Jeśli ich używamy, to

musimy uruchamiać inne programy. Jest to

jednak również zaleta, bowiem obsługa pro-

tokołu GG została bardzo dobrze opraco-

wana. Sam komunikator daje nam napraw-

dę duże możliwości, nie ustępując w ni-

czym oryginalnemu klientowi GG. Po-

wiem szczerze, że nie znam nikogo, kto by

zatęsknił za Gadu-Gadu po skorzystaniu

z Kadu. Rzućmy więc okiem, co oferuje nam

program.

Przede wszystkim przyjazny interfejs

z ogromną ilością dodatkowych modułów.

Część z nich jest wspierana przez twórców,

część tworzona niezależnie, przy czym au-

torzy nie odcinają się od nich. Wręcz prze-

ciwnie. Informują skrupulatnie na swojej

stronie o wszelkich możliwych dodatkach

(z zaznaczeniem oczywiście, że nie dają

gwarancji na swoje dzieło). Moduły instalu-

jemy dokładnie tak samo jak Kadu (o czym

za chwilę) i uruchamiamy za pomocą wbu-

dowanego w program zarządcy modułów.

Aktywowane moduły możemy koniguro-

wać następnie wraz z pozostałymi opcja-

mi w Koniguracji. Koniguracja jest bardzo

rozbudowana, ale przyjazna dla użytkow-

nika. Przede wszystkim możemy wybrać

jeden z trzech poziomów naszego zaawan-

sowania w obsłudze programu. Na najwyż-

szym poziomie wszystkie zaawansowane

opcje są dostępne, na niższych część rzeczy

się interfejs, sposób zadokowania w trayu

(przede wszystkim statyczność ikonek) itd.

Zwolennicy z kolei wskazują, że nie ma

drugiego polskiego komunikatora, który ob-

sługiwałby więcej niż jeden protokół, co nie

do końca jest przecież prawdą (jawna dyskry-

minacja TleenX2).

Z całą pewnością warto wypróbo-

wać program, bowiem każdemu może on

przypaść do gustu. Niestety różnie bywa z

jego dostępnością. Dystrybucje, w pracach

nad którymi udział biorą Polacy, posiada-

ją go często w repozytoriach (np. Fedora),

jednakże w zdecydowanej większości mu-

simy dodawać polskie repozytoria bądź

instalować program z paczek znajdują-

cych się na stronie autorów ( http://www.

gnugadu.org ). Spory problem niestety mogą

mieć użytkownicy systemów 64-bitowych.

O ile nie znajdą w sieci przygotowanych

przez bardziej zaawansowanych użytkow-

ników paczek, czekać ich będzie samo-

dzielna kompilacja programu, która jed-

nak nie jest aż tak trudna, jakby się to mo-

gło wydawać. Instrukcje na stronie autor-

skiej są na szczęście dość precyzyjne (ścią-

gane razem z programem).

Kadu jest bardzo dynamicznie rozwi-

jającym się, ogólnodostępnym komunika-

torem dla GG. Początkowo można go by-

ło uruchomić jedynie w środowisku KDE.

W chwili obecnej jest to możliwe w każ-

dym systemie, w którym wykorzystuje się

(lub można wykorzystywać) bibliotekę

Qt. W każdym systemie – poza Window-

sem.

Największą wadą, ale zarazem i zale-

tą Kadu jest to, że autorzy skupili się tylko

Kadu

Nie skłamię, jeżeli napiszę, że Kadu to już

legenda. To również triumf rozwiązania al-

ternatywnego nad oryginałem. Ale o tym za

chwilę. Kadu nie jest oczywiście bez wad,

ale należy zauważyć, że jest to najlepszy

linuksowy komunikator stworzony z my-

ślą o sieci Gadu-Gadu.

Rysunek 7. TleenX2 jest prostym programem, który jednak może rywalizować z wieloma bardziej rozbudowa-

nymi multikomunikatorami

lipiec 2007

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: