Pedagogika zabawy - założenia,propozycje.(1).doc

PEDAGOGIKA ZABAWY – CELE , ZASADY , METODY .

        Pedagogika zabawy jest formą aktywności zabawowej ukierunkowana na wszechstronny rozwój dziecka. Proponuje ona działania dające członkom grupy możliwość rozwoju w atmosferze zaufania, wzajemnej akceptacji, bez względu na wiek i umiejętności, wyzwala aktywność twórczą i ciekawość, ułatwia kontakty
z innymi, ze sobą i otaczającą rzeczywistością.

        Celem pedagogiki zabawy jest dostarczenie osobom, pracującym
z różnymi grupami wiekowymi, metod oddziałujących na sferę emocjonalną człowieka, sprzyjających ujawnieniu pozytywnych uczuć wzmacniających poczucie akceptacji i bezpieczeństwa, wspomagających samodzielną aktywność podopiecznych.

        Na zajęciach prowadzonych metodami pedagogiki zabawy obowiązują określone zasady:

·       dobrowolności – decydowanie o swojej aktywności w atmosferze wolnej od nakazów; wychowawca staje sie animatorem jedynie zachęca, stara się zainteresować,  zaprasza do uczestnictwa w zabawie;

·       wielopoziomowości komunikacji – świadome porozumiewanie się na poziomie werbalnym i niewerbalnym, rzeczowym (wymiana logicznych i prawdziwych informacji) i emocjonalnym ( wyrażanie, odczuwanie, akceptowanie uczuć swoich
i innych);

·       współpracy -  unikanie rywalizacji, oceniania i porównywania,  rezygnacja
z podziału na zwycięzcę i przegranych, uczenie współpracy i współdziałania
z innymi;

·       różnorodności środków wyrazu – umożliwienie przekazywania treści i emocji poprzez oddziaływanie na różne zmysły. Stosuje się podczas zajęć różne środki ekspresji : śpiew, taniec, gest, mimikę, pantomimę, dotyk, ruch, odgrywanie rół, muzykowanie, techniki plastyczne.

·       uznawania przeżyć jako wartości – każdy ma prawo do przeżywania róznych emocji, które nie mogą być krytykowane , oceniene, wartościowane. Wspólne doświadczanie wzmacnia grupę i tworzy więź społeczną;

·       zasada “tu i teraz” – elestyczność w dzialaniu, reagowanie na sygnały płynące od dzieci,  zaspokojenie potrzeb grupy, dostosowanie metod do aktualnej kondycji uczestników zabawy;

Wszystkie te zasady wzmacniają relacje w grupie, uczą wyrażania uczuć, budują zaufanie do prowadzącego i całej grupy.

          Pedagogika zabawy prezentuje także szeroki wybór metod, których celem jest ożywienie kontaktów między ludźmi. Metody te likwidują lęk, obawę i strach, napięcie mięśni oraz napięcia psychiczne, angażują w działanie całą osobę wszystkie jej zmysły, wyzwalają twórczą aktywność, uczą współpracy z innymi.

                Można wyróżnić następujące metody:

·       Wstępne - metody ułatwiające wejście w grupę, poznanie nowego otoczenia, imion oraz  powierzchownych cech osób, z którymi rozpoczynamy zabawę, stwarzają miłą atmosferę i ożywiaja grupę;

·       Aktywizujace – pobudzają do aktywności fizycznej, umysłowej i emocjonalnej, zmierzaja do zachęcenia dzieci do zabawy, poznawania, doświadczania
i odczuwania siebie i otaczającego świata  poprzez czynne działanie  i aktywny udział w zabawie;

·       Integracyjne – pozwalają na bliższe poznanie się, wytworzenie miłej i ciepłej atmosfery, zbliżenie emocjonalne i nabranie zaufania do siebie nawzajem, zrelaksowanie i odprężenie psychiczne, poczucie jedności grupy;

·       Informacji zwrotnej – umożliwiają poznanie wrażeń, przeżyć, samopoczucia, zaangażowania oraz zainteresowania tematem, pozwalają na zdiagnozowanie potrzeb dzieciecych, ułatwiaja planowanie kolejnych działń edukacyjnych.

·       Plastyczne – uruchamiaja proces tworzenia i dochodzenie do czegoś nowego, najistotniejszy jest wysiłek, zaangażowanie  i strona emocjonalna,  a nie efekt artysryczny;

·       Dramowe – polegają na wykorzystaniu gry z podziałem na role, jako wstęp do omówienia tematu, problemu. Punktem wyjścia jest określona sytuacja, w której zawarte jest               jakieś napięcie, problem, a uczestnicy zajęć “wchodzą "  w rolę jej bohaterów. Istotnym elementem działania jest ekspresyjne poka-zanie swojego sposobu przeżywania danej sytuacji poprzez ciało, mimikę, gest i głos;

Stosując w pracy wymienione metody pedagogiki zabawy uzyskujemy następujące efekty :

·         następuje pełna integracja grupy,

·         brak rywalizacji między uczestnikami grupy,

·         stosujemy swobodne wypowiedzi bez obawy przed ośmieszeniem lub ocenianiem,

·         stajemy się bardziej twórczy, aktywni, komunikatywni,

·         następuje pełny rozwój percepcji słuchowej, wzrokowej oraz ruchowej,

·         osiągamy wysoki poziom tolerancji, akceptacji siebie i innych,

·         pogłębia się integracja z rodzicami i nauczycielem.

      Pedagogika               zabawy               może               nam               przyjść z pomocą. Organizacja uroczystości przedszkolnych, w których rodzice nie są tylko biernymi widzami, lecz sami angażują się razem               z dziećmi we wspólną               zabawę. Sprzyja to integracji dzieci, rodziców
i nauczycieli a to z kolei ułatwia proces wychowawczy małego dziecka.

PRZYKŁADY ZABAW I ZAJĘĆ

Imię i gest
Cel : integracja grupy, usprawnienie motoryki małej, ćwiczenie pamięci wzrokowej.
Przebieg:
Dzieci stoją w kole, prowadzący podaje swoje imię i dodaje do niego jakiś gest, np. klaśnięcie, podrapanie się po głowie, klepnięcie w kolano itp. Wszyscy uczestnicy powtarzają ten gest i imię. Kolejne osoby dodają swoje imiona i gesty. Runda powtórzeniowa.
 

Dzwoneczek

Cel: integracja grupy, utrwalenie imion.

Pomoce: dzwoneczek

Przebieg:

Wszyscy tworzą koło, siadają. Nauczyciel rozpoczyna zabawę dzwoniąc dzwonkiem mówi: mam na imię Ela , przekazuje następnej osobie, następna osoba  dzwoni
i mówi mam na imię Kasia  (dzwoni dzwoneczkiem) dostałem go od Eli i przekazuje nastepnej osobie ...itd.

Woda w miseczce

Cel: ćwiczenie koncentracji, koordynacji ruchowej;

Pomoce: miseczka z wodą

Przebieg:

Wszyscy siedzą w kole:

-          przekazywanie po kole miseczki z wodą tak aby sienie wylała,

-          przekazywanie miseczki z życzeniami do wybranej osoby,

Kropla wody

Cel:doświadczanie ciszy, koncentracja

Pomoce: naczynie z wodą,

Przebieg:

Dzieci siedzą w kole, zamykaja oczy, wystawiają jedną dłoń do przodu. Nauczyciel puszcza kropelkę wody na kolejne dłonie, kto poczuje jej dotyk otwiera oczy.

Muszelka

Cel: ćwiczenie koncentracji, cierpliwości;

Pomoce: miseczka z muszelką nakryta chusteczką, kartki, kredki;

Przebieg:

Wszyscy siedzą w kole:

-          miseczka krąży, nie wolno do njej zagladać,

-          w następnej kolejce każdy może dotknąć to co jest w miseczce, nie wolno zaglądać, można podać skojarzenie- nazwę przedmiotu w miseczce;

-          każdy kolejno dotyka muszelki

-          na zakończenie każdy rysuje przedmiot z miseczki

Twarz i nastrój
Cel: ćwiczenie umiejętności określania swojego nastroju, przyporządkowanie obrazu do nastroju, ćwiczenie spostrzegawczości.

Pomoce: obrazki z rysunkami twarzy  “buźki nastrojów”, pisaki
Przebieg:
Dzieci otrzymują zadanie wybrać „obraz” swojej twarzy zgodnie z nastrojem. Podpisują i przypinają rysunki na tablicy.
 

Wizytówki
Cel: utrwalenie pojęć dotyczących stosunków przestrzennych

Pomoce: kartki A – 4, kredki
Przebieg:
Nauczyciel podaje polecenia wpisania lub narysowania odpowiedzi zgodnie ze schematem:
- środek kartki- ulubiony kolor;
- lewa część dolna- ulubiona potrawa;
- prawa część dolna- ulubione zajęcie;
- lewa część górna- ulubiony kwiat;
- prawa część górna- czego nie lubię.
 

Dzień dobry

Cel: integracja grupy, ćwiczenie koncentracji uwagi i słuchu;

Przebieg:

Wszyscy siedzą w kręgu, jedna osoba zakrywa oczy rękami, a ktoś z grupy wita tę osobę podając jej imię: dzień dobry np. Alu. Zadaniem witanej osoby jest odgadniecie imienia osoby, która ją powitała. Jeśli poda dobra odpowiedź to kolejna osoba zamyka oczy i zabawa zaczyna się od początku.

Niedokończone zdania

Cel: rozpoczęcie i wprowadzenie w temat zajęć oraz uzyskanie informacji zwrotnej.

Przebieg:

Każde dziecko kończy w sposób indywidualny zaproponowane przez nauczyciela zdania.
W zależności od tematyki spotkania nauczyciel może zachcieć do skojarzeń, do przypomnienia wiadomości lub do podania informacji zwrotnej.

Powiedz swoje imię

Cel: utrwalenie imion, nauka autoprezentacji na forum grupy, ćwiczenia słuchy fonematycznego;

Przebieg:

Każde dziecko po kolei mówi swoje imię w określony przez nauczyciela sposób: normalnie, zdrobniale, sylabizując je i wyklaskując poszczególne sylaby, szeptem, bardzo głośno, powoli, z radością itp.

Pudełko ze skarbami

Cel: aktywizacja grupy, rozwijanie zmysłu dotyku, skupienia na wykonywanej czynności.

Pomoce: tekturowe pudełko z wyciętymi otworami na ręce, różne drobne przedmioty.

Przebieg:

Każde dziecko wkłada przez otwory w pudełku rejce i za pomocą zmysłu dotyku wyczuwa, jakie przedmioty znajdują się wewnątrz. Stara się je rozpoznać, nazwać, zapamiętać policzyć.

Wizytówka – kwiatek

Cel: integracja grupy, ćwiczenia analizy i syntezy dźwiękowej, utrwalenie poznanych liter, rozwijanie sprawności manualnej.

Pomoce: kartki, flamastry, taśma klejąca.

Przebieg:

Każde dziecko rysuje na kartce kwiatek z tyloma płatkami, ile liter liczy jego imię. Przy pomocy nauczyciela wpisuje kolejne litery swojego imienia. Wizytówkę umieszczamy na ubraniu lub tablicy.

Zmiana miejsc (zabawa ruchowa)
Cel: dostrzeganie różnic pomiędzy ludźmi, ćwiczenia w uważnym słuchaniu.
Przebieg:
Dzieci siedzą w kręgu. Prowadzący wydaje polecenie „Zamienią się miejscami osoby, które lubią czerwony kolor, mają dziś granatowe spodnie, skarpety w paski, lubią lody, wcześnie wstają, lubią jeździć na karuzeli itp.”. Dzieci, które poczują się wywołane zamieniają się miejscami.

Porządki (zabawa ruchowa)
Cel: ćwiczenie spostrzegawczości i umiejętności porządkowania.
Przebieg:
Na hasło „Robimy porządki” dzieci ustawiają się w grupach wg podanego kryterium (np. ze względu na kolor włosów, oczu, bluzek itp.) dzieci ustawiają się w szeregu od najniższego do najwyższego, odbywa się to w całkowitym milczeniu- brak porozumienia werbalnego.
...