Ksiega Piesni - Wielka Przedmowa.pdf

(811 KB) Pobierz
251080957 UNPDF
Pneklad z jgz. chsskiego: Witold Jabionski, z: Antologii literatury chiriskiej, PWN,
Warszawa 1956. Przypisy z: M. Szlenk-Iliewa (tium.), Konfucjusz - Szy-cing. Ksigga
piehi, Alfa, Warszawa 1995.
Z dodatkiem znakbw chinskich; transkrypcja pdska zostala zmieniona na obecnie
obowiqzujqcqtranskrypcjq pinyin (Adina Zemanek).
%@ Shijing - Ksigga piehi
AW. Da xu
Wielka Pnedmowa
(poczqtek I w. n.e.)
piein' jest tyrn, ku czemu kierujq siq nasze d@enia. Zawarte w sercu pozostajq
d@eniami, wyraione slowami stajq siq pieSniq.
Uczucia poruszajqce nasze wnqtrze, ucieleiniajqsiq w slowach. Gdy uczucia nie
wystarczajg wykrzykujemy i wzdychamy; gdy westchnienia i okrzyki nie wystarczaja,
zawodzimy pieSni. Gdy zawodzenie pieini nie wystarcza, rqce nieSwiadomie tariczq, a nogi
plclsajq. Uczucia wyraiajq siq dhviqkiem. Gdy diwiqki osirlgajq piqkno, stajq siq melodiq.
Melodie okres6w ladu od spokoju przechodzq do radoSci, bo wSrbd wladz panuje zgoda.
Melodie czasbw rozprzqzenia od urazy przechodq do gniewu, bo wladze sq skl6cone.
Melodie krajbw ginqcych od ialoici przechodzq do tqsknoty, bo lud pogr@ony jest w
cierpieniu.
Dlatego tez nic nie dorbwnywa pieSni dla sprawiedliwegoustalenia zwyciqstwa i
klqski, dla poruszenia nieba i ziemi, dla wmszenia upiorbw i duchbw.
Dawni kr6lowie przy pomocy pieini ustalali obowiqzki mdzonk6w, doskonalili cze.56
synowskq i poszanowanie starszych, wzmacniali obowiqzki miqdzyludzkie, ulepszali wplyw
nauczania i reformowali obyczaje.
Dlatego te2 w fiiqdze PieSni mamy szeSC rodzajbw: Pienvszy nazywa siqfin$ -
piein obyczajowa, drugi fd - opis, trzeci bid - porbwnanie, czwarty xin$ - aluzja, piqtyya6 -
piefin dworska, szbsty song7 - hymn.
Wadcy przy pomocyfeng podnosili swych poddanych, a poddani przy pomocyfeng
uporninali wladcbw. Mbwiqcego nie mozna bylo oskariak, a slysqcy przyjmowal.to za
przestrogq. Dlatego pieSni te nazywamyfeng - opiniq.
' PieSh, po chihsku shi, mote by6 romiana w naczeniu rozszerzonym - poezja.
jli& Feng, doslownie wiatr, kt6ry od ksiqcia wieje do ludu i od ludu do ksi~cia - opinia. Dalsze naczeniefeng
przy nieco zmienionej wyrnowie, wyrajqcej proces siowotw6rczy, to napominad i nuciC. W Shijing,feng
onacza opinip wyra2onq pieSni4
@, Fu posiada wiele znaczen - tutaj onacza opis, kt6ry naleg rozumieC dosiownie w przeciwienstwie do bi -
przenoSni i do xing - aluzji zawartej w przybpiewie.
tt
5i3!
'8. Znaczenie ya jest dosyC sporne. Zhu Xi, nakomity mawca literatury chihskiej z XI1 wieku, uwa ya za
pieini dworskie w przeciwienstwie do wiejskichfeng. Ale treSC ya nie r6hi sie od treScifeng. Inne tlumaczenia
ya - to wytworny, nienaganny. Ale ya onacza tak2e instrument do wybijania taktu.
Nale2y stwierdzid, ke feng, ya i song wyglqdajq raczej na kategorie treiciowe, afi, bi i xing na kategorie
stylistycne.
251080957.001.png
Kiedy rum$ lad kr6lewski, zanikly obyczaje i sprawiedliwosC, kiedy zabraklo
rzqdowych pouczei, kraje zaczqly sic odmiennie rzqdziC, a rody r6iniC w obyczajach, wtedy
nastagily zmiany i wfeng i w ya.
Krajowi kronikarze jasno pojmujqc wskaz6wki powodzenia i klqski, bolejqc nad
zmianami w stosunkach miqdzyludzkich i oplakujqc surowoSC kar i rozkaz6w pahstwowych
w piesniach wyraiali swoje uczucia, zeby upominad swoich wladc6w. Pojmujqc zmiennoSC
okoliczno6ci byli jednak pmywiqgmi do starych obyczaj6w.
Dlatego tezfeng powstale w czasach przemian, choC wyrastajq z uczucia, trzymajq siq
obyczaj6w i sprawiedliwoBci. To, ze powstajq z uczud, wynika z przyrodzonych wlaSciwo6ci
ludu, a to, ze trzyrnajq siq obyczaj6w i sprawiedliwoSci,wynika z dobroczynnego wplywu
danych wladc6w.
Dlatego tez, kiedy sprawy jednego ksiqstwa zwiqane sq z sobg pieSni nazywajq siq
feng.
Kiedy siq m6wi o sprawach calego pahstwa, kiedy siq przedstawia poglqdy czterech
stron Bwiata, takie utwory nazywamy ya. Ya znaczy prawidlowe. M6wiq one o przyczynach
upadku i rozkwitu wtadzy kr6lewskiej. W rqdzie sq sprawy wielkiej i malej wagi, dlatego
marny male i wielkie ya.
Hymny wychwalajq objawy calkowitej cnoty, zeby doskonale zashgi oznajmik
bbstwom.
Takie jest pochodzenie poczw6mego podziah i ono stanowiio doskonaloSC PieSni.
251080957.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin