6-TM-w1.pdf

Technologia

- nauka o procesach wytwarzania lub

przetwarzania, półwyrobów i wyrobów.

TECHNOLOGIA MASZYN

- technologia maszyn, obejmuje metody

kształtowania materiałów, poł czone ze

zmian niektórych własno ci fizyko-

chemicznych, oraz metody ł czenia

czci w zespoły i gotowe wyroby -

stosowane w przemy le maszynowym.

Wykład

dr in . A. Kampa

Literatura

Proces technologiczny

Proces technologiczny – stanowi główn

cz procesu produkcyjnego – zwizan

bezpo rednio ze zmian kształtu, wymiarów,

jako ci powierzchni i własno ci

fizykochemicznych przedmiotu obrabianego.

1. Feld M.: Technologia budowy maszyn. PWN,

Warszawa 2000.

2. Feld M.: Podstawy projektowania procesów

technologicznych typowych cz ci maszyn.

WNT, Warszawa, 2000.

3. Choroszy B. Technologia maszyn. OWPW,

Wrocław 2000

4. Błaszczak M.: wiczenia z projektowania

procesów technologicznych cz ci maszyn.

Politechnika l ska, Skrypt Nr 2188, Gliwice

1999.

5. Poradnik in yniera. Obróbka skrawaniem. T. I-

III, WNT, Warszawa 1993.

Jest to proces dyskretny, stan wytwarzanego

elementu zmienia si stopniowo i na ogół

nieodwracalnie. Wyróniamy:

-proces technologiczny obróbki

-proces technologiczny monta u

Struktura procesu technologicznego

Etapy procesu

technologicznego

• Wykonanie półfabrykatu

• Obróbka wst pna

• Obróbka zgrubna

• Obróbka kształtuj ca

• Obróbka cieplno-chemiczna

• Obróbka wyka czaj ca

• Obróbka bardzo-dokładna

• Operacje uzupełniaj ce- kontrola, mycie,

konserwacja

Etap

Faza

OPERACJA

Ustawienia

Zabiegi

Pozycje

Przejci a

Czynno ci

Ruchy elementarne

Operacja

Ustawienie

Ustawienie – cz operacji wykonywana w

jednym zamocowaniu

Zamocowanie – przyło enie sił i momentów sił do

przedmiotu w celu zapewnienia niezmiennoci

jego poło enia podczas obróbki .

Operacja jest to cz procesu

technologicznego wykonywana na jednym

stanowisku roboczym przez jednego

pracownika (lub grup pracowników) na

jednym przedmiocie (lub grupie

przedmiotów) bez przerw na inn prac .

Pozycja – okre lone poło enie przedmiotu

obrabianego, ustalonego i zamocowanego

w uchwycie podziałowym wzgldem

narz dzia (przy jednym zamocowaniu)

Zabieg

Przykład operacji

Zabieg technologiczny – jest to cz

operacji wykonywana za pomoc tych

samych narzdzi i przy stałych

parametrach obróbki, zamocowaniu i

pozycji .

Przejcie – zdjcie kolejnej warstwy

materiału przy tych samych

parametrach obróbki

Obróbka zgrubna wału w dwóch zamocowaniach (w uchwycie samocentruj cym

trójszcz kowym) na tokarce uniwersalnej w produkcji jednostkowej

Operacja obróbki korpusu w

trzech pozycjach

Dokumentacja technologiczna

- jest to zbiór dokumentów (tekstowych lub

graficznych) okre laj cych przebieg procesu

technologicznego przedmiotu pracy i

potrzebne do tego rodki technologiczne

Czynniki wpływajce na posta

dokumentacji :

- wielko produkcji

- rodzaj wyrobu

- kwalifikacje pracowników

Korpus zaworu obrabiany w jednym zamocowaniu i w

trzech pozycjach na automacie tokarskim

Skład dokumentacji

technologicznej

Przebieg projektowania

procesu technologicznego

•Karta technologiczna

1. Analiza danych wej ciowych

2. Dobór metod i sposobów obróbki

3. Ustalenie postaci i wymiarów

półfabrykatów

4. Ustalenie rodzajów i kolejno ci operacji

5. Dobór obrabiarek

6. Przyj cie baz obróbkowych i sposobu

mocowania

•Karty instrukcyjne operacji

•Karty uzbrojenia obrabiarki

•Karta kontroli technicznej

•Karta normowania czasu

•Zestawienie pomocy warsztatowych

Przebieg projektowania procesu

technologicznego

7. Dobór pomocy warsztatowych: uchwytów

i przyrz dów

8. Dobór narz dzi i ustalenie parametrów

obróbki

9. Obliczenie czasów operacji

10. Obliczenie kosztów produkcji

11. Opracowanie dokumentacji

technologicznej

Dane wej ciowe do

projektowania

Dokumentacja konstrukcyjna:

– Rysunek zło eniowy wyrobu

– Rysunki wykonawcze cz ci

– Schemat kinematyczny

– Warunki techniczne

• Program produkcji:

– Produkcja jednostkowa, seryjna, masowa

• rodki produkcji:

– Obrabiarki, narz dzia, pomoce warsztatowe

(normalne lub specjalne)

Wielko produkcji (szt./rok)

Cechy

charakterystyczne

Typ produkcji

Jednostkowa

Seryjna

Masowa

Program produkcji

Mały

redni

Wielki

Rodzaj

produkcji ci kie rednie lekkie

Jednostkowa do 5 do 10 do 100

Małoseryjna 5–100 10-200 100-500

Seryjna 100-300 200-500 500-5000

Wielkoseryjna 300-1000 500-5000 5000-50000

Masowa

Wyroby

Obci enie

stanowisk

Zmienne

Powtarzalne

Stałe

rodki produkcji

Uniwersalne

Specjalizow

ane

Specjalne

Rozmieszczenie

rodków produkcji

Funkcjonalne

Gniazdowe

Liniowe

Zakres operacji

Obszerny

redni

Mały

Kwalifikacje pracow.

Wysokie

rednie

Niskie

>1000

>5000

>50000

Zamienno cz ci

Dopasowanie

Niepełna

Pełna

Rodzaje obróbki

Naddatek na obróbk

•Obróbka wstpna

Naddatek - jest to warstwa materiału usuwana

w czasie obróbki z przedmiotu obrabianego

(półfabrykatu), w celu osi gni cia danych

kształtów, wymiarów lub właciwoci.

Wielko naddatku kompensuje bł dy

wymiarowo-kształtowe i wady powierzchniowe

wyst puj ce na poszczególnych etapach

wytwarzania.

Rodzaje naddatków:

•całkowite

•operacyjne

•Obróbka zgrubna

•Obróbka kształtuj ca

•Obróbka wyka czaj ca

•Obróbka bardzo dokładna

Struktura naddatku

operacyjnego

Naddatek całkowity

C = q 1 + q 2 + q 3 +.....+ q n

c 1

A - długo przedmiotu

B - rednica przedmiotu

c 1 - nad. na rednicy

c 2 - nad. na obr. czoła

c 3 - nad. na obcicie

c 4 - nad. na uchwycenie

Lc - długo

półfabrykatu

q 1

C - nad. całkowity

q n - naddatki operacyjne

q 1 - nad. na obr. zgrubn

q 2 - nad na obr.

kształtuj c

q 3 - nad. na obr.

wykaczajc

D - rednica półfabrykatu

D d +2C

q 2

c 1

q 3

c 4

c 3

c 2

Naddatek operacyjny

Liczba niezb dnych operacji

Na 1 stron

q n = T a + R za + W a + S a + e z

Wska nik wymaganego wzrostu

dokładno ci powierzchni w wyniku

obróbki K

lub

Na 2 strony

2q n = T a + 2(R za + W a ) + 2( S a ± e z )

K = Tp/T

T a – warto tolerancji wymiaru dla

poprzedniej operacji

R za – rednia wysoko chropowato ci

dla poprzedniej operacji

W a – gł boko warstwy wadliwej dla

poprzedniej operacji

S a – bł dy kształtu i poło enia b d ce

wynikiem poprzedniej operacji

e z – bł dy zamocowania w bie cej

operacji

Tp – warto tolerancji półfabrykatu

T - warto tolerancji gotowego przedmiotu

Liczba operacji wymaganych do osi gni cia

danej dokładno ci:

K 10 mo na stosowa 1 operacj

10 < K 50 powinny by 2 operacje

K > 50 powinny by 3 operacje

Dobór półfabrykatów

Czynniki wpływaj ce na dobór

półfabrykatów

Rodzaje półfabrykatów:

• Półfabrykaty z materiałów hutniczych

• Półfabrykaty spawane

• Odkuwki

• Odlewy

• Wykroje

• Inne – tworzywa sztuczne, szybkie

prototypowanie

• Tworzywo przedmiotu

• Kształt przedmiotu

• Wielko produkcji

• Specjalne zalecenia dotycz ce warunków

technicznych

Ustalenie rodzajów i kolejno ci

operacji

• Rodzaje i sposoby obróbki

• Dost pne rodki produkcji

• Produkcja nowa, powtarzalna, typowa

• Koncentracja operacji (mała liczba

operacji wielozabiegowych)

• Ró nicowanie operacji (du a liczba

operacji jedno- kilkuzabiegowych)

• Ekonomiczna dokładno obróbki

®Ramowe procesy technologiczne

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: