30.11.2011
Dokończenie poprzedniego wykładu
1. Materializm historyczny – system ekonomiczny jako baza społeczeństwa + nadbudowa czyli wszystko inne; determinacja systemu społecznego przez to co prezentuje system ekonomiczny; ważną rzeczą jest to kto ma kontrolę nad środkami produkcji i kto sprawuje władzę; relacje między kapitalistami a pracownikami zawsze mają charakter konfliktowy
2. W poglądach Marksa prawa dialektyki odnoszą się do:
- I – przesądza o determinizmie rzeczy społecznych
- II – względność i przejściowość wszystkich form ruchu
- III – teoria wartości
- IV – walka klas
3. Cała historia ludzi była od samego początku wyrazem konfliktu i walki klas; historia ludzkości to różne fazy tego etapu
4. Dwa rodzaje klasy robotniczej
- klasa w sobie – robotnicy podzielają podobne warunki zycia ale nie są świadomi wspólnych interesów; zadaniem propagandy jest uświadomienie im tego
- klasa dla siebie – robotnicy po uświadomieniu wspólnych interesów
5. Prawo wartości dodanej – wartość dodana to praca ludzka, która powoduje wzrost wartości
6. Ludzka praca różnych ludzi nie różni się jakościowo tylko ilościowo (jednostki biorące udział w pracy)
7. Połączenie 3 elementów – prywatna własność środków produkcji + podział pracy + konflikt
8. Im bardziej rozwinięty kapitalizm tym bardziej napięte będą stosunki między kapitalistami a proletariatem i będzie wzrastać świadomość klasowa aż w końcu wybuchnie rewolucja robotnicza
14.12.2011
HISTORYZM, HISTORYCYZM
- kierunek asocjlogiczny bo zajmuje się tym co jednostkowe
- zrodził się w Niemczech, z idealizmu niemieckiego
- należy zwrócić uwagę na szczegóły, konkrety, kolory, jednostkowość, określone zjawiska w kontekście historycznym
- akceptowanie dziedzictwa historycznego
- historyzm filozoficzny i metodologiczny
- historyzm absolutny i historyzm mniej radykalny
1. Założenia
- życie ma charakter historyczny – uhistorycznienie życia
- życie historyczne powinno być rozważane jako całość
- podejście indywidualizujące – odejście od generalizacji
- traktować człowieka jako animal historicum (?) – człowiek zawsze żyje w kontekście historycznym; rezygnacja z przeciwstawiania świadomości naukowej i potocznej
- poznanie historyczne jest swoistego rodzaju poznaniem; państwem w państwie; poznanie świata człowieka wymaga swoistych procedur (verstehen)
- relatywizm historyczny – sensowne wypowiadanie się o czymkolwiek wymaga brania pod uwagę kontekstu
2. Heinrich Rickert
- należy szukać stałych elementów w dynamice procesów historycznych
- podział nauki
§ nomotetyczne (poszukiwanie w rzeczywistości tego co ogólne)
§ idiograficzne (zajmują się poszczególnymi zdarzeniami i ich opisem)
- odniesienie do wartości – ma pomagać w odróżnieniu metody nauk historycznych i metody przyrodoznawstwa i służyć wyróżnieniu zasługujących na uwagę indywidualności z masy faktów jednostkowych
- z 1 strony trzeba odróżnić rodzaj absolutnej generalizacji i szukania wzorów a z 2 strony rodzaj indywidualizacji, który byłby rodzajem historyzmu absolutnego
- potrzeba rozróżnienia sytuacji indywidualizującej i generalizującej
- kultura obejmuje to co człowiek bezpośrednio wywarza lub to co jest świadomie podtrzymywane w imię określonych wartości
- nauki o kulturze – określenie nauk historycznych
2
sweetychomik