09 Pyły.pdf

Ergonomia – wykład

Materialne warunki

pracy – pyły

dr Katarzyna Lis

www.katarzynalis.pl

Pyły

• Określenie podstawowych parametrów pyłów

emitowanych do środowiska pracy

• Dokonanie oceny naraŜenia pracowników na szkodliwe

działanie pyłów

• Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego

pracowników naraŜonych na pyły

• Zastosowania odpowiednich środków ochrony zbiorowej

przed pyłami, a jeŜeli nie jest to moŜliwe zastosowanie

odpowiednich środków ochrony indywidualnej

Źródła pyłów w pomieszczeniach pracy

¡ Procesy technologiczne (typowe pomieszczenia

produkcyjne)

¡ Personel zatrudniony przy obsłudze maszyn i urządzeń

(pomieszczenia „czyste”)

¡ Powietrze doprowadzane z zewnątrz przez instalację

wentylacji nawiewnej lub napływające wskutek infiltracji

(pomieszczenia produkcyjne, biurowe, „czyste”)

¡ Procesy nanotechnologiczne (pomieszczenia, w których

są produkowane lub stosowane nanocząstki, tzn.

cząstki, których jeden z wymiarów jest poniŜej 100 nm).

Podstawowe parametry pyłów

Podstawowe parametry pyłów do oceny stopnia

naraŜenia organizmu ludzkiego i doboru środków

ochrony zbiorowej i indywidualnej

• stęŜenie pyłu

• wymiary i kształt cząstek

• skład chemiczny i struktura krystaliczna

• rozpuszczalność pyłu w płynach ustrojowych

Istotne parametry wpływające na skutki zdrowotne

• własności osobnicze człowieka, zarówno genetyczne, jak i nabyte

• cięŜkość wykonywanej pracy

Główne rodzaje szkodliwych

pyłów

PYŁY

PYŁYWŁÓKNISTE

PYŁYNIEWŁÓKNISTE

• azbest

• włóknaceramiczne

• sztucznewłóknamineralne

• pyłyzawierającewolną krystaliczną

krzemionkę

Szkodliwe działanie pyłów

draŜniące, zwłókniające, rakotwórcze, alergizujące

Obszaryczynnościoweukładuoddechowego

Zatoki

przynosowe

Jama nosowa

Obszargórnychdróg

oddechowych (nos,jamaustna,

gardło,krtań)

Migawki

Jama ustna

J ę zyk

Krta ń

Tchawica

Opłucna

Oskrzele

lewe

Ś luz

Przełyk

Oskrzele

prawe

Obszartchawiczooskrzelowy

(tchawica,oskrzela,oskrzeliki)

Komórki nabłonka

migawkowego

Oskrzelik

P ę cherzyk

płucny

Obszarwymianygazowej

(pęcherzykipłucne)

Przepona

Metody pomiaru stęŜeń pyłów

• Pomieszczenia produkcyjne – metoda filtracyjno-wagowa lub

mikroskopowa

• Pomieszczenia biurowe w pobliŜu pomieszczeń produkcyjnych –

metoda filtracyjno-wagowa, mikroskopowa, licznikowa,

fotometryczna

• Pomieszczenia biurowe – metoda licznikowa lub fotometryczna

• Pomieszczenia „czyste” – metoda licznikowa

• Pomieszczenia z procesami nanotechnologicznymi – metoda

licznikowa

Ocena naraŜenia na pyły

• Wykonanie pomiarów stęŜeń pyłów na stanowisku pracy

• Określenie wskaźników ekspozycji (W) na pyły

w odniesieniu do całodziennego czasu pracy,

w przypadku dozymetrii indywidualnej (C w )

...

• Porównanie wskaźników ekspozycji (W) z wartościami

najwyŜszych dopuszczalnych stęŜeń pyłów (NDS-ów)

Definicje pyłów

¡ Pył całkowity - zbiór wszystkich cząstek otoczonych powietrzem

w określonej objętości.

¡ Pył respirabiny – zbiór cząstek przechodzących przez selektor

wstępny o charakterystyce przepuszczalności wg wymiarów cząstek

opisanej logarytmiczno-normalną funkcją prawdopodobieństwa ze

średnią wartością średnicy aerodynamicznej 3,5

0,3

m i z

geometrycznym odchyleniem standardowym 1,5

0,1.

¡ Włókna respirabilne - włókna o długości powyŜej 5 m m o

maksymalnej średnicy poniŜej 3

m i stosunku długości do średnicy

Rozporządzeniem MPiPS z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyŜszych dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń

czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833) wraz ze zmianami (Dz.U. Nr

212, poz. 1769, 2005r., Dz.U. Nr 161, poz.1142, 2007r.).

NajwyŜsze dopuszczalne stęŜenia (NDS-y)

w zaleŜności od rodzaju pyłu

NajwyŜsze dopuszczalne

stęŜenie (NDS)

Rodzaje pyłów

NDS dla pyłu całkowitego dotyczy wszystkich pyłów

NDS dla pyłu respirabilnego dotyczy pyłów pylicotwórczych zawierających powyŜej

2% wolnej krystalicznej krzemionki, pyłów grafitu

naturalnego, talku nie zawierającego włókien

mineralnych (w tym azbestu), pyłów cementu

portlandzkiego i hutniczego, pyłów apatytów i

fosforytów oraz pyłów krzemionek bezpostaciowych i

syntetycznych

NDS dla włókien respirabilnych dotyczy pyłów o strukturze włóknistej, rakotwórczych

lub prawdopodobnie rakotwórczych (pyły zawierające

azbest, pyły sztucznych włókien mineralnych, włókien

ceramicznych)

NDS

NDS wartość średniawaŜonastęŜenia ,któregooddziaływanienapracownikawciągu8godzinnegodobowego

iprzeciętnegotygodniowegowymiaruczasupracy,określonegowKodeksiePracy,przezokresjegoaktywnościzawodowej

niepowinnospowodować ujemnychzmianwjegostaniezdrowiaorazwstaniezdrowiajego przyszłychpokoleń.

Definicje py

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: