Szklarski Alfred - 9. Tomek W Grobowcach Faraonow.pdf - Szklarski Alfred - Ambasador3

SZKLARSKI ALFRED

Tomek w grobowcach faraonów

Współautor Adam Zelga

Wydanie polskie: 1993

Drodzy Czytelnicy!

Gdy wielokrotnie w ostatnich latach odwiedzałem Pana Alfreda Szklarskiego, nasze

wielogodzinne rozmowy zawsze kończyły się moimi pytaniami o dalsze losy bohaterów

,,przygód Tomka”. Gdy ich Autor zmarł, wydawało się rzeczą potrzebną dokończyć powieść,

która w zarysie była gotowa. Pierwszym zadaniem, jakie sobie postawiłem, była wierność

pomysłom i stylistyce autora cyklu.

W miarę pisania przypominały mi się coraz to nowe szczegóły: straszenie Sally w

grobowcu i pobyt bohaterów na Pustyni Nubijskiej, wędrówka wzdłuż Nilu, aż w okolice jego

źródeł, oryginalny ptak– trzewikodziób... Rodzina Pana Alfreda przekazała mi Jego

archiwum. Równocześnie rozpocząłem wnikliwe studiowanie literatury dotyczącej Egiptu i

Nilu...

I tak powstała książka – kolejny tom przygód Tomka Wilmowskiego, który towarzyszy

młodym czytelnikom już od niemal czterdziestu lat. Spełniło się marzenie Sally, by zwiedzić

Dolinę Królów, spełniło się marzenie czytelników, z niecierpliwością oczekujących na dalszy

ciąg powieści-rzeki.

Czeka na realizację największe z marzeń autora cyklu – walka bohaterów jego powieści o

wolność Polski i ich powrót do niepodległej Ojczyzny. Czy może ono pozostać niespełnione?

Adam Zelga

NOC POD PIRAMIDAMI

Słońce pogrążało się powoli w bezkresnych piaskach Pustyni Libijskiej u progu Sahary,

największej pustyni świata. Na wapiennych, urwistych wzgórzach Mokattam, okalających

południowo-wschodnie krańce Kairu, gasły ostatnie różowe refleksy zachodu.

Allah akbar! “Allach jest wielki...”. Przenikliwe, zawodzące wezwanie do modlitwy,

odmawianej przez wyznawców islamu po zachodzie słońca, płynęło ze smukłych minaretów,

wystrzelających ponad płaskie dachy domów i docierało przez wzmożony o tej porze gwar

uliczny do wszystkich zaułków wielkiego miasta. Śpiewny, sugestywny głos muezzina 1

odrywał od codziennej krzątaniny. Jedni podążali do meczetów, żeby pod przewodem imama 2

dopełnić obrzędu salat 3 w świątyni, inni odmawiali salat w miejscu, gdzie zastała ich pora

modlitwy. Zwróceni w kierunku Mekki, klękali na dywaniku lub macie wprost na ulicy, w

domu, sklepie czy na targowisku i bili korne pokłony, szepcząc święte formuły.

Podczas gdy Kair rozbrzmiewał, mimo późnej pory, gwarem modłów, na przeciwległym

brzegu Nilu, zaledwie o kilkanaście kilometrów od miasta, zapadła już nocna cisza. Wąski

tutaj nadrzeczny pas zieleni, z ogrodami, polami, palmami i domkami, przechodził nagle w

groźną, posępną pustynię. W mroku, na szarym, kamienistym płaskowyżu, niczym na

szerokiej, skalistej wyspie w morzużółtawych, miękkich piasków, majaczyły zarysy trzech

olbrzymich piramid 4 . Owiane legendą od niepamiętnych czasów wabiły swą tajemniczością

turystów i uczonych z całego świata. Toteż za dnia u stóp piramid, na rozległej, kamienistej

równinie zawsze było tłoczno i gwarno. Wyróżniali się ruchliwi egipscy Arabowie ubrani w

obszerne, długie galabije, chętnie noszone przez mieszkańców wybrzeży Morza

Śródziemnego, i bawełniane chusty, czyli kofije, upięte w zawój, przytrzymywany czarnym

krążkiem, zwanym ikal. Narzucali się turystom jako przewodnicy, proponując w różnych

językach swe usługi, zachęcali do przejażdżki na nakrytych barwnymi czaprakami

wielbłądach, koniach lub osłach. Sprzedawali napoje, owoce, słodycze i drobne pospolite

pamiątki, a gromady wyrostków napraszały się o wszechobecny w Egipcie bakszysz 5 .

1 Muezzin - muzułmański duchowny ogłaszający porę modlitwy z galeryjki minaretu. Szkoli specjalnie głos;

przy sprzyjających warunkach atmosferycznych słychać go na odległość 3 km.

2 Imam - przewodnik, muzułmański duchowny przy meczecie.

3 Salat - najogólniej modlitwa obowiązująca każdego dorosłego muzułmanina. Należy ją odmawiać pięć razy

w ciągu dnia: przed świtem, wczesnym rankiem, w południe, po zachodzie słońca, wczesnym wieczorem. Salat

jest nie tylko modlitwą, ale i pewnym rytuałem; obejmuje gamę przepisowych czynności, do których należy

m.in. wykonywanie odpowiednich ruchów, skłonów ciała, a także sposób wymawiania tekstów.

4 Mowa o słynnych starożytnych grobowcach faraonów w Gizie pod Kairem: Cheopsa (Khufu), Chefrena

(Khafre) i Mykerinosa (Menkaure).

5 Bakszysz - podarek pieniężny, napiwek, rodzaj zwyczajowej jałmużny, zwłaszcza w Północnej Afryce i

południowo-zachodniej Azji.

Jarmarczny rozgardiasz skutecznie niweczył delikatny urok tego miejsca i dopiero po

zachodzie słońca grobowce faraonów spowijała cisza.

Noc nadeszła bardzo szybko, nieomal gwałtownie. Jasny zmierzch zaledwie w parę chwil

zmienił się w przysłowiowe egipskie ciemności. Dzień oddawał świat w panowanie mroku.

Na bezchmurnym, ciemnogranatowym niebie migotały gwiazdy. Powoli wynurzał się

olbrzymi księżyc. W srebrzystej poświacie zarysowały się ciemne, lekko przymglone bryły

piramid i kamienne cielsko sfinksa – lwa z królewską głową. A ścieląca się nad piaskami

pustyni mgiełka łudziła wrażeniem, że potężne wierzchołki piramid zawieszone są w

powietrzu.

O tej właśnie porze, dla turystów bardzo już późnej, do podnóża piramid zbliżali się dwaj

mężczyźni z twarzami osmalonymi tropikalnym słońcem, ubrani w galabije z pasiastej

bawełny i ciemnoczerwone fezy, w towarzystwie kobiety w długiej, ciemnej sukni, otulonej

na wzór muzułmanek szerokim czarnym szalem. W tych strojach i scenerii łatwo mogli

uchodzić za tubylców. Była to jednak trójka przyjaciół i podróżników, zahartowanych w

wielu przygodach na różnych kontynentach; Polacy: Tomasz Wilmowski i kapitan Tadeusz

Nowicki – obaj od dawna nierozłączni, oraz żona Tomka, Sally, Australijka z pochodzenia.

Wszyscy troje zatrzymali się u stóp monumentalnych grobowców. W srebrzystej

poświacie księżyca, w liliowej mgiełce znad szybko wychładzających się piasków, mieli

przed sobą niezwykle urokliwe, niezapomniane zjawisko. Pierwszy nie wytrzymał milczenia,

jak zwykle, kapitan Nowicki, który od czasu do czasu nieufnie rozglądał się wokoło, choć

trudno byłoby powiedzieć, że właśnie piramidy oglądał z taką uwagą.

– Nad czymże się tak zadumaliście? – zagadnął niecierpliwie.

– Widok piramid rozbudził moją wyobraźnię i ożywił wspomnienia – odrzekł Tomek. –

Bo tylko pomyśl, kapitanie: kiedy Herodot, grecki historyk i podróżnik zwany ojcem historii,

oglądał, podobnie jak my dzisiaj, grobowce faraonów, a działo się to czterysta pięćdziesiąt lat

przed naszą erą, stały one już tutaj ponad dwadzieścia wieków! Ale nie fakty, najbardziej

nawet zdumiewające, są powodem mego wzruszenia. To światło, ten nastrój przypomniały mi

naszą pierwszą wspólną wyprawę łowiecką do Afryki. Góry Księżycowe, pamiętasz Tadku?

Ich szczyty zdawały się unosić w powietrzu zupełnie tak samo jak wierzchołki tych egipskich

piramid.

– Zaraz, zaraz... coś sobie przypominam... a, pasmo gór Ruwenzori na granicy Ugandy i

Konga! Szliśmy chwytać goryle i okapi, tak, tak, pamiętam! Niczego sobie był widok. Ale to

dlatego, że chmury były bardzo nisko. A tutaj nie ma chmur!

– To prawda! Jest za to unoszący się w powietrzu pył pustynny i mgła.

– Oj, chłopcy, chłopcy! – karcącym tonem odezwała się Sally. – Czy naprawdę nie

zdajecie sobie sprawy, że do was mówią tysiąclecia?

– Ależ, sikorko, jak moglibyśmy choćby na chwilę zapomnieć, skoro wciąż nam o tym

opowiadasz.

– Wystarczająco dobrze cię znam, żeby wiedzieć, jak niewiele z mojej gadaniny utkwiło

w twojej pamięci.

– Tak sądzisz? I bardzo się mylisz! Nawet zbudzony z najgłębszego snu bez namysłu

wyrecytuję, że piramida Cheopsa została zbudowana ponad cztery i pół tysiąca lat temu, że

samo przygotowanie drogi do transportu budulca trwało dziesięć lat, a przez następne

dwadzieścia wznoszono grobowiec. Około stu tysięcy kamieniarzy, cieśli i prostych

robotników pracowało przez trzy miesiące każdego roku podczas przyborów Nilu! Iluż tych

nieszczęśników straciło tutaj życie! Nie mogę się pozbyć wrażenia obecności tysięcy duchów,

pamięci o ludziach, których życie pochłonęła próżność faraonów. Tak, masz rację. Tu mówią

tysiąclecia...

Sally przeniknął niemiły dreszcz. Szczelniej otuliła się szalem i dopiero po chwili

milczenia powiedziała:

– Przyznaję, że mnie zaskoczyłeś... Potrzeba było zapewne wielu ofiar... Ale przecież nie

tylko próżność skłaniała faraonów do budowy takich grobowców. Starożytni Egipcjanie

wierzyli, że nieśmiertelna dusza człowieka staje się cieniem, wiecznie zamieszkującym leżący

naprzeciwko Nieba i Ziemi “świat zmarłych”, że potrzebuje środków do dalszego życia.

Dlatego grzebano zmarłych w grobowcach trwalszych niż dom.

– Wiem, wiem, przecież nieraz już o tym mówiłaś – przerwał jej zniecierpliwiony znowu

Nowicki. – Uważam to za pogańskie wierzenia i obyczaje. Wielu Egipcjan musiało myśleć

podobnie jak ja, skoro kradli składane w grobowcach kosztowności. Tylko pycha skłaniała

faraonów do budowania piramid. Innym ludziom wystarczały mniej kosztowne mastab y 6 ,

których jest tutaj bez liku.

– Faraonów powszechnie uznawano za bogów i zawsze zajmowali najwyższe miejsce, tak

wśród żywych, jak i umarłych – Sally nie dawała się zbić z tropu. – W mastabach grzebano

możnych dworzan,żeby mogli dalej służyć swemu władcy w życiu pozagrobowym.

Spoczywać w cieniu grobowca faraona to był wielki zaszczyt.

– Nic dziwnego, że w Egipcie od dawna panoszą się cudzoziemcy, skoro sami Egipcjanie

marnotrawili czas na budowanie grobowców i pogańskie obrzędy – skwitował Nowicki.

– No, no, kapitanie, mimo wszystko chciałbyś jednak być pochowany u stóp pięknej

maharani Alwaru, o której tyle opowiadałeś... – przygadała mu Sally.

Wybuchnęli śmiechem na tę złośliwość, ale po chwili, znowu poważnie, do Nowickiego

dołączył Tomek:

– To prawda, że najeźdźcy rządzą się tutaj jak u siebie. Od najazdu perskiego, czyli przez

prawię dwa i pół tysiąca lat, w Egipcie panoszą się cudzoziemcy. Deptali tę ziemię Etiopowie,

Hyksosi, Asyryjczycy, Babilończycy, Persowie, Grecy, Rzymianie, Turcy, Francuzi, a

obecnie rządzą znienawidzeni przez Egipcjan Brytyjczycy.

6 Mastaba - najstarszy typ grobowca w starożytnym Egipcie. Mastaba składała się z podziemnej komory

grobowej, prowadzącegodo niej pionowego szybu i trapezoidalnej budowli naziemnej z suszonej cegły lub z

kamienia.

Szklarski Alfred - 9. Tomek W Grobowcach Faraonow.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: