ewakuacja.pdf

MODUŁ V

LEKCJA 6

Temat: „Ewakuacja z budynku szkolnego”

Zdarzają się, niestety dosyć często również w szkołach, przypadki występowania

zagrożeń powodujących konieczność przeprowadzenia ewakuacji ludzi i mienia.

Aby ewakuacja przebiegała bezpiecznie, ważne jest stworzenie w szkole

odpowiednich warunków techniczno – budowlanych oraz organizacyjnych,

jak również zaznajamianie z tymi warunkami wszystkich osób przebywającym

w budynku szkolnym – przede wszystkim nauczycieli i uczniów.

Formy realizacji (proponowany przedmiot, ścieżka itp.):

• lekcja do dyspozycji wychowawcy,

• technika.

Cele ogólne:

• kszta³towanie i doskonalenie umiejêtnoœci i nawyków w³aœciwego zachowania w przypadku wyst¹pienia

zagro¿enia powoduj¹cego koniecznoœæ przeprowadzenia ewakuacji z budynku szkolnego.

Cele szczegółowe:

Uczeñ potrafi:

• wymieniæ okolicznoœci powoduj¹ce koniecznoœæ przeprowadzenia ewakuacji z budynku szkolnego,

• opisaæ ogólne zasady ewakuacji obowi¹zuj¹ce w szkole,

• opisaæ w³asne zachowanie podczas ewakuacji,

• opisaæ drogê ewakuacyjn¹ z pomieszczenia, w którym aktualnie odbywaj¹ siê zajêcia,

• wykorzystaæ zdobyt¹ wiedzê o zasadach ewakuacji podczas symulacji ewakuacji przeprowadzonej na zakoñcze-

nie lekcji.

Metody nauczania:

• pogadanka z elementami dyskusji,

• symulacja,

• zespo³owe rozwi¹zywanie problemów.

Pomoce dydaktyczne:

• znaki bezpieczeñstwa znajduj¹ce siê na terenie szko³y,

• materia³y pomocnicze dla ucznia,

• arkusze papieru A4,

• du¿e arkusze papieru,

• flamastry.

Formy pracy:

• æwiczenia praktyczne,

• wycieczka w budynku szkolnym,

• praca w grupach.

251

BEZPIECZNE ZACHOWANIE W SZKOLE

PLAN ZAJĘĆ:

1. Zajêcia rozpoczynaj¹ siê od spotkania nauczyciela z uczniami na boisku szkolnym w czasie przerwy poprzedzaj¹cej

zajêcia. Nauczyciel prosi uczniów, aby przechodz¹c korytarzami do klasy zwracali uwagê na wszystkie znaki bez-

pieczeñstwa i sprzêty przeciwpo¿arowe znajduj¹ce siê na trasie przejœcia, aby zapamiêtali, jakie to znaki i sprzêty oraz

gdzie siê znajduj¹.

2. Æwiczenie 1 . Po przyjœciu do klasy nauczyciel dzieli uczniów na 4–5 osobowe zespo³y, ka¿dy zespó³ przygotowuje

zestawienie, wykaz znaków i sprzêtów bezpieczeñstwa, które uczniowie zaobserwowali podczas przemarszu z boiska.

Wyniki swojej pracy grupy zapisuj¹ na kartkach A4. Uczniowie, staraj¹c siê wykorzystaæ zdobyt¹ wczeœniej wiedzê

na temat znaków bezpieczeñstwa, nazywaj¹ znaki.

3. Wybrani liderzy grup prezentuj¹ wyniki pracy . Nauczyciel zapisuje propozycje poszczególnych grup, tworz¹c wspólne

zestawienie. Nastêpnie komentuje ustalone znaki, t³umacz¹c ich znaczenie oraz cel, dla którego zosta³y w danych

miejscach umieszczone, tj. wskazanie osobom przebywaj¹cym w budynku szko³y tzw. dróg ewakuacyjnych.

4. Na bazie æwiczenia 1 nauczyciel informuje uczniów o temacie lekcji, celach lekcji oraz omawia okolicznoœci, które

musz¹ wyst¹piæ, aby przeprowadziæ ewakuacjê.

5. Æwiczenie nr 2 . Nauczyciel rozdaje uczniom materia³ pomocniczy opisuj¹cy ogólne zasady ewakuacji i prosi ich, aby

na bazie tych zasad sformu³owali zasady dotycz¹ce w szczególnoœci zachowania siê uczniów podczas ewakuacji.

Uczniowie swoje propozycje zapisuj¹ na du¿ych arkuszach papieru. Po oko³o 15 minutach liderzy grup prezentuj¹

wyniki pracy. Nauczyciel podsumowuje propozycje grup (przewidywany czas 25 minut).

6. Podsumowanie zajêæ : Nauczyciel g³osem informuje uczniów o tym, ¿e wybuch³ po¿ar. Prosi o zachowanie spokoju,

grupuje uczniów na korytarzu przed klas¹ i wychodzi z uczniami z budynku, zgodnie z planem i drog¹ ewakuacyjn¹

opracowan¹ dla tej czêœci budynku. Na trasie wymyœla przeszkody, np. szczególnie zadymiony fragment drogi

i obserwuje, czy uczniowie zachowuj¹ siê zgodnie z zasadami omawianymi w klasie, sam równie¿ stosuje zasady

zamieszczone w materiale pomocniczym dla nauczyciela. Na boisku omawia z uczniami wyniki swoich obserwacji

zachowania uczniów podczas symulacji, podaje czas opuszczenia budynku, liczony od chwili og³oszenia alarmu oraz

zwraca uwagê na trasê, jak¹ pokonali uczniowie, prosz¹c o jej zapamiêtanie. Dziêkuje uczniom za aktywnoœæ

i og³asza przerwê.

MATERIAŁY POMOCNICZE DLA NAUCZYCIELA

MATERIAŁ POMOCNICZY NR 1

Prezentowana propozycja zajêæ dla uczniów ma na celu doskonalenie umiejêtnoœci i nawyków bezpiecznego zachowa-

nia siê podczas ewakuacji z budynku szkolnego, przede wszystkim poprzez zastosowanie æwiczeñ uœwiadamiaj¹cych

uczniom znaczenie znaków, z którymi stykaj¹ siê na co dzieñ w swojej szkole oraz zasad obowi¹zuj¹cych podczas

prawdziwej ewakuacji, która oby nigdy siê w szkole nie zdarza³a. Uczniowie i ca³a spo³ecznoœæ szkolna powinni jednak

byæ okresowo szkoleni w tym zakresie. Najlepiej poprzez æwiczenia praktyczne.

Aby ewakuacja mog³a przebiegaæ bezpiecznie, wa¿ne jest stworzenie odpowiednich warunków techniczno–budowlanych

(tzn. zastosowanie odpowiednich materia³ów budowlanych, dekoracyjnych, ustawienie w odpowiednich miejscach sprzê-

tu przeciwpo¿arowego, zaprojektowanie szerokich korytarzy zgodnie z normami, oznakowanie itp.) oraz organizacyjnych

(regulaminy, ustalone zasady ewakuacji znane wszystkim osobom przebywaj¹cym w budynku, wyznaczenie osób

kieruj¹cych ewakuacj¹ i odpowiedzialnych za jej przebieg itp.).

252

MODUŁ V

MATERIAŁ POMOCNICZY NR 2

ORGANIZACJA EWAKUACJI

Na podstawie „Wytycznych w zakresie ochrony przeciwpo¿arowej oraz wzoru instrukcji bezpieczeñstwa po¿arowego dla

obiektów szkolnych” opracowanych i wydanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, Warszawa 1997 r.

1. Koniecznoœæ ewakuacji.

Koniecznoœæ przeprowadzenia ewakuacji zachodzi zawsze w nastêpuj¹cych okolicznoœciach:

a) gdy po¿ar, wybuch lub inny wypadek losowy zdarza siê w pomieszczeniu przebywania ludzi, lub gdy znajduje siê

ono w uk³adzie ³¹cznoœci bezpoœredniej z innymi pomieszczeniami bez odrêbnych wyjœæ na drogê ewakuacyjn¹,

b) gdy po¿ar, wybuch lub inny wypadek losowy przerasta mo¿liwoœci opanowania w zarodku lub zapobie¿enia skutkom

przez znajduj¹cych siê w miejscu wypadku pracowników w okresie nie d³u¿szym ni¿ jest to konieczne do wy-

prowadzenia osób zagro¿onych przez wypadek lub jego nastêpstwo (maksymalnie do 3 minut),

c) gdy si³y pomocy z zewn¹trz lub stra¿ po¿arna nie mog¹ stawiæ siê w czasie gwarantuj¹cym zbêdnoœæ ewakuacji,

d) gdy warunki ewakuacji s¹ niekorzystne, niezgodne z obowi¹zuj¹cymi przepisami i stwarzaj¹ utrudnienia ewakuacji

ludzi,

e) gdy okolicznoœci po¿aru, jego nasilanie siê, gwa³townoœæ rozszerzania siê i zadymienie stworzy³y ju¿ z chwil¹

ujawnienia, zagro¿enia osobiste ¿ycia i zdrowia ludzi lub zmieniaj¹ca siê sytuacja wskazuje na takie niebez-

pieczeñstwo.

2. Podstawowe zasady ewakuacji:

W przypadku wyst¹pienia zagro¿enia powoduj¹cego koniecznoœæ przeprowadzenia ewakuacji osób i mienia z budynków

szkolnych, decyzjê o podjêciu ewakuacji podejmuje dyrektor szko³y lub jego zastêpca. Decyzja o zarz¹dzeniu ewakuacji

musi zawieraæ informacje o zakresie ewakuacji, liczbie osób przewidzianych do ewakuacji, sposobach i kolejnoœci

opuszczania obiektu (kondygnacji, budynku), a tak¿e musi okreœlaæ drogi i kierunki ewakuacji.

Po podjêciu decyzji o ewakuacji osób i mienia nale¿y:

a) niezw³ocznie powiadomiæ wszystkich pracowników przebywaj¹cych na terenie ewakuowanego odcinka o powstaniu

i charakterze zagro¿enia oraz o koniecznoœci przeprowadzenia ewakuacji,

b) kieruj¹cy akcj¹ ewakuacyjn¹ wyznacza osoby odpowiedzialne za przebieg ewakuacji grup uczniów, ponadto ustala

ewentualn¹ potrzebê ewakuacji sprzêtu i mienia, okreœlaj¹c w tym celu sposoby, kolejnoœæ i rodzaj ewakuowanego

mienia,

c) w pierwszej kolejnoœci nale¿y ewakuowaæ osoby z tych pomieszczeñ, w których powsta³ po¿ar, lub które znajduj¹

siê na drodze rozprzestrzeniania siê ognia oraz z pomieszczeñ, z których wyjœcie lub dotarcie do bezpiecznych dróg

ewakuacji mo¿e zostaæ odciête przez po¿ar lub zadymienie; nastêpnie nale¿y ewakuowaæ osoby poczynaj¹c od

najwy¿szych kondygnacji. Nale¿y d¹¿yæ do tego, aby wœród ewakuowanych w pierwszej kolejnoœci by³y osoby o

ograniczonej, z ró¿nych wzglêdów, zdolnoœci poruszania siê, natomiast zamykaæ strumieñ ruchu powinny osoby,

które mog¹ poruszaæ siê o w³asnych si³ach,

d) podczas ewakuacji z pomieszczeñ strumienie ludzi nale¿y kierowaæ na poziome drogi ewakuacyjne (korytarze),

a nastêpnie zgodnie z kierunkami okreœlonymi przez znaki ewakuacyjne na klatki schodowe i wyjœcia poza obszar

zagro¿ony po¿arem lub na zewn¹trz obiektów,

e) osoby z ograniczon¹ zdolnoœci¹ poruszania siê nale¿y ewakuowaæ przy wykorzystaniu wózków b¹dŸ przenosiæ

na rêkach,

f) w przypadku blokady dróg ewakuacyjnych nale¿y niezw³ocznie, dostêpnymi œrodkami, bezpoœrednio lub przy pomo-

cy osób znajduj¹cych siê na zewn¹trz odciêtej strefy, powiadomiæ kierownika akcji ewakuacyjnej. Ludzi odciêtych

od wyjœcia, a znajduj¹cych siê w strefie zagro¿enia, nale¿y zebraæ w pomieszczeniu najbardziej oddalonym od Ÿród³a

po¿aru i w miarê posiadanych œrodków oraz istniej¹cych warunków ewakuowaæ z zewn¹trz przy pomocy sprzêtu

ratowniczego przyby³ych jednostek ratowniczych,

g) przy silnym zadymieniu dróg ewakuacyjnych nale¿y poruszaæ siê w pozycji pochylonej, staraj¹c siê trzymaæ g³owê

jak najni¿ej, ze wzglêdu na mniejsze zadymienie panuj¹ce w dolnych partiach pomieszczeñ i korytarzy. Usta i drogi

oddechowe nale¿y w miarê mo¿liwoœci zas³aniaæ chustk¹ zmoczon¹ w wodzie – sposób ten u³atwia oddychanie.

Podczas ruchu przez mocno zadymione odcinki dróg ewakuacyjnych nale¿y poruszaæ siê wzd³u¿ œcian, by nie straciæ

orientacji co do kierunku ruchu,

253

BEZPIECZNE ZACHOWANIE W SZKOLE

h) ewakuacja mienia nie mo¿e odbywaæ siê kosztem si³ i œrodków niezbêdnych do ewakuacji i ratowania ludzi.

Ewakuacje mienia nale¿y rozpocz¹æ od najcenniejszych urz¹dzeñ, dokumentacji i przedmiotów. Nale¿y wykorzystaæ

wszystkie sprawne fizycznie osoby, nadaj¹ce siê do demonta¿u i ewakuacji mienia.

i) po zakoñczeniu ewakuacji, tj. po opuszczeniu budynku szkolnego czy zagro¿onej strefy, opiekun danej grupy osób

zobowi¹zany jest do sprawdzenia, czy wszyscy ludzie opuœcili poszczególne pomieszczenia. W razie podejrzenia, ¿e

ktoœ zosta³ w zagro¿onej strefie, nale¿y natychmiast zg³osiæ ten fakt jednostkom ratowniczym przyby³ym na miejsce

akcji i przeprowadziæ ponowne sprawdzenie pomieszczeñ budynku.

j) w przypadku przybycia jednostek Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej w trakcie akcji ewakuacyjnej, kieruj¹cy przebiegiem

akcji zobowi¹zany jest do z³o¿enia krótkiej informacji o przebiegu akcji, a nastêpnie podporz¹dkowania siê polece-

niom dowódcy przyby³ej jednostki taktycznej stra¿y po¿arnej.

3. Przebieg ewakuacji (przyk³ad).

1) W budynku szko³y:

a) og³osiæ sygna³ alarmowy „EWAKUACJA”

• g³osem ( wskazane wykorzystanie szkolnej aparatury nag³aœniaj¹cej),

• szkoln¹ sygnalizacj¹ dzwonkow¹ – przerywane dzwonienie,

b) otworzyæ drzwi sal lekcyjnych powiadamiaj¹c o charakterze zagro¿enia i koniecznoœci ewakuacji – apelowaæ

o zachowanie spokoju,

c) okreœliæ kolejnoœæ ewakuacji z pomieszczeñ i kondygnacji przy zachowaniu zasady:

• w pierwszej kolejnoœci nale¿y ewakuowaæ osoby z tych pomieszczeñ, w których powsta³ po¿ar, lub które znaj-

duj¹ siê na drodze rozprzestrzeniania siê ognia oraz pomieszczeñ, z których wyjœcie lub dotarcie do bez-

piecznych dróg ewakuacji mo¿e zostaæ odciête przez po¿ar lub zadymienie,

• nastêpnie nale¿y ewakuowaæ osoby poczynaj¹c od najwy¿szego piêtra budynku.

d) uformowaæ grupy ewakuacyjne na korytarzach pod opiek¹ nauczycieli prowadz¹cych zajêcia dydaktyczne,

e) wskazaæ dzieciom kierunek ruchu oraz okreœliæ miejsce zbiórki na placu szkolnym,

f) sprawdziæ, zgodnie z dziennikiem lekcyjnym, obecnoœæ uczniów na zbiórce,

g) o ile to jest mo¿liwe, sprawdziæ pomieszczenia, czy wszyscy je opuœcili,

h) ludzi odciêtych od dróg wyjœcia, a znajduj¹cych siê w strefie zagro¿enia zebraæ w pomieszczeniu najbardziej

oddalonym od Ÿród³a po¿aru,

i) w przypadku bezpoœredniego zagro¿enia ¿ycia tych ludzi przed przybyciem jednostek ratowniczych, podj¹æ próbê

ich ewakuacji przez okna, np. przy pomocy drabin,

j) po zakoñczeniu ewakuacji osób przyst¹piæ do ewakuacji mienia, pocz¹wszy od pomieszczeñ zagro¿onych

po¿arem, w nastêpuj¹cej kolejnoœci:

• dokumentacja szko³y,

• sprzêt elektroniczny, w tym komputerowy,

• pomoce dydaktyczne o znacznej wartoœci,

• ksiêgozbiór,

• pozosta³e wyposa¿enie i sprzêt szkolny.

2) W budynku sali gimnastycznej:

a) og³osiæ sygna³ alarmowy „EWAKUACJA”

• g³osem,

• szkoln¹ sygnalizacj¹ dzwonkow¹ – przerywane dzwonienie,

b) otworzyæ drzwi sali gimnastycznej i pomieszczeñ przebieralni i umywalni, powiadamiaj¹c o charakterze

zagro¿enia i koniecznoœci ewakuacji – apelowaæ o zachowanie spokoju,

c) okreœliæ kolejnoœæ ewakuacji w zale¿noœci od miejsca powstania po¿aru, przy zachowaniu zasady:

• w przypadku po¿aru na antresoli w pierwszej kolejnoœci nale¿y ewakuowaæ osoby tam siê znajduj¹ce, a nastêp-

nie z pomieszczeñ sali gimnastycznej i pozosta³ych,

• w przypadku po¿aru na parterze, ewakuacjê osób nale¿y rozpocz¹æ od pomieszczeñ, w których powsta³ po¿ar,

lub które znajduj¹ siê na drodze rozprzestrzeniania siê ognia, a nastêpnie z pozosta³ych pomieszczeñ – jed-

noczeœnie nale¿y prowadziæ akcjê ewakuacyjn¹ z antresoli zewnêtrzn¹ klatk¹ schodow¹ od strony wschodniej,

d) w czasie dalszych dzia³añ ewakuacyjnych stosowaæ siê do zasad ustalonych dla ewakuacji z budynku szko³y.

254

MODUŁ V

4. Zasady postêpowania pracowników szko³y w przypadku powstania po¿aru lub innego zagro¿enia.

1) Równolegle z zaalarmowaniem stra¿y po¿arnej nale¿y przyst¹piæ do akcji ratowniczo–gaœniczej przy pomocy

podrêcznego sprzêtu gaœniczego oraz hydrantów wewnêtrznych znajduj¹cych siê w budynku.

2) Do czasu przybycia stra¿y po¿arnej kierownictwo akcj¹ sprawuje dyrektor lub zastêpca, a w razie ich nieobecnoœci

jeden z nauczycieli. Ka¿dy pracownik szko³y zobowi¹zany jest podporz¹dkowaæ siê poleceniom kieruj¹cego akcj¹.

3) Ka¿da osoba przystêpuj¹ca do akcji ratowniczo-gaœniczej powinna:

a) w pierwszej kolejnoœci przyst¹piæ do ratowania ludzi, przeprowadzaj¹c ewakuacjê z zagro¿onego rejonu,

b) wy³¹czyæ dop³yw pr¹du elektrycznego i gazu do strefy po¿aru (nie wolno gasiæ wod¹ instalacji i urz¹dzeñ elek-

trycznych bêd¹cych pod napiêciem),

c) usun¹æ z miejsca po¿aru i bezpoœredniego s¹siedztwa wszelkie znajduj¹ce siê tam materia³y palne, wybuchowe,

toksyczne, a tak¿e cenny sprzêt i urz¹dzenia oraz wa¿ne dokumenty, noœniki informacji itp.,

d) nie nale¿y otwieraæ bez potrzeby drzwi i okien w pomieszczeniach, w których powsta³ po¿ar, poniewa¿ dop³yw

powietrza sprzyja rozprzestrzenianiu siê ognia,

e) otwieraj¹c drzwi do pomieszczeñ, w których powsta³ po¿ar nale¿y zachowaæ szczególn¹ ostro¿noœæ. Wskazane

jest schowanie siê za œcianê od strony klamki w drzwiach lub zas³oniêcie twarzy,

f) wchodz¹c do zadymionych pomieszczeñ lub przechodz¹c przez nie, nale¿y ograniczaæ iloœæ wdychanych produk-

tów spalania. Poruszaæ siê w pozycji pochylonej, jak najbli¿ej pod³ogi i zas³aniaæ usta, np. wilgotn¹ chustk¹.

255

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: