niesmialosc.doc

CO TO JEST NIEŚMIAŁOŚĆ?

Jest to rodzaj upośledzenia psychicznego, które może okaleczyć człowieka w takim samym stopniu jak kalectwo fizyczne, a jego skutki mogą być niszczycielskie. Przez nią inni nie doceniają naszych mocnych stron.
Cechy:
Ř Utrudnia poznawanie nowych ludzi, zawieranie przyjaźni, czy radość z potencjalnie pozytywnych momentów,
Ř Przeszkadza w publicznej obronie własnych praw oraz wyrażaniu swoich opinii i wartości,
Ř Nadmierne przejmowanie się swoimi własnymi reakcjami,
Ř Utrudnia precyzyjne myślenie i skuteczne porozumiewanie się,
Ř Zazwyczaj towarzyszą mu takie zjawiska jak depresja, lęk czy samotność.
Być nieśmiałym to być trudnym w kontakcie z powodu bojaźliwości, ostrożności lub nieufności.* Osoba nieśmiała jest ostrożna i niechętna w kontaktach z pewnymi osobami i przedmiotami. Jest to zjawisko pospolite, szeroko rozpowszechnione i uniwersalne.
Objawy nieśmiałości:
Ř Czerwienienie się,
Ř Bicie serca i zdenerwowanie,
Ř Przyspieszony puls,
Ř Cichy ton wypowiedzi,
Ř Niechęć do zabierania głosu,
Ř Brak swobody w mówieniu,
Ř Wzmożone pocenie się,
Ř Zdenerwowanie odbijające się na pracy przewodu pokarmowego.
Nieśmiałość rozumiemy jako afektywno-behawioralny syndrom charakteryzujący się lękiem społecznym i zachowaniami interpersonalnymi, które wynikają z istniejącej lub mającej nastąpić oceny interpersonalnej” (...) „Darwin twierdził, że nieśmiałość jest w dużym stopniu związana ze strachem, różni się jednak od niego zasadniczo. Człowiek nieśmiały bez wątpienia obawia się opinii obcych, ale nie boi się ich samych. Stać go na bohaterskie czyny w walce, jednak brak mu pewności siebie w błahych potyczkach z obcymi. **




WSKAŹNIKI EMPIRYCZNE ŚWIADCZĄCE O NIEŚMIAŁOŚCI:
Ř Rumieńce,
Ř Oblizywanie warg przy wypowiedziach,
Ř Drżenie głosu,
Ř Cichy ton wypowiedzi,
Ř Niechęć do zabierania głosu,
Ř Tiki nerwowe,
Ř Obgryzanie paznokci,
Ř Nerwowa zabawa np. długopisem,
Ř Brak swobody w mówieniu,
Ř Pocenie się,
Ř Brak aktywności,
Ř Izolacja,
Ř Słaby kontakt interpersonalny,
Ř Omdlenia,
Ř Zaburzenia oddychania,
Ř Krytycyzm wobec własnej osoby np. surowe ocenianie swojej osoby i wytworów własnej pracy,
Ř Trudności w nawiązywaniu nowych znajomości,
Ř Nieumiejętność proszenia o pomoc,
Ř Nieumiejętność zadawania pytań,
Ř Skulona postawa ciała,
Ř Unikanie kontaktu wzrokowego,
Ř Unikanie zadań po których następuje ocena.


ARKUSZ OBSERWACYJNY DO BADANIA DZIECI NIEŚMIAŁYCH W KLASACH I-IV

Arkusz obserwacyjny skierowany jest dla nauczycieli i pedagogów szkół podstawowych, a przeznaczony jest do badania dzieci w wieku 7 – 10 lat (klasy I- IV), u których występuje podejrzenie nieśmiałości. Badacz po wnikliwej obserwacji dziecka odpowiada na poniższe pytania i przy każdym z nich stawia znak X w odpowiednim polu, w zależności od stopnia intensywności występowania danego zachowania.

INSTRUKCJA:
Proszę zaznaczyć wartość odpowiadającą natężeniom zachowania obserwowanego ucznia na skali pięciostopniowej:
1- brak występowania zachowania,
2- zachowanie występujące rzadko,
3- zachowanie występujące czasami,
4- zachowanie występujące często,
5- zachowanie występujące bardzo często.


Imię i nazwisko ucznia ........................................................
Wiek .........................................................
Klasa .........................................................
Data badania .........................................................
Obserwator .........................................................



Lp. PYTANIA 1. 2. 3. 4. 5.
1. Czy dziecko rumieni się gdy jest zwracana na niego uwaga?
2. Czy dziecko oblizuje wargi przy wypowiedziach ustnych?
3. Czy dziecku drży głos w trakcie wypowiedzi?
4. Czy dziecko mówi cicho?
5. Czy dziecko niechętnie zabiera głos na forum publicznym?
6. Czy u dziecka występują tiki nerwowe?
7. Czy dziecko obgryza paznokcie?
8. Czy dziecko nerwowo bawi się różnymi przedmiotami np. długopisem?
9. Czy dziecku brakuje swobody w mówieniu?
10. Czy dziecko nadmiernie poci się?
11. Czy dziecko niechętnie uczestniczy w zadaniach grupowych?
12. Czy dziecko izoluje się od grupy?
13. Czy dziecko stoi na uboczu podczas zabaw?
14. Czy dziecko ma słaby kontakt z rówieśnikami?
15. Czy dziecku zdarza się omdlewać?
16. Czy u dziecka zdarzają się zaburzenia w oddychaniu (szybki, płytki oddech)?
17. Czy dziecko jest krytyczne wobec siebie i swoich reakcji? Czy wypowiada się negatywnie na własny temat?
18. Czy dziecko ma trudności w nawiązywaniu nowych kontaktów?
19. Czy dziecko prosi o pomoc w nauce nauczyciela lub rówieśników?
20. Czy dziecko zadaje pytania nauczycielowi?
21. Czy dziecko często spuszcza wzrok gdy jest o coś pytane?
22. Czy dziecko unika kontaktu wzrokowego z nauczycielem?
23. Czy dziecko unika kontaktu wzrokowego z innymi dziećmi?
24. Czy dziecko unika zadań i sytuacji w których może być oceniane przez innych?


Po ustosunkowaniu się do wszystkich twierdzeń należy przyznać punkty i tak za zaznaczenie pozycji:
Ř pierwszej (nigdy) - 0 punktów,
Ř drugiej (rzadko) – 1 punkt.
Ř trzeciej (czasem) – 2 punkty,
Ř czwartej (często) – 3 punkty,
Ř piątej (bardzo często) – 4 punkty.
Maksymalna ilość punktów, którą może uzyskać dziecko wynosi 96.
W przypadku gdy suma punktów wynosi:
Ř 0 – 20 ............................... nieśmiałość nie występuje,
Ř 21 – 47 ............................. nieśmiałość umiarkowana,
Ř 48 – 68 ............................ nieśmiałość przeciętna,
Ř 69 – 80 ............................ nieśmiałość znaczna,
Ř 81 – 96 ............................ nieśmiałość chorobowa.