rachunek przepływów pieniężnych (3 str).doc

1.1.1        Rachunek przepływów pieniężnych.

Przyrost lub spadek przewidywanego kapitału obrotowego netto powoduje zmniejszenie lub zwiększenie stanu środków pieniężnych związanych z działalnością bieżącą operacyjną. Zmiany stanu zapasów, należności, rozliczeń międzyokresowych i zobowiązań krótkoterminowych oraz ich wpływ na saldo środków pieniężnych mają swoje odzwierciedlenie w zestawieniu przepływów pieniężnych zbudowanym metodą pośrednią na podstawie bilansu oraz rachunku zysków i strat[1].

              Rys.1.6.POPRAWIC: Kapitał obrotowy a rachunek przepływów pieniężnych.

              Źródło: Opracowanie własne na podstawie Ustawy o rachunkowości

Powyższe korekty pozwalają w efekcie określić rzeczywisty strumień pieniężny netto osiągnięty w działalności operacyjnej[2].

Przyrost zapasów powoduje zmniejszenie środków pieniężnych. Wynika to z tego, że koszt zużycia materiałów i surowców jest  ewidencjonowany w rachunkowości w momencie sprzedaży produktów z nich wytworzonych, a środki pieniężne wydane na zakup materiałów i surowców nie są wliczone w koszt własny sprzedaży produktów, czyli nie występują jeszcze w rachunku zysków i strat. Im więcej firma gromadzi zapasów, tym więcej środków pieniężnych jest w tych zapasach zamrożone.

Przyrost należności handlowych powoduje zmniejszenie środków pieniężnych, ponieważ sprzedaż jest ewidencjonowana przez sprzedającego w momencie wystawienia faktury, a nie w momencie otrzymania zapłaty. Oznacza to, że należności muszą być w tym czasie finansowane z innych źródeł, co wymaga poniesienia na nie wydatku pieniężnego. Jest to często odroczenie zapłaty w wyniku udzielonego kredytu kupieckiego, będącego finansowaniem zapasów u odbiorcy[3].

Elementem aktywów obrotowych są również krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe czynne. Stanowią one poniesione z góry wydatki, które należy wliczać w koszty w ciągu następnych okresów, których one dotyczą. Przyrost tych rozliczeń wiąże się więc z pomniejszeniem stanu środków pieniężnych[4]. Są to na przykład  koszty zakupu, koszty remontu środków trwałych, czynsze i dzierżawy płatne z góry, koszty przygotowania nowej produkcji[5].

Z kolei zwiększenie stanu rozliczeń międzyokresowych biernych i przychodów przyszłych okresów w rachunku przepływów pieniężnych wykazuje się jako zwiększenie środków pieniężnych.

W pierwszym przypadku przewiduje się powstanie wydatków w terminie późniejszym w stosunku do okresów, w których należałoby je zaliczyć do kosztów osiągania przychodów. W kosztach tworzy się więc rezerwę w wysokości przewidywanej części wydatków dotyczących okresów liczenia wyniku finansowego[6].

W  przypadku przychodów przyszłych okresów również następuje zwiększenie środków pieniężnych przez np.:

·         pobrane od kontrahentów wpływy za świadczenia, które będą wykonane w następnych okresach sprawozdawczych;

·         środki pieniężne otrzymane na sfinansowania nabycia lub wytworzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie oraz prac rozwojowych[7].

             Korekta w postaci zmiany stanu rezerw – w przypadku ich wzrostu – ma za zadania „wycofanie” z wyniku kolejnych wartości memoriałowych, a w przypadku zmniejszenia stanu „skorygowanie” memoriałowych kosztów do wartości, które – stając się wymagalnymi zobowiązaniami- mogły pociągać za sobą pieniężne rozchody[8].

Również przyrost zobowiązań krótkoterminowych powoduje zwiększenie środków pieniężnych. Koszty zakupu na kredyt kupiecki są ewidencjonowane w rachunkowości w momencie otrzymania faktury, a na ogół niedokonywana jest zapłata Zakup na kredyt kupiecki jest odroczeniem zapłaty w stosunku do daty sprzedaży. Powoduje to więc, że poprawia się płynność finansowa przedsiębiorstwa[9].

Rachunek przepływów pieniężnych wyjaśnia więc i obrazuje wpływ zmian w składnikach majątku podmiotu oraz w źródłach jego finansowania na wartość przyrostu środków pieniężnych. Ustalenie dzięki temu sprawozdaniu czynników o zasadniczym znaczeniu dla tej wartości pozwala określić poprawę lub pogorszenie zdolności płatniczej podmiotu oraz dalsze jej perspektywy[10].