Publiczne prawo konkurencji (opracowanie z wykładów).doc

PUBLICZNE PRAWO KONKURENCJI

Pytania na egzamin 2010r  (Bezpieczeństwo wewnętrzne)
1. Scharakteryzuj podział prawa konkurencji.
2. Geneza prawa monopolowego.
3. Geneza zwalczania nieuczciwej konkurencji.
4. Organy ochrony konkurencji.
5. Wyłączenia podstawowe z art. 2 i 3 (warunkowe i bezwarunkowe).
6. Instytucje prewencyjne – charakterystyka.
7. Procedura koncentracyjna (kiedy się zgłasza a kiedy nie, jakie są stany koncentracyjne).
8. Praktyki ograniczające konkurencje/porozumienie.
9. Wyłączenia w zakresie porozumień ograniczających konkurencje.
10. Wyjaśnij pojęcia związane z kartelizacją
11. Wyjaśnij pojęcia związane z koncentracją.
12. Wyjaśnij pojęcia: pozycja dominująca, konkurent, rynek właściwy.
13. Postępowanie przed prezesem urzędu.
14. Instytucja Amicis curia
15. Postępowanie wyjaśniające/ Hybrydowe.
16. Jakie są przedawnienia i inne terminy procesowe.
17. Sankcje.
18. Świadek koronny.
19. Zakres podmiotowy i przedmiotowy starej i nowej ustawy.
20. Czyn nieuczciwej konkurencji.
21. Jak ustala się prawa osoby zagranicznej.
22. Tajemnica przedsiębiorstwa (definicja, okres trwania, formy naruszenia itd)
23. Czyny utrudniające wejście na rynek (wymienić 4 i scharakteryzować)
24. Kiedy dyskryminacja jest uzasadniona a kiedy nie? (przykłady)
25. Nieuczciwa reklama, pojęcia podobne do reklamy
26. Reklama porównawcza - wymienić przykłady (w ustawie)
27. Scharakteryzuj dobre obyczaje w ustawie (gdzie są określone a gdzie niedookreślone - w których artykułach)
28. Nieuzasadnione powództwo
29. Nowe czyny nieuczciwej reklamy (przykłady)
30. Formy, rodzaje, zasady pomocy publicznej

miłej nauki i powodzenia  J J J

1.      Scharakteryzuj podział prawa konkurencji.

1)  Prawo antymonopolowe

2)  Prawo  zwalczania nieuczciwej konkurencji

3)  Prawo równego konkurowania

4)  Prawo ograniczenia konkurencji

5)  Prawo zakazów konkurencji

6)  Branżowe prawa konkurencji

7)  Międzynarodowe prawo konkurencji

8) Inne prawa konkurencji

Prawo antymonopolowe – to prawo które ma na celu chronić rynek przed monopolem.

Jeśli na ryku jest monopol to nie ma konkurencji.

*ust. O ochronie konkurencji i konsumentów z 2007 r. (akt generalny)

*akty szczegółowe – np. dotyczące bankowości, energetyki, funduszy emerytalnych, obrotu papierami wartościowymi

Prawo zwalczania nieuczciwej konkurencji – ma na celu zwalczanie nieuczciwej konkurencji tego co nie jest uczciwe, dotyczy np.: naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa.

* ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 16 kwietnia 1993 roku (akt generalny).

Prawo równego konkurowanej

1.      prawo zamówień publicznych – ustawa z 1994 roku

Dotyczy sytuacji gdy jest konkurencja na rynku ale państwo/ samorząd poprzez nieuczciwe zamówienia publiczne może zniszczyć konkurencję lub zachwiać nią

2.      prawo pomocy publicznej – ustawa z 2000 roku

wsparcie dla sektorów schyłkowych, nierentownych lub na rozwój nowych sektorów

Prawo ograniczenia konkurencji - zawiera przepisy zabraniające prowadzenia działalności gospodarczej przez niektóre osoby piastujące wyższe stanowiska np.: prezydent,  sędzia, prokurator, politycy. Prawo to nakłada również obowiązek zgłaszania stanu majątkowego przez te osoby.

Rejestr korzyści- polega na tym, że jeśli ktoś pełni ważną funkcję to musi w takim rejestrze zgłosić otrzymane korzyści jakie uzyskał poza dochodami własnymi np. prezenty

*ustawa z 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej

Prawo zakazów konkurencji – polega na tym, że jeżeli ktoś zakończył stosunek pracy przez pewien okres czasu nie może podjąć pracy w firmie konkurencyjnej lub mogącej być konkurencją lub prowadzić własnej działalności konkurencyjnej. Zakaz konkurencji w prawie pracy powinien się zawierać w formie pisemnej np. klauzula do umowy, aneks

*Kodeks spółek handlowych , * prawo pracy

Branżowe prawo konkurencji – są to przepisy odnoszące się do poszczególnych branż np. telekomunikacja, transport kolejowy, media elektroniczne,  energetyka, fundusze emerytalne, obrót papierami wartościowymi

Międzynarodowe prawo konkurencji

- prawo wspólnotowe,   - prawo Rady Europy,   - najwięcej regulacji OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju)

Inne prawa konkurencji – prawo konkurencji w innych regulacjach np. prawo upadłościowe i naprawcze, prawa autorskie, prawo własności przemysłowej, ustawa o przedsiębiorstwie państwowym i inne

2.      Geneza prawa monopolowego.

Stany Zjednoczone 1889r  Sherman Act – prawo antymonopolowe, antytrustowe - nacisk na to aby nie dochodziło do monopolizacji, kwestie zmów, porozumień kartelowych (obowiązuje do dziś, wielokrotnie zmieniany)

W Europie podobne regulacje pojawiły się w dobie Wielkiego Kryzysu, tworzy się wówczas prawo kartelowe.

W Polsce  - po II wojnie światowej brak przepisów aż do końca lat 80-tych.

W socjalizmie uznano, że konkurencja nie będzie pobudzać społeczeństwa. Nie było konkurencji bo konkurencja jest sprzeczna z założeniami socjalizmu.

1987 – stworzono I ustawę monopolistyczną – ustawa o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym w gospodarce narodowej

1990 - ustawa o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym (powstało orzecznictwo, ustawa przystosowana do polskiego rynku, różniła się od regulacji europejskich, znaczna część przepisów dotyczyła demonopolizacji

1995 – złagodzono przepisy demonopolizacyjne, przepisy korzystne dla rynku konkurencji

2000 -  ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów I (zgodna z przepisami unijnymi)

2007 - ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów II

3. Geneza zwalczania nieuczciwej konkurencji.
Publiczne prawo konkurencji zaczęło się rozwijać po Rewolucji Francuskiej, nastąpił wysyp przedsiębiorców, zaczęto dostrzegać nieuczciwych przedsiębiorców, zaczęto to regulować przepisami o nieuczciwej konkurencji.

1883 Konwencja Paryska o ochronie własności przemysłowej (obowiązuje do dziś, stroną konwencji jest również Polska) Francji zależało na ochronie własnych produktów (renoma produktów francuskich np. perfum, odzieży alkoholi) kładziono nacisk na ochronę marki, znaków towarowych i ogólnie na zwalczanie nieuczciwej konkurencji

Polska 1926 – ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji I (bardziej szczegółowa od konwencji)

W okresie socjalizmu znacznie ograniczono zakres obowiązywania ustawy, była w tzw. „uśpieniu”

1993 ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji II

-rewolucja na polskim rynku dla przedsiębiorców,

-skierowana do przedsiębiorców małych i średnich

-skargę zgłasza przedsiębiorca do sądu rejonowego – wydział gospodarczy

-występuje się o odpowiedzialność cywilną

4.Organy ochrony konkurencji.

*   Prezes UOKiK

-centralny organ administracji państwowej w sprawach ochrony kik,

-może nim zostać osoba wyróżniająca się wiedzą teoretyczną z zakresu gospodarki rynkowej, okik,

-wykształcenie wyższe z zakresu prawa, ekonomii lub zarządzania

- kadencja 5 lat

-siedziba Warszawa

-odwołanie – rażące naruszenie obowiązków (trudne do udowodnienia)

Zadania:

1)nadzór nad koncentracją
2)badanie stanów koncentracji
3) nadzór nad wykonywaniem przepisów ustawy
4) nadzór nad pomocą publiczną

5)tworzenie aktów prawnych

6)opiniowanie aktów prawnych

7)współpraca z innymi organami

8)wydawanie dziennika uzędowego
*  Rzecznicy konsumentów - realizują zadania samorządu,  powołują i odwołują ich rady powiatów lub miasta. Rzecznikiem może być osoba z wyższym wykształceniem prawniczym lub ekonomicznym. Trzeba mieć 5 lat praktyki w zawodzie prawnika lub ekonomisty.

1)Bezpłatne poradnictwo konsumenckie

2)może wpływać na zmianę prawa miejscowego w zakresie poprawy interesów konsumentów

3)współpracuje z Prezesem, inspekcją handlową

4)występuje w interesie konsumentów

*Inspekcja Handlowa

1)badanie standardów związanych z towarem z wyjątkiem tych, które są wyłączone (np. podlegają sanepidowi lub innym instytucjom)

2)tworzy sądy polubowne (arbitralne)

*Krajowa Rada Rzeczników Konsumentów

-składa się z 9 członków – tyle ile delegatur (zasiadają wybrani rzecznicy, po jednym z każdej delegatury)

- jest organem opiniodawczo doradczym Prezesa w zakresie spraw związanych z ochrona praw konsumentów :

1)wyrażanie opinii

2)przekazywanie informacji dotyczących ochrony konsumentów

3)propozycje nowych kierunków zmian legislacyjnych

*Rada Dobrych Praktyk Gospodarczych

-nie ma jej w ustawie, jest w statucie urzędu.

-Składa się z 15 osób - po5 przedstawicieli organizacji konsumenckich, 5 z organizacji przedsiębiorców,  5 osób –specjaliści, przedstawiciele świata nauki

1)opiniuje i proponuje nowe akty prawne,

2)ocena działalności Prezesa w zakresie polityki ochrony konkurencji

3) ukierunkowuje się na daleko terminowe działania Prezasa

*Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumenta

-mieści się w Sądzie Okręgowym w Warszawie w ramach sądu gospodarczego.

Przyjmuje odwołania od decyzji i zażalenia od postanowień Prezesa urzędu oraz odwołania od innych regulatorów.

*Krajowy Rejestr Sądowy

KRS może blokować rejestrację koncentracji, które nie uzyskały zgody Prezesa (czyli KRS sprawdza czy koncentracja jest zgodna z prawem).

*Organizacje konsumenckie

– to wszelkiego typu organizacje, każdy podmiot który ma na celu ochronę konsumenta.

-mogą otrzymywać fundusze od Prezesa

1)wykonywanie niezależnych opinii o produktach przez niezależnych ekspertów

popularyzacja ochrony konsumenta pieniądze dostają od prezesa

wykonywanie testów produktów

2)edukacja w zakresie ochrony konsumenckiej

3)wydawanie ulotek, publikowanie broszur

4) prace normalizacyjne

5. Wyłączenia podstawowe z art. 2 i 3 (warunkowe i bezwarunkowe).

1.      Bezwarunkowe wyłączenia:

Nie stosuje się ustawy do ograniczeń konkurencji dopuszczonych na podstawie odrębnych ustaw m.in. fundusze inwestycyjne, emerytalne, prawo energetyczne, telekomunikacja, media elektroniczne, transport kolejowy, obrót giełdowy papierami wartościowymi,

2.      Warunkowe wyłączenia:

ustawa nie narusza prawa własności intelektualnej i własności przemysłowej z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyć będzie to:

1)umów licencyjnych lub

2)umów o ochronę informacji (w szczególności umowy know-how)

jeżeli skutkiem tych umów jest:

-istotne ograniczenie konkurencji lub

-nieuzasadnione ograniczenie swobody działalności gospodarczej

Własność intelektualna – prawa autorskie, prawo do utworów, inne prawa pokrewne

Utwór – każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia

Inne prawa pokrewne- np. sposób wykonania utworu

Własność przemysłowa :

- prawo do wynalazków (patenty)

- wzorów użytkowych i przemysłowych

- znaków towarowych

- topografii układów scalonych

- oznaczeń geograficznych.

6. Instytucje prewencyjne – charakterystyka.
Instytucje prewencyjne:
Nie są wydzielone w ustawie, obejmują trzy grupy działań:
1. informacyjno- ostrzegawcze (wydawanie Dziennika Urzędowego, materiałów informacyjnych ogólnych i szczegółowych, działalność naukowa i konsultacyjna)
2. programowanie i planowanie
3. nadzór nad koncentracją przedsiębiorstw (badanie stanów koncentracji, obowiązek zgłoszenia koncentracji)

7. Procedura koncentracyjna

...