Brazylia
Położenie: państwo w Ameryce południowej nad oceanem atlantyckim
Powierzchnia: 8512 tys. km kwadratowych
Stolica: Brasilia
Języki: portugalski, 180 języków Indian
Religie: katolicyzm, protestantyzm
Pkb: 3370 USD na 1 mieszkańca
Waluta: Real (R$)
Szef rządu: prezydent
Produkty eksportowe: środki transportu, kawa, soja, cukier, bawełna, tytoń, mięso, kakao, drewno, rudy żelaza, żelazo, metale szlachetne, diamenty przemysłowe, kamienie szlachetne.
Warunki naturalne: wyróżnia się dwie główne krainy geograficzne – na północy Nizinę Amazonki z największym na świecie systemem rzecznym, na południu zaś gęsto zaludnioną Wyżynę Brazylijską. Na granicy z Wenezuelą leży trzecia kraina: górzysto-wyżynna Wyżyna Gujańska, w większości przechodząca terytorium sąsiednich krajów, z granicznym szczytem Pico da Neblina. Na Wyżynie Brazylijskiej znajduje się drugi pod względem wysokości szczyt kraju, Bandeira. Rzeki Parana i Iguacu tworzą na krawędzi wyżyny ciąg potężnych wodospadów. Nizina Amazonki, największa tropikalna wyżyna świata, jest aluwialną płaską równiną, którą często zalewają wody przecinających ją rzek. Amazonka, druga co do długości, a największa pod względem powierzchni dorzecza i zasobności w wodę rzeka świata uchodzi do Oceanu Atlantyckiego wieloramienna, rozległą deltą.
Klimat: kraj leży w strefie klimatów gorących. Na Nizinie Amazonki panuje klimat równikowy wybitnie wilgotny podobnie jak na wybrzeżach. Chłodniejsza Wyżyna Brazylijska i Wyżyna Gujańska mają klimat podrównikowy wilgotny z wyraźnie zaznaczonymi porami: sucha i deszczową. W północno-wschodniej części Wyżyny brazylijskiej panuje klimat podrównikowy suchy. Jest to najsuchszy region kraju. Na południu klimat podzwrotnikowy.
Fauna i flora: ok. dwóch trzecich kraju zajmują lasy. W dorzeczu Amazonki występuje bujny, wilgotny las równikowy z wieloma cennymi gatunkami roślin i drzew. Wzdłuż wybrzeża na południu kraju ciągną się lasy podrównikowe, a w głębi lądu, na krawędzi Wyżyny Brazylijskiej – lasy podzwrotnikowe, zrzucające liście w porze suchej. Wyżynę Brazylijską zajmują lasy sawannowe i rozległe bezdrzewne sawanny, a doliny rzek – lasy galeriowe. Na południu rosną lasy araukariowe. Typową roślinnością wsch. części centralnej Brazylii są kolczaste krzewy i sukulenty, a na zach. krzewy i drzewa o skórzanych liściach. Równie bogaty jak świat roślin jest świat zwierząt. Na terenie Brazylii żyje wiele gat. małp, węży, żab nadrzewnych, tysiące różnorodnych ptaków, jaszczurki, pancerniki, mrówkojady, a rzekach kajmany, delfiny słodkowodne i ponad 1500 gat. ryb.
Kultura i sztuka: jest bardzo różnorodna. W muzyce brazylijskiej odnaleźć można elementy muzyki indiańskiej, iberyjskiej, europejskiej muzyki rozrywkowej i amerykańskiego jazzu. Literatura także czerpała motywy z wielu źródeł. Przed konkwistatą istniała rodzima sztuka Indian, po podbiciu kraju przez Portugalię sztuka brazylijska pozostawała pod silnym wpływem sztuki portugalskiej oraz hiszpańskiej, przejawiającej się m.in. przejęciem stylu rodziny architektów hiszpańskich – Churriguera, zwłaszcza w budownictwie sakralnym. Na pocz. XX wieku zaznaczyły się wpływy sztuki francuskiej. W następnych latach architektura brazylijska stała się wiodącą w Ameryce Łacińskiej. czego przykładem może być obecna stolica Brazylii, Brasilia, będąca realizacja założeń architektonicznych Lucia Costy i Oscara Niemeyera, dwóch najwybitniejszych architektów brazylijskich o światowej sławie.
Atrakcyjne miejsca: atrakcją turystyczną jest legendarna już dziś nowoczesna architektura Brasilii, w tym gmach parlamentu i tzw. Pałac Jutrzenki. W Rio de Janeiro, jednym z najpiękniejszych miast Ameryki z powodu położenia nad Oceanem Atlantyckim, częściowo na górskich stokach, u wejścia do portu znajduje się słynna Głowa Cukru oraz znana na całym świecie plaża Copacabana, a także liczne kościoły i klasztory z XVI, XVII, XVIII wieku.
W Sao Paulo i Belo Horizonte warto zobaczyć wiele nowoczesnych budowli autorstwa
O. Niemeyera.
Ciekawostki:
· Znana na całym świecie figura Chrystusa zwrócona w kierunku Głowy Cukru – góry o charakterystycznym kształcie – wznosi się na szczycie Corcovado nad Rio de Janeiro.
· Oprócz trzciny cukrowej, kawy i bananów, podstawą brazylijskiego rolnictwa jest uprawa kakaowca i bawełny.
· Brasilia, gmach parlamentu. Leżąca ok. 1000 m n.p.m. stolica stanowi znakomity przykład zrealizowanej w praktyce nowoczesnej koncepcji architektonicznej. Miasto powstało na pustkowiu w głębi kraju, z myślą o ożywieniu gospodarczym rzadko zaludnionej i zaniedbanej części Brazylii.
· Najsłynniejszy Brazylijczyk na świecie, Pele, znakomity piłkarz i strzelec efektownych bramek, był kapitanem drużyny narodowej, Która pod jego przewodnictwem trzykrotnie zdobyła tytuł mistrzów świata (1958, 1962, 1970)
· Przygotowania do brazylijskiego karnawału trwają cały rok. Zarówno stroje, jak i program uroczystości są pilnie strzeżoną tajemnicą poszczególnych szkół samby.
· Wielką atrakcją turystyczną Brazylii są wodospady w dolnym biegu rzeki Iguacu, tworzące 275 progów. Największy i najpiękniejszy z nich – Iguacu – osiąga 72 m wysokości i 2,5 km szerokości.
· Średnia długość życia w Brazylii to 66 lat (mężczyźni 64, kobiety 69)
· Analfabetyzm w tym kraju wynosi 17%
jacekwjc