dyskursy.doc

FUNKCJONALISTYCZNO-BEHAWIORYSTYCZNY

„Edukować to kierować”

ŻRÓDŁA: -funkcjonalizm,behawioryzm, pedagogika pozytywistyczno-konserwatywna

ROZWÓJ DZIECKA: -ujmowany liniowo i hierarchicznie,
-związany ze spełnianiem standardów

-poddawany pomiarowi dydaktycznemu

ZAUFANIE DO WIEDZY: -wiedza akceptowana pochodzi z ustaleń zewnętrznych;

nie należy ani do ucznia, ani nawet nie do nauczyciela
KONCEPCJE I DECYZJE: -koncepcje zewnętrzne(poza przypadkami nauczycieli-nowatorów)

-decyzje pozorne nauczycielskie

-nierefleksyjnie przejmowane z obowiązującej pedagogii;

-decyzyjność ucznia niedopuszczalna

TWORZENIE WIEDZY: -rozumiane jako przyswajanie informacji i instrukcji pochodzących z zewnętrznego przekazu

PROJEKT ZAJĘĆ: -uniwersalny

-szczegółowy konspekt lekcji

ODDZIAŁYWANIE: -wdrożeniowo-korekcyjno-interwencyjne

TYPOWA LEKSYKA: -przyswajanie

-ćwiczenie, wdrażanie, kształtowanie, zapoznawanie, nauczanie

METAFORY: -nauczyciel-rzemieślnik;

uczeń-puste naczynie;

klasa-warsztat

POTOCZNY OPIS MECHANIZMÓW UCZENIA SIĘ: „Słuchaj i ucz się”

HUMANISTYCZNO-ADAPTACYJNY

„Edukować to akceptować”

ŻRÓDŁA: -naturalizm

-psychologia humanistyczna

-pedagogika romantyczno-liberalna

-personalizm

ROZWÓJ DZIECKA: Wiązany z potencjałem samorozwojowym i zdobywaniem samowiedzy;

-niemierzalny

ZAUFANIE DO WIEDZY: -akceptowana intuicja i wiedza nauczyciela;

-afirmacja dziecięcego braku wiedzy jako „naturalnego”;

-nieufność wobec poszerzania wiedzy ucznia

-infantylizowanie

treści;

-zaufanie do samowiedzy dziecka

KONCEPCJE I DECYZJE:  -pozornie symetryczne(w rzeczywistości nauczyciel postępuje tak, by dziecko chciało tego, czego on chce);

-decyzyjność i koncepcyjność ucznia w sprawach drugorzędnych;

-decyzje dorosłych uzasadniane merytorycznie, a nie statusem

TWORZENIE WIEDZY: -osobiste

-zindywidualizowane

-skoncentrowane na relacjach interpersonalnych

PROJEKT ZAJĘĆ: -ramowy,elastyczny, procesualny, oparty na swobodnej komunikacji i zabawie oraz identyfikacji potrzeb dziecka

ODDZIAŁYWANIE: -partnersko-terapeutyczne;

-troskliwa akceptacja

TYPOWA LEKSYKA:  -ekspresja, zabawa, spontaniczność, działanie, uczenie się, samorozwój i bycie sobą

METAFORY: -nauczyciel-ogrodnik,

uczeń-cenna roślina,

-klasa-słoneczna polana

POTOCZNY OPIS MECHANIZMÓW UCZENIA SIĘ:  „Pozwólmy jej/mu być dzieckiem”

KONSTRUKTYWISTYCZNO-ROZWOJOWY

„Edukować to organizować środowisko”

ŻRÓDŁA: -konstruktywizm poznawczo-rozwojowy,

-progresywizm,

-pedagogika liberalna

ROZWÓJ DZIECKA: -definiowany przez indywidualny przyrost kompetencji badawczych,przebiega przez błędy, chybione hipotezy i ich samodzielną rekonstrukcję

ZAUFANIE DO WIEDZY: -zaufanie do wiedzy osobistej(ucznia i nauczyciela),budowanej na drodze rozwiązywania osobiście angażujących problemów;

-wiedza ucznia akceptowana jako niedoskonała, ale właściwa rozwojowo

KONCEPCJE I DECYZJE:  -symetryczne,

-uczeń zachęcany do samodzielnego tworzenia koncepcji i podejmowania decyzji, nawet błędnych („spróbuj”)

TWORZENIE WIEDZY: -samodzielna

-aktywna konstrukcja i rekonstrukcja umysłowych modeli rzeczywistości  nie wymaga obecności dorosłego

PROJEKT ZAJĘĆ: -organizacja warsztatu badawczego i zadań problemowych,

-efekty definiowane jako względnie nieprzewidywalne

ODDZIAŁYWANIE: -organizacyjne

-prowokacja poznawcza

TYPOWA LEKSYKA:  -badanie, eksplorowanie, eksperymentowanie, uczenie się

METAFORY:-nauczyciel-mecenas, organizator,

-uczeń-naukowiec;

-klasa-laboratorium badawcze

POTOCZNY OPIS MECHANIZMÓW UCZENIA SIĘ:  „Próbuje, aż dorośnie i zrozumie”

KONSTRUKTYWISTYCZNO-SPOŁECZNY

„Edukować to wspierać/współpracować”

ŻRÓDŁA: -interakcjonizm

-konstruktywizm społeczno-rozwojowy

ROZWÓJ DZIECKA: -przejście od potoczności do nauki przebiega dzięki współpracy z dorosłym, uwarunkowanej edukacją

ZAUFANIE DO WIEDZY: -ograniczone

-uczeń bardziej kompetentny dzięki wsparciu nauczyciela

KONCEPCJE I DECYZJE:  -tworzone i podejmowane pod kontrolą nauczyciela

TWORZENIE WIEDZY: negocjacje między pojęciami potocznymi (skonstruowanymi przez dziecko) a publicznymi/naukowymi (reprezentowanymi przez dorosłego)

PROJEKT ZAJĘĆ: -zindywidualizowany,

-kierująco-konsultacyjny

ODDZIAŁYWANIE: -pomocowe

-współpracujące

TYPOWA LEKSYKA:  -wsparcie, kształtowanie, prowadzenie

METAFORY: -nauczyciel-doradca, przewodnik;

-uczeń-asystent, terminator;

-klasa:warsztat mistrza

POTOCZNY OPIS MECHANIZMÓW UCZENIA SIĘ:  „Wiele potrafi, ale potrzebuje pomocy”

KRYTYCZNO-EMANCYPACYJNY

„Edukować to skłaniać do krytycznego angażowania się”

ŻRÓDŁA: -socjologiczne teorie konfliktu,, pedagogika krytyczna, pedagogika emancypacyjna

ROZWÓJ DZIECKA: -inicjowany jest prze napięcie między kooperacja a oporem; polega na nabywaniu kompetencji emancypacyjnych i zdolności do roszczeń wobec przynależnych praw (również intelektualnych)

ZAUFANIE DO WIEDZY: -wysokie, uczeń traktowany jako kompetentny intelektualnie w podejmowanym wysiłku rozumienia skonfliktowanego, pełnego problemów i niejasności świata

KONCEPCJE I DECYZJE:  -treścią i celem edukacji jest wzmacnianie zdolności do podejmowania autonomicznych (również ryzykownych) decyzji intelektualnych, aksjologicznych, społecznych  itd.

TWORZENIE WIEDZY: -polega na stawaniu się zdolnym do zaangażowanej krytyki i uaktywniania własnych strategii intelektualnych

PROJEKT ZAJĘĆ: -otwarty,elastyczny, budowany wokół problemów i kontrowersji

ODDZIAŁYWANIE: -symetryczne

-ujawniające polityczność i konieczność zaangażowania

TYPOWA LEKSYKA: -zaangażowanie, rozumienie, emancypacja

METAFORY: -nauczyciel-rewolucjonista, moderator

-uczeń-bojownik

-klasa-forum dyskusyjne, centrum inicjatyw

POTOCZNY OPIS MECHANIZMÓW UCZENIA SIĘ:  „Myśli po swojemu. Ma do tego prawo”