Niob
Niob (Nb) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych układu okresowego. Nazwa pochodzi od Niobe, córki Tantalaw mitologii greckiej. W anglosaskiej literaturze dotyczącej metalurgii spotykana jest nazwa Columbium z symbolem Cb.
Charakterystyka
Jest to stalowoszary, miękki, ciągliwy i kowalny metal, podobny właściwościami do tantalu. Nie ulega korozji, nawet w wysokiej temperaturze, jest odporny na działanie mocnych kwasównieorganicznych i wody królewskiej. Reaguje, podobnie jak tantal, z kwasem fluorowodorowym, z utworzeniem kompleksu, kwasu sześciofluoroniobowego(V):
2Nb + 12HF → 2NbF6– + 2H+ + 5H2↑
W środowisku niekompleksującym jony niobu nie istnieją – strąca się wodorotlenek Nb(OH)5. Niob tworzy tlenek Nb2O5, który reaguje z roztopionymi alkaliami, tworząc niobany, rozpuszczalne w wodzie tylko przy wysokim pH. Jony niobu na V stopniu utlenienia są bezbarwne, na IV i III stopniu utlenienia mają zabarwienie.
Występuje w skorupie ziemskiej w ilości 20 ppm. Minerałem tego pierwiastka jest kolumbit (Fe,Mn)Nb2O6.
Niob został odkryty w 1801 r. przez Charlesa Hatchetta.
Obecnie otrzymuje się go na skalę przemysłową i stosuje do produkcji stopów z żelazem i niklem, a także w technice jądrowej. Stopy niobu z cyną i glinem wykazują właściwości nadprzewodzące.
Roczna światowa produkcja niobu przekracza 29 800 ton. Główni producenci to: Brazylia (87,2%), Kanada (11,4%) i Australia(8,4%).
apa8